Prematüre

18 Kasım'da aşağıdaki özel günler kutlanmaktadır: Dünya Prematüre Çocuklar Günü; Ağız ve Diş Sağlığı Haftası (18-24 Kasım).

Prematüre bebek taraması, bebeğin sağlık durumunu değerlendirmek ve olası komplikasyonları önlemek için çeşitli testleri içerir. Bu taramalar genellikle yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yapılır. Başlıca taramalar şunlardır: 1. Göz Taraması: Prematüre retinopatisi (ROP) riskini tespit etmek için yapılır. 2. İşitme Taraması: Sinirsel işitme kaybını erken teşhis etmek için beyin sapı işitsel uyarı testi (ABR) yapılır. 3. Topuk Kanı Tarama Testi: Fenilketonüri, doğuştan hipotroidi, biyotinidaz eksikliği ve kistik fibrozis gibi hastalıkları taramak için yapılır. 4. Vital Takibi: Nabız, solunum, ısı ve tansiyon düzeni izlenir. 5. Beslenme İzlemi: Anne sütü alımı, mama takviyesi ve sondalı beslenme takip edilir. Bu taramalar, bebeğin düzeltilmiş yaşına göre planlanır ve düzenli olarak tekrarlanır.

Prematüre bebeklerde motor gelişim, düzenli olarak yapılan gözlem ve değerlendirmelerle takip edilir. Bu süreçte aşağıdaki yöntemler kullanılır: 1. Kas Tonusu ve Motor Beceriler: Bebeğin kas gücü ve hareketleri değerlendirilir. 2. Baş Çevresi, Kilo ve Boy Gelişimi: Büyüme hızı ve fiziksel gelişim izlenir. 3. Refleksler: Bebeğin refleksleri, özellikle baş tutma, yuvarlanma ve oturma gibi temel beceriler kontrol edilir. 4. Görme ve İşitme Fonksiyonları: Bebeğin görme ve işitme yetenekleri değerlendirilir. 5. Beslenme ve Sindirim Sistemi: Beslenme düzeni ve sindirim süreci takip edilir. Ayrıca, gelişim testleri (Bayley, Denver vb.) de yapılarak bebeğin nörolojik gelişimi değerlendirilir.

Prematüre bebeklerin yaşam süresi, sağlık sorunlarına ve aldıkları tedaviye bağlı olarak değişir. Genel olarak, prematüre bebekler daha uzun süre hastanede kalmak zorunda kalırlar çünkü organları henüz yeterince gelişmemiştir. Sabit bir yatış süresi vermek mümkün değildir, bu durum bebeğin bireysel özelliklerine göre belirlenir.

Bebeklerin küvezde kalma süresi, sağlık durumlarına ve gelişimlerine bağlı olarak değişir. Genel olarak: - Prematüre bebekler (37. haftadan önce doğan) 35-36. haftaya kadar küvezde kalabilir. - Diğer bebekler ise herhangi bir komplikasyon olmazsa ve beklenen doğal doğum tarihlerine gelindiğinde küvezden çıkarılabilir. Küvezden çıkış kararı, doktorlar tarafından verilir.

İkiz bebekler, erken doğum veya sağlık sorunları nedeniyle kuvöze alınabilirler. Kuvöze alınma nedenleri arasında: Vücut ısısını koruyamama: Prematüre bebekler, vücut ısılarını ayarlayamadıkları için kuvözde tutulurlar. Solunum güçlüğü: Akciğerlerin gelişiminin tamamlanmamış olması solunum sorunlarına yol açabilir. Genetik hastalıklar: Kalıtsal hastalıklara sahip bebekler kuvözde izlenmelidir. Enfeksiyon riski: Anneden bebeğe geçen enfeksiyonlara rağmen dirençli olan bebekler, erken doğum nedeniyle kuvözde tutulabilirler. Bu durumlar, bebeklerin özel bakım ve gözetim altında tutulmalarını gerektirir.

Kuvözdeki bebeğin eve gitme zamanı, bebeğin sağlık durumuna ve gelişim seviyesine bağlı olarak değişir. Genel olarak: Prematüre bebekler (37. haftadan önce doğan), solunum sıkıntısı yaşamamaları, emme ve yutma becerilerinin gelişmesi ve vücut ısılarını düzenleyebilmeleri durumunda en erken 36-37. haftalarda kuvözden çıkarılabilir. Diğer bebekler ise gerekli tıbbi müdahaleler ve bakım tamamlandıktan sonra, doktor onayıyla kuvözden taburcu edilir. Bebeğin eve uyum sağlaması için de özel bakıma ihtiyaç duyacağı unutulmamalıdır.

Yeni doğan bebeklerin yoğun bakımdan çıkma süresi, bebeğin durumuna ve ihtiyaçlarına bağlı olarak değişir. Genellikle 24. – 37. hafta aralığında doğan prematüre bebekler, gelişimlerine bağlı olarak yoğun bakım ünitelerinde tedavi gördükten sonra taburcu edilirler. Ayrıca, zamanında doğan bebeklerin bazıları da solunum problemleri, sistem bozuklukları veya enfeksiyonlar nedeniyle bir süre yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde kalabilirler.

Prematürelerde görülebilecek kalp hastalıkları şunlardır: 1. Patent Duktus Arteriyozus (PDA): Doğumdan sonra duktus arteriozusun açık kalması durumudur. 2. Hipoplastik Sol Kalp Sendromu: Sol kalp odacıklarının küçük veya gelişmemiş olması durumudur. 3. Koarktasyon (Darlık) of Aorta: Aortun daralması durumudur. 4. Atriyal Septal Defekt ve Ventriküler Septal Defekt: Kalbin odacıkları arasındaki delikler olup, oksijenden zengin kanın tekrar akciğerlere pompalanmasına neden olabilir. Bu hastalıkların teşhisi ve tedavisi için bir çocuk kardiyoloji uzmanına başvurulması önemlidir.

Evet, ikiz bebeklerde yoğun bakım riski vardır. İkiz bebeklerin, özellikle erken doğanlar, yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde tedavi altına alınma olasılıkları daha yüksektir. Ayrıca, ikiz bebeklerin birlikte yatmaları da bazı riskler taşır; ani bebek ölüm sendromu, vücut ısılarının artması veya birbirlerinin uykusunu etkileme gibi.

Prematüre bebeklerde gelişimsel gecikmelerin düzelme süresi, çocuğun bireysel özelliklerine ve aldığı erken müdahaleye bağlı olarak değişir. Erken müdahale programları, gelişimsel gecikme yaşayan bebeklerin gelişiminde önemli iyileşmelere yol açabilir. Prematüre bebeklerin gelişim sürecini takip etmek ve herhangi bir gecikme durumunda bir pediatri uzmanına veya gelişimsel pediatri uzmanına başvurmak önemlidir.

Prematüre bebeklerin motor gelişimi, düzeltilmiş yaşlarına göre takip edilir ve genellikle 3-4 yaş arasında tamamlanır. Bazı motor gelişim basamakları prematüre bebekler için şu şekildedir: - 2 aylık: Elinde bir objeyi tutabilir, yüz üstü yatarken başını kaldırabilir. - 6 aylık: Kendi başına oturur, tuttuğunu bir elinden diğerine geçirebilir. - 9 aylık: Emekleme, sıralama ve destek alınca yürüme gibi yöntemlerle hareket eder. - 12 aylık: İlk adımlarını atmaya başlar, "Baba", "Dada" gibi hece tekrarları yapar. Her bebeğin gelişimi kendine özgüdür ve bu süreç, bebeğin sağlık durumuna ve bireysel özelliklerine göre değişebilir.

Prematüre çocukların kafa yapısı, genellikle daha ince ve yumuşak olur. Prematüre bebeklerde kafatası şekillerinde ciddi bozukluklar da görülebilir. Prematüre bebeklerin baş çevresi gelişimi de önemlidir; ilk 2 ayda 1 cm, 3-4. aylarda 0,5 cm ve sonrasında haftalık 0,7 cm artış göstermesi beklenir.

İkiz bebeklerden biri kuvöze alındığında, diğerinin de kuvöze alınması gerekmez. Kuvöze alınma kararı, her bebeğin sağlık durumuna ve ihtiyaçlarına göre ayrı ayrı verilir.

Prematüre doğan bebeklerin hastanede kalma süresi, genellikle 34-35. haftalarda taburcu edilmeye hazır hale gelene kadar değişir. Ancak, bazı durumlarda bebekler daha uzun süre hastanede kalabilir, özellikle solunum merkezi 40-45. haftaya kadar gelişimini tamamlayamadığı için apne gibi sorunlar yaşıyorlarsa. Her bebeğin durumu farklı olduğu için, kesin süre için bir doktora danışmak önemlidir.

7 ayda doğan bebeğe "prematüre bebek" denir.

38 haftada doğum olursa bebek prematüre sayılmaz, çünkü normal gebelik süresi 38 hafta ile 42 hafta arasındadır.

Prematüre bebek, gebeliğin 37. haftasından önce doğan yenidoğanları temsil eder.

33. haftada doğum olursa bebek yaşar, ancak tıbbi desteğe ihtiyaç duyabilir. Bu haftada doğan bebekler, orta prematüre olarak kabul edilir ve akciğerleri henüz tek başına nefes almaya uygun değildir.

Bebekler, aşağıdaki durumlarda yoğun bakıma alınabilir: 1. Prematüre Doğum: 37 haftadan önce doğan bebekler, organları tam gelişmediği için özel bakıma ihtiyaç duyar. 2. Solunum Problemleri: Doğum sırasında oksijen yetersizliği veya akciğerlerin tam gelişmemiş olması. 3. Düşük Doğum Ağırlığı: 2500 gramın altında doğan bebekler, vücut ısılarını korumakta ve yeterince beslenmekte zorluk yaşayabilir. 4. Enfeksiyonlar: Doğum öncesi, doğum sırası veya doğum sonrası gelişen enfeksiyonlar. 5. Doğumsal Anomaliler: Kalp, böbrek, beyin gibi hayati organlarda doğuştan gelen problemler. 6. Sarılık: Kandaki bilirubin seviyesinin yükselmesi sonucu ortaya çıkan sarılık. 7. Doğum Travmaları: Zor doğumlar sırasında meydana gelen kafa travması, kırık kemikler veya sinir hasarı. Bu durumlar, bebeğin sağlık durumuna ve ihtiyaçlarına göre bireysel olarak değerlendirilir.