MaddeDurumları

Katı ve sıvıların birlikte bulunduğu karışımlara örnek olarak şunlar verilebilir: Süspansiyon. Emülsiyon. Adi karışım.

Erime ve ergime aynı anlama gelir. Erime ya da termal füzyon, katı bir maddenin ısı alarak sıvı hâle geçmesi anlamına gelir.

Katılarda öteleme ve dönme hareketinin neden olmadığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, katıların sadece titreşim hareketi yaptığı bilinmektedir. Öteleme hareketi, sıvı ve gazlarda atomların çevreye yayılması ile gerçekleşir. Katıların öteleme ve dönme hareketi yapmama nedeni, atomları arasındaki boşlukların çok az olmasıdır.

İletim, ısının bir madde içinde moleküller arasındaki doğrudan temas yoluyla aktarılmasıdır. İletim yoluyla ısı transferinin gerçekleştiği bazı durumlar: Metal bir çubuğun bir ucu ısıtıldığında, ısı çubuğun diğer ucuna iletilir. Ocağın üstünde ısınan bir tava sapının zamanla ısınması, iletim yoluyla gerçekleşen ısı akışına iyi bir örnektir. Pişen yemeğin içindeki metal kaşığın ısınması ve yanan ateşe koyulan demir çubuğun ısınması da iletim yoluyla gerçekleşir. İletim, genellikle katı maddelerde görülür.

Gaz maddenin katı hale geçmesine "donma" denir. Donma, sıvı hâldeki moleküllerin soğudukça hareket hızlarını kaybedip birbirlerine yaklaşarak katı bir yapı oluşturmasıyla gerçekleşir.

Taneciklerin en hızlı hareket ettiği madde gazdır. Bunun sebebi, gazların tanecikleri arasındaki boşluğun çok fazla olmasıdır.

6. sınıf fen bilimleri ders kitabının 122. sayfası, farklı yayınevlerine ait ders kitaplarında çeşitli konular içerebilir: Gün Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, "At the Playground" ünitesi yer alabilir. MEB Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, "Farklı Sıvıların Yoğunluklarını Bulalım" etkinliği bulunabilir. Tuna Matbaa Yayınları: Bu yayınevine ait kitapta, "3. Ünite Öğrendiklerimizi Değerlendirelim" bölümü olabilir. Daha fazla bilgi için ilgili yayınevinin ders kitabı içeriğine bakmak gereklidir.

Maddeleri sıkıştırmayan bazı örnekler: Katı maddeler: Demir, çelik gibi katılar sıkıştırılamaz. Sıvı maddeler: Su, benzin, süt gibi sıvılar sıkıştırılamaz. Sıkıştırılamayan maddeler, hacimlerini azaltmak için ne basınç altında ne de sıcaklık değişikliğine bağlı olarak sıkıştırılabilirler.

Eriyen maddeler: Buz: Isıtıldığında erir ve suya dönüşür. Çikolata: Sıcak bir yere bırakıldığında erir ve sıvı hale gelir. Mum: Yanarken erir ve sıvı hale gelir. Tereyağı: Sıcak bir tavaya konulduğunda erir ve sıvı hale gelir. Katılaşan maddeler: Su: 0°C'de donarak buz haline gelir. Demir: 1538°C'de katılaşır. Altın: 1064°C'de katılaşır. Erime ve katılaşma noktaları: Her maddenin bir erime ve donma noktası vardır. Erime ve donma noktaları aynıdır. Örneğin, suyun erime (donma) noktası 0°C'dir.

Gazlar, en çok genleşen maddelerdir. Genleşme, sıcaklığı artırılan bir cismin uzunluk veya hacminin artması olayıdır. Katı ve sıvıların genleşme katsayıları farklı olduğu için bu maddelerin genleşme miktarları ayırt edici bir özelliktir.

Hayır, çekirdek sadece katı maddelerde bulunmaz. Dünya'nın çekirdeği iki katmandan oluşur: iç çekirdek (katı) ve dış çekirdek (sıvı). Hücresel çekirdek ise tüm hayvansal hücrelerde bulunur, ancak olgun alyuvar hücreleri gibi bazı hücreler hariç.

Süblimleşme, katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçmeden doğrudan gaz haline geçmesidir. Dolayısıyla, süblimleşme katıdan gaza, kırağılaşma ise gazdan katıya doğru gerçekleşen hal değişimleridir.

Cam, amorf katı olarak sınıflandırılır ve mikro ölçekteki yapısının düzensiz olması nedeniyle sıvılara benzer. Camın akışkan gibi görünmesinin bazı nedenleri: Eski cam bardak ve vazoların alt kısımlarında kalın bir katman oluşması. Uzun süre aynı şekilde takılı olan camların üst kısımlarının incelmesi. Camın kabının şeklini almaması için, katrilyon yıl beklense bile, ısıtılması veya yüksek basınç altında tutulması gerekir.

Hayır, sıvıların potansiyel enerjisi katılardan daha fazla değildir. Katıların potansiyel enerjisi, sıvıların potansiyel enerjisinden daha yüksektir. Bunun nedeni, katılarda atomlar veya moleküller arasındaki güçlü elektrostatik çekim kuvvetleri ve moleküler düzenliliğin, belirli bir enerji seviyesinde daha fazla stabilite sağlamasıdır.

Genellikle katı maddeler, sıvılardan daha yoğundur. Bunun nedeni, katı maddelerin moleküllerinin sıkı bir düzen içinde sabit bir yapı oluşturması ve bu sayede daha yakın bir şekilde düzenlenmesidir. Ancak, bu her zaman geçerli değildir. Örneğin, buz (katı su), sıvı suya göre daha az yoğundur.

Katı maddelerde tanecikler en yavaş hareket eder. Bunun sebebi, katı taneciklerinin birbirine çok yakın olup sadece titreşim hareketi yapabilmesidir.

Grafit amorf bir katı değildir. Amorf katılar, taneciklerin gelişigüzel ve düzensiz bir şekilde istiflendiği, belirli bir geometrik şekli olmayan katılardır.

Evet, katı, sıvı ve gazların hacmi vardır. Katıların belirli bir şekli ve hacmi vardır. Sıvıların belirli bir hacmi vardır ancak belirli bir şekilleri yoktur, bulundukları kabın şeklini alırlar. Gazların belirli bir hacmi yoktur, bulundukları kabın hacmini alırlar.

Titreşim ve öteleme hareketi yapan maddeler şunlardır: Sıvı maddeler: Tanecikleri titreşim, dönme ve öteleme hareketi yapar. Gaz maddeler: Tanecikleri titreşim, dönme ve öteleme hareketi yapar. Katı maddeler ise sadece titreşim hareketi yapar, öteleme ve dönme hareketi yapmaz.

Katı ve sıvıdan katıya geçişe "donma" denir. Donma, bir maddenin ısı kaybederek sıvı hâlden katı hâle geçmesi olayıdır. Örneğin, suyun 0 °C’de buz hâline gelmesi bir donma örneğidir.