KişilikBozuklukları

Dexter Morgan'ın hastalığı, lenfoma kanseridir. Bu bilgi, "Dexter" dizisinin başrol oyuncusu Michael C. Hall'un gerçek hayattaki sağlık durumuna dayanmaktadır.

Şizotipal kişilik bozukluğunun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkabileceği düşünülmektedir. Şizotipal kişilik bozukluğuna yol açabilecek bazı faktörler: Genetik yatkınlık. Erken yaşam deneyimleri. Beyin yapısı ve işleyişi. Şizotipal kişilik bozukluğu, şizoid kişilik bozukluğu ile karıştırılmamalıdır; bu iki bozukluk farklı özelliklere sahiptir.

Çekingenlik, aşağıdaki durumlarda tehlikeli olabilir: Sosyal izolasyon: Birey genellikle sosyal etkileşimlerden kaçınır ve yalnız kalmayı tercih eder. Düşük özgüven: Kişi kendine olan güvenini kaybeder ve eleştiriye karşı aşırı duyarlıdır. İşlevsellik sorunları: Çekingen kişilik özellikleri, bireyin eğitim, kariyer ve sosyal hayatında zorluklara yol açar. İkincil sorunlar: Depresyon, anksiyete, fobi, alkol veya madde kullanımı gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bu belirtiler, çekingen kişilik bozukluğunun işaretleri olabilir ve profesyonel yardım gerektirebilir. Çekingenliğin tehlikeli olup olmadığını belirlemek için bir uzmana danışılması önerilir.

Bezlenmek, belirli bir kişilik bozukluğunda doğrudan belirtilen bir belirti değildir. Ancak, bazı kişilik bozukluklarında benzer davranışlar görülebilir. Örneğin, Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu olan kişilerde detaylara aşırı önem verme, düzen ve kontrolle meşgul olma gibi davranışlar yaygındır. Kişilik bozuklukları genellikle şu üç ana kümede incelenir: 1. A Kümesi: Paranoid, şizoid ve şizotipal kişilik bozuklukları. 2. B Kümesi: Antisosyal, sınırda (borderline), histriyonik ve narsisistik kişilik bozuklukları. 3. C Kümesi: Çekingen, bağımlı ve obsesif-kompulsif kişilik bozuklukları. Eğer bu tür belirtiler yaşıyorsanız, bir uzmana danışmanız önerilir.

Şizotipal kişilik bozukluğu olan ünlüler hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, şizofreni tanısı almış bazı ünlüler şunlardır: John Nash. Tom Harrell. Peter Green. Syd Barrett. Leonardo Di Caprio'ya benzetilen Arda Kural.

Reaktif kişilik bozukluğu olarak adlandırılan bir kişilik bozukluğu bulunmamaktadır. Ancak, kişilik bozuklukları genel olarak bir kişinin düşünme, hissetme ve davranış biçimlerinde meydana gelen uzun süreli ve etki alanı geniş sapmalara, sosyal ve işlevsel sorunlara sebep olan psikiyatrik rahatsızlıklar olarak tanımlanır. Bazı kişilik bozukluğu türleri: A Kümesi: Paranoid, şizoid ve şizotipal kişilik bozuklukları. B Kümesi: Antisosyal, borderline, histriyonik ve narsisistik kişilik bozuklukları. C Kümesi: Çekingen, bağımlı ve obsesif-kompulsif kişilik bozuklukları. Kişilik bozuklukları, genetik, çevresel ve gelişimsel faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkabilir.

Hastalık hastalığı (hipokondriyazis), obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu ile ilişkili olabilir. Hastalık hastalığının oluşumunda ve sürmesinde etkili olan diğer kişilik özellikleri arasında titizlik, şüphecilik ve detaylara aşırı önem verme bulunur. Kişilik bozuklukları ile ilgili doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana danışılması önerilir.

Kendini sergileme hastalığı, uzman klinik psikolog Kerime Begüm Özkaya'nın tanımlamasına göre teşhircilik olarak adlandırılır. Teşhircilik, cinsel organların tanıdık olmayan kişilere haz ve doyum amacıyla gösterilmesi olarak tanımlanır. Teşhircilik yapan bireylerde depresyon, kaygı, endişe, kendini gösterme ve dikkat çekme çabası gibi olumsuz duygular gözlemlenir.

Hayır, histerik ve histerezis aynı şey değildir. Histerezis, bir sistemin bir önceki girişe verdiği tepkinin, sistemin yakın geçmişteki durumuna duyarlı olması nedeniyle gecikmesi durumudur. Histerik ise, histrionik kişilik bozukluğuna sahip kişileri tanımlamak için kullanılan bir terimdir.

Kendini ifade etmede zorluk, çeşitli kişilik bozukluklarında görülebilir: Pasif-agresif kişilik bozukluğu. Çekingen kişilik bozukluğu. Kişilik bozuklukları teşhisi ve tedavisi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Sürekli geçmişi hatırlama, dissosiyatif kimlik bozukluğu (DKB) veya geçmiş takıntısı gibi durumlarla ilişkili olabilir. Dissosiyatif kimlik bozukluğu, en az iki farklı ve nispeten kalıcı kişilik durumunun sürdürülmesi ile karakterize edilen zihinsel bir bozukluktur. Geçmiş takıntısı ise, kişilerin gündelik yaşamlarını aksatacak düzeyde geçmişleriyle ilgili bir uğraş içinde olması ve istemese bile geçmiş deneyimleri düşünmeye karşı koyamaması durumudur. Bu tür durumlar, bir uzman tarafından değerlendirilmelidir.

Borderline ve BPD (Borderline Kişilik Bozukluğu) aynı şeyi ifade eder.

Öfkeyi kontrol edememek, aralıklı patlayıcı bozukluk (APB) olarak adlandırılan bir kişilik bozukluğu ile ilişkilendirilebilir. Diğer öfke kontrol bozukluğu belirtileri gösteren kişilik bozuklukları arasında sınırda (borderline) kişilik bozukluğu ve antisosyal kişilik bozukluğu da bulunmaktadır. Öfke kontrol bozukluğu şüphesi taşıyan bireylerin bir uzmana danışmaları önerilir.

Yansıtma yöntemi, narsistik kişilik bozukluğu ve borderline kişilik bozukluğu gibi bazı akıl hastalıklarında sıkça gözlemlenir.

İçine kapanıklılık, şizoid kişilik bozukluğu ve çekingen kişilik bozukluğu gibi kişilik bozukluklarında görülür.

Hipomanyak kişilik bozukluğu, bipolar bozukluğun bir spektrumu olarak görülen ve kişilerde belirli bir dönem boyunca gözlemlenen hipomani epizodlarını ifade eder. Hipomani, tam manik atakların daha hafif bir formu olup, kişinin günlük yaşamını etkileyebilir ancak ciddi mani veya majör depresif episodlar kadar şiddetli değildir. Hipomanyak kişilik bozukluğunun belirtileri arasında şunlar yer alır: - artan enerji; - azalan uyku ihtiyacı; - aşırı özgüven; - hızlı düşünce akışı ve konuşma; - riskli davranışlarda bulunma. Tedavi genellikle psikoterapi, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişikliklerini içerir.

Psikopat ve psikopomt terimleri aynı değildir. Psikopat, empati ve pişmanlık gibi duygulardan yoksun, antisosyal kişilik bozukluğu olan bir bireyi tanımlamak için kullanılır. Psikopomt terimi ise, belgelerde veya kaynaklarda bulunmayan, muhtemelen yanlış bir kullanım veya uydurma bir terimdir.

İşlevsel narsisizm ifadesi, narsisizm kavramının farklı bir türünü ifade edebilir. Narsisizm, genel olarak kişinin kendine aşırı hayranlık duyması ve benmerkezci bir şekilde davranması olarak tanımlanır. Narsistik kişilik bozukluğu ise bu özelliklerin patolojik ve şiddetli halini ifade eder ve iki temel özelliği içerir: büyüklük duygusu ve sürekli ilgi arama. Farklı narsisizm türleri arasında şunlar da yer alır: - Büyüklenmeci narsisizm: Kişi, toplumda yüksek işlevli ve başarılı olarak görülür, ancak başkalarının ihtiyaçlarını görmezden gelir ve onları manipüle eder. - Gizli (kırılgan) narsisizm: Kişi, dışarıdan sessiz ve mütevazı görünür, ancak içten içe üstün olduğunu düşünür ve eleştiriye karşı aşırı hassastır. Dolayısıyla, "işlevsel narsisizm" ifadesi, bu farklı bağlamlardan birine atıfta bulunabilir.

Sürekli işe geç kalma durumu, psikolojik ve kişilik temelli çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bu nedenler arasında: Dikkat bozukluğu. Depresyon. Kaygı. Titizlik ve ayrıntılara fazla takılma. Mükemmeliyetçi kişilik yapısı. Eğer sürekli geç kalma sorunu yaşanıyorsa, bir uzmana danışmak faydalı olabilir.

Borderline kişilik bozukluğunda (BKB) bölme ve yansıtmalı özdeşim iki önemli savunma mekanizmasıdır. Bölme (splitting), bireyin algıladığı nesneleri, ilişkileri veya olayları aşırı kutuplara ayırma eğilimidir. Yansıtmalı özdeşim ise, hoş olmayan duygu ve davranışların karşıdakine yansıtılması ve bu davranışın karşı tarafa bir tepki olarak hak görülmesi durumudur.