Minyatür

Evet, nakkaş ve minyatürcü aynı mesleği ifade eder. Nakkaş, Osmanlı döneminde renkli resim ve tezyinat yapan, genellikle kitap resimleri ve minyatürlerle uğraşan sanatçıya verilen isimdir.

Minyatürde altın kullanılmasının birkaç nedeni vardır: Estetik değer. Işık ve gölge oyunları. Teknik gereklilik.

Minyatür sanatının ilk örnekleri arasında şunlar sayılabilir: Antik Mısır: Bilinen en eski minyatürler, MÖ 2. yüzyılda papirüs üzerine yapılmıştır. Yunan, Roma, Bizans ve Süryani el yazmaları: Bu eserler de minyatürlerle süslenmiştir. Uygurlar dönemi: Orta Asya'da, Maniheizm'den etkilenen Uygur halkları arasında yayılmış ve Maniheist Uygur minyatürleri, Selçuklu minyatürlerinin öncüsü kabul edilir. Ayrıca, 9. yüzyılda Abbasi halifesi Memun'un geç antik dönem eserlerini kitaplara dönüştürmesi sırasında da minyatür sanatının temelleri atılmıştır.

Levni, Osmanlı minyatür sanatının en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilir ve önemli olmasının bazı nedenleri: Lale Devri'nin estetik anlayışını yansıtması. Sanatına getirdiği yenilikler. Geliştirdiği özgün üslup. Portre çalışmaları. Önemli eserleri.

Levni'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Doğum ve İsim: Asıl adı Abdülcelil Çelebi olan Levni, 17. yüzyılın sonlarında Edirne'de doğmuştur. Eğitim ve Kariyer: Genç yaşta İstanbul'a giderek Topkapı Sarayı'ndaki nakkaşhanede eğitim almış ve tezhip öğrenmiştir. Eserler: En bilinen eserleri arasında, III. Ahmet'in şehzadelerinin 1720'deki sünnet düğününü anlatan Surname-i Vehbi ve padişah portrelerinin yer aldığı Silsilename bulunmaktadır. Şairlik: Şarkı, türkü, gazel, semai gibi çeşitli formlarda şiirler yazmıştır. Ölüm ve Defin: 1732 yılında İstanbul'da vefat etmiş ve Otakçılar Camii yakınlarına defnedilmiştir.

Ahmet Yakupoğlu'nu yetiştiren kişiler şunlardır: Süheyl Ünver. Neyzen Halil Dikmen. Neyzen Nurullah Kılınç ve Süleyman Erguner. Ayrıca, Kütahya Lisesi'nden sonra girdiği İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde Resim Bölümü-Feyhaman Duran Atölyesi'nde eğitim almıştır.

Minyatür resim örneklerinden bazıları şunlardır: Topkapı Sarayı arşivlerinde bulunan, Türklerin İslamiyet'i kabul etmelerinden önce 8. ve 9. yüzyıla ait Uygur prens ve prensesleri ile Mani ve Uygur rahiplerinin resmedildiği minyatürler; Kanuni Sultan Süleyman'ın Barbaros Hayrettin Paşa'yı kabul ederken resmedildiği minyatür; Levnî'nin geleneksel anlayışın dışına çıkarak kendine özgü bir biçim geliştirdiği minyatürler; Büşra Taşpınar'ın çalışmaları. Minyatür resim örneklerine ulaşmak için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: Pinterest. bilimgenc.tubitak.gov.tr. kulturportali.gov.tr. istanbulsanatlaricarsisi.com.tr.

Tezhip ve minyatür arasındaki temel farklar şunlardır: Tezhip, çoğunlukla stilize edilmiş bitki formları veya desenlerden oluşan, simetrik tasarımlara sahip bir süsleme sanatıdır. Minyatür, bitki, hayvan, insan ve mekân tasvirleri içeren, genellikle iki boyutlu ve perspektifsiz yapılan küçük boyutlu resimlerdir. Ayrıca, tezhip sanatını icra edenlere müzehhip, minyatür sanatını icra edenlere ise nakkaş denir.

Minyatür sanatının bazı özellikleri: Küçük boyut: Minyatürler, çok ince işlenmiş ve küçük boyutlu resimlerdir. Ayrıntı: Ağaçlar, yapraklar, çiçekler, insan ve hayvan figürleri, iç mekân düzenlemeleri gibi unsurlar tüm ayrıntılarıyla verilir. Renk: Renkler gerçeğe bağlı kalmaksızın kullanılabilir; örneğin kayalar pembeye, atlar maviye boyanabilir. Perspektif: Minyatürde perspektif kullanılmaz; uzaklık ve boy, renk veya gölgelerle belirtilmez. Önem: İnsan figürleri ve mimari unsurlar, önem sırasına göre daha büyük veya daha ayrıntılı çizilir. Tarihî değer: Minyatürler, dönemin yaşamına, ritüel ve adetlerine, günlük yaşama ışık tuttuğu için tarihi belge olarak kabul edilir.

Matrakçı Nasuh, 16. yüzyılda yaşamış çok yönlü bir bilim insanı ve sanatçıdır. Önemli olmasının bazı nedenleri: Matematik ve geometri: "Cemâlü'l-Küttâb ve Kemalü'l-Hisâb" adlı eseri, matematik ve geometri alanındaki çalışmalarını içerir. Tarih: Taberî Tarihi'ni "Mecmaü't-Tevârih" adıyla Türkçeye çevirmiştir. Minyatür: Kendine özgü bir üslupla yaptığı minyatür-harita karışımı eserleriyle tanınır. Silahşorluk: Matrak oyununun mucidi olup, bu alandaki ustalığı nedeniyle Kanuni Sultan Süleyman tarafından ödüllendirilmiştir. Eğitim: Enderûn'da silah öğretmenliği yapmış ve "Tuhfet-ül Guzât" adlı bir kitap yazmıştır.

Minyatürün amaçları şunlardır: Metni görselleştirmek: Minyatür, el yazması kitaplardaki metni görselleştirir ve metinde yer alan bilgileri daha açık hale getirir. Tarihi belgelemek: Minyatürler, dönemin yaşamına, ritüellerine, adetlerine, günlük hayata ışık tuttuğu için tarihi belge olarak kabul edilir. Kültürel aktarımı sağlamak: Minyatürler, figürler ve renklerle kültürel aktarımı geliştirir. Dekorasyon ve süsleme: Minyatürler, zamanla tarih kitaplarından bağımsız hale gelerek dekorasyon ve süsleme amaçlı da kullanılmıştır.

Minyatür, çok ince işlenmiş ve küçük boyutlu resimlere verilen addır. Bu resim türü, genellikle el yazması kitaplarda metni görselleştirmek ve döneme tanıklık etmek amacıyla kullanılır.

Minyatür kitaplıkların kitap kapasitesi, boyutlarına göre değişir: Küçük minyatür kitaplıklar genellikle 10-20 kitap alabilir. Daha büyük modeller ise 30-50 kitap arası bir kapasiteye sahip olabilir.

Levni'nin "Surname-i Vehbi" adlı albümünde 137 minyatür bulunmaktadır. Levni'nin diğer albümleri olan "Kebir Musavver Silsilename"de 48, "Kıyafet Albümü"nde ise 46 minyatür yer almaktadır.

Minyatür ev yapmak zor değildir; adım adım takip edilebilecek detaylı yapım kılavuzları ile birlikte gelir. Minyatür ev yapmanın zor olup olmadığı, kişinin el becerisine ve deneyimine bağlıdır. Ayrıca, kullanılan setin karmaşıklığı da bu durumu etkileyebilir. Minyatür ev yapımında karşılaşılabilecek bazı zorluklar ve bunların çözümleri şu şekildedir: Parçalar uyuşmuyor. Tutkal karmaşası. Çarpık malzemeler. Kayıp parçalar. Minyatür ev yapımı için gerekli bazı malzemeler şunlardır: ahşap paneller veya MDF plakalar; testere, maket bıçağı veya kesici matkap gibi kesme aletleri; tutkal; boya ve fırça; çiviler, vidalar, kancalar vb. bağlantı elemanları.

"Matâli'i Saâdet" adlı eserin minyatürleri, Nakkaş Osman tarafından yapılmıştır.

Şehinşahname'de toplam 95 minyatür bulunmaktadır. Birinci cilt: 58 minyatür. İkinci cilt: 47 minyatür.

Bulmacalarda "nakıs" kelimesinin bazı anlamları: eksik, noksan; hatalı, defolu; bitmemiş; eksi (matematik terimi). Ayrıca, "nakıs" kelimesiyle yapılan kafiyelere "cinas-ı nakıs" denir.

Civelek taburu minyatürlerinin bulunduğu bazı yerler: Türk İslam Eserleri Müzesi. British Museum. Paris Özel Koleksiyonu. BL (British Library). Minyatürler, Abdullah Buharî, Hamse-i Atâyî, Rucû eş-şeyh ilâsibâh ve Civan gibi sanatçılara aittir.

Minyatür gemi yapmak zor olabilir, çünkü bu iş, ince işler yapmaya yatkın, maharetli bir el gerektirir. Bir gemi maketi yapmak en az altı ay sürebilir. Minyatür gemi yapımı zor olsa da, bu konuda eğitim veren kurslar bulunmaktadır, örneğin Trabzon Ortahisar Halk Eğitim Merkezi'nde ahşap model gemi yapımı kursu verilmektedir.