Hititler

Megaron tarzı evler, Ege bölgesinde yoğun olarak bulunmuştur. Ayrıca, bu tür yapılara Anadolu'da, özellikle Hititler, Frigler ve Lidyalılar döneminde de rastlanmıştır.

Hititler'in maddi değeri çeşitli alanlarda kendini gösterir: 1. Ekonomi: Hitit ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanıyordu. 2. Ticaret: Asurlu tüccarların Anadolu'ya getirdiği tekstil ürünleri ve kalay, Hititlerin ticaret yaptığı ürünler arasındaydı. 3. Para Birimi: Hititlerin para birimi şekel ve minaydı. 4. Hukuk: Hitit kanunları, mülkiyet hakkı da dahil olmak üzere kadınlara ve kölelere bazı haklar tanıyordu.

Adana Karaisalı'da yaşamış bazı devletler ve uygarlıklar: Roma İmparatorluğu: Karaisalı'nın güneyinde, o dönemde "Midilli" olarak adlandırılan şehrin kalıntıları bulunmaktadır. Selçuklu Türkleri: Yöreye Selçuklu Türklerinin yerleşmesiyle şehrin adı "Çeceli" olarak değiştirilmiştir. Osmanlı Devleti: Osmanlı döneminde Karaisalı, özellikle Yavuz Sultan Selim'in Mısır Memlüklerini yenmesinden sonra, Ramazanoğulları'nın kontrolü altına girmiştir. Ayrıca, bölgede Hititler, Asurlular, Persler ve Bizanslılar gibi uygarlıkların da izleri görülmektedir.

Boğazköy (Hattuşaş) tarihinde farklı dönemlerde çeşitli topluluklar yaşamıştır: 1. Hititler: Boğazköy, Hitit İmparatorluğu'nun başkenti olarak MÖ 17. yüzyıldan 12. yüzyıl başlarına kadar Hititlerin yaşadığı bir şehirdir. 2. Asurlular: Boğazköy'de, MÖ 19.-18. yüzyıllarda bir Asur ticaret kolonisi (Karum) bulunmaktaydı. 3. Frigler: Boğazköy'deki post-Hitit yerleşimleri, Frigler dönemine kadar uzanmaktadır. 4. Galatlar: MÖ 8. yüzyıldan sonra bölgeye Kelt istilacıları olan Galatlar yerleşmiştir. 5. Romalılar ve Bizanslılar: Boğazköy, Roma ve erken Hristiyan dönemlerinde de yerleşim görmüştür. Ayrıca, Osmanlı döneminde de Boğazköy'de önemli bir yerleşim yeri olduğu bilinmektedir.

Çankırı çevresinde yaşamış olan medeniyetler şunlardır: 1. Hititler: M.Ö. 2000'lerde Çankırı bölgesinde egemenlik kurmuşlardır. 2. Frigler: M.Ö. 1200'de bölgeye gelmişler ve uzun süre hakimiyet sürmüşlerdir. 3. Kimmerler: M.Ö. 6. yüzyılda Çankırı'yı ele geçirmişlerdir. 4. Lidyalılar: M.Ö. 676'da Frigleri yenerek bölgeye hakim olmuşlardır. 5. Pontus Krallığı: M.Ö. 183'te Sinop'u başkent yaparak bölgede hüküm sürmüşlerdir. 6. Roma İmparatorluğu: M.Ö. 63'ten itibaren Çankırı'yı egemenlikleri altına almışlardır. 7. Bizans İmparatorluğu: Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasından sonra Çankırı, Bizans'ın bir parçası olmuştur.

Hititlerde meşruiyet kaynağı tanrısallık olarak kabul edilmiştir. Hitit kralları, güçlerini tanrılardan aldıklarına inanılır ve emirlerini tanrının emriymiş gibi görürlerdi.

Tokat, Hitit şehri olarak kabul edilir çünkü Hititler, Tokat ve çevresini önemli bir yerleşim merkezi haline getiren ilk büyük medeniyetlerden biridir. Hitit İmparatorluğu döneminde Tokat, bu devletin sınırları içinde yer almış ve önemli bir ticaret merkezi olmuştur.

Çadırhöyük'te tarih boyunca çeşitli medeniyetler yaşamıştır. Bu medeniyetler arasında: Hititler: Çadırhöyük, Hitit Eski Krallığı döneminde bir Hattik idari ve dini merkeziydi. Frigler: Höyük, Frig dönemine ait tabakalar içermektedir. Roma ve Bizans: Geç Roma ve Bizans dönemlerinde de yoğun yerleşim görmüştür. Ayrıca, 20. yüzyılda yapılan kazılarda Kalkolitik Çağ'dan İslam dönemine kadar olan yerleşim izleri de bulunmuştur.

Oylum Höyük'te Tunç Çağı'nda önemli bir krallık merkezinin bulunduğu düşünülmektedir. Kazılarda elde edilen çivi yazılı belgeler, Hitit krallarına ait mühür baskıları ve mühürler, bu bölgede Ullis (İllis) kentinin var olduğunu göstermektedir. Ayrıca, Yahudi dünyasında Doğu Akdeniz'de aranan kayıp kentin, Demir Çağı'na ait papirüs bir belgeye göre İbrahim Peygamber'in yaşadığı yer olarak kabul edildiği belirtilmektedir.

Hattuşaş'ta sırasıyla şu medeniyetler yaşamıştır: 1. Hatti Halkı: Hattuşaş, başlangıçta Hatti halkına ait bir yerleşim yeriydi. 2. Hititler: Daha sonra Hititler tarafından ele geçirilerek başkent haline getirildi ve bu dönemde Hattuşili I tarafından idari ve dini merkez olarak geliştirildi. 3. Asurlular: MÖ 19. ve 18. yüzyıllarda Asurlular, Hattuşaş'ta bir yerleşim yeri kurdular. 4. Kaşkalar: MÖ 1700 civarında kuzeyden gelen Kaşkalar'ın saldırısına uğradı. 5. Frigler: Hattuşaş, Bronz Çağı'nın çöküşüyle yıkıldıktan sonra Frig dönemine kadar toplumsal hayat kesintiye uğradı. 6. Galatlar: Daha sonra kısmen Galatlar tarafından kullanıldı. 7. Romalılar ve Bizanslılar: Hattuşaş, Roma ve Bizans dönemlerinde de önemini korudu.

Hattuşa'nın "bin tanrılı şehir" olarak anılmasının nedeni, Hititlerin çok tanrılı bir dine inanmaları ve tapınaklarında 1000 civarında tanrının heykelini bulundurmalarıdır.