Okyanus

1992 yılında, Çin'den Amerika'ya giden bir yük gemisindeki konteynerlerin fırtınaya yakalanması sonucu, içinde 28.800 plastik oyuncak bulunan konteyner denize düşmüştür. Üzerlerinde delik olmadığı için batma riski bulunmayan oyuncaklar, okyanus akıntıları boyunca sürüklenmeye başlamıştır.

Okyanusların en derin yerlerinde ışık yoktur. Güneş ışığı, su yüzeyine girdikten sonra 200-300 metreden daha derine nüfuz edemez. Derin deniz canlıları, ışık eksikliğine uyum sağlamak için biyolüminesans (kendi ışıklarını üretme) gibi özellikler geliştirmiştir.

National Geographic'in bazı okyanus belgeselleri: Okyanus Kaşifleri (Ocean Explorers). Okyanus Krallıkları (Ocean Kingdoms). National Geographic: Okyanusların Ölümcül Hayvanları. Ayrıca, "Blue Planet II" yapımcıları ve James Cameron'ın yer aldığı "Okyanus Kaşifleri" adlı başka belgeseller de bulunmaktadır.

Okyanusun apikal bölgesi ifadesi, yanlış bir terimdir. Okyanuslar, genellikle epipelajik, mezopelajik ve batipelajik gibi bölgelere ayrılır. - Epipelajik bölge: Güneş ışığının ulaştığı en üst katmandır ve "gün ışığı bölgesi" olarak bilinir. - Mezopelajik bölge: Güneş ışığının çok az ulaştığı "alacakaranlık bölgesi" olarak adlandırılır. - Batipelajik bölge: Işık nüfuz etmeyen ve "karanlık bölge" olarak bilinen en derin katmandır. Apikal terimi, genellikle hücre veya organların üst kısmını ifade eder ve bu bağlamda okyanus bölgeleriyle ilgili değildir.

Atlas Okyanusu, Avrupa ve Afrika kıtalarını Amerika kıtalarından ayırır. Ayrıca, Atlas Okyanusu'nun kuzeyde Kuzey Kutbu’ndan güneyde Antarktika’ya kadar uzandığı ve bu süreçte Amerika kıtalarının batı kıyıları ile Avrupa ve Afrika'nın batı kıyıları arasında yer aldığı belirtilmektedir.

Doğa ve okyanus arasındaki ilişki şu şekilde özetlenebilir: Ekosistem desteği: Okyanuslar, deniz canlılarının yaşam alanı olup, besin ve oksijen sağlar. İklim düzenlemesi: Okyanus akıntıları, ısı ve besin maddelerini taşıyarak küresel iklimi etkiler. Karbon emilimi: Okyanuslar, atmosferdeki karbondioksiti emerek küresel ısınmayı yavaşlatır. Kıyı şekillendirme: Dalgalar, kıyı bölgelerini şekillendirir ve yeni habitatlar oluşturur. Besin döngüsü: Okyanus dalgaları, organik maddeleri sahillere taşıyarak ekosistemleri besler. Biyolojik çeşitlilik: Mercan resifleri, mangrov ormanları gibi hassas ekosistemler, okyanusların oluşturduğu doğal süreçlerle şekillenir.

Fundy Körfezi'ndeki gelgitlerin yüksekliği, ortalama olarak 12 metreyi aşabilir.

Türkiye'nin en çok yakın olduğu okyanus, Atlas Okyanusu'dur. Türkiye, Atlas Okyanusu'na kıyısı olmayan bir ülkedir, ancak Akdeniz üzerinden bu okyanusa dolaylı olarak bağlıdır. Türkiye'nin okyanusa en yakın noktaları arasında Antalya, Kaş ve Datça, Knidos Antik Kenti yakınlarındaki Deveboynu Yarımadası bulunmaktadır. Hint Okyanusu'na en yakın Türk kara parçası ise Hatay'ın Yayladağı ilçesindeki Hümeyra Plajı'dır, ancak bu mesafe Atlas Okyanusu'na olan mesafeden daha uzaktır.

Gelgit (medcezir), Ay ve Güneş'in kütleçekim kuvvetlerinin bir arada etkisi ve Dünya'nın kendi etrafındaki hareketi dolayısıyla deniz seviyelerinin periyodik olarak yükselip alçalmasıdır.

Dünya tarihinde kaydedilmiş en büyük okyanus dalgası, 1958 yılında Alaska'nın Lituya Körfezi'nde gerçekleşen megatsunamidir. Bu dalga, Fairweather fayı üzerinde meydana gelen 7,7 büyüklüğündeki bir depremle tetiklenmiştir. Ayrıca, 2024 yılında British Columbia kıyılarında kaydedilen bir dalga, 17,6 metre yüksekliğiyle tarihteki en büyük "haydut dalga" olarak kayıtlara geçmiştir.

Bu metnin konusu, küresel ısınma ve denizler üzerindeki etkileridir. Uluslararası iklim değişimi çalışmaları (IPCC), geçen yüzyılda deniz seviyesinin küresel ölçekte 10-20 cm yükseldiğini ve bunun ağırlıklı olarak küresel ısınmadan kaynaklandığını, bu yüzyılda ise 40-60 cm daha yükseleceğini belirtmektedir. Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin esas etkisi denizlerin en verimli alanları olan kıyılarda görülecektir. Deniz suyundaki sıcaklık artışı Pasifik ve Hint okyanuslarındaki mercanların sararmasına ve toplu ölümüne yol açmıştır. Küresel ısınma denizlerde yapılan balık yetiştiriciliği için de tehlikelidir.

Gulf Stream, Meksika Körfezi'nden başlayıp Birleşik Krallık'ın kuzeyine kadar devam eden bir sıcak su akıntısıdır. Gulf Stream'in bazı özellikleri şunlardır: İklim üzerindeki etkisi. Bölgesel etkileri. Oluşumu. Hızı ve debisi. Danimarkalı bilim insanlarına göre, küresel iklim değişikliği nedeniyle Gulf Stream'in 2025'ten itibaren her an çökebileceği ve bu durumun dünyada yeni bir buz devrini başlatabileceği öngörülmektedir.

Hint Okyanusu'nda bulunan bazı denizler şunlardır: Andaman Denizi; Arap Denizi; Bengal Körfezi; Kızıldeniz; Java Denizi; Basra Körfezi; Umman Denizi; Mozambik Kanalı. Ayrıca, Hint Okyanusu'nun güneyinde Sunda Adaları'nın bulunduğu bölgede en derin kısımlar yer alır (7.000 metreden fazla).

Uzaylıların Atlas Okyanusu'nda görüldüğüne dair bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak, 2025 yılında sosyal medyada ve bazı haberlerde, 3I/ATLAS adı verilen gizemli bir nesnenin Dünya'ya yaklaştığı ve bu nesnenin uzaylılara ait olabileceği iddiaları yer almaktadır. Bu iddialar, nesnenin yüksek hızı ve Güneş Sistemi'ne giriş yörüngesinin alışılmadık olması gibi özelliklere dayanmaktadır. Atlas Okyanusu'nda görülen herhangi bir "uzaylı" benzeri varlık, büyük olasılıkla doğal bir fenomen veya yanlış yorumlanmış bir görüntüdür.

Ilıman okyanusal iklim, her mevsim yağışlı olup yazları serin, kışları ise ılık geçtiği için belirli aylarda değil, yıl boyunca görülür. Bu iklim türü, genellikle 40 ile 60 derece enlemleri arasındaki bölgelerin batı kıyılarında görülür.

"Okyanuslarımız" (Our Oceans) belgeselinin 1. sezonu 5 bölümden oluşmaktadır.

Mariana Çukuru, batı Pasifik Okyanusu haritalarında yer alır. Bazı kaynaklarda belirtilen haritalar: Evrim Ağacı'na göre, Mariana Çukuru'nun haritası evrimagaci.org sitesinde bulunabilir. Evren Atlası'na göre, çukura ait bir harita evrenatlasi.com.tr sitesinde mevcuttur. Ayrıca, TÜBİTAK'ın Bilim Genç adlı dijital popüler bilim yayınında da Mariana Çukuru ile ilgili haritalar bulunabilir.

Plüton'un altında okyanus olduğuna dair çeşitli bilimsel çalışmalar bulunmaktadır. California Üniversitesi'nden bilim insanları, Plüton'un buzlu kabuğunun altında, tuz ve amonyak karışımı sudan oluşan bir okyanusun bulunabileceğini öne sürmüşlerdir. Ancak, bu iddialar henüz kesinlik kazanmamış olup, daha fazla araştırma ve kanıt gerektirmektedir.

Büyük bir dalganın yüksekliği, türüne göre değişiklik gösterebilir: Dev dalgalar. Kaydedilmiş en büyük dalga. Tsunamiler. Ayrıca, 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden meteorun Dünya’ya çarptığında oluşturduğu tsunaminin yaklaşık 5 kilometre, 1,5 milyon yıl önce Hawaii Adası’ndaki Molokai Adası’nda gerçekleşen tsunaminin ise 600 metre yüksekliğinde olduğu düşünülmektedir.

Europa uydusunun su ile kaplı olmasının birkaç nedeni vardır: Buzlu kabuk: Europa'nın yüzeyi, yaklaşık 20 kilometre kalınlığında bir su buzu tabakasıyla kaplıdır. Sıvı su okyanusu: Buz tabakasının altında, 100 kilometre derinliğe ulaşabilen bir sıvı su katmanı bulunur. Basınç: Üstteki kalın buz tabakasının yarattığı basınç, suyun sıvı halde kalmasını sağlar. Bu özellikler, Europa'yı Güneş Sistemi'nde yaşam barındırma olasılığı en yüksek cisimlerden biri haline getirir.