Kızılderili

Amerika Birleşik Devletleri'nde 300'den fazla Kızılderili yerleşim bölgesi bulunmaktadır. 2019 yılı verilerine göre ise toplam 326 Kızılderili Rezervasyon Bölgesi vardır.

Bazı Kızılderili atasözleri: Ağlamaktan korkma! Zihindeki ıstırap veren düşünceler gözyaşı ile temizlenir. Bir düşman çok, yüz dost azdır. Son ırmak kuruduğunda, son ağaç yok olduğunda, son balık öldüğünde; beyaz adam paranın yenmeyen bir şey olduğunu anlayacak. Avlayacaksan en zayıf geyiği avla, çünkü sağlam olanlar yeni neslin devamını sağlayacaktır. Eğer herkes bir başkası için bir şey yaparsa dünyada ihtiyaç içinde kimse kalmaz. Sadece bir kişiye yardım et!. Yeryüzü, bize atalarımızdan miras kalmadı, çocuklarımızdan ödünç aldık. Su gibi olmalıyız. Her şeyden aşağıda, ama kayadan bile kuvvetli. Gözün ile değil, yüreğin ile hüküm ver. İnsan tabiattan uzaklaştıkça kalbi katılaşır. Komşun hakkında hüküm vermeden önce, iki ay onun makosenleriyle yürü!.

Geronimo'nun gerçek hikayesi şöyledir: Doğum ve köken. İsim. Savaşçı ve lider. Savaş kariyeri. İntikam. Kaçışlar ve teslimiyet. Son yıllar. Geronimo'nun hayatı, pek çok filme konu olmuştur.

Geronimo, 17 Şubat 1909'da Fort Sill, Oklahoma'da zatürre nedeniyle hayatını kaybetti. Geronimo, Amerikan ve Meksika ordularına karşı uzun yıllar boyunca Apache halkının özgürlüğü için savaştı. Geronimo'nun son yılları, yaşadığı stres ve maruz kaldığı koşullar nedeniyle ciddi sağlık sorunlarıyla geçti.

"The Ghost Dance" ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir. Hayalet Dansı: 1890'larda Amerikan yerlileri tarafından uygulanan, yok olan kültürlerini yeniden canlandırmayı amaçlayan bir ritüeldir. Film: 1982 yapımı bir korku ve gerilim filmidir. 2024 Filmi: Bir Lakota şamanının, bir grup yabancıyı otantik bir Lakota törenine davet etmesi ve onları 1890'daki Wounded Knee Katliamı sırasında uygulanan son Hayalet Dansı töreninin gerçekleştiği yere götürmesini konu alan bir filmdir.

En güzel Kızılderili sözlerinden bazıları şunlardır: "Eğer bir ülkede gölgelerin boyu insanların boyunu geçmişse, o ülkede güneş batıyor demektir". "Yeryüzü, bize atalarımızdan miras kalmadı, çocuklarımızdan ödünç aldık". "Su gibi olmalıyız. Her şeyden aşağıda, ama kayadan bile kuvvetli". "Bir düşman çok, yüz dost azdır". "Ağlamaktan korkma! Zihindeki ıstırap veren düşünceler gözyaşı ile temizlenir". "Doğum yapan her şey dişidir. Kadınların ezelden beri bildiği kainatın dengelerini erkekler de anlamaya başladıkları zaman, dünya değişmeye başlayacaktır". "Her şey halkadır. Her birimiz kendi hareketlerimizden sorumluyuz. Hepsi döner dolaşır, bize geri gelir". "Bir başkasının kabahati hakkında konuşmadan önce daima kendi çarığının içine bak". "İnsan iki ruhludur. İçinde bir iyi köpek bir de kötü köpek kavga eder. Hangisini daha çok beslersen, o kazanır". "Son ırmak kuruduğunda, son ağaç yok olduğunda, son balık öldüğünde; beyaz adam paranın yenmeyen bir şey olduğunu anlayacak".

Keoma, 1976 yapımı bir spagetti western filmidir. Hikaye, tüm kabilesi beyazlar tarafından yok edilen ve sadece küçük Keoma ile bir büyücünün kaldığı bir dünyada geçer. Film, aynı zamanda baba-oğul ilişkisi, savaş sonrası dönemin getirdiği zorluklar ve kader gibi temaları da ele alır. "Keoma" kelimesi, Türkçe'de bir anlam ifade etmemektedir.

"Buried" (Diri Diri Gömülmüş) filmi, Irak'ta taşımacılık yapan bir Amerikan vatandaşı olan Paul Conroy'un, fidye için kaçırıldıktan sonra toprağın altında gömülü bir tabutun içinde uyanmasıyla başlayan olayları anlatır. Ayrıca, "Burijli film" ifadesiyle başka bir film kastedilmiş olabilir. Ancak, bu isimle bilinen bir film bulunamamıştır.

En ünlü Kızılderili şeflerinden bazıları şunlardır: Oturan Boğa (Sitting Bull). Geronimo. Tecumseh. Çılgın At (Crazy Horse). Kızıl Bulut (Red Cloud). En ünlü Kızılderili şefi konusunda kesin bir görüş yoktur.

Evet, Apaçi ve Kızılderili aynı anlama gelir, çünkü Apaçi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yaşayan, Güneybatı Kızılderilileri kültür grubundan bir Kızılderili kabilesinin adıdır. Apaçi kelimesi, aynı zamanda, Güneybatı Amerika'nın geniş coğrafyasında aynı dili konuşan ve ortak kültürel bağlara sahip çeşitli kabileleri tanımlamak için kullanılan genel bir ifadedir.

"Benim ayakkabılarımı giyip, benim geçtiğim yoldan geç" ifadesi, empati kurmayı ve bir durumu daha iyi anlayabilmek için o durumun koşullarını deneyimlemeyi ifade eder. Bu söz, farklı kaynaklarda farklı şekillerde yer almıştır: Normal Sözlük'te, "Benim hayatımı yargılamadan önce, benim ayakkabılarımı giy ve benim geçtiğim yollardan, sokaklardan geç. Benim takıldığım taşlara takıl, yeniden ayağa kalk ve aynı yolu tekrar git, benim gittiğim gibi. Ancak o zaman beni yargılayabilirsin" şeklinde yer almıştır. Evrim Ağacı'nda, "Benim hayatımı yargılamadan önce, benim ayakkabılarımı giy ve benim geçtiğim yollardan, sokaklardan, dağ ve ovalardan geç. Hüznü, acıyı ve neşeyi tat. Benim geçtiğim senelerden geç, benim takıldığım taşlara takıl. Yeniden ayağa kalk ve aynı yolu tekrar git, benim gittiğim gibi. Ancak ondan sonra, beni yargılayabilirsin" şeklinde yer almıştır. LinkedIn'de, "Benim hayatımı yargılamadan önce, benim ayakkabılarımı giy ve benim geçtiğim yollardan, sokaklardan geç. Benim takıldığım taşlara takıl, yeniden ayağa kalk ve aynı yolu tekrar git, benim gittiğim gibi. Ancak o zaman beni yargılayabilirsin" şeklinde yer almıştır.

Vahşi Batı, 19. yüzyılın ortalarından 20. yüzyılın başlarına kadar ABD'nin seyrek yerleşimli "uzak batı" bölgelerini tanımlar. Ayrıca, "Vahşi Batı" ifadesi farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: Tiyatro Oyunu: Şehir Tiyatroları'nda sahnelenen, Amerikan rüyasının çöküşü ve kapitalist düzen eleştirisi yapan bir oyun. Belgesel: Netflix'te yayınlanan ve Wyatt Earp ile Ike Clanton arasındaki efsanevi kan davasını anlatan bir yapım. Film: 1992 yapımı, İngiltere'de yaşayan Asyalı müzisyenlerin country müzik yapma çabalarını konu alan bir komedi filmi.

"Kurt Pınarı" (Tumbleweed, 1953) filmi, Jim Harvey karakterinin bir yolcu kafilesini koruma görevini üstlenmesiyle gelişen olayları anlatır. Özeti: Jim Harvey, bir konvoyu korumak için tutulur. Kızılderililer konvoya saldırır ve herkes öldürülür, sadece iki kardeş hayatta kalır. Harvey, şef Aguila ile oğlunun hayatını kurtardığı için saldırıyı durdurması için konuşmaya gider ancak esir düşer. Kaçarak kasabaya döner ve kasaba halkı tarafından katliamın sorumlusu olarak görülür. Şerif ve çetesinden kaçıp şef Aguila'yı bularak masumiyetini kanıtlamaya çalışır. Film, batı türünde olup, İkinci Dünya Savaşı gazisi Audie Murphy başrolde yer alır.

Rüya kapanı (düş kapanı), genellikle söğütten yapılmış ahşap bir çember üzerine örümcek ağına benzer şekilde gerilen iplik, tüy, boncuk, taş, kabuk gibi süslemelerle yapılan bir el sanatıdır. Rüya kapanının amacı, olumsuz enerjileri, kötü rüyaları veya ruhları engellemek ve sadece olumlu ve koruyucu rüyaların hakimiyetine izin vermektir. Rüya kapanının bazı özellikleri: Çember. Ağ. Tüyler. Boncuklar. Rüya kapanı, Kızılderili kültürünün bir parçası olarak, doğa, ruh, hayal gücü ve uyku gibi kavramlarla bağlantılıdır.

Kızılderili temalı animasyon filmlerinden bazıları şunlardır: Pocahontas (1995). Ateşin Ruhu (2002). Özgür Ruh (2002). Asteriks ve Kızılderililer (1994).

Tomahawk, tam adı BGM-109 Tomahawk Land Attack Cruise Missile (TLAM) olan stratejik bir seyir füzesidir. Kullanım amaçları: Denizden karaya; Denizaltıdan karaya; Karadan karaya; Denizden denize (farklı bir aktif radar güdüm alt sistemi ile). Tomahawk füzeleri, alçak irtifadan yeryüzüne paralel hareket eder, engellerin çevresinden dolanır ve radara yakalanmazlar. İlk defa yoğun olarak 1991 Körfez Savaşı'nda kullanılmıştır. Ayrıca, "Tomahawk" ismi, geleneksel olarak Kuzey Amerika Kızılderilileri tarafından savaşta kullanılan bir balta türünü de ifade eder.

En büyük Kızılderili heykeli olan Kara Şahin Heykeli (Black Hawk Statue), ABD'li heykeltıraş Lorado Taft tarafından yapılmıştır. Çılgın At Anıtı (Crazy Horse Mountain Monument) ise Polonyalı Amerikalı Korczak Ziolkowski tarafından tasarlanmaktadır.

Vahşi Batı'da 40'tan fazla Kızılderili savaşı yaşanmıştır. Bu savaşlardan bazıları şunlardır: Pequot Savaşı (1636-1638); King Philip's War (1675-1678); Red Cloud's Savaşı (1866-1868); Büyük Siyu Savaşı (1876-1877); Hayalet Dansı Savaşı (1890-1891). Amerikalılarla yerli Kızılderililer arasında en çok savaş yaşanan yer Arizona'dır ve bu eyaletin sınırları içinde 310 muharebe çıkmıştır.

Iroke kelimesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Bitki Koruma Ürünü: Iroke 500 SC, aktif maddesi 500 g/l Dodine olan bir fungisittir. 2. Mobil Oyun Modu: Iroke, "Kulüp Romantikleri" (KР) adlı mobil oyun için bir moddur.

Eskimolar, Asya ile Amerika birbirine bağlı kara parçaları iken, son Buzul Çağı'nın bitimine doğru (günümüzden yaklaşık 12.000 yıl önce), Sibirya'dan Alaska'ya geçen avcıların torunlarıdır. Bazı iddialara göre ise MÖ 3.000 yıllarında Bering Boğazı üzerinden Amerika'ya geçmişlerdir. Dil verileri ve arkeolojik kalıntılar, Eskimo halklarının Bering Boğazı'nın buzlarla kaplanıp kara köprüsü olduğu zamanlarda, günümüzden 10.000 yıl önce, iki ayrı etnik grup (Eskimo ve Aleut) olarak Alaska'dan Kamçatka'ya kadar olan bölgede bulunduklarını göstermektedir. Eskimoların kökenlerinin tam olarak nerede olduğu bilinmemekle birlikte, genetik olarak Doğu Sibirya ve Kuzey Amerika yerlilerine yakın oldukları düşünülmektedir.