Jeofizik

Güneş ışınlarının geliş açısı, Dünya'nın şekli ve enleme göre değişir çünkü Dünya geoit bir yapıya sahiptir. Ana faktörler şunlardır: 1. Dünya'nın Şekli: Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe, Güneş ışınları yüzeye daha eğik bir açıyla gelir. 2. Enlem: Aynı enlem üzerinde yer alan farklı bölgelerde, Güneş ışınlarının geliş açısı enlem derecesine bağlı olarak değişir. Bu durum, Dünya üzerinde sıcaklık dağılımının düzensiz olmasına ve farklı iklim kuşaklarının oluşmasına neden olur.

Zemin emniyet gerilmesi ve zemin taşıma gücü aynı kavramlar değildir. Zemin emniyet gerilmesi, zeminin nihai taşıma gücünün, mühendis tarafından aletsel jeofizik ölçümlerden elde ettiği kriterler ışığında ve proje gereksinimini karşılayacak ölçüde benimseyebileceği değerdir. Zemin taşıma gücü ise, zemin birim alanının taşıyabileceği yük miktarıdır ve temelin yapıyı zeminde çökme veya farklı oturmalar olmadan emniyetle taşıyabilmesi anlamına gelir.

Türkiye'de farklı iklim tiplerinin görülmesinin nedenleri şunlardır: 1. Coğrafi Konum: Türkiye, 36°-42° Kuzey enlemleri arasında yer alır ve bu nedenle ılıman iklim kuşağında bulunur. 2. Yükselti: Batıdan doğuya doğru yükselti artışı, sıcaklıkların düşmesine neden olur. 3. Denizellik ve Karasallık: Denizlerin etkisi kıyı bölgelerinde iklimi daha ılımandır, iç kesimlere gidildikçe karasal iklim özellikleri artar. 4. Dağların Uzanışı: Dağlar, denize paralel uzanarak nemli hava kütlelerinin iç kesimlere ulaşmasını engeller ve bu da iç bölgelerde daha kurak bir iklimin hakim olmasına yol açar. 5. Basınç Merkezleri ve Rüzgarlar: Çevresindeki basınç merkezleri ve rüzgarların etkisi, ülkenin farklı bölgelerinde farklı hava koşullarının oluşmasına sebep olur.

Evet, ağırlık kutuplara doğru gittikçe artar.

Harita gravite düzeltmesi, gravite ölçümlerindeki istenmeyen bileşenleri gidermek için yapılır. Bu düzeltme adımları şunlardır: 1. Sürüklenme Düzeltmesi: Ölçüm aletinin zamanla yaylarında oluşan hata düzeltilir. 2. Enlem Düzeltmesi: Yerkürenin şeklinden kaynaklanan etki düzeltilir. 3. Yükseklik Düzeltmesi: Yerkürenin merkezinden uzaklaştıkça yerçekimi ivmesi değişir. Bu etki iki şekilde düzeltilir: - Serbest-hava Düzeltmesi: Her ölçü noktasına, yükseklik değerine göre uygulanır. - Bouguer Düzeltmesi: Ölçüm noktası ile referans seviye arasındaki tabakanın etkisini gidermek için uygulanır. 4. Topoğrafya Düzeltmesi: Tepe ve vadilerde gravite değeri düşük ölçülür, bu nedenle engebeli arazilerde topoğrafya etkisinin giderilmesi gerekir. Bu düzeltmeler, gravite verilerinin daha doğru bir şekilde yorumlanmasını sağlar.

1884 yılında Dünya'nın ortalama yüzey sıcaklığı yaklaşık 14 °C (57 °F) idi.

KOERIBOUN ifadesi, "Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü" anlamına gelir. Bu kurum, Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde faaliyet göstermekte olup, aşağıdaki görevleri yerine getirir: Deprem mühendisliği, jeodezi ve jeofizik alanlarında araştırmalar yapmak. Deprem izleme ve ölçümleri gerçekleştirmek, depremlerin yerini, büyüklüğünü, tarih ve saatini, derinliğini belirlemek. Eğitim ve afet hazırlığı konularında çalışmalar yapmak. Ulusal ve uluslararası veri paylaşımı ve iş birlikleri yürütmek.

Manyetotellürik (MT) yöntem ve tellürik yöntem arasındaki temel fark, ölçüm yapılan alanın ve elde edilen sonuçların doğasındadır: 1. Manyetotellürik Yöntem: Yerin manyetik alanındaki değişimlerden yararlanarak yer içi iletkenlik yapısını incelemeyi amaçlar. 2. Tellürik Yöntem: Yerin elektriksel yapısını araştırmak için doğal elektromanyetik alanı kullanır, ancak sadece elektrik alan bileşenlerini ölçer. Sonuç olarak, MT yöntemi daha geniş bir frekans aralığında ölçüm yaparak daha fazla bilgi sağlarken, tellürik yöntem daha basit ve sınırlı bir ölçüm alanına sahiptir.

Çizgisel hızın kutuplara gidildikçe azalmasının nedeni, dünyanın küresel şeklidir. Dünya'nın ekvator kısmı daha geniş bir çevreye sahip olduğu için, bu bölgedeki noktalar daha uzun bir mesafe kat eder ve dolayısıyla çizgisel hızları daha yüksektir.

Eğer eksen eğikliği 30 derece olsaydı, şu değişiklikler meydana gelirdi: 1. Dönenceler farklı enlemlerden geçerdi. 2. Güneş ışınları dik açıyla indikleri alanlar genişlerdi. 3. Orta kuşak daralırken, ekvator ve kutup kuşağı genişlerdi. 4. Gece ile gündüz arasındaki fark artardı ve gece ve gündüzün uzunlukları değişirdi. 5. Sıcaklıklar değişirdi.

Kilimanjara'da kar yağışının olmamasının birkaç nedeni vardır: 1. İklim Değişikliği: Küresel ısınma ve iklim değişikliği, dünyanın birçok bölgesinde kar yağışını azaltmakta veya ortadan kaldırmaktadır. 2. Şehirleşme: Yoğun betonlaşma ve yapılaşma, doğal ortamı etkileyerek karın yağmasını zorlaştırır. 3. Jet Akımları ve Hava Dolaşımı: Jet akımlarının yön değiştirmesi, kar yağışını kesintiye uğratabilir. 4. Deniz Yüzeyi Sıcaklıkları: Deniz yüzeylerinin normalden daha sıcak olması, kar yerine yağmur oluşmasına yol açar. 5. Nem Eksikliği: Havada yeterli nem olmaması, kar yağışının gerçekleşmesini engeller.

Kazı yöntemi, arkeolojik veya inşaat kazıları için belirlenirken çeşitli faktörler göz önünde bulundurulur: 1. Araştırma ve Planlama: Kazı fikri oluşturulurken, bölgenin tarihsel arka planı araştırılır ve potansiyel buluntular incelenir. 2. Teknik ve Ekipmanlar: Kazının türüne ve amacına göre toprak kazma aletleri, fırçalar, ölçüm ekipmanları, fotoğraf makineleri ve jeofizik yöntemler gibi ekipmanlar seçilir. 3. Yasal ve Güvenlik Önlemleri: Kazı yapılacak alanın belirlenmesi ve gerekli izinlerin alınması, yakınındaki yapılara zarar vermemek için gerekli hesapların yapılması önemlidir. 4. Teknolojik Yöntemler: GIS (Coğrafi Bilgi Sistemi) ve GPR (Yeraltı Radarı) gibi teknolojik yöntemler kullanılarak coğrafi verilerin toplanması ve mekansal analiz yapılması sağlanır. 5. Yüzey Araştırması: Yüzeyde görülen bulgulara göre ön-değerlendirme yapılması, kazı sürecinin verimliliğini artırır.

Jeofizik, dünyanın fiziksel özelliklerini inceleyen bir mühendislik dalıdır. Jeofizik mühendisleri ise bu bilgileri kullanarak çeşitli alanlarda çalışmalar yaparlar: Başlıca görevleri: Sismik araştırmalar: Depremlerin oluşumunu inceleyerek yer kabuğunun hareketlerini analiz ederler. Petrol ve doğal gaz araştırmaları: Yer altındaki rezervleri tespit etmek için jeofiziksel yöntemler kullanırlar. Maden keşfi: Madenlerin yer altındaki varlığını ve yerini belirlemek amacıyla jeofiziksel ölçümler yaparlar. Yer altı suyu araştırmaları: Su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı için çalışmalar yaparlar. Çevresel jeofizik: Kirlilik kontrolü, yeraltı suyu yönetimi ve atık depolama alanlarının güvenliği gibi konularda çalışmalar yaparlar. Zemin etüdü ve inşaat projeleri: Yapıların güvenli inşası için zemin etüdü yaparlar. Çalışma alanları: Petrol ve doğalgaz şirketleri, madencilik firmaları, devlet kurumları, araştırma enstitüleri ve üniversiteler.

Rezistivite yöntemi çeşitli alanlarda kullanılır: 1. Yeraltı Suyu Tespiti: En yaygın kullanım alanı, yer altındaki su kaynaklarını tespit etmektir. 2. Jeolojik Yapı Analizi: Yer altının jeolojik yapısını, hidro fizyolojik özelliklerini ve taban derinliğini incelemek için kullanılır. 3. Arkeolojik Araştırmalar: Tarihi eserlerin ve arkeolojik yapıların aranmasında kullanılır. 4. Maden ve Petrol Aramaları: Maden, petrol ve jeotermal enerji kaynağı aramalarında etkilidir. 5. Kirlilik Haritaları: Tuzlu su girişimi ve kirlilik haritalarının elde edilmesinde kullanılır. 6. Gömülü Atık Yerleri: Gömülü atık yerlerinin belirlenmesinde tercih edilir.

Dünya'nın dönmemesi durumunda ortaya çıkacak bazı sonuçlar şunlardır: 1. Sürekli Gündüz ve Gece: Bir taraf sürekli Güneş'e dönük kalırken, diğer taraf sürekli karanlıkta kalırdı. 2. İklim Değişiklikleri: Hava ve okyanus akımları durur, bu da iklimin dramatik bir şekilde değişmesine neden olurdu. 3. Manyetik Alan Kaybı: Dünya'nın manyetik alanı muhtemelen kaybolur ve Güneş'in radyasyonuna karşı savunmasız kalırdık. 4. Gelgitlerin Durması: Ay'ın etkisiyle oluşan gelgitler durur ve bu, deniz seviyelerinde değişikliklere ve kıtasal kaymalara yol açabilirdi. 5. Coriolis Etkisinin Kaybı: Dünya'nın dönüşüyle oluşan Coriolis etkisi ortadan kalkar, bu da rüzgar ve hava akımlarının düzenini bozardı.

6 aylık gece ve gündüz, Dünya'nın eksen eğikliği nedeniyle oluşur. Dünya, kendi ekseni etrafında dönme hareketini 23 derece 27 dakikalık bir eksen eğikliğiyle yapar. Her yıl 23 Eylül ve 21 Mart tarihlerinde Güneş ışınları ekvatora dik gelir ve iki kutup için de 6 aylık gece-gündüz süreci başlar.

Gerçek insanlar, troposfer adı verilen atmosferin en düşük katmanında yaşarlar.

Buz deneyleri çeşitli alanlarda gerçekleştirilebilir ve farklı amaçlar taşır: 1. Jeofizik Deneyleri: Buzulların ve buz tabakalarının fiziksel özelliklerini incelemek için kullanılır. 2. Bilimsel Deneyler: Çocuklar için eğlenceli ve eğitici deneyler de yapılabilir. 3. İklim Değişikliği Deneyleri: Buzulların erimesi ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi konuları araştırmak için yapılan deneyler.

Sıcaklığı etkileyen faktörler şunlardır: 1. Güneş ışınlarının yere düşme açısı: Güneş ışınları dik açılarla geldiğinde sıcaklık artar. 2. Enlem: Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe sıcaklık azalır. 3. Dünya'nın günlük ve yıllık hareketi: Gün içinde ve yıl boyunca güneş ışınlarının geliş açısı değişir. 4. Bakı ve eğim: Güneş'e dönük yamaçlar daha sıcak olur. 5. Yükselti: Yükseldikçe sıcaklık her 200 metrede yaklaşık 1°C azalır. 6. Nem: Nemin fazla olduğu yerlerde hava yavaş ısınır ve yavaş soğur. 7. Kara ve denizlerin dağılışı: Karalar hızlı ısınır ve hızlı soğur, denizler ise yavaş ısınır ve yavaş soğur. 8. Okyanus akıntıları: Ekvator'dan gelen akıntılar sıcak, kutuplardan gelenler ise soğuk olup, gittikleri yerde sıcaklık değişimine neden olurlar. 9. Güneşlenme süresi: Güneşlenme süresi uzun olan yerlerin sıcaklığı daha fazla olur.

Stratosferin alt sınırı, ekvator yakınında 20 km, orta enlemlerde yaklaşık 10 km ve kutuplarda ise yaklaşık 7 km yüksekliktedir.