Olgun ve olgunlaşmamış savunma mekanizmaları, Freud'un psikanalitik kuramına göre, egonun içsel çatışmalardan kaynaklanan kaygıyı azaltmak için kullandığı bilinçdışı tepki kalıplarıdır. Olgun (matür) savunma mekanizmaları, kişinin stres yaratan duruma uyum sağlarken gerçeklikten kopmadığı, olumsuz duygu ve durumların bilince çıkarıldığı ve psikolojik doyumun arttığı savunma mekanizmalarıdır. Bazı örnekler: - Yüceltme: Kabul edilemez dürtülerin odağını amaca yönelik faaliyetlere kaydırma. - Bastırma: Kaygı uyandıran bir düşünceye karşı bilinçli olarak dikkati erteleme. - Mizah: Kişisel rahatsızlığı azaltmak için duygu ve düşünceleri ifade ederken mizahı kullanma. Olgunlaşmamış (ilkel) savunma mekanizmaları, yetişkinlerde görülen, genellikle sosyal olarak pek kabul edilmeyen ve kullanıldığında kişiye sosyal sorunlar yaşatabilecek savunma mekanizmalarıdır. Bazı örnekler: - Yansıtma: Kişinin kendi rahatsız edici düşünce ve davranışlarını başkalarına yükleme. - Dışa vurma (eyleme dökme): Kabul edilemez duygu ve düşünceleri eylem yoluyla ifade etme. - Gerileme: Mevcut gelişim düzeyinde yaşanan stresten kaçınmak için çocuksu bir duruma dönme.