Kondansatör

1000 μF kondansatör, yüksek enerji depolama kapasitesine sahip olduğu için voltaj regülasyonu gibi görevlerde kullanılır. 1 μF ile 1000 μF arası kapasiteler, birçok elektronik cihazda yaygın olarak kullanılır ve genellikle elektrolitik kondansatörler bu sınıfa girer. Kondansatörlerin kullanım alanlarından bazıları şunlardır: elektronik devrelerde enerji depolama; filtreleme; zamanlama; voltaj düşürme ve yükseltme. Kondansatörlerin kullanımı ve uygunluğu hakkında bir uzmana danışılması önerilir.

Kondansatörü test etmek için kullanılan bazı ölçü aletleri: Analog veya dijital avometre (multimetre). LCRmetre. Kapasitemetre. Ölçüm yapmadan önce kondansatörlerin yüksüz (tamamen boşalmış) olmalarına dikkat edilmelidir.

Sığaçlar (kondansatörler) formülleri şunlardır: Sığanın (C) hesaplanması: C = Q / ΔV. Bu formülde: C, farad (F) biriminde sığa; Q, coulomb (C) biriminde depolanan yük; ΔV, volt (V) biriminde potansiyel farktır. Paralel plakalı sığaçların sığasının hesaplanması: C = ε.A/d. Bu formülde: ε, plakalar arasındaki materyalin bağıl yalıtkanlık sabiti (dielektrik sabiti); A, metrekarede iki plakayı da örten alan; d, plakalar arasındaki uzaklıktır. Voltaj kontrollü sığaçlar: dQ = C(V) dV. Sığaçlarda biriken enerji, W = 1/2 CV² formülü ile hesaplanır.

100 MF kondansatör yerine kullanılabilecek bazı alternatifler: Daha yüksek voltajlı kondansatörler: Daha yüksek voltaj kapasitesine sahip bir kondansatör, genellikle mevcut voltajdan daha düşük veya eşit voltajlarla uyumludur. Daha yüksek kapasiteli kondansatörler: Örneğin, 220 MF veya 330 MF gibi. Kondansatör seçerken, devre voltajı ve kullanım amacı gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Daha doğru bir seçim için bir elektronik teknisyenine danışılması önerilir.

20 μF (mikrofarad) kondansatör, elektrik yükünü geçici olarak depolamak ve gerektiğinde serbest bırakmak için kullanılır. Kullanım alanlarından bazıları: Elektronik devreler: Enerji depolama, filtreleme, sinyal işleme ve voltaj düzenleme gibi işlemlerde kullanılır. Güç kaynakları: Güç kaynağı devrelerinde filtreleme amacıyla tercih edilir. Endüstriyel sistemler: Enerji dalgalanmalarını düzeltmek ve güç faktörünü iyileştirmek için kullanılır. Ses sistemleri: Yüksek frekanslı görüntüleri filtreleyerek sinyalin daha temiz olmasını sağlar. Klimalar: Enerji depolama ve voltaj dalgalanmalarını düzenleme işlevlerini yerine getirir.

Kondansatör, elektrik yükünü elektrik alanı içerisinde depolayabilen bir devre elemanıdır. Gerilim, bir devre elemanı üzerindeki elektriksel basınç veya potansiyel farkı ifade eder. Kondansatörlerin gerilimle ilgili bazı önemli noktaları: Kondansatörün gerilimi, üzerinden geçebilecek akım için uygun olmalıdır; aksi takdirde akımda aksaklıklar meydana gelebilir. Anma gerilim değerinin üstünde bir gerilime maruz kalan kondansatörün yalıtkan malzemesi deforme olabilir ve akım kaçırmaya başlayabilir.

Kondansatörlü LED devresinin çalışma prensibi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, LED'lerin çalışma prensibi hakkında bilgi verilebilir. LED'ler (Light Emitting Diode), doğru yönde ve istenen voltaj uygulandığında, yarı iletken katkı maddeleri sayesinde elektronların karşı taraftaki boşluklara hareketiyle ışık yayar. Kondansatörlerin çalışma prensibi ise şu şekildedir: Kondansatör, iki iletken plaka arasına yalıtkan bir malzeme konulması ile elde edilen devre elemanıdır.

Kondansatörler, DC (doğru akım) devrelerde enerji depolayamadıkları ve sadece alternatif akımı (AC) iletebildikleri için DC devrelerde kullanılmaz. DC devrelerde kondansatörler, ilk anda şarj olur ancak DC akım kesildikten sonra şarj durumunu uzun süre koruyamaz.

Santrifüj anahtarlı kondansatörlü motor, tek fazlı alternatif akım (AC) ile çalışan, kapasitör içeren bir indüksiyon motorudur. Bu motorda, kapasitör başlangıç sargısı ile seri bağlanır. Santrifüj anahtarlı kondansatörlü motorun bazı avantajları: Yüksek başlangıç torku. Enerji verimliliği. Dayanıklılık. Bu motorlar, güvenilirlik ve performansın önemli olduğu endüstriyel uygulamalarda kullanılır.

Kondansatörlerin 5 zaman sabitinde tam olarak şarj olmasının nedeni, zaman sabitinin (RxC) değerinin 5 ile çarpılması gerekmesidir. Zaman sabiti, direnç (R) ve kapasitörün (C) çarpımına eşittir. Örneğin, bir devrede zaman sabiti (RxC) 1 saniye ise, kondansatörün tam dolum süresi 5 saniye olarak hesaplanır. Gerçekte ise, kapasitörün tamamen dolmadan önce, dielektrik malzeme içinde depolanan enerjinin bir kısmı dielektrik malzeme tarafından tutulabilir veya etkili bir şekilde kullanılamayabilir.

Kondansatörler, C harfi ile gösterilir.

470uf 25 volt kondansatör yerine kullanılabilecek bazı alternatifler: 25v 47uf kondansatör: Bu, 470uf değerine yakın bir değer olsa da, düşük voltaj nedeniyle verimli olmayabilir ve daha çabuk deforme olabilir. 16v 470uf kondansatör: Düşük voltaj, kondansatörün daha hızlı dolup boşalmasına neden olabilir, bu da devrenin ömrünü kısaltabilir. 1000uF 25V kondansatör: Bu değer, 470uF'den daha yüksek olup, bazı durumlarda kullanılabilir. Kondansatör değişimi yapmadan önce, devrenin doğru şekilde çalışabilmesi için bir uzmana danışılması önerilir.

Sığacın (kondansatör) çalışma prensibi, iletken iki paralel levhanın bir yalıtkanla ayrılmasıyla elde edilen düzeneğin, bir üretece bağlanması ve levhaların eşit büyüklükte ancak zıt elektrik yüküyle yüklenmesine dayanır. Çalışma prensibi şu şekilde özetlenebilir: Bir üretece bağlı levhalar arasında potansiyel fark oluşur. Üretecin negatif kutbuna bağlanan levhaya elektron gönderilir, pozitif kutbuna bağlanan levhadan ise elektron alınır. Levhaların birinden diğerine elektrik akımı geçemediği için yükler levhalarda ayrışır; bir levha pozitif, diğer levha negatif yüklenir. Sığaç, bu şekilde yük depolamış olur. Üreteç bağlantısı kesilse bile sığaçtaki yükler korunur. Sığacın geometrik özellikleri, depolayabileceği yük miktarını etkiler; örneğin, levhaların yüzey alanının artması, sığacın daha fazla yük depolamasını sağlar.

820uf 6.3v kondansatör yerine kullanılabilecek bazı alternatifler: Panasonic FM kondansatörler. Rubycon AX kondansatörler. Kondansatör seçiminde, devrenin diğer elemanlarıyla uyumluluk ve doğru voltaj-kapasitans değerlerinin sağlanması önemlidir. Kondansatör değişimi gibi elektronik işlemler uzmanlık gerektirdiğinden, bir teknisyene danışılması önerilir.

16 V 6800 mF kondansatör, 16 volt gerilimle çalışır.

Bypass kondansatörleri, elektronik devrelerde şu amaçlarla kullanılır: Gürültü filtreleme. Voltaj dalgalanmalarının önlenmesi. Geçici voltaj yükselmelerinin kontrolü. Bypass kondansatörleri genellikle seramik, tantal, alüminyum elektrolitik ve mika gibi çeşitli tiplerde olabilir.

Kondansatör sorularının nasıl çözüldüğüne dair bilgi edinmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: YouTube. Nihat Bilgin Yayıncılık. musaozdemir.com.tr. oguzhancakmak.com.tr.

Kompanzasyonda kullanılan kondansatörler, kullanım yerine göre çeşitli gerilim ve güç değerlerinde üretilir. Kompanzasyonda kullanılan kondansatör türlerinden bazıları şunlardır: Standart tip kondansatörler. Güçlendirilmiş tip kondansatörler. Reaktörlü tip kondansatörler. Kompanzasyonda hangi kondansatörün kullanılacağına, tesisin güç faktörü, harmonik değerleri ve diğer özel gereksinimler gibi faktörlere bağlı olarak karar verilmelidir. Bu nedenle, doğru seçim için bir uzmana danışılması önerilir.

470 µF (mikrofarad) kondansatör için maksimum çalışma gerilimi, kondansatörün üzerinde belirtilen değere bağlıdır. Örneğin: 470 µF 10V elektrolitik kondansatör. 470 µF 400V kondansatör. 470 µF 100V elektrolitik kondansatör. Bu nedenle, doğru voltaj değerini öğrenmek için kondansatörün üzerindeki teknik özelliklere bakmak gereklidir.

Kondansatörlerin seri ve paralel bağlanması şu şekilde hesaplanır: 1. Seri Bağlanma: Eşdeğer Sığa: 1 / 𝐶𝑒ş = 1 / 𝐶1 + 1 / 𝐶2 + 1 / 𝐶3 + ... formülü ile hesaplanır. Kaynak Gerilimi: Her bir kondansatörün gerilimlerinin toplamına eşittir. Kaynak Akımı: Her bir kondansatörden geçen akıma eşittir. 2. Paralel Bağlanma: Eşdeğer Sığa: 𝐶𝑒ş = 𝐶1 + 𝐶2 + 𝐶3 + ... formülü ile hesaplanır. Kaynak Gerilimi: Her bir kondansatörün gerilimine eşittir. Kaynak Akımı: Her bir kondansatöre giden akımların toplamına eşittir. Örnek: Seri Bağlanma: Üç kondansatörün eşdeğer sığası 1 / 𝐶𝑒ş = 1 / 𝐶1 + 1 / 𝐶2 + 1 / 𝐶3 formülü ile hesaplanır. Paralel Bağlanma: Üç kondansatörün eşdeğer sığası 𝐶𝑒ş = 𝐶1 + 𝐶2 + 𝐶3 formülü ile hesaplanır. Daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurulabilir: acikders.ankara.edu.tr; fizik.sakarya.edu.tr.