PeriyodikTablo

Periyodik tabloda metalik özellik, aynı periyot içerisinde yukarıdan aşağıya doğru, aynı grup içerisinde ise sağdan sola doğru artar. Ametalik özellik ise, aynı periyot içerisinde aşağıdan yukarıya, aynı grup içerisinde ise soldan sağa doğru artar.

Periyot ve katman aynı şey değildir. Periyot, periyodik tablodaki yatay satırları ifade eder. Katman ise bir elementin elektronlarının bulunduğu enerji seviyelerini, yani yörüngeleri ifade eder. Bir elementin periyot numarası, o elementin sahip olduğu elektronların bulunduğu en yüksek enerji katmanını verir.

Elektron dağılımı 3s² 3p¹ olan atomun: Periyodu: 3. enerji seviyesinde elektron bulundurduğu için 3. periyottadır. Grubu: 3p orbitaliyle sonlandığı için 16. gruptadır.

1. iyonlaşma enerjisi (İE1), periyodik tabloda şu şekilde değişir: Periyotta (yatay satır) soldan sağa doğru gidildikçe İE1 genellikle artar. Grupta (dikey sütun) yukarıdan aşağıya inildikçe İE1 genellikle azalır. Periyodik tabloda en yüksek İE1 genellikle sağ üst taraftaki elementlerde, en düşük İE1 ise sol alt kısımdaki elementlerde gözlenir. İyonlaşma enerjisinin periyot boyunca değişimi düzensizdir.

Soy gazların tekerleme ile ezberlenmesinin nedeni, bu yöntemin öğrencilerin hafızasında bilgileri daha kalıcı hale getirmesidir. Ayrıca, periyodik tablodaki bazı elementleri ezberlemek için oluşturulan tekerlemelerde, soy gazlar için "Hergele Necati Arsız Karısını Kesti Rendeledi" gibi psikopatça ama akılda kalıcı örnekler de bulunmaktadır.

Periyodik tabloda bazı açılımlar ve anlamları: Periyot: Yatay sütunlardır, her biri yeni bir elektron kabuğunun ilk elektronuna sahip olmasıyla başlar. Grup: Dikey sütunlardır, atomların elektron dizilimlerine göre belirlenir. Blok: Elementlerin değerlik orbitallerine göre s, p, d ve f olarak ayrıldığı kısımlardır. Bazı grupların özel isimleri: 1A: Alkali metaller; 2A: Toprak alkali metaller; 7A: Halojenler; 8A: Soy gazlar.

9. element flor (F), 10. element ise neon (Ne)'dir.

16. grup elementleri (kalkojenler), genellikle ametal ve yarı metallerle bileşik oluşturur. 17. grup elementleri (halojenler) ise metallerle iyonik bağ ve ametallerle kovalent bağ oluşturarak bileşik yapar. Halojenler, bir elektron alarak elektron dizilimlerini soy gazlara benzetmeye çalışır ve bu nedenle oluşturdukları bileşiklerde -1 değerlik alırlar. Kalkojenler, bileşiklerinde -3 ile +5 arasındaki değerlikleri alabilirler.

Hayır, alkali ve metal aynı değildir. Alkali metaller, periyodik tablonun 1. grubunda yer alan lityum (Li), sodyum (Na), potasyum (K), rubidyum (Rb), sezyum (Cs) ve fransiyum (Fr) elementlerini ifade eder. Metal, elektriği ve ısıyı iyi ileten, genellikle sert ve parlak bir yapıya sahip elementler için kullanılan genel bir terimdir.

F elementi flor, Cl elementi ise klordur.

D bloğu, periyodik tabloda geçiş elementlerinin bulunduğu ve elektron dizilimleri d orbitaliyle biten elementlerin yer aldığı bölümdür. D bloğunun bazı özellikleri: Periyodik tablonun 2A ve 3A grupları arasında bulunur. 4. periyottan itibaren başlar. 10 gruptan oluşur. En fazla element içeren bloktur. Özkütlesi yüksek, ağır metallerden oluşur. D bloğu, periyodik cetvelde B grubunu oluşturur ve F bloğuyla birlikte gösterilir.

Krom, periyodik tabloda geçiş metalleri grubuna girer. Aynı zamanda, 4. periyot ve 6. grupta yer alır.

3A grubu elementlerinin kararlı olmasının sebebi, değerlik elektron sayılarının +3 olması ve soy gaz elektron dizilişine benzemek için s yörüngesindeki 2, p yörüngesindeki 1 elektronu kolaylıkla verip soy gaz elektron düzenine ulaşmalarıdır. 3A grubu elementlerinin kararlılığı ile ilgili diğer sebepler aşağıdaki gibidir: 3A grubu elementleri, oksijenle yüksek sıcaklıkta tepkimeye girerek oksitlerini oluşturur. 3A grubu elementlerinin atom numaraları büyüdükçe elektron vermeleri kolaylaşır. Talyum, +3 değerliğine ek olarak yalnız p yörüngesindeki elektronu vererek +1 değerlikli de olabilir. 3A grubu elementleri, bileşiklerinde +1 ve +2 değerlikler de alabilirler. 3A grubu elementlerinin atom çağı aşağı doğru gittikçe artmaktadır. Not: Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır; kimyasal kararlılık hakkında kesin bilgi almak için bir kimya uzmanına danışılması önerilir.

Br (brom) elementi, periyodik tabloda 4. periyot, 17. grupta (halojenler grubu) yer alır. Halojenler grubu, aynı zamanda 7-A grubu olarak da adlandırılır.

Oksijen (O), atom numarası 8 olan ve periyodik tablonun 16. grubunda yer alan bir kimyasal elementtir. Özellikleri: Renk: Renksiz. Koku ve tat: Kokusuz ve tatsız. Fiziksel durum: Oda sıcaklığında gaz. Yoğunluk: Standart sıcaklık ve basınçta 1,429 g/L. Reaktivite: Oldukça reaktif bir ametal olup, hemen hemen tüm diğer elementlerle bileşik oluşturur. Önemli bileşikler: En önemli bileşeni sudur (H2O). Oksijen, Dünya'daki yaşamın sürdürülebilmesi için kritik bir unsurdur ve fotosentezin bir yan ürünü olarak atmosferde birikmiştir.

Evet, 8. grup (soygazlar) elementleri benzer özellik gösterir. Bunun nedeni, aynı grupta bulunan elementlerin kimyasal özelliklerinin genellikle benzer olmasıdır. Soygazlar, son yörüngelerinde 8 elektron bulundurdukları için kararlı bir yapıya sahiptirler ve bu nedenle kimyasal reaksiyona girmezler veya bileşik oluşturmazlar.

P bloğunda yer alan metal elementler şunlardır: 3A grubu: Al (Alüminyum), Ga (Galyum), In (İndiyum), Tl (Talyum); 4A grubu: Sn (Kalay), Pb (Kurşun); 5A grubu: Nh (Nihonium), Mc (Moscovium), Lv (Livermorium), Ts (Tennessine). Toplamda, p bloğunda 5 metal element bulunmaktadır.

İlk 40 metal hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, periyodik tabloda yer alan metallerden bazıları şunlardır: Alkali metaller. Toprak alkali metaller. Geçiş metalleri. Aktinitler. Metaller, periyodik tabloda genellikle sol tarafta yer alır.

Periyodik tabloda bir tane demir elementi bulunmaktadır. Demir, periyodik tablonun 4. periyodunun 8. grubunda yer alan bir elementtir ve atom numarası 26'dır.

Tantal, periyodik tabloda 6. periyot, 5. grupta yer alır. Tantalın atom numarası 73'tür ve sembolü "Ta" ile gösterilir.