Kondansatör

Kondansatör değerleri, rakamlar veya renk bantları kullanılarak kodlanmıştır. Rakamlarla kodlama şu şekilde yapılır: 1. İlk iki rakam, kondansatörün kapasite değerini pikoFarad (pF) cinsinden belirtir. 2. Üçüncü rakam, kapasite değerine eklenen sıfırların sayısını gösterir ve 1-5 arasında bir değer alır. 3. Harfler, toleransı ifade eder ve yaygın tolerans değerleri şunlardır: B (%0,1), C (%0,25), D (%0,5), F (%1), G (%2), J (%5), K (%10), M (%20). Renk bantlarıyla kodlama ise daha karmaşıktır ve her renk belirli bir değeri temsil eder.

SMPS (Switch Mode Power Supply) devrelerinde çıkış kondansatörleri daha sık bozulur.

47 mikrofarad (µF) kondansatör, elektrik enerjisini kısa süreli depolamak için kullanılır. Bu tür kondansatörler, çeşitli elektronik devrelerde şu amaçlarla kullanılır: Güç kaynağı devrelerinde filtreleme. Rezonans devrelerinde istenilen frekansı üretme. Elektrik kesintilerinde cihazların bir süre daha çalışmasını sağlama (örneğin, elektronik saatlerde zaman sayımını durdurmak için). Sinyal işleme ve frekans filtreleme.

29/32 kondansatör ifadesi, spesifik bir kondansatör türünü belirtmemektedir. Ancak, genel olarak kondansatörlerin işlevleri şunlardır: 1. Enerji Depolama: Kondansatörler, elektrik enerjisini depolar ve gerektiğinde devreye geri verir. 2. Filtreleme: Elektronik devrelerde AC sinyalleri filtreleyerek DC akımı geçirir ve ses ile görüntü sinyallerinin temizlenmesine yardımcı olur. 3. Dalgalanmayı Azaltma: Güç kaynağı devrelerinde dalgalı akımı dengeleyerek voltaj dalgalanmalarını azaltır. 4. Frekans Ayarı: Radyo ve televizyon gibi cihazlarda belirli frekans sinyallerini seçmek veya filtrelemek için kullanılır. 5. Güç Faktörü Düzeltme: Sanayi tesislerinde reaktif gücü dengelemek ve enerji verimliliğini artırmak amacıyla kullanılır.

100 µF kapasitesindeki bir kondansatör, 3 µA sızıntı akımı değerine sahiptir.

680 µF 35V kondansatör yerine aşağıdaki kondansatörler kullanılabilir: 450V 680 µF kondansatör; 400V 680 µF elektrolitik kondansatör.

Sığaç (kondansatör) formülü şu şekildedir: C = Q/V. Burada: - C, sığaçın (kondansatörün) sığası (farad); - Q, sığaçın yükü (coulomb); - V, sığaçın potansiyeli (volt).

Trifaze motorun monofazeye çevrilmesi için kondansatör kullanılması gerekmektedir.

Mercimek kondansatörler, küçük boyutları ve yüksek kapasiteleri sayesinde çeşitli elektronik uygulamalarda önemli işlevler üstlenir. Başlıca kullanım alanları: Ses sistemleri: Ses kalitesini artırmak ve düşük frekansta gürültüyü azaltmak için kullanılır. Otomotiv elektroniği: Araçların elektriksel sistemlerinin stabilitesini sağlar. Güç kaynağı devreleri: Filtreleme ve gerilim düzenlemesi yapar. Endüstriyel makineler ve tıbbi cihazlar: Enerji dalgalanmalarını kontrol eder ve devrenin ömrünü uzatır. Ayrıca, mercimek kondansatörler hızlı şarj ve deşarj süreleri ile elektrikli araçlarda da yaygın olarak kullanılır.

25 kVAr kondansatör, 400 V geriliminde yaklaşık 32.06 amper akım çeker.

3 fazlı kondansatörler için standart gerilimler 400 V, 440 V ve 525 V'dir.

Leyden şişesi, yani Leyden kavanozu, elektrik yüklerini depolayan ilkel bir kondansatördür. Çalışma prensibi şu şekildedir: 1. Kaplama: Şişenin içi ve dışı, metal folyo veya levhalarla kaplanmıştır. 2. İletken Çubuk: Şişenin ağzında bir mantar ve bunun deliğinden geçip iç levhaya değen iletken bir çubuk bulunur. 3. Şarj Etme: Şişeye, Von de Graaff Jeneratörü gibi bir elektrostatik üreteçle metal kürecik aracılığıyla elektrik yükü verilir. 4. Depolama: Voltaj uygulandığında, plakalar arasında bir elektrik yükü oluşur ve bu yük şişenin içinde depolanır. Şişenin elektrik yükünü boşaltması için, iletken yol oluşturulduğunda (örneğin, çubuğa dokunulduğunda) ani bir elektrik boşalması gerçekleşir.

Voltaj regülatöründe bir veya iki kondansatör kullanılması mümkündür. - Tek kondansatör: Genellikle çıkış kondansatörü olarak kullanılır ve geçici yanıtın iyileştirilmesi için şebeke filtresi görevi görür. - İki kondansatör: Giriş kapasitörü ve çıkış kondansatörü birlikte kullanılarak, voltaj dalgalanmalarının önlenmesi ve stabil bir çıkış sağlanması hedeflenir.

1000 µF kapasitesindeki bir kondansatör, 368 mA dalgalanma akımına sahiptir.

Bobin ve kondansatör elektronik devrelerde farklı işlevler üstlenir: Bobin (indüktör), iletken bir telin sarılmasıyla oluşan bir devre elemanıdır ve elektrik enerjisini manyetik alan biçiminde depolar. Temel kullanım alanları: - Güç kaynaklarında voltaj dalgalanmalarını düzenlemek ve sabit bir enerji akışı sağlamak. - Elektrik motorlarında verimli çalışmayı sağlamak için faz kaydırma işlemi yapmak. - Amplifikatörlerde ve tıbbi cihazlarda manyetik alan oluşturmak. Kondansatör ise iki iletken plaka arasına yerleştirilmiş yalıtkan bir malzeme sayesinde elektrik yükünü geçici olarak depolar. Başlıca kullanım amaçları: - Enerji depolama ve gerektiğinde bu enerjiyi devreye geri verme. - Sinyal filtreleme ve istenmeyen gürültüyü azaltma. - Voltaj düzenleme ve elektronik cihazların kararlı çalışmasını sağlama.

75 kW motor için 46,3 kVAr kondansatör gereklidir.

220uF 35V kondansatör, elektronik devrelerde çeşitli işlevler için kullanılır: 1. Güç Depolama: Kondansatör, elektrik yükünü depolayarak gerektiğinde serbest bırakır, bu da güç kaynaklarının stabilizasyonunu sağlar. 2. Filtreleme: AC ve DC devrelerinde sinyal gürültüsünü azaltır. 3. Zamanlama Devreleri: Zaman gecikmesi ve zamanlama işlevleri için kullanılır. 4. Ayırma (Decoupling): Özellikle ses devrelerinde düşük frekans işlerinde tercih edilir.

Kompanze etmek için kullanılacak kondansatör sayısı, kompanzasyon yöntemine ve sistemin ihtiyaçlarına göre değişir: 1. Bireysel Kompanzasyon: Her bir elektrik motoru veya reaktif güç tüketen yük için ayrı bir kondansatör kullanılır. 2. Grup Kompanzasyonu: Benzer özelliklere sahip reaktif güç tüketen yükleri bir araya getirerek kompanze etmek için bir grup kondansatör kullanılır. 3. Merkezi Kompanzasyon: Tesisin ana besleme noktasında, tüm reaktif güç tüketen yükler için tek bir noktada kondansatörler kullanılır. Ayrıca, şönt reaktörlü kompanzasyon ve statik kontaktörlü kompanzasyon gibi özel durumlarda da farklı kondansatör kullanım şekilleri mevcuttur.

Kondansatörün deşarj formülü şu şekildedir: q(t) = q₀e^(-t / RC). Burada: - q(t): Zaman t anında kondansatördeki yük miktarı. - q₀: Kondansatörün tamamen şarj olduğu andaki yük değeri (VC). - R: Direnç (Ohm cinsinden). - C: Kapasitans (Farad cinsinden).

43-53 motor ilk hareket kondansatörü yerine aynı değerde (mikrofarad) bir kondansatör kullanılabilir. Ancak, ilk hareket kondansatörlerinin kısa süreli devrede kalacak şekilde tasarlandığını ve uzun süre devrede kalmalarının hem kondansatör hem de yardımcı sargı için uygun olmadığını unutmamak gerekir.