Likidite

Likidite, bir varlığın veya menkul kıymetin piyasa fiyatını etkilemeden nakite dönüştürülebilme kolaylığını ifade eder. Likidite türleri: Varlık likiditesi: Bir varlığın alımında veya satımında ne kadar basit bir şekilde nakite çevrildiğini ifade eder. Piyasa likiditesi: Bir varlığın satın alınabileceği veya satılabileceği piyasa koşullarını belirtir. Muhasebe likiditesi: Bir bireyin veya şirketin finansal yükümlülüklerini likit varlıklarla yerine getirme kolaylığını ölçer. Likiditenin önemi: Risk yönetimi: Yatırımcıların pozisyonlarını hızla ve minimal maliyetle kapatmalarına olanak tanır. Fiyat istikrarı: Varlık fiyatlarının istikrarlı olmasına katkı sağlar. İşlem maliyetleri: Alım-satım farkının dar olmasını ve işlem maliyetlerinin düşmesini sağlar. İşletme sağlığı: İşletmelerin kısa vadeli borç ve yükümlülüklerini karşılayabilmesi açısından hayati öneme sahiptir.

Kripto para ticaretinde likidite riski, likidasyon hesaplama araçları kullanılarak hesaplanabilir. Bu araçlar, genellikle şu adımları içerir: 1. Yatırım Miktarının Girilmesi. 2. Giriş Fiyatının Belirlenmesi. 3. Kaldıraç Oranının Seçilmesi. 4. Pozisyon Tipinin Belirlenmesi. Likidasyon fiyatı, pozisyonun türüne ve kaldıraç oranına göre şu formüllerle hesaplanır: Long (Yükseliş) Pozisyonlar. Short (Düşüş) Pozisyonlar. Likidasyon hesaplama araçları, borsalara göre değişkenlik gösterebilir ve kesinlik içermez. Ayrıca, risk yönetimi için şu yöntemler de kullanılabilir: Zararı Durdurma Kullanımı. Risk-Ödül Oranı. Çeşitlendirme.

Likidite riski oranları için genel kabul görmüş değerler: Cari oran: 1'in üzerinde olmalıdır. Likidite (asit-test) oranı: 1'in üzerinde olması, şirketin stoklara bağımlı olmadan borçlarını ödeyebileceğini ifade eder. Nakit oranı: 0,2 ile 0,5 arasında olması, işletmenin nakit ve nakit benzeri varlıklarla borçlarını karşılayabileceğini gösterir. Ancak, ideal oranlar işletmenin sektörel farklılıkları ve faaliyet yapısı nedeniyle değişebilir.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) 907 milyar TL depo alım ihalesi açması, bankaların TCMB'ye 907 milyar TL cinsinden borç para verdiği ve karşılığında Merkez Bankası'nın belirli bir faiz oranı ödediği anlamına gelir. Bu tür ihaleler, piyasadaki fazla likiditeyi çekmek ve enflasyonu kontrol altına almak amacıyla gerçekleştirilir. Örneğin, 30 Haziran 2025 tarihli ihalede, minimum faiz oranı %44,98, maksimum ve ortalama faiz oranı ise %45 olarak belirlenmiştir.

Likidite riski en yüksek olan varlıklar genellikle düşük likiditeye sahip varlıklardır. Bu varlıklar arasında: Gayrimenkul: Satış süreci uzun olabilir ve satış fiyatı piyasa koşullarına bağlı olarak büyük değişiklikler gösterebilir. Sanat Eserleri ve Koleksiyonluk Eşyalar: Sınırlı alıcıları olduğu için nakde çevrilmesi zaman alabilir. Özel Şirket Hisseleri: Halka arz edilmediği için alıcı bulmak zor olabilir. Kripto Paralar (Düşük Piyasada): İşlem hacmi düşük olduğunda alıcı bulmak zorlaşabilir. Ayrıca, likidite riski bir varlığın nakde dönüştürülme kolaylığıyla ilgili olduğundan, nakit para en düşük likidite riskine sahip varlık olarak kabul edilir.

Likiditenin en iyi göstergesi olarak kabul edilebilecek tek bir gösterge yoktur. Ancak, likidite durumunu değerlendirmek için kullanılan bazı göstergeler şunlardır: İşlem hacmi. Piyasa derinliği. Günlük fiyat hareketleri. Likidite oranı. Ayrıca, kripto piyasalarında likidasyon ısı haritası gibi göstergeler de kullanılabilir. Likidite durumu, işletmenin finansal sağlığı açısından da önemlidir ve cari oran, asit-test oranı ve nakit oranı gibi finansal oranlar ile ölçülebilir.

Likidite teminatının hesaba geçme süresi, birkaç faktöre bağlı olarak değişebilir: Fon işlem saatleri. Banka işlem süresi. Tatil günleri.

Likidite sağlayıcılık kapsamındaki işlemlerin süresi, genellikle hızlı ve anında gerçekleşir. Bu, likidite sağlayıcıların piyasa derinliğini artırarak, yatırımcıların ihtiyaç duyduğu likiditeyi sürekli olarak sağlamalarından kaynaklanır.

Banka bazında kullanılan bazı rasyolar şunlardır: Sermaye Yeterliliği Rasyoları: Sermaye Yeterliliği Rasyosu; Özkaynak/Toplam Aktifler; Ana Sermaye/Yükümlülükler Toplamı (Kaldıraç Oranı). Aktif Kalitesi Rasyoları: Getirisiz Aktifler + Bağlı Değerler/Toplam Aktifler; Bireysel Krediler Artış Hızı; Kurumsal Krediler Artış Hızı; Brüt Takipteki Krediler/(Toplam Kredi ve Alacaklar + Brüt Takipteki Krediler). Finansal Yapı Rasyoları: (Toplam YP Varlıklar + Türev Finansal Araçlardan Alacaklar)/(Toplam YP Yükümlülükler + Türev Finansal Araçlardan Borçlar); Ortalama Vadesiz TL Mevduat/Ortalama Toplam TL Mevduat; Ortalama Vadesiz YP Mevduat/Ortalama Toplam YP Mevduat. Gelir-Gider Yapısı Rasyoları: Ortalama Pasif Maliyeti (TL); Ortalama Pasif Maliyeti (YP); Net Faiz Marjı (TL); Net Faiz Marjı (YP). Karlılık Rasyoları: Net Kar/Ortalama Toplam Aktif; Net Kar/Ortalama Özkaynak; Faiz Gelirleri/Faiz Giderleri. Likidite Rasyoları: Likit Aktifler/Toplam Aktifler; Likit Aktifler/(Toplam Yabancı Kaynaklar + Gayrınakdi Krediler); Kısa Vadeli Varlıklar/Kısa Vadeli Yükümlülükler. Bu rasyolar, bankaların finansal durumlarını ve performanslarını değerlendirmek için kullanılır.

Market maker (MM), finans piyasalarında alıcı ve satıcılar arasında sürekli likidite akışı sağlayarak piyasanın düzenli ve etkin bir şekilde işlemesine katkıda bulunan kişi veya kuruluşlardır. Market maker'ların temel görevleri şunlardır: Fiyat teklifleri sağlama. Likidite sağlama. Fiyat stabilizasyonu. Market maker'lar, genellikle büyük finans kuruluşları, yatırım bankaları veya özel şirketler tarafından yürütülür.

Stok devir hızı ve stok bağımlılık oranı arasındaki ilişki şu şekilde açıklanabilir: Stok devir hızı, işletmenin stoklarını bir yıl içinde kaç kez paraya dönüştürdüğünü gösterir. Stok bağımlılık oranı ise, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeyebilmek için stoklarının yüzde kaçının satılması gerektiğini belirtir. Dolayısıyla, stok bağımlılık oranı, stok devir hızının düşük olduğu durumlarda anlamlı hale gelir. Stok bağımlılık oranının yüksek olması, işletmenin stoklara olan bağımlılığının yüksek olduğunu ifade eder.

Likidite riski, bir kuruluşun finansal yükümlülüklerini yerine getirebilmek için gerekli nakde ulaşamaması durumudur. Likidite oranı ise bir şirketin mevcut varlıklarını kullanarak kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini ölçer. Likidite oranını hesaplamak için kullanılan bazı yöntemler şunlardır: Cari oran: Dönen varlıkların kısa vadeli borçlara bölünmesiyle elde edilir. Likidite oranı (quick ratio): (Dönen varlıklar - stoklar) / kısa vadeli borçlar formülüyle hesaplanır. Nakit oranı: Nakit ve nakit benzerlerinin kısa vadeli borçlara bölünmesiyle elde edilir.

Rasyolar, finansal analizde dört ana gruba ayrılır: 1. Likidite Rasyoları: Cari oran ve asit-test (çabuk) oranı gibi, şirketin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme gücünü gösterir. 2. Kârlılık Rasyoları: Brüt kârlılık oranı, net kârlılık oranı, özkaynak kârlılığı ve toplam aktif kârlılığı gibi, şirketin kâr elde etme kabiliyetini ölçer. 3. Borçluluk Rasyoları: Borç/öz kaynak oranı ve borç/varlık oranı gibi, şirketin finansal kaldıraç düzeyini ve borç ödeme kapasitesini değerlendirir. 4. Faaliyet Karlılığı Rasyoları: Varlık devir hızı ve stok devir hızı gibi, şirketin operasyonel performansını ölçer. Ayrıca, rasyolar, bilançoya, gelir tablosuna veya fon akım tablosuna göre de sınıflandırılabilir.

Bankaların taahhütlerini yerine getirememesi durumunda ortaya çıkan risk, kredi riskidir. Kredi riski, banka müşterisinin yapılan sözleşme gereklerine uymayarak yükümlülüğünü kısmen veya tamamen zamanında yerine getirememesinden dolayı bankaların karşılaştığı durumdur. Kredi riski dışında, bankaların taahhütlerini yerine getirememesi durumunda karşılaşabileceği diğer riskler şunlardır: Piyasa riski. Likidite riski. Operasyonel risk.

Açık piyasa işlemlerinin (APİ) bazı avantajları: Esneklik: Merkez bankalarına piyasa koşullarına hızlı tepki verme imkânı tanır. Güvenlik: Genellikle yüksek kaliteli menkul kıymetlerin alım satımını içerdiği için düşük riskli kabul edilir. Kontrol Edilebilirlik: APİ'ler, küçük alım-satımlar yoluyla para tabanında minimal değişiklikler yapılmasını sağlar. Tersine Çevrilebilirlik: APİ'ler, etkileri tam olarak ölçülebildiği için tersine çevrilebilir bir yapıya sahiptir. Şeffaflık: İşlemler kamuoyuna açık bir şekilde raporlanır, bu da piyasalarda şeffaflık sağlayarak güven ortamı oluşturur.

Market maker'ın (MM) temel amacı, belirli bir finansal ürün veya varlık için sürekli alım ve satım fiyatları sunarak piyasa likiditesini sağlamaktır. Market maker'ın diğer amaçları: Fiyat istikrarı: Arz ve talep dengesini sağlayarak fiyat dalgalanmalarını minimize etmek. Hızlı işlem: Yatırımcılar için hızlı ve verimli alım satım imkanı sunmak. Likidite sağlama: Likiditesi düşük veya halka açık piyasa değeri az olan menkul kıymetlere erişim sağlayarak bu varlıkların piyasada işlem görmesine olanak tanımak. Gelir elde etme: Alım-satım farklarından (spread) kazanç sağlamak.

Bankaların gecelik faiz uygulamasının bazı nedenleri: Likidite yönetimi: Bankalar, kendi aralarındaki kısa vadeli nakit akışlarını düzenlemek için gecelik faiz oranlarına başvurur. Ekonomik politika: Merkez bankaları, gecelik faiz oranlarını ayarlayarak ekonomik istikrarı sağlamaya, enflasyonu kontrol altında tutmaya veya ekonomiyi canlandırmaya çalışır. Maliyet yönetimi: Gecelik faiz oranları, bankaların kısa vadeli borçlanma maliyetlerini belirler ve bu maliyetler, kredi kartları, konut kredileri ve diğer banka kredileri için uygulanan faiz oranlarını etkiler.

Likidite riski, bir kuruluşun finansal yükümlülüklerini yerine getirebilmek için gerekli likiditeye sahip olmaması durumudur. Likidasyon riski ise, genellikle kripto para piyasalarında, düşük likidite nedeniyle fiyat dalgalanmalarının artması sonucu ortaya çıkar.

Hazine destekli factoring, KGF (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı) tarafından sağlanan fonlar kapsamında, KOBİ'ler ve ihracatçı KOBİ'ler için sunulan bir factoring hizmetidir. Factoring, firmaların mal ve hizmet satışlarından doğan, henüz tahsil edilmemiş vadeli alacakların factoring şirketine devir edilmesi karşılığında, bu alacakların kısa süre içinde nakde dönüştürülmesinde kullanılan finansal bir çözümdür.

Puff Fun, elektronik sigara (e-sigara) kullanımına yönelik bir platform veya cihaz olabilir. Elektronik sigara (e-sigara) kullanımının bazı özellikleri: Kullanım Kolaylığı: Ağızlık kısmından nefes çekildiğinde otomatik olarak aktive olur. Aroma Çeşitliliği: Meyve, kahve, pasta gibi çeşitli aromalar sunar. Zararlı Maddelerin Azaltılması: Geleneksel sigaralara göre daha az zararlı kimyasal içeriğe sahiptir. Tek Kullanımlık Yapı: Doldurulma ihtiyacı olmadan tasarlanmıştır, ancak bazı kullanıcılar likit dolumunu kendileri yapmayı tercih edebilir. Puff Fun cihazının tam olarak ne işe yaradığı ve özellikleri hakkında daha fazla bilgi için doğrudan ilgili platformun veya cihazın resmi kaynaklarına başvurulması önerilir.