Kondansatör

1000 µF kondansatör yerine aynı voltaj değerine sahip 450 µF kondansatör kullanılabilir, ancak daha yüksek değerde bir kondansatör tercih edilmesi ripple ve filtre açısından daha iyi olacaktır. Ayrıca, kondansatörün paralel bağlanması da bir çözüm olabilir; iki kondansatörü paralel bağlayarak toplam kapasiteyi artırabilirsiniz.

Bipolar kondansatörler, elektrik devrelerinde çeşitli işlevler üstlenir: 1. Enerji Depolama: Elektrik enerjisini depolar ve gerektiğinde devreye geri verir. 2. Filtreleme: AC sinyalleri filtreleyerek DC akımı geçirir, bu sayede ses ve görüntü sinyallerinin temizlenmesini sağlar. 3. Dalgalanmayı Azaltma: Güç kaynağı devrelerinde dalgalı akım (AC) ile beslenen doğrultucu tarafından üretilen DC voltajındaki dalgalanmaları azaltır. 4. Frekans Ayarı: Radyo ve televizyon gibi cihazlarda belirli frekans sinyallerini seçmek veya filtrelemek için kullanılır. 5. Güç Faktörü Düzeltme: Sanayi tesislerinde reaktif gücü dengelemek ve enerji verimliliğini artırmak amacıyla kullanılır.

75 kW'lık bir trafo için 7,5 kVAr kondansatör kullanılır.

Kondansatör değeri, üzerindeki kodlamalara göre iki farklı şekilde okunabilir: 1. Rakamlarla Kodlama: Kondansatörün kapasite değeri ve çalışma voltajı, doğrudan üzerine mikrofarad (µF), pikofarad (pF) veya nanofarad (nF) olarak yazılır. 2. Renk Kodlarıyla Kodlama: Kondansatörün üzerindeki renk kodları, dirençlerde olduğu gibi bir standarda sahiptir.

Sığacın (kondansatörün) enerji formülü şu şekildedir: E = 1/2.C.V². Burada: - E: Kondansatörde depolanan enerji (joule). - C: Kondansatörün sığası (farad). - V: Kondansatörün uçları arasındaki potansiyel farkı (volt).

Kondansatörün birimi Farad (F) olarak geçer.

5UF kondansatör, monofaze indüksiyon motorlarına takılır.

Kondansatörde artı uç, genellikle daha uzun bacak veya üzerinde artı işareti bulunan uç olarak belirlenir.

Kondansatör ve bobin seri bağlandığında şu olaylar gerçekleşir: 1. Rezonans: Seri rezonans devresinde, bobin ve kondansatörün endüktans ve kapasitans değerleri birbirine eşit olur ve devre rezonansa gelir. 2. Akım ve Gerilim: Rezonans durumunda, devreden en büyük akım geçer ve bobin ile kondansatör üzerinde düşen gerilimler aynı büyüklüktedir. 3. Kullanım Alanları: Bu tür devreler, frekans makası olarak stereo ses düzenlerinde ve hoparlör kombinasyonlarında kullanılır.

1000 μF kondansatör, elektrik enerjisini kısa süreli olarak depolamak için kullanılır. Bu tür kondansatörlerin başlıca işlevleri şunlardır: Güç kaynaklarında: Dalgalanmaları azaltarak sabit bir voltaj sağlar ve hassas elektronik cihazların korunmasına yardımcı olur. Motor çalıştırma uygulamalarında: Voltaj regülasyonu gibi görevlerde tercih edilir. RF (radyo frekansı) devrelerinde: Sinyal ayırma ve frekans filtresi olarak kullanılır. Ayrıca, 1000 μF kondansatörler, elektrikli araçlarda yedek enerji sistemi ve acil durum güç kaynağı olarak da kullanılabilir.

Kondansatörü test etmek için multimetre veya kapasitans metre kullanılır.

Sığaçların (kondansatörlerin) formülleri şunlardır: 1. Sığa (C) formülü: Bir kondansatörün sığası, üzerindeki yük (q) ile potansiyel farkı (V) oranına eşittir. 2. Düzlemsel kondansatörün sığası: Levhaların yüzey alanı (A), levhalar arasındaki uzaklık (d) ve levhalar arasındaki yalıtkan ortamın dielektrik sabiti (ε) kullanılarak hesaplanır. 3. Depolanan enerji (E) formülü: Kondansatörde depolanan enerji, sığası (C), potansiyel farkı (V) ve bu farkın yarısı ile çarpılarak bulunur.

100 µF kondansatör yerine, %10 ile %100 arasında değişen bir değerde başka bir kondansatör kullanılabilir. Örneğin, 47 µF veya 220 µF gibi değerler uygun olabilir.

20 µF kondansatör çeşitli elektronik devrelerde ve sistemlerde farklı işlevler üstlenir: 1. Enerji Depolama: Geçici olarak elektrik enerjisini depolayarak, ihtiyaç duyulduğunda devreye geri verir. 2. Sinyal Filtreleme: Yüksek frekanslı sinyalleri ayıklamak ve istenmeyen gürültüyü azaltmak için kullanılır. 3. Voltaj Düzenleme: Güç kaynaklarında dalgalanmaları azaltarak sabit bir voltaj sağlar, bu da hassas elektronik cihazların korunmasına yardımcı olur. 4. Motorlarda Enerji Verimliliği: Büyük endüstriyel motorlarda enerji verimliliğini artırmak için kullanılır.

Kondansatörün kapasitesi (sığa) "C" harfi ile temsil edilir ve birimine Farad (F) denir. Kondansatörün kapasitesini hesaplamak için kullanılan formül: C = Q/U'dur. Burada: - Q, elektrik yükü miktarını (kulon, C) ifade eder; - U, potansiyel farkını (volt, V) temsil eder. Uygulamada alt kapasite birimleri kullanılır: mikrofarad (µF), nanofarad (nF) ve pikofarad (pF).

Kondansatörler C harfi ile gösterilir.

Santrifüj anahtarlı kondansatörlü motor, tek fazlı asenkron motor türüdür. Çalışma prensibi: 1. Kalkış anında: Yardımcı sargı, ana sargının manyetik alanını destekler. 2. Motor normal devrine ulaştığında: Santrifüj anahtar, yardımcı sargıyı devreden çıkarır. Bu tür motorlar, yüksek başlangıç torku gerektiren uygulamalarda kullanılır ve kompresörler, büyük vantilatörler, pompalar gibi cihazlarda tercih edilir.

Kondansatörlü LED devresi, kondansatörün şarj ve deşarj olma prensiplerine göre çalışır. Devrenin çalışma adımları: 1. İlk enerji verme: Devreye enerji verildiğinde, B1 butonuna basılı olmadığı için devreden enerji akmaz ve kondansatör şarj olmaz. 2. Kondansatörün şarjı: B1 butonuna basıldığında kondansatör şarj olmaya başlar. 3. LED'in yanması: Kondansatör şarj olduktan sonra, B1 butonu açık konuma getirilir ve B2 butonuna basılır. 4. Devrenin döngüsü: Kondansatör üzerindeki enerji boşalana kadar LED ışık vermeye devam eder.

Kondansatörler DC devrelerde kullanılmaz çünkü davranışları temel olarak AC sinyallerinde bulunan frekansa ve periyodik değişikliklere bağlıdır. DC devrelerinde, bir kondansatör uygulanan DC voltajına şarj olduğunda, yalıtım özellikleri nedeniyle daha fazla akım akışını engeller ve etkili bir şekilde açık devre gibi davranır. Öte yandan, AC devrelerinde kondansatörler, voltaj değiştikçe şarj olur ve deşarj olur, bu da onların DC bileşenlerini bloke ederken AC sinyallerini iletmelerine olanak tanır.

Kondansatör ve gerilim kavramları elektrik ve elektronik devrelerde önemli rol oynar. Kondansatör, iki iletken plaka arasında bir yalıtkan malzeme bulunan ve elektrik enerjisini depolayabilen bir devre elemanıdır. Gerilim, iki nokta arasındaki elektriksel potansiyel farkını ifade eder.