Kaynakçılık

0,8 mm gazsız tel ile yapılabilecek kaynak türleri şunlardır: Her pozisyonda kaynak. İnce sacların kaynağı. İnşaat ve montaj işleri. Zirai ve taşıt araçları. 0,8 mm gazsız tel ile paslanmaz çelik ve alüminyum kaynak yapılması önerilmez.

Gazaltı kaynakta kullanılan bazı tel türleri: Karbon çelik kaynak teli. Paslanmaz çelik kaynak teli. Alüminyum kaynak teli. Bakır kaynak teli. Nikel kaynak teli. Gazaltı kaynak telleri, çoğunlukla karbon çeliği, paslanmaz çelik, alüminyum ve bakır gibi malzemelerden üretilir. Gazaltı kaynak teli olarak ayrıca G 38 3 C1 2Si, MG 2, MG 150W gibi özel kaynak telleri de kullanılabilir. Kaynak teli seçimi, kaynak yapılacak malzemenin türüne, kalınlığına ve kaynak işlemi için kullanılan ekipmana bağlıdır.

Kaynak dikişinde çatlak oluşumunun bazı nedenleri: Kaynak yapılacak parçaların birbirine iyi intibak etmemesi. Kaynak ağızlarının düzgün olmaması. Nüfuziyet azlığı. Kalıntılar (cüruf, yabancı maddeler). Malzemenin bileşiminde kükürt oranının yüksek olması. Malzemenin sünekliğinin düşük olması. Düşük ısı girişi ile kaynak yapılması. Ortam sıcaklığının düşük olması. Kaynak işlemi sırasında hızlı soğutma. Çatlak oluşumunu önlemek için, kaynak işlemi sırasında dikişin serbestçe çekilebilmesi sağlanmalı, uygun kaynak teknikleri ve doğru dolgu malzemeleri kullanılmalıdır.

1 elektrot ile kaç metre kaynak yapılabildiği, elektrotun çapına ve kaynak yapılan malzemenin türüne bağlı olarak değişir. Örneğin, 4 mm çapında ve 450 mm uzunluğundaki bir elektrot ile alttan kök paso kaynağında 1 metre kaynak dikişinin ağırlığı 0,12 kg olur. Kaynak hesaplamalarının yaklaşık değerler içerdiği ve farklı koşullara göre değişiklik gösterebileceği unutulmamalıdır.

Özlü kaynak teli, çeşitli kriterlere göre farklı türlere ayrılabilir: Üretim şekline göre: dikişli özlü tel; dikişsiz özlü tel. Dolgu tozunun bileşimine göre: cüruf özlü tel; metal tozu özlü tel. Koruyucu gazın varlığına göre: gaz korumalı özlü tel; kendinden korumalı özlü tel. Cüruf bazikliğine göre: titanyum özlü tel; titanyum-kalsiyum özlü tel; alkali özlü tel. Kullanım alanına göre: düşük karbonlu çelik ve yüksek mukavemetli çelik özlü tel; paslanmaz çelik özlü tel; aşınmaya dayanıklı yüzey kaplama özlü tel. Ayrıca, özlü kaynak telleri, kaynak yapılacak malzemenin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde farklı formülasyonlar uygulanarak da çeşitlendirilebilir.

Argon kaynağında argon gazı kullanılır. Bazen azot gazı da kullanılabilir. Argon gazı, inert bir gazdır, yani kimyasal olarak tepkimeye girmez ve bu nedenle kaynak sırasında metalin oksidasyonunu önler.

Yangın battaniyesi ve kaynak battaniyesi aynı değildir. Yangın battaniyesi, yanmaz malzemelerden üretilmiş olup, yangın anında alevleri boğarak söndürmeye yardımcı olan bir güvenlik ekipmanıdır. Kaynak battaniyesi ise, kaynak işlemleri sırasında oluşabilecek kıvılcımlar, erimiş metal parçacıkları ve yüksek sıcaklıklara karşı koruma sağlayan özel bir örtüdür. Her iki battaniye de belirli özelliklere sahip olsa da, kullanım amaçları ve tasarımları farklıdır.

TIG kaynağında tel açısı, el ile yapılan kaynakta 20 derece civarında olmalıdır. Tel verme açısı azaldıkça nüfuziyet azalır, açının artması ise kaynak dikişinin yüksekliğinin artmasına neden olur.

Argon kaynağı için TIG (Tungsten Inert Gas) ve MIG (Metal Inert Gas) kaynak makineleri kullanılır. TIG (Tungsten Inert Gas) kaynak makinesi, tungsten elektrot kullanılarak yapılan ve genellikle paslanmaz çelik, titanyum ve ince metal levhalar için tercih edilen bir kaynak yöntemidir. MIG (Metal Inert Gas) kaynak makinesi, otomatik tel besleme sistemi ile çalışır ve kalın metallerin kaynağında hızlı ve verimli bir yöntemdir. Argon kaynağı için kullanılan makinelerin seçiminde uygulamanın türü, malzemenin türü ve kalınlığı, güç kapasitesi, gaz teslimat sistemi, kullanıcı arayüzü, soğutma sistemi, fiyat, marka ve garanti gibi faktörler dikkate alınmalıdır.

Kaynak dumanı emiş sistemi, kaynak işlemi sırasında ortaya çıkan zararlı duman ve gazları yakalamak ve filtrelemek için çeşitli bileşenler kullanarak çalışır. Temel çalışma prensibi: 1. Kaynağında Emiş: Duman, kaynağında, yani kaynak yapılan noktada emilir. 2. Emiş Kolları veya Başlıklar: Emiş kolları veya başlıklar, dumanı doğrudan kaynak alanından çeker. 3. Filtrasyon: Yakalanan duman, partikül filtreleri, aktif karbon filtreleri ve elektrostatik precipitatörler gibi çeşitli filtrelerden geçirilerek temizlenir. 4. Çevre ve Çalışan Koruması: Temiz hava ortama geri verilir, böylece hem çevre kirliliği azaltılır hem de çalışanların sağlığı korunur. Ek sistemler: Merkezi Emiş Sistemleri: Birden fazla kaynak noktasından eş zamanlı emiş yapılmasını sağlar. Taşınabilir Hava Temizleme Üniteleri: Farklı alanlarda kullanılabilir ve kaynak dumanını emip temizledikten sonra temiz hava sağlar.

131 ve 135 kaynak arasındaki temel fark, kullanılan koruyucu gazın türüne bağlıdır. 131 (MIG), asal gaz (genellikle argon ve helyum) kullanılarak yapılan Metal Inert Gaz Kaynağı'dır. 135 (MAG), aktif gaz (örneğin, argon ve helyuma eklenen aktif gazlar) kullanılarak yapılan Metal Active Gaz Kaynağı'dır. MAG kaynağı, kolayca oksitlenen alüminyum ve paslanmaz çelik gibi malzemelerin kaynaklanmasında kullanılmaz; esas olarak alaşımsız ve düşük alaşımlı çeliklerin kaynaklanmasında kullanılır.

Robot kaynak ve otomatik kaynak arasındaki temel farklar şunlardır: Robot Kaynak: Sistem Bileşenleri: Endüstriyel robot kolu, kaynak jeneratörü, kontrol ünitesi, fikstür sistemi ve yazılım modüllerinden oluşur. Çalışma Şekli: Robot kolu, programlanan hareket kabiliyetine göre belirli bir hız ve açıyla kaynak işlemini gerçekleştirir. Avantajlar: Yüksek hassasiyet ve tutarlılık, 7/24 çalışma imkanı, düşük hata oranı ve uzun vadede maliyet avantajı sağlar. Otomatik Kaynak: Sistem Yapısı: Otomatik kaynak makineleri, lazer veya ark kaynağı gibi yöntemlerle malzemeyi otomatik olarak birleştirir. Kullanım Alanları: Genellikle ince duvarlı malzemelerin ve hassas parçaların kaynağında kullanılır. Avantajlar: Yüksek otomasyon ve hızlı kaynak hızı sunar. Özetle, robot kaynak daha geniş bir sistem yapısına sahip olup, daha karmaşık ve yüksek hassasiyet gerektiren görevlerde kullanılırken; otomatik kaynak, genellikle daha basit ve hızlı kaynak işlemleri için tercih edilir.

Su altı kaynağı, zorlu ve tehlikeli bir meslektir. Su altı kaynakçılarının karşılaştığı bazı zorluklar şunlardır: Fiziksel ve çevresel zorluklar. Elektrikli cihaz kullanımı. Deniz canlıları. Bu nedenle, su altı kaynakçılığı sadece özel eğitim ve sertifikasyona sahip profesyoneller tarafından yapılmalıdır.

Toz altı kaynağı, genellikle büyük hacimli tankların kaynağında kullanılır. Bu tanklar arasında: LPG tüpleri; Basınçlı kaplar; Kazan ve tanklar; Çelik konstrüksiyon tanklar bulunur. Ayrıca, toz altı kaynağı, spiral kaynaklı boruların kaynağında ve gemi inşa sanayiinde de yaygın olarak kullanılır.

Bakır kaynağında dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır: Malzeme temizliği. Isı kontrolü. Uygun dolgu malzemesi kullanımı. Yüzey hazırlığı. Elektrot seçimi. Koruyucu gaz. Ön ısıtma. Kişisel koruyucu ekipman (KKD). Ekipman denetimi.

Asetilen gazı kullanılarak yapılan kaynak türlerinden bazıları şunlardır: Oksi-asetilen kaynağı. Plazma kaynağı. Ayrıca, asetilen gazının kullanıldığı diğer kaynak türleri arasında gaz kaynağı ve elektrik direnç kaynağı da bulunmaktadır.

Kaynak elektrotlarının farklı olmasının birkaç nedeni vardır: Kullanım amacı ve kaynak pozisyonu: Elektrotlar, farklı kaynak pozisyonları ve uygulama türleri için optimize edilmiştir. Çekme mukavemeti: Elektrotlar, kaynağın dayanması gereken gerilime göre farklı çekme mukavemetlerine sahiptir. Kaplama tipi: Rutil, selülozik, bazik gibi farklı kaplama türleri, ark stabilitesini, cüruf oluşumunu ve kullanım kolaylığını etkiler. Akım tipi: Elektrotlar, alternatif akım (AC), doğru akım (DC) veya her ikisi ile de çalışacak şekilde tasarlanmıştır.

Punta kaynağı için gerekli temel elemanlar şunlardır: Kaynak makinesi. Elektrotlar. Kontrol ünitesi. Metal iş parçaları. Kelepçeler. Öğütücü ve tel fırça. Ayrıca, kaynak işlemi sırasında güvenlik önlemleri alınmalı; kaynak maskesi, eldiven ve önlük gibi kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.

Boru kaynağında kullanılan bazı elektrot türleri: Rutil Elektrotlar (E6012, E6013, E7014). Selülozik Elektrotlar (6010, 6011). Bazik Elektrotlar (E7015, E7016, E7018). Tungsten Elektrotlar (TIG Kaynağı). Elektrot seçimi, çelik malzemenin tipine, kalınlığına ve kaynak yapılacak koşullara bağlı olarak yapılmalıdır.

Kaynak yapılan yerin temizlenmesinin birkaç nedeni vardır: Kaynak kalitesini artırmak: Kaynak yapılacak yüzeyin temizlenmesi, yağ, kir ve pas gibi kalıntılardan arındırarak kaynak dikişinin sağlam ve düzgün olmasını sağlar. Korozyonu önlemek: Kaynak sonrası temizlik, kaynak bölgesinde oluşabilecek korozyonu engeller. Kaplamaya hazırlık: Temizlik işlemi, kaynak yapılan yüzeyin kaplamaya uygun hale gelmesini sağlar. Görünümü iyileştirmek: Temizlenmiş kaynak yüzeyi, estetik açıdan daha iyi bir görünüm sunar.