Sibirya

2010 yapımı The Edge filmi, II. Dünya Savaşı'nın sonunda, Almanya'dan geri gönderilen binlerce eski Sovyet savaş esirinin, Stalin tarafından Sibirya'daki bir çalışma kampına gönderilmesini konu alır. Kampta, savaş kahramanı olmasına rağmen bir locomatifi pervasızca yarışa soktuğu için cezalandırılan ve bu kampa gönderilen, gözden düşmüş Kızıl Ordu lokomotif sürücüsü Ignat, hızla iş kampının buharlı demiryolu motoruna bağlılık konusunda ün kazanır. Bir gün, Ignat, batıdaki bir demiryolu hattını takip eder, yıkanmış bir köprüyü geçer ve terk edilmiş bir buhar motoruyla karşılaşır. Ignat ve Elsa, önce birbirleriyle kavga ederler, ardından dil engeline rağmen birlikte çalışmaya başlarlar. Kamp üyeleri, özel bir trenle gelen uzaktaki siyasi komiseri çağırır. Kampın ana lokomotifi, birçok kamp üyesiyle birlikte, komiserin trenine yetişir ve tanık oldukları vahşeti protesto eder. Daha sonra, kamp personeliyle birlikte gelen tren, komiseri bulur ve onu hat üzerinde bir bisikletle gönderirler.

Sibirya bir ülke değildir, Rusya Federasyonu'na bağlı bir bölgedir. Konumu: Batıda Ural Dağları'ndan doğuda Pasifik Okyanusu'na, kuzeyde Arktik Okyanusu'ndan güneyde Kazakistan, Moğolistan ve Çin'e kadar uzanır. Farklı haritaların nedeni: Sibirya'nın geniş coğrafyası ve karmaşık idari yapısı nedeniyle farklı haritalar bulunabilir. Ayrıca, Sibirya'nın tarihi ve kültürel çeşitliliği de haritaların çeşitliliğine katkıda bulunabilir.

Sibirya'nın yerli halkları arasında Türk, Moğol, Mançu-Tunguz, Samoyed, Fin-Ugor ve Paleo-Asya gibi çeşitli dil ailelerine mensup etnik gruplar bulunmaktadır. Bazı Sibirya yerli halkları: Tuvalar; Sahalar (Yakutlar); Altaylılar; Hakaslar; Dolganlar; Şorlar; Mansiler; Nenetsler; Hantılar; Selkuplar. Ayrıca, Aleutlar, Koryaklar, Yukagirler, Nivhler ve Çukçalar da Sibirya'nın yerli halklarındandır.

Sibirya, Rusya'nın %77'sini kaplar. Sibirya'nın yüzölçümü yaklaşık 13 milyon km²'dir.

Kuzey Kore'de en soğuk sıcaklık, ülkenin kuzey bölgelerinde Ocak ayında -23 °C olarak kaydedilmiştir. Ayrıca, 2013 yılında Kuzey Kore'de sıfırın altında 20 dereceye kadar düşen sıcaklıklar nedeniyle son 50 yılın en soğuk kışı yaşanmıştır.

Kuzey Kutbu'nda bulunan mumya, 12. yüzyılda avcılık ve balıkçlıkla uğraşan, Pers medeniyetiyle bağlantısı olan bir uygarlığa ait olduğu düşünülen bir kadına aittir. Rusya'nın Salekhard bölgesinde bulunan mumya, "Kutup Prensesi" olarak adlandırılmıştır.

İstanbul'da çarşamba günü yaşanan soğuk hava, Sibirya kökenli soğuk hava dalgasının etkisiyle oluşmaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Afet İşleri Dairesi Başkanlığı (AKOM), 11 Şubat 2025 tarihinde yayımladığı son hava tahmin raporunda, çarşamba günü İstanbul’da kuvvetli kar yağışının etkili olacağını duyurmuştur.

Sibirya'da bulunan bazı hapishaneler: Krasnoyarsk Hapishanesi. Norilsk Mecburi Çalışma Kampı. İgarka Kampı. Yenisey Kampı. Turuhansk Kampı. BAM (Baykal-Amur Demiryolu İnşaatı) Kampı. Tayşet Kampı. Yukarı Lena Kampları. Aşağı Lena, Olekminsk, Verkoyansk ve Aldan Kampları. Zado, Gubarevo, Dermidonovka, Magdagaçi, Zagamensk, Yerofey Pavloviç Kampları. Ayrıca, Sibirya'da bulunan ve dünya çapında kötü şöhrete sahip Kolıma kampları da bulunmaktadır.

Çukotka'da yaşayan bazı halklar: Çukçiler. Yupikler. Çuvalar. Evenler. Ayrıca, Çukotka'da yerli olmayan Rus nüfusu da bulunmaktadır. Çukotka'nın nüfusu çoğunlukla kırsal bölgelerde yaşayıp ren geyiği yetiştiriciliği, avcılık ve balıkçılık ile geçinirken, kentsel nüfus madencilik, yönetim, inşaat, kültür, eğitim ve sağlık gibi alanlarda çalışmaktadır.

Şimal Boğazı, Britanya adasını İrlanda adasından ayıran boğazdır. Konumu: Eni 20-40 km arasında değişir. Uzunluğu 170 km'dir. 55°03′27″ K enlemi ve 5°37′19″ B boylamında yer alır. Diğer adları: İngilizce adı "North Channel"dır. İrlandaca adı "Sruth na Moaile"dir.

Sibirya dağlarında geçen bazı filmler: "Sibirya'da Kayıp" (2012). "Sibirya'nın Kralı" (2013). "Sibirya'nın Gizemi" (2015). "Sibirya'nın Savaşçısı" (2017). "Sibirya Ormanlarında" (2016). Ayrıca, "Dersu Uzala" (1975), "Sibirya Ekspresi" (2008) ve "Özgürlük Yolu" (2010) gibi filmler de Sibirya'da geçmektedir.

Doğu ve Batı Sibirya arasındaki bazı farklar: Konum: Batı Sibirya, Ural Dağları ile Yenisey Nehri arasında yer alırken, Doğu Sibirya, Yenisey'den başlayıp Pasifik kıyı şeridi dağlarına kadar uzanır. Coğrafya: Batı Sibirya: Yarı çorak Kazakistan bölgesinde, Kutup Denizi'ne doğru uzanan büyük bir alçak yayladan oluşur. Doğu Sibirya: Arazinin %75'i dağlık ve yüksek yaylalıktır. İklim: Batı Sibirya: Kışları çok soğuk geçer, ancak yazlar ılık olabilir. Doğu Sibirya: İklim daha sert ve kuraktır, sıcaklık çoğu zaman ortalama -40 °C kadardır. Doğal kaynaklar: Batı Sibirya: Kuznetsk Havzası, kömür, demir filizi, petrol, tabii gaz ve kereste açısından zengindir. Doğu Sibirya: Kereste hacmi yüksek bir bölgedir ve mineral kaynakları bakımından zengindir. Nüfus: Batı Sibirya: Nüfusun çoğunluğunun yaşadığı ve en gelişmiş olan kısımdır. Doğu Sibirya: Nüfusu en az olan bölgedir.

Sibirya'da yaşam, iklim ve coğrafi koşullara bağlı olarak farklılık gösterir. İklim: Sibirya'da kışlar çok soğuk geçer ve sıcaklık -70°C'ye kadar düşebilir. Günlük Yaşam: Giyim: Çok katmanlı ve vücudun her yerini saran kürk, pamuk ve yün kıyafetler yaygındır. Yiyecek: Dondurma milli yiyecek olarak kabul edilir ve her köşe başında dondurma büfeleri bulunur. Ulaşım: Faytonlar ve özel araçlar ulaşımda önemli bir yer tutar. Ekonomik Faaliyetler: Sibirya, mineraller ve doğal kaynaklar açısından zengin bir bölgedir. Sosyal Hayat: Nüfusun Dağılımı: Nüfusun büyük bir kısmı Trans-Sibirya Demiryolu hattı boyunca yaşar. Etnik Yapı: Bölgede Ruslar, Ukraynalılar, Finler ve Yakut Türkleri gibi çeşitli etnik gruplar bulunur. Diğer Özellikler: Sağlık: Sibirya'da AIDS'e rastlanmamıştır. Kültür: Sibiryalılar, dondurucu soğuklarda çocuklarını bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için dondurucu suya sokarlar.

Sibirya, Rusya'nın Ural Dağları'ndan Büyük Okyanus'a kadar uzanan geniş bir bölgedir. Coğrafya: Dağlar: Altay Dağları, Doğu Sibirya Dağları ve Güney Sibirya Dağları gibi çeşitli dağ sistemleri bulunur. Ovalar: Batı Sibirya Platosu çoğunlukla düz ve bataklıktır. Göller: Dünyanın en derin gölü olan Baykal Gölü, Sibirya'da yer alır. İklim: Yarı arktik iklim: Sibirya'nın çoğu bu iklim tipine sahiptir. Kışlar: Uzun ve soğuk, sıcaklıklar -40°C'ye kadar düşebilir. Yazlar: Kısa ve ılık, sıcaklıklar 20-30°C arasında değişir. Ekonomi: Doğal kaynaklar: Petrol, doğal gaz, kömür, altın ve çeşitli mineraller açısından zengindir. Tarım: Permafrost ve kısa büyüme mevsimi nedeniyle sınırlı olup, ekonomi genellikle doğal kaynaklara dayanır. Bitki örtüsü: Tayga: Geniş yaprak dökmeyen iğne yapraklı ormanlar hakimdir. Tundra: Kuzey bölgelerinde görülür. Bozkır: Güneyde ağaçsız otlaklar bulunur.

Sibirya'nın en güçlü hayvanı, Amur (Sibirya) kaplanı olarak kabul edilir. Özellikleri: Boyut: 3 metreye kadar ulaşabilir, kuyruk uzunluğu bir metre daha ekler. Ağırlık: Erkekler ortalama 380 kg, dişiler ise 300 kg ağırlığındadır. Güç: Soğuk iklimlere özel olarak uyum sağlamış olup, boyutuna bakmaksızın neredeyse her hayvanı avlayabilecek yeteneğe sahiptir. Beslenme: Diyetleri, esas olarak geyik, yaban domuzu ve tavşan gibi büyük toynaklılardan oluşur. Amur kaplanları, nesli tükenme tehlikesi altında olan türler arasında yer alır.

Sibirya uçan sincabı, iğne yapraklı ve yaprak döken ağaçların karışımı ile oluşan eski ormanları tercih ettiği için Sibirya'da yaşar. Bu sincap türü, Baltık Denizi'nden Rusya'nın tayga ormanlarına ve Büyük Okyanus'a kadar uzanan geniş bir coğrafyada bulunur. Sibirya uçan sincabının Sibirya'da yaşamasının diğer nedenleri arasında: Gece hayvan olması. Hafif olması. Habitat kaybı.

2003 yılında Rusya'da yaşanan Sibirya Tayga yangını, tarihin bilinen en büyük orman yangınıdır. Bu yangında 47 milyon hektarlık orman kül olmuştur. Diğer büyük orman yangınları arasında şunlar yer alır: 2023 Kanada yangınları. 1910 Büyük Ateşi (Big Burn). 1939 Kara Cuma Yangını.

Sibirya'nın en iyi kömürü olarak antrasit gösterilebilir. Ayrıca, Sibirya kömürünün genel özellikleri arasında yüksek ısıl değere sahip olması, uzun süre yanma özelliği ve düşük kül oranı bulunması yer alır. Kömür seçimi, kişisel tercihler ve kullanım amacına göre değişiklik gösterebilir.

Tuk-Mansi halkı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Mansiler (Vogul Kavmi), Rusya'nın Batı Sibirya, Hantı-Mansi Özerk Okrugunda yaşayan, Ural dilleri ailesine mensup bir halktır. Mansilerin yaşam alanı, Ural Dağları'ndan Ob Nehri'nin alt kısımlarına kadar uzanan nehir vadilerini kapsar.

Rusya'ya siyah kar yağmasının nedeni, kömür yakan tesislerdir. Örneğin, 2022 yılında Rusya'nın Sibirya bölgesindeki Omsukchan köyünde, kömür yakan bir sıcak su tesisi nedeniyle karın rengi siyaha dönmüştür. 2019 yılında ise Rusya'nın Kemerova kentinde siyah kar yağmış, yetkililer bu durumu bölgedeki kömür işleme tesislerine bağlamıştır.