Referandum

Kemal Kılıçdaroğlu, 2010, 2017 ve 2022 yıllarında yapılan anayasa referandumlarında hayır oyu verilmesini desteklemiştir. 2010 Referandumu: Kılıçdaroğlu, 2010 yılında yapılan anayasa değişikliği referandumunda "hayır" kampanyası yürütmüştür. 2017 Referandumu: 2017'de gerçekleşen anayasa değişikliği referandumunda Kılıçdaroğlu, başkanlık sistemine karşı çıkmış ve "hayır" oyu çağrısında bulunmuştur. 2022 Referandumu: Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni anayasa için referandum çağrısına Kılıçdaroğlu, "Kanun teklifini destekle, ne referandumu..." diyerek karşı çıkmıştır.

"Yetmez ama evet" ifadesi, 12 Eylül 2010 tarihinde gerçekleşen anayasa referandumunda kullanılmıştır. Bu referandum, anayasa değişikliği önerilerini içeriyordu ve "evet" oyu %57,88 ile kabul edildi.

Ak Parti'nin referandum şarkılarından "Tabii ki Evet" ve "Evet Diyoruz" şarkılarını Uğur Işılak seslendirmiştir. Ayrıca, "Onun Adı Recep Tayyip Erdoğan" şarkısı Ceyhun Çelikten tarafından bestelenmiştir.

Referandumun yüzde 50+1 ile kabul edilip edilemeyeceği, mevcut anayasal düzenlemelere bağlıdır. Yüzde 50+1, geçerli oyların yüzde 50'sinden 1 oy fazlası anlamına gelir ve bu oran, cumhurbaşkanlığı seçimi gibi halk oylamalarında uygulanır. Dolayısıyla, yüzde 50+1 ile bir referandumun kabul edilmesi, mevcut meclis çoğunluğunun bu oranları sağlamasına bağlıdır. Ancak, bu konuda kesin bir değerlendirme yapabilmek için güncel siyasi ve hukuki gelişmelerin takip edilmesi gerekmektedir.

16 Nisan 2017 ve 2018 referandumları arasındaki temel fark, 16 Nisan 2017 referandumunun anayasa değişikliği referandumu, 2018 referandumunun ise cumhurbaşkanlığı seçimi olmasıdır. 16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Referandumu: Türkiye'de başkanlık sistemine geçiş ve partili cumhurbaşkanına yürütme yetkisi verilmesini içeriyordu. "Evet" oylarının %51,43 oranıyla çoğunlukta olmasıyla anayasa değişiklikleri yürürlüğe girdi. 2018 Cumhurbaşkanlığı Seçimi: 2017 anayasa değişikliği referandumunun ardından yapılan anayasal değişikliklerin yürürlüğe girmesi amacıyla gerçekleştirildi. 3 Kasım 2019'da yapılması planlanan seçim, erken seçim kararıyla 2018'e alındı.

Türkiye'de güvenoyu uygulamasını kaldıran kişi veya kurum, 2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu sonrası başkanlık sistemini getiren değişikliklerdir. 2017 yılında yapılan anayasa değişikliği ile parlamenter sistem kaldırılmış ve yerine Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi getirilmiştir.

"Yetmez ama evet" sloganı, 12 Eylül 2010 Anayasa değişikliği referandumu öncesinde ortaya çıkmıştır. Leman dergisinde bu sloganın ne zaman yer aldığına dair bilgi bulunamamıştır.

"Milyonlarca Evet" şarkısı, Alper Kış tarafından hazırlanmıştır.

Yetmez Ama Evet hareketi, 2010 yılında yapılan Anayasa Referandumu'nda, yeni anayasanın Türkiye'de demokratik hak ve özgürlükler açısından ileri bir adım olduğunu ve 12 Eylül Anayasasında bir gedik açacağını savunarak kurulmuştur. Bu kampanyayı, aydın, yazar, hukukçu, sanatçı, öğretim üyesi ve siyasi eylemcilerden oluşan bir grup desteklemiştir.

Yarı demokrasi örnekleri arasında şunlar sayılabilir: Anokrasi. Yarı doğrudan demokrasi. Yarı doğrudan demokrasi örnekleri arasında İngiltere ve İskandinav ülkeleri sayılabilir.

21 maddelik anayasa değişikliği, AK Parti ve MHP'nin uzlaşmasıyla hazırlanan ve Türkiye'de yönetim sisteminde değişiklikler öngören bir tekliftir. Bazı değişiklikler: Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olacak ve başbakanlık kaldırılacak. Cumhurbaşkanı'nın kararname çıkarma yetkisi olacak. Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak ve seçilme yaşı 18'e indirilecek. Yedek milletvekilliği uygulaması getirilecek. HSYK'nın üye seçim yöntemi değişecek: Üyelerin yarısını Cumhurbaşkanı, diğer yarısını Meclis seçecek. Askeri yargı kaldırılacak ve Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı 15'e düşecek. Yerel seçimler 2019 Mart'ta, cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler ise 2019 Kasım'da yapılacak. Bu değişiklikler, 2019 yılında uygulamaya girmesi planlanarak, 2017 yılında referanduma sunulmuştur.

Türkiye, 16 Nisan 2017 tarihinde yapılan referandumla başkanlık sistemine geçmiştir. Bazı önemli değişiklikler: Bakanlar Kurulu ve Başbakanlık makamlarının kaldırılması ve yürütme yetkisinin cumhurbaşkanında toplanması. Cumhurbaşkanı'nın tek başına bakanları atama veya görevlerine son verme yetkisi. Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle bakanlıkların kuruluş ve teşkilat yapılarını düzenleme imkanı. Cumhurbaşkanı'nın TBMM'yi fesih yetkisi (bu durumda kendi görevi de sona erer ve eş zamanlı genel seçimler yapılır). Yeni sistem, 24 Haziran 2018 genel seçimiyle uygulamaya konulmuştur.

CHP'nin 2010 Anayasa Referandumu'nda "hayır" demesinin bazı nedenleri: Yargı bağımsızlığına son vereceği iddiası. Gerçek gündemi unutturma amacı. Göz boyayıcı düzenlemeler olduğu iddiası. Laiklik üzerinde kutuplaşma siyaseti. AK Parti karşıtlığı.

16 Nisan 2017 tarihli Türkiye anayasa değişikliği referandumunda yüzde 48,79 hayır oyu çıkmıştır.

Kemal Kılıçdaroğlu'nun Anayasa Referandumu'nda söylediklerinden bazıları şunlardır: Anayasa değişikliğinin içeriği: Kılıçdaroğlu, 16 Nisan 2017'de yapılan anayasa değişikliğinin Türkiye'deki işsizlik, çiftçinin ve sanayicinin sorunlarını çözmeyeceğini, itibar artırmayacağını ve yurtta veya dünyada barışı sağlamayacağını belirtmiştir. Cumhurbaşkanı'nın tarafsızlığı: Cumhurbaşkanı'nın hem bir partinin genel başkanı hem de tarafsız olmasının mümkün olmadığını ifade etmiştir. Anayasa Mahkemesi'nin rolü: Anayasa Mahkemesi'nin, OHAL kararnameleri üzerinden temel hak ve özgürlükleri kısıtladığını ve topluma güven vermediğini dile getirmiştir. Egemenlik sorunu: Egemenliğin bir kişiye verilmesinin yanlış olduğunu ve milletin sağduyusuna güvendiğini söylemiştir. Kılıçdaroğlu ayrıca, anayasa değişiklikleri için uygun ortamın olması gerektiğini ve halkın hakemliğine başvurulması gerektiğini savunmuştur.

16 Nisan 2017'de gerçekleşen anayasa değişikliği referandumunda Türkiye genelinde yüzde 48,59 oranında "hayır" oyu kullanılmıştır.

18/10/2010 tarihinde herhangi bir seçim yapılmamıştır. Türkiye'de 2010 yılında yapılan önemli seçimler arasında 12 Eylül 2010 Anayasa Değişikliği Referandumu bulunmaktadır. Diğer bir seçim ise 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri'dir.

"Hayır" diyerek umut veren kız olarak bahsedilebilecek iki farklı kişi bulunmaktadır: 1. Nilüfer Gürsoy: Celal Bayar'ın kızı olan Nilüfer Gürsoy, 16 Nisan 2017'deki referandum öncesinde Hürriyet gazetesinde tam sayfa "Hayır" ilanı yayımlamıştır. 2. 23 Nisan'da belediye başkanlığı teklifine "hayır" diyen kız: Yomra Belediye Başkanı Mustafa Bıyık'ın esnaf ziyaretinde tanıştığı küçük bir kız, kendisine yapılan belediye başkanlığı teklifini "ödevlerim var" diyerek reddetmiştir.

Referandum sonucunun belirlenmesi, kullanılan oylara ve referandum türüne göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, referandumlarda "evet" ve "hayır" pusulaları kullanılır ve seçmenler bu pusulalardan birini tercih eder. Avustralya'da referandum sonucu, "çifte çoğunluk" ilkesine göre belirlenir. Türkiye'de ise, anayasa değişikliği için yapılan referandumlarda 367 salt çoğunluk aranır. Referandumlar, yalnızca anayasa değişikliği gibi önemli meselelerde halkın iradesini belirlemek amacıyla yapılır.

16 Nisan 2017'deki anayasa referandumunda 49.799.163 oy kullanılmıştır.