KontrolSistemleri

Otomatik kontrol dersinde işlenen konular şunlardır: 1. Kontrol Sistemleri Temelleri: Açık ve kapalı çevrim kontrol sistemleri, geri besleme ve ileri besleme kontrolü. 2. Matematiksel Modeller: Diferansiyel denklemler ve transfer fonksiyonları kullanarak sistem modelleri. 3. Zaman Alanı Analizi: Sistem tepki analizi ve performans ölçütleri. 4. Frekans Alanı Analizi: Laplace dönüşümü, Bode diyagramları ve frekans tepki analizi. 5. Stabilite: Sistem stabilitesi, Routh-Hurwitz ve Nyquist kriterleri. 6. Kök Yerleştirme Yöntemleri: Kontrol sistemlerinde kök yerleştirme ve polinom kökleri. 7. Durum Uzayı Analizi: Durum uzayı modelleri ve gözlemleme. 8. Optimal Kontrol: Optimal kontrol teorisi ve Hamilton-Jacobi-Bellman denklemi. 9. Sayısal Simülasyon ve Bilgisayar Destekli Tasarım: MATLAB veya benzeri araçlar kullanarak kontrol sistemleri tasarımı ve simülasyonu. 10. Endüstriyel Uygulamalar: Otomasyon sistemleri ve PLC kontrolleri.

Elektropnömatik dersinde işlenen konular şunlardır: 1. Pnömatik ve Elektropnömatik Temelleri: Pnömatik sistemlerin hava basıncıyla çalışması, kontrol ve güç sağlama prensipleri. 2. Devre Elemanları: Elektropnömatik devre elemanları, iç yapıları ve çalışma prensipleri. 3. Şartlandırıcı Elemanlar: Hava hazırlayıcı elemanlar ve işlevleri. 4. Kontrol Teknikleri: Elektropnömatik sistemlerde işaret akışı ve sistem yapısı, kontrol çeşitleri. 5. Elektrik ve Elektronik: Temel elektrik kanunları, röleler, kontak tekniği, sinyal dönüştürücüler ve lojik kontrol devreleri. 6. Arıza Tespit ve Giderme: Elektropnömatik devrelerde arızaları tespit edebilme ve giderebilme becerileri.

Uçaklar, çeşitli tuşlar ve kontroller aracılığıyla yönetilir. Bu tuşlar, farklı işlevlere sahiptir ve uçak modeline göre değişiklik gösterebilir. İşte bazı temel kontroller: İletişim Kontrolleri: Hava trafik kontrolü ve diğer uçaklarla iletişim için hoparlörler ve mikrofonlar. Acil Durum Kontrolleri: Tahliye sistemleri, yangın söndürme aletleri ve diğer acil durum müdahaleleri için tuşlar. Gösterge Kontrolleri: Bilgi gösterge sistemlerini ve ekranlar arasında geçiş yapan sistemleri kontrol eder. Motor Kontrolleri: Gaz ve turbo fan motorlarını kontrol etmek için kullanılır. Navigasyon Kontrolleri: Radyo alıcıları, GPS ve otomatik pilot sistemlerini ayarlamak için kullanılan tuşlardır. Uçuş Kontrolleri: Yön, hız ve yüksekliği yöneten kollar ve düğmeler.

İş yerinde parmak izi kontrolü, parmak izi tanıma sistemleri kullanılarak yapılır. Bu sistemler şu adımlarla çalışır: 1. Cihazın Kurulumu: Parmak izi okuyucu cihazlar, geçiş noktaları veya stratejik noktalara yerleştirilir. 2. Kullanıcı Kaydı: Her çalışanın parmak izi, sisteme kaydedilir. 3. Karşılaştırma ve Doğrulama: Parmak izi, veri tabanındaki kayıtlı bilgilerle karşılaştırılır ve eşleşme analizi yapılır. 4. Yetkilendirme: Hangi kullanıcıların hangi bölgelere erişebileceği ve hangi saatlerde giriş yapabilecekleri gibi parametreler belirlenir. 5. Raporlama ve İzleme: Sistem, giriş-çıkış kayıtlarını tutar ve izleme imkanı sunar. Bu sistemler, yüksek güvenlik sağlar çünkü her bireyin parmak izi benzersizdir.

Panjur ve perde kontrolü iki ana yöntemle yapılabilir: 1. Manuel Kontrol: Panjur ve perdeler, geleneksel yöntemlerle ip veya zincir kullanılarak elle kontrol edilebilir. 2. Otomatik Kontrol: Modern sistemlerde panjur ve perdeler, otomatik mekanizmalar ve akıllı teknolojiler kullanılarak kontrol edilir. Bu sistemler genellikle şu bileşenlerden oluşur: - Motorlar: Perde ve panjurları açıp kapatmak için gerekli fiziksel hareketi sağlar. - Sensörler: Güneş ışığı, sıcaklık veya hareket gibi çevresel koşulları algılayarak otomatik kontrolü sağlar. - Kontrol Ünitesi: Motorları yönetir ve perdelerin istenilen şekilde hareket etmesini sağlar. - Mobil Uygulamalar ve Cihazlar: Akıllı telefonlar, tabletler veya uzaktan kumandalar aracılığıyla kontrol imkanı sunar. Otomatik panjur ve perde sistemlerinin bakımı da düzenli olarak yapılmalıdır.

Servo motorlar, kontrol edildikleri kanal sayısına göre tek kanallı ve çok kanallı olarak sınıflandırılabilir. - Tek kanallı servo motorlar, genellikle basit uygulamalarda kullanılır ve sadece bir kontrol sinyali ile çalıştırılır. - Çok kanallı servo motorlar, birden fazla kontrol girişini aynı anda entegre edebilir ve daha karmaşık hareket kontrol sistemlerinde kullanılır.

Zaman durduran saat, yani zaman rölesi, elektrik devrelerinde zamanla ilgili işlevleri kontrol etmek için kullanılır. İşe yaradığı bazı alanlar: - Aydınlatma kontrolü: Gün içerisinde belirli vakitlerde açılıp kapanabilen aydınlatma sistemlerinin programlanmasını sağlar. - Sulama kontrolü: Tarımsal veya bahçe sulama sistemlerinde su pompalarının programlanarak kontrol edilmesini sağlar. - Isıtma ve soğutma sistemleri: Periyodik çalışması gereken ısıtma ve soğutma sistemlerinin programlanmasını kolaylaştırır. - Okul zilleri: Okullarda ders zillerinin belirli periyotlarla açılıp kapanmasını sağlar.

Endüstriyel otomasyonun temel ilkeleri şunlardır: 1. Programlanabilir Logic Controller (PLC): Üretim süreçlerini otomatik olarak kontrol eden dijital kontrol sistemleridir. 2. Sensörler ve Aktüatörler: Çevresel verileri toplayan ve bu verilere göre fiziksel hareketleri gerçekleştiren bileşenlerdir. 3. Human-Machine Interface (HMI): Operatörlerin makineleri ve sistemleri kontrol etmesini sağlayan kullanıcı arayüzleridir. 4. SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition): Endüstriyel tesislerde geniş çaplı sistemlerin izlenmesi ve kontrol edilmesi için kullanılan yazılım sistemleridir. 5. İleri Düzey Kontrol Sistemleri: PI (Proportional-Integral) veya PID (Proportional-Integral-Derivative) kontrolü gibi daha hassas kontrol sağlayan sistemlerdir. 6. Endüstriyel Robotlar: Üretim süreçlerini otomatik olarak gerçekleştirmek için tasarlanmış robotlardır. Bu ilkeler, endüstriyel otomasyonun verimliliği artırmasını, maliyetleri düşürmesini ve iş güvenliğini sağlamasını amaçlar.

Elle kontrol edilen araçlar, sürücünün ellerini kullanarak gaz, fren ve direksiyon gibi kontrolleri yapabildiği araçlardır. Bu tür araçlara örnekler: Engelli araçları: El kontrolleri, direksiyon topuzu, gaz ve fren kaldıraçları gibi özel aparatlarla donatılmıştır. Elektrikli araçlar: Bu araçlarda da fren ve hızlanma için elle kontrol kolları bulunur ve direksiyon sistemi modifiye edilebilir. Ayrıca, elle kaldırma ve taşıma işleri için kullanılan fiziksel nesneler de bu kategoriye girebilir.

Kare ışıklı buton, çeşitli uygulamalarda hem dokunsal hem de görsel geri bildirim sağlamak için kullanılır. İşe yaradığı bazı alanlar: - Endüstriyel kontrol sistemleri: Makine ve ekipmanların operasyonel netliğini artırmak için. - Otomotiv: Sürücüler için düşük ışık koşullarında net görsel ipuçları sağlayarak güvenliği ve kullanılabilirliği artırmak. - Ev aletleri: Mikrodalga fırın ve çamaşır makinesi gibi cihazlara entegre edilerek kullanıcı dostu arayüzler oluşturmak. - Acil durum sistemleri: Kritik durumlarda anında görünürlük sağlayarak hızlı ve doğru müdahaleler yapmak.

Step motor kumandası, step motorun hareketlerini kontrol etmek için kullanılan elektronik cihazlardır. Çalışma prensibi şu şekilde özetlenebilir: 1. Pals Sinyalleri: Step motor sürücüleri, bağlı oldukları mikroişlemciden veya enkoderlerden pals sinyalleri alır. 2. Adım Atma: Her bir pals sinyali, step motorun bir adım atmasını sağlar. 3. Hız ve Yön Ayarı: Sürücüler, motorun hızını ve yönünü ayarlayarak doğru pozisyon ve hızda çalışmasını sağlar. 4. Mikro Adımlama: Modern step motor sürücüleri, mikro adımlama teknolojisi ile motor hareketlerini daha akıcı ve titreşimsiz hale getirir. Bu sayede, step motorlar hassas kontrol, enerji verimliliği ve aşırı yüklenme durumlarına karşı koruma gibi avantajlar sunar.

Mucco iki farklı alanda faaliyet göstermektedir: 1. Elektrik Otomasyon ve Kontrol Sistemleri: Mucco, endüstriyel otomasyon ve bilgisayar esaslı kontrol sistemleri alanında Scada & PLC sistemleri, servo motor ve CNC sistemleri gibi ürünler ve hizmetler sunmaktadır. 2. Elektroteknik Ürün ve Ekipmanlar: İstanbul'da bulunan Mucco Sinyalteknik, ışıklı kolon, ikaz lambası, tepe lambası, uçak ikaz lambası gibi elektroteknik ürün ve ekipmanların imalatını ve servis hizmetlerini yapmaktadır.

ArduPilot Mega, otonom hava ve kara araçlarının kontrolü için kullanılan bir otopilot sistemidir. İşe yarar özellikleri: - Stabilizasyon ve navigasyon: Hem aracın stabilizasyonunu sağlar hem de GPS ve sensörlerle navigasyon yapar. - Fly-by-wire modu: Manuel RC kontrolünde uçağın stabilizasyonunu sağlar. - 3D waypoint ve misyon komutları: 3 boyutlu yol noktaları ve misyon komutlarını destekler. - Telemetri: İki yönlü telemetri desteği ile veri iletimi sağlar. - Açık kaynak: Donanım ve yazılım olarak tamamen açık kaynaklıdır.

Otel giriş kartı, otel işletmelerinde çeşitli işlevlere sahiptir: 1. Güvenli Erişim: Kart, otel odalarına ve diğer alanlara (havuz, spor salonu, restoranlar vb.) güvenli erişimi sağlar. 2. Kişiselleştirilmiş Deneyim: Konukların kartlarına özel bilgiler eklenerek, kişisel indirimler, promosyonlar veya hizmetler sunulabilir. 3. Uzaktan Erişim Kontrolü: Otel yöneticileri, belirli kartları etkinleştirip devre dışı bırakarak uzaktan erişim kontrolü yapabilirler. 4. Mobil Uygulama Entegrasyonu: Konuklar, otel kartlarını mobil uygulamalar aracılığıyla dijital olarak alabilir ve kullanabilirler. 5. Oda Kontrolü ve Otomasyon: Kartlar, konukların odalarındaki elektronik cihazları (ışıklar, klima, televizyon vb.) kontrol etmelerini sağlar. 6. Veri Analitiği: Konukların oteldeki hareketlerini izlemek ve analiz etmek için kullanılırlar.

Selenoidli kapı switchi, elektromanyetik alan kullanarak kapıların açılıp kapanmasını kontrol eden bir aktüatördür. Bu tür switchler şu alanlarda kullanılır: - Otomotiv: Araçlarda kapı kilit mekanizmaları ve marş sistemlerinde. - Endüstriyel otomasyon: Fabrikalarda ürün yönlendirme, parça ayırma ve paketleme gibi hızlı ve tekrarlanabilir hareketler gerektiren yerlerde. - Ev aletleri: Çamaşır makineleri, bulaşık makineleri ve kahve makinelerinde sıvı akışını yönlendirmek veya kilitleme işlevi sağlamak için. Ayrıca, selenoidli koruma switchleri tehlikeli durumlar ortadan kalkana kadar kapıları kapalı tutmak için de kullanılabilir.

Laplace dönüşümünde kullanılan bazı temel fonksiyonlar şunlardır: 1. Basamak Fonksiyonu (Unit Step Function): f(t) = h u(t) şeklinde tanımlanır, burada h sabit bir değerdir ve u(t) birim basamak fonksiyonudur. 2. Darbe Fonksiyonu (Pulse Function): f(t) = 2δ(t) şeklinde tanımlanır, burada δ(t) Dirac delta fonksiyonudur. 3. Ani Darbe (Impulse) Fonksiyonu: f(t) = Aδ(t) şeklinde tanımlanır, burada A sabit bir katsayıdır. 4. Rampa Fonksiyonu (Ramp Function): f(t) = At şeklinde tanımlanır. 5. Sinüs Fonksiyonu (Sinusoidal Function): f(t) = A sin(ωt) veya f(t) = A cos(ωt) şeklinde tanımlanır. Bu fonksiyonlar, kontrol sistemleri ve sinyal analizinde sıkça kullanılır.

PID kontrolör çeşitleri üç ana kategoriye ayrılır: 1. Oransal (P) Kontrolör: Mevcut hata değerine orantılı bir çıkış üretir. 2. İntegral (I) Kontrolör: Hatayı zaman içinde biriktirerek kalıcı hataları ortadan kaldırır. 3. Türev (D) Kontrolör: Hatanın değişim oranını değerlendirerek gelecekteki hataları tahmin eder ve sistemi stabilize eder. Ayrıca, standalone PID kontrolörleri ve PLC tabanlı PID kontrolörleri gibi özel uygulamalar için tasarlanmış kontrolörler de bulunmaktadır.

MKG Otomasyon, endüstriyel kontrol sistemleri ve bağlantı ekipmanları alanında faaliyet gösteren bir firmadır. Hizmet ve ürün yelpazesi şunları içerir: - hırdavat, boya ve cam perakende ticareti; - ray klemens ve aksesuarları; - pano etiketleme malzemeleri; - sensörler ve sürücüler; - kontrol röleleri; - kablo, şalt ve enstalasyon ürünleri.

PI kontrolör kazanç ayarı, oransal (P) ve integral (I) terimlerinin kontrol sistemine olan etkilerini optimize etmek için yapılır. PI kontrolör kazanç ayarları üç ana parametre üzerinden gerçekleştirilir: 1. Oransal Kazanç (Kp): Hata sinyaline oransal tepkinin büyüklüğünü belirler. 2. İntegral Kazanç (Ki): Hata üzerinden zamanla birikimi belirleyen integral tepkinin büyüklüğünü etkiler. 3. Türev Kazanç (Kd): Hata değişim oranına dayalı olarak gelecekteki hatayı tahmin eden türev tepkinin büyüklüğünü belirler. PI kontrolör kazanç ayarlarını yapmak için manuel ayarlama, Ziegler-Nichols yöntemi ve yazılım tabanlı optimizasyon teknikleri gibi çeşitli yöntemler kullanılır.

Opto izolatör geri beslemeli kontrol, iki izole devre arasında elektrik sinyallerini aktarmak ve elektriksel izolasyon sağlamak için optokuplörlerin kullanıldığı bir kontrol yöntemidir. Bu yöntemde: 1. Giriş sinyali, optokuplör içindeki LED'e uygulanır ve LED ışık yayar. 2. Yayılan ışık, fotodetektör tarafından algılanır ve tekrar elektrik sinyaline dönüştürülür. 3. Dönüştürülen sinyal, devrenin diğer bölümlerini çalıştırmak veya kontrol etmek için kullanılır. Bu sayede, yüksek voltajlı veya gürültülü sinyallerin hassas bileşenlere zarar vermesi önlenir ve sistemin güvenliği sağlanır.