LaboratuvarTestleri

MPV (Mean Platelet Volume), tıpta "ortalama trombosit hacmi" anlamına gelir. MPV, kandaki trombositlerin (kan pıhtılaşmasına yardımcı hücreler) ortalama boyutunu ölçer. Normal MPV değerleri 7,5–11,5 fL arasında kabul edilir. MPV değeri, tek başına tanı koydurucu değildir; ancak diğer trombosit parametreleri ve klinik bulgularla birlikte değerlendirildiğinde enfeksiyonlar, iltihabi hastalıklar, kemik iliği bozuklukları veya kanama eğilimleri hakkında bilgi verebilir.

Enfeksiyonda prokalsitonin (PCT) seviyesinin yükselmesinin nedeni, genellikle bakteriyel enfeksiyonların varlığıdır. PCT, normalde vücutta çok düşük miktarda bulunan bir proteindir. PCT seviyesinin yükselmesine neden olan bazı durumlar şunlardır: Sepsis; Zatürre; Menenjit; İdrar yolu enfeksiyonu; Pankreatit; Travma veya büyük cerrahi sonrası komplikasyonlar; Organ yetmezlikleri. PCT seviyesi, enfeksiyonun şiddetiyle paralel olarak artış gösterir.

AG yükü, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Kimya Bağlamı: AG yükü, bir maddenin atomlarının yük ortalamasını ifade eder. 2. Tıp Bağlamı: A/G oranı, serum albümin ve globulin oranını ölçen bir kan testidir. A/G oranının normal değeri genellikle 1 ila 2 arasında olmalıdır. AG yükünün olması gereken değer hakkında spesifik bir bilgi bulunmamaktadır.

Hayır, troponin ve hs troponin aynı değildir. Troponin, kalp kası hücrelerinde bulunan ve kalp hasarı durumunda kana karışan bir proteindir. Hs troponin ise, kalp kasında çok küçük hasarlar olduğunda bile troponin artışını gösterebilen, daha düşük troponin seviyelerini tespit edebilen yüksek hassasiyetli troponin testlerini ifade eder. Normal troponin değerleri genellikle 0-0,04 ng/mL arasında değişirken, hs-cTn için normal değerler genellikle 14 ng/L'nin altındadır.

Adenozin deaminaz (ADA) için kabul edilen cut-off değeri farklı çalışmalara göre değişiklik göstermektedir: Tüberküloz plörezi tanısı için: Plevral sıvı ADA için yaygın olarak kabul edilen cut-off değeri 40 U/L'dir. İnflamatuar bağırsak hastalığı (İBH) tanısı için: Aktif ülseratif kolit (UC) hastalarını remisyondaki UC hastalarından ayırt etmek için belirlenen cut-off değeri 21,64 U/L'dir. ADA için referans aralığı ise genellikle 1-99 yaş arası insanlar için 10-25 U/L olarak belirtilmektedir. ADA testi ve cut-off değerleri, hastalığın türüne ve hastanın durumuna göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, doğru yorumlama için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

HBV DNA'nın negatif olması, genellikle virüs aktivitelerinin kontrol altında olduğunu ve durumun stabil hale geldiğini gösterebilir. Tehlikeli olabilecek durumlar: HBV DNA'nın ≥ 100 İÜ/ml saptanması. HBV DNA'nın < 20 İÜ/ml olması. HBV DNA seviyelerinin yorumlanması ve tedavi kararları için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

GFR (Glomerüler Filtrasyon Hızı) hesaplamak için kullanılan bazı formüller şunlardır: MDRD (Modification of Diet in Renal Disease) formülü: GFR = 186 × (Serum Kreatinin)^-1.154 × (Yaş)^-0.203 × (0.742 kadınlar için) × (1.212 siyah ırk için). CKD-EPI (Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration) formülü: Bu formül, yaş, cinsiyet, ırk ve serum kreatinin değerlerini kullanır. Cockcroft-Gault formülü: CrCl (mL/dk) = [ (140 – yaş) × (Ağırlık, kg) × (0.85 [Cinsiyet Kadınsa] )] / (72 × Cr). GFR doğrudan ölçülemez, genellikle tahmini GFR (eGFR) hesaplanır. GFR hesaplama formüllerinin kullanımı uzmanlık gerektirdiğinden, bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.

Üroloji için yapılan çekimler, görüntüleme yöntemleri ve tanısal testler olarak iki ana kategoriye ayrılır. Görüntüleme yöntemleri: Ultrasonografi (USG). Bilgisayarlı Tomografi (BT). Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG). Ürografi. Tanısal testler: İdrar Tahlili. PSA (Prostat Spesifik Antijen) Testi. Ürodinamik Testler. Sistoskopi. Hangi çekim veya testin yapılacağına, hastanın semptomlarını değerlendiren ve fiziksel muayene yapan doktor karar verir.

Karsinoembriyonik antijen (CEA) seviyesi, genellikle aşağıdaki durumlarda yükselir: Kanser türleri: Kolon, rektum, prostat, yumurtalık, akciğer, meme, mesane ve tiroid kanserleri. İyi huylu tümörler: İyi huylu tümörler ve bazı iyi huylu hastalıklar. Sağlık sorunları: Sigara tüketimi, akciğer enfeksiyonu, inflamatuar bağırsak hastalıkları, pankreatit, siroz ve böbrek yetmezliği. Hamilelik: Hamilelik döneminde de CEA seviyesi yükselebilir. CEA seviyesinin yükselmesi her zaman kanser anlamına gelmez; bu durumun kesin nedeni için doktora başvurulması önerilir.

Triptaz enzimi, aşağıdaki testlerde incelenir: Serum veya plazma triptaz düzeyi testi. Burun salgısı triptaz düzeyi testi. Triptaz testi için numune olarak koldan alınan venöz kan kullanılır ve açlık gerektirmez. Triptaz testi, aşağıdaki laboratuvarlarda yapılabilir: Amerikan Hastanesi; Düzen Laboratuvarlar Grubu; Denge Tıp Laboratuvarı ve Tıbbi Görüntüleme Merkezi; Gelişim Tıp Laboratuvarları; Özel Viromed Labaratuvarları.

İdrarda nitrit pozitifliğinin en sık sebebi, nitrat redüktaz enzimi içeren bakteriyel patojenlerle üriner sistem enfeksiyonudur. İdrarda nitrit pozitifliğine sebep olan diğer durumlar şunlardır: idrar yolu enfeksiyonu; böbrek taşları; kum; böbrekte oluşan herhangi bir enfeksiyon; genital bölge hijyenine dikkat edilmemesi; hatalı tuvalet alışkanlıkları; prostat büyümesi; tümör; korunmasız cinsel ilişkiye girmek. İdrar tahlili sonucunda idrarda nitrit bulunursa, sonuç pozitif kabul edilir. İdrarda nitrit testi, yalnızca bilgilendirme amacıyla yapılmıştır; kesin tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Beton basınç dayanımı için genellikle 7 günlük ve 28 günlük numuneler alınır. 7 günlük numuneler, erken dayanım testi için kullanılır. 28 günlük numuneler, nihai dayanım testi için gereklidir ve betonun basınç dayanımının uygunluğunu kontrol etmek amacıyla 28 gün sonra test edilir. Ayrıca, kritik elemanlarda (kolon, perde, döşeme) veya yüksek katlı binalarda daha fazla numune alınabilir.

Evet, TSH değeri 5,10 yüksek kabul edilir. Sağlıklı yetişkinler için normal TSH değeri 0,4 ila 4,0 mU/L arasında değişir. TSH yüksekliğinin nedenleri arasında hipotiroidizm, Hashimato tiroiditi, iyot eksikliği veya fazlalığı, hipofiz bezi ile ilgili sorunlar ve bazı ilaçların yan etkileri bulunabilir. Doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Talasemiyi kesin teşhis eden test, hemoglobin elektroforezidir. Talasemi tanısı için ayrıca şu testler de yapılır: tam kan sayımı; periferik yayma (kan hücrelerinin mikroskopta bakılması); genetik testler. Hasta olanlarda ağır kansızlık olduğundan, tanı koymak için anne, baba ve çocukların tam kan sayımı, hemoglobin elektroforezi ve genetik testleri gibi yöntemlerle detaylı olarak değerlendirilmesi gerekir.

Aflatoksinin tespiti için yalnızca laboratuvar testleri yapılabilir. Aflatoksin tespitinde kullanılan bazı yöntemler şunlardır: gaz kromatografisi (GC); ince tabaka kromatografisi (TLC); ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay); yüksek basınçlı (performans) kromatografisi (HPLC); kromatografik metotların kütle spektroskopisi ile birlikte kullanımı (LCMS/MS, GC-MS/MS gibi); kapiler elektroforez. Aflatoksin içeren gıdaların nemli ve sıcak ortamlarda zehirleme olasılığı artar.

FLT3 kiti, FLT3 genindeki mutasyonların tespiti için kullanılan bir tanı testidir. FLT3 geni, akut miyeloid lösemi (AML) hastalarında en sık mutasyona uğrayan genlerden biridir ve hastalığın patogenezi ile ilişkilendirilir. FLT3 kitlerinin bazı özellikleri: Çoklu tespit: Tek tüpte yapılan PCR işlemi ile FLT3 geni ITD (internal tandem duplication) ve TKD (tirozin kinaz domain) mutasyonlarını multipleks olarak tespit eder. Yüksek hassasiyet: Düşük düzeydeki mutasyonları bile saptayabilir. Hızlı sonuç: Basit ve hızlı bir şekilde sonuç alınmasını sağlar. FLT3 mutasyonlarının analizi, AML hastalarının tedavisi için hayati öneme sahip bir laboratuvar testidir. FLT3 kiti, çeşitli şirketler tarafından sunulmaktadır, örneğin: HELİKS ARGE ve Biyoteknoloji A.Ş.. 3B BlackBio. LeukoStrat.

Bazofili, kandaki bazofil sayısının normalden yüksek olması durumudur. Bazofilik noktalama ise tıpta kullanılan bir terim olup, "mavi noktalanma" anlamına gelir. Bazofil değeri, tam kan sayımı testi ile ölçülür. Bazofil yüksekliği veya düşüklüğü durumunda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Diğer kan testleri arasında şunlar bulunur: Hemoglobin A1C. Fibrinojen testi. Lipid profili. DHEA testi. Tiroid fonksiyon testleri. Cinsel bulaşıcı hastalıklar için kan testi. C-reaktif protein testi. Enzim marker testi. Metabolik panel. Protrombin zamanı (PT), kısmi tromboplastin zamanı (PTT) ve INR testleri. Bu testler, genel sağlık durumunu değerlendirmek veya belirli sağlık sorunlarını teşhis etmek için yapılır.

Likit limit ve plastik limit, Atterberg limitleri olarak da bilinen kıvam limitleri ile belirlenir. Likit limitin belirlenmesi için yapılan işlemler: 1. 40 no’lu elekten elenmiş zemin numunesine bir miktar su katılarak karıştırılır. 2. Desikatörde bir gün bekletilen malzeme en az 10 dakika karıştırılır. 3. Karışım kaba konularak yüzeyi düzlenir. 4. Koni, zemin yüzeyine batmayacak şekilde indirilip, deney başlatılır. 5. 5 saniye sonunda okuma yapılır. 6. Tekrar koni kaldırılıp kap içerisinden, koninin şeklinin bulunduğu kısımdan biraz numune alınarak darası belirlenen kaba konur ve tartılır. 7. Tartıldıktan sonra etüve konur. 8. Bu işlem su muhtevasında değişiklik yapılarak tekrarlanır. 9. 20 mm penetrasyon değerine karşılık gelen su içeriği likit limit değeri olarak alınır. Plastik limitin belirlenmesi için yapılan işlemler: 1. 40 no’lu elekten geçmiş ve içerisine bir miktar su katılarak yoğrulmuş malzeme avuç içiyle cam plaka üzerinde yuvarlanır. 2. Üç mm’de oluşan çatlamalara karşılık gelen değer, plastik limit olarak kabul edilir. Likit limit ve plastik limitin belirlenmesi için yapılan deneyler hakkında daha fazla bilgi edinmek için volkanatabey.com.tr ve geoteknikmuhendislik.com.tr gibi kaynaklar kullanılabilir.

Tıpta "ortalama aralık" ifadesi, genellikle referans aralığı veya normal aralık olarak adlandırılır. Referans aralığı, bir test sonucundaki ölçüm değerlerinin normal aralığını belirten değerlerdir. Örneğin, açlık kan şekeri için normal aralık 70-100 mg/dL olarak kabul edilir. Ancak, referans aralığı sadece bir rehber niteliğindedir ve her bireyin vücut yapısı ve özellikleri farklı olduğundan, test sonuçları bireysel olarak değerlendirilmelidir.