Kanunlarla özel hak tanınan kontenjanı, genellikle belirli kanunlara göre belirlenen özel durumları kapsayan bir kontenjan türüdür. Örneğin, bursluluk sınavlarında bu kontenjan, anne babası olmayan öksüz ve yetim çocuklar veya korunmaya muhtaç çocuklar gibi belirli gruplara ayrılır. Hesaplama Yöntemi: 1. Öğrenci Sayısının Belirlenmesi: Toplam öğrenci sayısından, engelli, eski hükümlü veya terörle mücadelede malul sayılmayacak şekilde yaralanan işçiler gibi zorunlu çalıştırılması gereken işçiler çıkarılır. 2. Oranın Uygulanması: Kalan işçi sayısı üzerinden belirlenen yasal oran (örneğin, %3) uygulanır. 3. Kontenjanın Hesaplanması: Oran, çalışan sayısına uygulanarak kontenjan sayısı belirlenir. Örnek: 101 işçi çalıştıran bir işyerinde, 2 engelli işçi varsa: 1. 101 - 2 = 99 işçi üzerinden hesaplama yapılır. 2. 99 x %3 = 2,97 ≈ 3 kontenjan. Bu hesaplama, işverenlerin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi ve kanunlara uyum sağlaması açısından önemlidir.