Ölçek

Fotoğrafta ölçekleme, bir görüntünün boyutlarını değiştirme işlemidir. Ölçekleme türleri: İçeriğe duyarlı ölçekleme. Sığacak şekilde ölçekleme. Sığacak şekilde kırpma. Uzatma. Fotoğraf ölçekleme, baskı, büyük ekran görüntüleme ve düşük çözünürlüklü resimleri iyileştirme gibi çeşitli uygulamalar için gereklidir.

Ölçeği 1/500.000'den daha küçük olan haritalara küçük ölçekli haritalar denir. Bu haritalarda ayrıntı en az seviyededir ve geniş alanlar gösterilir.

1/20 ölçek DWG çizimi için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Duvar Çizimi: Dış duvarlar 20 cm, iç duvarlar 10 cm olarak çizilir ve duvar taraması yapılır. 2. Kapı ve Pencere Çizimi: Kapı ve pencere boşlukları açılır, 1/20 ölçekte çizimleri yapılır. 3. Sıva ve Döşeme Taraması: Dış cephe kaplaması kullanılıyorsa, betonarme sistemlerin etrafına sıva çizimi yapılır. 4. Mahal Detayları ve Ölçülendirme: Mahal isimleri ve döşeme detayları eklenir, düşey, yatay, radyal ve açısal ölçülendirme yapılır. 5. Referanslama: Çizimlerin diğer kişiler tarafından kolayca anlaşılabilmesi için referanslama yapılır. AutoCAD programında çizim yaparken, "Plot" komutu ile çıktı ölçeği ayarlanabilir. Daha detaylı bilgi ve çizim örnekleri için "Pislik Mimar"ın ilgili yazısı veya "sayisalmimar.com" sitesi ziyaret edilebilir.

Mutfak çiziminde genellikle 1/50, 1/10 veya 1/20 ölçeği kullanılır. 1/50 ölçeği, mutfak planının ana hatlarını belirlemek için çizilen ilk taslak için uygundur. 1/10 veya 1/20 ölçeği, daha sonra bu taslağın büyütülerek plana dönüştürülmesi için kullanılır. Mutfak çizimi için Cad veya Adeko gibi bilgisayar programları da kullanılabilir.

1:35 ölçekli maketlerin kaç mm olduğu, modele ve kullanım amacına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, model askeri araçlar için 1:35 ölçeği, 50 mm'ye karşılık gelmektedir. Ayrıca, 1:35 ölçekli bazı maketlerin yaklaşık boyutları şu şekildedir: Yolcu aracı: 20-25 cm. Tank: 20-25 cm. Daha spesifik bir ölçü için, ilgili modelin boyutlarını kontrol etmek en doğru sonucu verecektir.

Laboratuvar çizimlerinde kullanılan ölçek, çizimin türüne ve detay seviyesine göre değişir. Örneğin: Makine mühendisliği çizimlerinde detaylar ön planda olduğundan 1:2, 1:5 gibi daha büyük ölçekler yaygındır. Mimari çizimlerde ise daha geniş alanlar gösterildiği için 1:100, 1:200 gibi daha küçük ölçekler tercih edilir. Ayrıca, laboratuvar ölçekli deneylerin çizimlerinde, daha büyük deneylerin minyatür sürümlerini temsil eden küçük ölçekler kullanılır. Doğru ölçek seçimi, çizimin okunabilirliğini, teknik doğruluğunu ve pafta düzenini etkiler.

1:24 ölçekli model arabalar genellikle 18,75 cm ile 20,83 cm arasında bir uzunluğa sahiptir. Ancak bu ölçüm yalnızca uzunluk için geçerlidir. 1:24 ölçekli model arabaların boyutları, orijinal araca bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Daha kesin bir boyut bilgisi için ürünün teknik özelliklerine bakılması önerilir.

1/200 ölçekli plan, bir projenin her 1 biriminin, gerçekte 200 birimlik alana karşılık geldiği bir oranı ifade eder. Bu ölçek, genellikle orta büyüklükteki yapılar ve açık alanlar için kullanılır ve yapının veya alanın genel düzenini görmek amacıyla tercih edilir. 1/200 ölçekli planlarda genellikle iç mekanlar çok detaylı bir şekilde gösterilmez. 1/200 ölçeği, bir ön proje (avan proje) ölçeğidir.

1/25.000 ölçekli topoğrafik harita, yeryüzünün veya bir parçasının morfolojik (şekilsel) yapısının, eş yükseklik eğrileri yardımıyla yatay düzlem üzerinde gösterildiği bir harita türüdür. Bu haritalar, hem doğal hem de beşeri özellikleri içerir ve coğrafi planlama, yerbilimleri, madencilik, inşaat mühendisliği gibi alanlarda kullanılır. 1/25.000 ölçekli topoğrafik haritalar, Harita Genel Komutanlığı tarafından üretilir ve ED50 koordinat sisteminde, UTM 6 derece olarak koordinatlandırılır.

1:20 ölçekli bir model araba, genellikle 27 cm uzunluğundadır.

Türkiye'nin topografik haritaları genellikle 1:500.000 ve 1:1.000.000 ölçeklerinde hazırlanmaktadır. 1:500.000 ölçekli haritalar, 72 cm x 57 cm boyutundadır ve kağıt baskı olarak temin edilebilir. 1:1.000.000 ölçekli haritalar, daha geniş alanları kapsar ve genellikle sayısal coğrafi veriler şeklinde sunulur. Ayrıca, daha büyük ölçekli (örneğin 1:100.000) ve daha küçük ölçekli (örneğin 1:2.000.000) topografik haritalar da bulunmaktadır.

Boeing 737 maketlerinin boyutları, farklı ölçeklere göre değişiklik göstermektedir: 1/85 ölçekli Boeing 737-800 Southwest maketi, gövde uzunluğu olarak 47 cm boyutundadır. 1/100 ölçekli Boeing 737-800 maketlerinin gövde uzunluğu 38 cm, kanat açıklığı ise 35,5 cm'dir. 1/250 ölçekli Boeing 737-800 maketlerinin gövde uzunluğu 15,6 cm, kanat açıklığı ise 14 cm'dir. Daha spesifik bir boyut bilgisi için ürünün ambalajını veya üretici firmanın web sitesini kontrol etmek en doğru sonucu verecektir.

2:1 ölçek, bir nesnenin gerçek boyutlarının, ölçekli olarak temsil edildiği boyutlara oranını ifade eder. Bu ölçekte, ölçeğin baz aldığı ölçünün iki katı, üç katı arasındaki mesafe ölçeğe iki birim olarak işaretlenir. Ayrıca, 2:1 ölçekte bir nesneyi çizmek veya yapmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Gerçek boyutları belirleme. 2. Ölçekli boyutları hesaplama. 3. Çizim yapma. 4. Detayları ekleme.

Minyatür evlerde en yaygın olarak 1:12 ölçeği kullanılır. Diğer kullanılan ölçekler ise şunlardır: 1:6 ölçeği; 1:16 ölçeği; 1:18 ölçeği; 1:24 ölçeği; 1:48 ölçeği. Minyatür evlerde kullanılan ölçek, projenin türüne ve kişisel tercihlere göre değişiklik gösterebilir.

Fiziki haritada ölçek küçüldükçe ayrıntı azalır. Ölçek küçüldüğünde, haritanın kapladığı alan daralır ve iki nokta arasındaki uzaklık azalır.

1/1 ölçekte tasarım yapmak, çizilecek gerçek ölçünün aynı ölçüsünde çizim yapmayı gerektirir. 1/1 ölçekte tasarım yaparken dikkat edilmesi gerekenler: Araştırma ve tartışma: Tasarım, yoğun araştırma ve tartışmalar sonucu ortaya çıkan düşünsel bir altyapıya dayanmalıdır. Uygulama: 1/1 ölçekte tasarım, genellikle bir model oluştururken o modelin arkasında durabilecek şekilde yapılır. 1/1 ölçekte tasarım, özellikle sosyal sorumluluk projeleri kapsamında, öğrenci oluşumları tarafından da gerçekleştirilmektedir. Daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: Arkitera: "1/1 Ölçekte Çözümler İnşa Etme" başlıklı söyleşi. Cihan Doğan Mimarlık: "Mimari Ölçek Hesaplama Nasıl Yapılır?" başlıklı yazı.

Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ASDÖ), bireyin ailesinden, akraba, arkadaş ve öğretmeninden, kurum ve kuruluşlarıyla içinde yaşadığı toplumdan elde ettiği sosyal destek düzeyini belirlemek amacıyla geliştirilmiş bir ölçektir. ASDÖ, 1995 yılından itibaren geliştirilmeye başlanmıştır. ASDÖ'nün bazı özellikleri şunlardır: Cronbach Alfa ile hesaplanan güvenirlik katsayısı. Harter tarafından geliştirilen Çocuklar ve Gençler için Sosyal Destek Ölçeği ile ASDÖ arasında gözlenen korelasyon. ASDÖ'nün geliştirilmesine ihtiyaç duyulmasının bazı nedenleri şunlardır: Bazı danışanların yaşadıkları sorunlarının temelinde yatan sosyal destek noksanlığını belirlemeye yönelik bir ölçme aracına ihtiyaç duyulması; Bireylerin nitelikleri ile destek düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirleme amacı; Özel eğitime muhtaç çocukların günlük yaşamlarındaki güçlüklerle başa çıkabilmeleri amacıyla hazırlanacak programlarla ilgili bilgi toplama amacı; Öğretmenlerin, akademik başarısızlıkların nedeni olarak öğrencilerin sosyal destek düzeylerini ve kaynaklarını inceleme ve öğrencilerine yardımcı olma amacı. ASDÖ, Türk toplumunda geliştirilmiş bir ölçektir.

İngilizce dersine yönelik öğrenme ölçeği, öğrencilerin İngilizce öğrenmeye yönelik motivasyon düzeylerini ölçmek için geliştirilmiş bir ölçme aracıdır. Bu ölçekler genellikle Likert tipi olup, "Kesinlikle Katılıyorum", "Katılıyorum", "Kısmen Katılıyorum", "Katılmıyorum" ve "Kesinlikle Katılmıyorum" gibi cevap seçenekleri içerir. Bazı örnekler: Karcı ve Gündoğdu'nun Ölçeği: "Beğeni", "İstek", "Kariyer" ve "Yetenek" olmak üzere dört faktörden oluşur. Mehdiyev ve diğerlerinin Ölçeği: "Kişisel Kullanım", "Tutum" ve "Özgüven" alt başlıklarından oluşur. Tuncer, Berkant ve Doğan'ın İngilizce Dersine Yönelik Tutum Ölçeği: "Matematik Sevgisi", "Matematik Motivasyonu", "Matematiğin Önemi" ve "Matematik Korkusu" olmak üzere dört faktörden oluşur.

Kompulsif internet kullanımı ölçeği, internet bağımlılığını veya problemli internet kullanımını değerlendirmek için kullanılan bir ölçme aracıdır. Bu ölçeklerden bazıları: Kompülsif Çevrimiçi Satın Alma Ölçeği (KÇSA). Genelleştirilmiş Problemli İnternet Kullanım Ölçeği 2 (GPİKÖ2). İnternet Bağımlılığı Ölçeği. Bu ölçekler, farklı faktörler ve değerlendirme yöntemleri içerebilir. Örneğin, KÇSA 5 faktörlü bir yapı sunarken, GPİKÖ2 4 temel boyut altında toplanır. İnternet bağımlılığı veya problemli internet kullanımı şüphesi durumunda, bir uzmana danışılması önerilir.

1/400 ölçek, bir çizim veya model üzerindeki bir birimin, gerçek hayatta 400 birime karşılık geldiği anlamına gelir. Örneğin, bir haritada 2,5 metre uzunluğundaki bir bölüm gerçekte 1000 metreye (400 birim) karşılık geliyorsa, haritanın ölçeği 1:400'dür. Mimari projelerde yaygın olarak kullanılan ölçekler arasında 1/50, 1/100, 1/200, 1/500 ve 1/1000 ölçekler bulunur.