KaraDelik

Kara delik, uzayda bulunan ve kütleçekim kuvvetinin çok fazla olduğu, ışığın bile kaçamadığı bir nesnedir.

Kara deliğin içinde tam olarak ne olduğu kesin olarak bilinmemektedir, ancak bazı teoriler ve gözlemler şu unsurları içermektedir: 1. Tekillik: Kara deliğin tam merkezinde, kütleçekimin sonsuz olduğu varsayılan bir bölgedir. 2. Yığılma Diski: Kara deliğin çevresinde dönen sıcak gaz ve toz bulutlarından oluşan bir disktir. 3. Olay Ufku: Kara delikten ışığın ve diğer maddelerin kaçamadığı sınırdır. 4. Foton Küresi: Kütleçekimin çok yüksek olduğu için ışığın dönmesine neden olan, olay ufkunun dışındaki bir hattır. Ayrıca, kara deliklerin içinde Planck yıldızları veya kütleçekim yıldızları gibi daha küçük ölçekli yapılar da olabileceği teorileri bulunmaktadır.

Kara deliklerin sonu hakkında farklı teoriler bulunmaktadır: 1. Stephen Hawking'in Teorisi: Hawking'e göre kara delikler, kuantum mekaniği nedeniyle bir enerji yayarak yavaş yavaş buharlaşır ve yok olur. 2. Patlama Teorisi: Bazı bilim insanları, kara deliklerin bir patlamayla yok olabileceğini düşünmektedir. Şu ana kadar kimse kara deliklerin sonuna tanıklık etmediği için, bu konulardaki tüm varsayımlar hesaplamalar ve derinlemesine çalışmalarla ortaya konmuştur.

Kara deliğin içine girince olacaklara dair kesin bir bilgi yoktur, ancak bazı teoriler ve tahminler mevcuttur: 1. Kütleçekim Etkisi: Kara deliğin merkezindeki kütleçekim kuvveti çok güçlüdür ve bu kuvvet nedeniyle kinetik enerji X ışını radyasyonu yayılır. 2. Spagettileşme: Olay ufkuna girdiğinizde, kütleçekimi sizi yassılaştırarak spagetti gibi uzatabilir. 3. Zaman Kavramı: Kara deliğin içinde zaman, dışarıdan gözlemleyen birine göre çok daha yavaş akar. 4. Yok Oluş: Hawking radyasyonu sayesinde kara delikler zamanla kütlelerini kaybeder ve yok olurlar.

Kara delikler, büyük kütleli yıldızların çökmesiyle oluşur. Bu süreç şu şekilde gerçekleşir: 1. Yıldızın Yakıtı Tükenmesi: Devasa kütleli yıldızlar, yakıtlarını tüketip süpernova patlaması yaşarlar. 2. Çöküş ve Patlama: Patlama sırasında yıldızın merkezindeki basınç artar ve kütleçekimi yıldızın kendi üzerine çökmesine neden olur. 3. Alternatif Oluşum Yolu: Ayrıca, iki nötron yıldızının çarpışması da bir kara delik oluşturabilir. Bu süreçte, kara deliğin kütlesi, çevresindeki maddeleri çekerek artar ve olay ufku adı verilen, ışığın bile kaçamadığı bir bölge oluşur.

En büyük kara delik fotoğrafı, Messier 87 (M87) Galaksisi'nin merkezinde yer alan süper kütleli kara delikten, Dünya'dan yaklaşık 52 milyon ışık yılı uzaklıkta çekilmiştir.

İlk kara delik fotoğrafı, 10 Nisan 2019 tarihinde çekildi.

Kara delik fotoğrafı, Event Horizon Teleskobu (EHT) projesi kapsamında çekildi. Çekilme süreci şu şekilde gerçekleşti: 1. Teleskopların Kurulumu: Dünyanın farklı noktalarındaki 8 radyo teleskobu bir araya getirildi ve ortak bir hedefe odaklandı. 2. Gözlem: M87 galaksisinin merkezindeki kara delik, 10 gün boyunca gözlemlendi. 3. Veri Toplama ve Analiz: Radyo teleskoplardan elde edilen veriler, 2 yıl boyunca analiz edildi. 4. Görüntü Oluşturma: Veriler, piksellere dönüştürülerek tekil bir fotoğraf ortaya çıkarıldı.

En büyük kara delik, Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde yer alan Sagittarius A\'dır ve Güneş'in 4 milyon katı kütleye sahiptir.

Kuasar, aşırı derecede parlak bir gök ada çekirdeği olarak tanımlanır. Özellikleri: - Enerji Kaynağı: Kuasarların yaydığı yüksek enerjinin kaynağı, merkezindeki kara deliği çevreleyen yoğun madde bulutudur. - Kütle: Kütlesi Güneş'inkinin milyonlarca hatta milyarlarca katı olan kara deliğe sahiptir. - Görünüm: Çok uzak oldukları için sıradan teleskoplarla görülmeleri zordur. - Yaş: Evrenin en yaşlı gök cisimlerinden biri olarak kabul edilirler. Kuasarlar, trilyonlarca yıldızdan bile daha aydınlık olabilirler ve galaksilerin aktif çekirdekleri olarak da bilinirler.

Kuasarın içinde süper kütleli bir kara delik ve bu kara deliği çevreleyen bir gaz diski bulunur. Süreç şu şekilde işler: 1. Gaz, kara deliğe doğru sarmal yaparak akar. 2. Gaz ve tozun sürtünmesi sonucu ısı milyonlarca dereceye çıkar. 3. Bu ısınma, kara deliğin etrafında dönen malzemenin elektromanyetik radyasyon şeklinde enerji yaymasına neden olur. Kuasarlar, tüm bir galaksiden bin kat daha fazla ışık yayabilen son derece parlak nesnelerdir.

Yıldızlararası (Interstellar) filminin sonunda, Cooper karakteri kara deliğin içine düşer ve beşinci boyut olarak tasvir edilen bir yapıya ulaşır. Cooper, geçmişteki kızına saat aracılığıyla kuantum verilerini Morse koduyla bir mesaj iletmeyi başarır. Murphy, babasının mesajını alıp çözümleyerek insanlığın Dünya'dan ayrılmasını sağlayacak uzay kolonisi fikrini hayata geçirir ve bu koloni, Satürn yakınlarındaki Cooper İstasyonu olarak adlandırılır. Cooper, uyandığında kendisini Cooper İstasyonu'nda bulur ve Brand'in yanına gitmek için istasyondan ayrılır.

Kara delikte olay ufku ve tekillik şu şekilde tanımlanır: 1. Olay Ufku: Kara deliğin dış çevresindeki görünmez sınırdır. 2. Tekillik: Kara deliğin merkezinde yer alan, tüm kütlenin yoğunlaştığı noktadır.

Ak ve kara delikler aynı şeyler değildir. Kara delik, uzayda büyük kütleli maddelerin bir noktaya toplanmasıyla oluşan, çekim alanı çok güçlü bir cisimdir. Ak delik ise, teorik olarak kara deliğin tam tersi olarak düşünülür.

Stephen Hawking'e göre, kara deliğin içine girilirse bir çıkış yolu mümkün olabilir. Hawking'in teorisine göre, kara deliğe düşen cisimlerin bilgileri, kara deliğin sınırındaki olay ufkunda bir tür holograma dönüştürülür. Ancak, bu evrene geri dönüş mümkün değildir, çünkü kara deliğe kapılan bedenler farklı bir boyuta geçmiş olur.

Çin'deki araştırmacılar, kara deliklerden sinyal almak için güçlü FAST teleskobunu kullanmaktadır. Bu teleskop, GRS 1915+105 adı verilen bir yıldızsal kara delikten püskürtülen manyetik plazmadaki gizemli değişiklikleri tespit etmiştir.

Kara delik gelmesi durumunda yapılacak bir şey yoktur, çünkü kara deliğe düşen her şey, ışığın bile kaçamadığı bir noktaya ulaşır ve yok olur. Fizikçiler, kara delikleri uzaktan araştırmakla yetinmek zorundadırlar.

Tekillik ve kara delik farklı kavramlardır, ancak birbirleriyle ilişkilidirler. Tekillik, kara deliklerin merkezinde yer alan ve sonsuz yoğunluğa sahip bir noktadır. Kara delik ise, devasa yıldızların yaşamlarının sonunda çökmesi sonucu oluşan yoğun kütlelerdir.

Sagittarius A kara deliği, güneş kütlesinin yaklaşık 4 milyon katı büyüklüğündedir.

Bilim insanları uzayda çeşitli keşifler yapmıştır, bunlardan bazıları şunlardır: 1. Fermi Baloncukları: Samanyolu'nun merkezindeki kara deliğin geçmişte devasa patlamalar yaptığına dair kanıtlar olan enerji lobları. 2. James Webb'in JUMBO'ları: Orion Bulutsusu'nda 500'den fazla serbest "haydut" gezegen tespiti, bu gezegenlerin bazıları Jüpiter kütlesine sahip ve birbirleriyle çiftler halinde dönüyor. 3. Kaçak Kara Delik: Galaksilerden bağımsız şekilde hareket eden, Güneş'in 20 milyon katı kütleye sahip bir kara delik. 4. Dokuzuncu Gezegen: Neptün'ün ötesinde, Dünya'nın 5 ila 10 katı kütleye sahip, Güneş etrafında 10.000 yılda bir dönen bir gezegen olasılığı. 5. İlaca Dirençli Bakteriyle Savaşan Antibiyotik: Harvard Üniversitesi ve İsviçreli ilaç firması tarafından geliştirilen, "Zosurabalpin" adlı antibiyotik.