Hesaplar

Nazım hesaplarda genellikle karşılıklı olarak çalışan hesaplar şunlardır: Emanet, kefalet, teminat, işlemler. Kanunen kabul edilmeyen giderler (KKEG). Vergiye tabi olmayan işlemler. Taahhütler. Nazım hesaplar, aynı anda hem borçlu hem de alacaklı olabilirler ve muhasebe tekniği açısından karşılıklı olarak muhasebeleştirilirler.

Bağışlar, 602 Diğer Gelirler hesabında izlenir. Ayrıca, bağışın niteliğine göre farklı hesaplar da kullanılabilir: Ayni bağışlar için, bağışlanan malın maliyet bedelini gösteren bir fatura düzenlenir ve bu fatura, bağış yapılan dernek veya vakıf adına düzenlenir. Nakdi bağışlar için, banka dekontunda bağışın gıda bankacılığı faaliyetinde kullanılmak üzere yapıldığına dair ibare bulunması gerekir. Bağışların muhasebe kaydı ve izlenmesi için bir vergi danışmanıyla veya vergi uzmanıyla işbirliği yapılması önerilir.

Nazım hesaplar, tek düzen hesap planında son hesap sınıfında yer alır ve ertesi dönemlere aktarılmak suretiyle bilançoda işlem görür. Nazım hesapların bazı işlevleri: Mali hesaplama: Çeşitli sektörlerde mali hesaplama işlemlerinde kullanılır. Bilanço etkisi: Bilanço veya gelir tablosu üzerinde yer almaz, bu tabloların aritmetiğini doğrudan etkilemez. İşlem kolaylığı: Tek düzen hesap planı kapsamında işlem yapmaya yarar.

180 ve 181 numaralı hesaplar, muhasebe sisteminde şu şekilde çalışır: 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı: Peşin ödenen ancak gelecek aylara ait olan giderlerin bir yıldan kısa süreye ait kısımlarının izlenmesi amacıyla kullanılır. Gelecek aylara ait bir gider ödendiğinde bu hesaba borç, ilgili kasa veya banka hesabına alacak kaydı yapılır. Dönem geldiğinde gider, ilgili gider hesabına aktarılırken 180 hesap alacaklandırılarak kapatılır. 181 Gelir Tahakkukları Hesabı: Bilanço tarihi itibariyle ortaya çıkmış, ancak tahsil edilebilir duruma gelmemiş gelirlerin, gelir hesaplarına alınmasında kullanılır. Dönem sonlarında o döneme ait olarak hesaplanacak tutarlar ilgili gelir hesapları karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. İzleyen dönemde, gelirin tahsil edilmesi durumunda alacak kaydedilerek kapatılır. Örnekler: 181 Gelir Tahakkukları Hesabı: SANCAK A.Ş., 2017 Aralık ayına ait 3.000 TL kira gelirini ocak ayında tahsil edecektir. 01.12.2017: 181 Gelir Tahakkuku 3.540,00 / 649 Diğer Olağan Gelir ve Karlar 3.000,00 / 391 Hesaplanan KDV 540,00. 180 Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabı: Bir işletme, 05.11.2007 tarihinde işyeri kiralamış ve kira bedeli olan 2.400 TL'yi peşin ödemiştir. 11 ay: 770-G.Y.G. 200 / 180-G.Ay.Ait Gid. 200 / 280-G.Yıll.Ait Gid. 2000 / 100-kasa 2400. 12 ay: 770-G.Y.G. 200 / 180-G.Ay.Ait Gid. 200. 31.12.2007: 180-G.

Aktüeryal kazanç ve kayıpların hangi hesapta izlendiği hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, parasal pozisyon kazanç veya kayıplarının, Kâr veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu kalemlerinde ve endekse bağlı varlık ve yükümlülüklerin düzeltme farklarında hesaplanabildiği bilinmektedir. Ayrıca, US GAAP ve UFRS gibi muhasebe standartlarına göre, aktüeryal kazanç ve kayıpların doğrudan gelirden akmak yerine, özkaynaktaki kapsamlı gelir yoluyla itfa edildiği belirtilmiştir.

Gelirlerden alacaklar hesabında izlenen alacaklar şunlardır: mevzuatı gereğince gelir olarak tahakkuk ettirilen vergi gelirleri; teşebbüs ve mülkiyet gelirleri; alınan bağış ve yardımlar; diğer gelirler. Ayrıca, duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler de bu hesapta izlenir.

Gelecek aylara ait gelirler, muhasebe kayıtlarında 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler hesabında izlenir. Bu hesap, peşin olarak tahsil edilen ve gelecek ayları ilgilendiren gelirlerin, ait oldukları döneme kadar kaydedildiği hesaptır. Örneğin, bir işletme bir yıllık kira gelirini peşin tahsil ettiğinde, bu gelirin ilk 12 aylık kısmı 380 Gelecek Aylara Ait Gelirler hesabında, ikinci 12 aylık kısmı ise 480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler hesabında gösterilir.

İthalat işlemlerinde kullanılan bazı hesaplar şunlardır: 159 Verilen Sipariş Avansları Hesabı: İthalat için yapılan avans ödemelerini takip eder. 153 Ticari Mallar Hesabı: İthal edilen ticari malların stok hesaplarına devir kaydını gösterir. 320 Satıcılar veya 321 Borç Senetleri Hesabı: Mal bedeli ve diğer ithalat giderlerinin ödendiği satıcıların hesaplarını takip eder. 100 Kasa veya 102 Bankalar Hesabı: Peşin ithalat masraflarının kaydedildiği hesaplardır. Ayrıca, ithalatta gümrük vergisi, navlun, ardiye gibi giderler için de özel hesaplar kullanılır. Muhasebe kayıtları, ithalatın peşin veya akreditifli olup olmamasına göre değişiklik gösterebilir.

151 Yarı Mamüller Hesabı, üretim süreci sonunda aşağıdaki durumlarda alacaklandırılır: Mamulün üretiminin tamamlanması durumunda. Üretim sırasında hurda, atık maddelerin oluşması durumunda. Ayrıca, dönem sonunda 151 hesapta kalan tutar, ertesi maliyet dönemi başında 799 hesap borçlandırılarak 151 hesaba aktarılır.

Kendi adına fakat başkası hesabına işlem yapanlar, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun'un 15. maddesi uyarınca, kimlik tespiti gerektiren işlemlerde, işlemin gerçek mahiyetine uygun şekilde kimin hesabına hareket ettiğini yükümlülere yazılı olarak bildirmeyen kişilerdir. Bu kişiler, aşağıdaki durumlarda ceza ile karşılaşabilir: Adli para cezası: Altı aydan bir yıla kadar hapis veya beş bin güne kadar adli para cezası alabilirler. Vergi yükümlülüğü: Banka hesabını kullandırma eylemi, komisyonculuk faaliyeti olarak değerlendirilip vergi tarhiyatına yol açabilir. Örnekler arasında, bir banka hesabından başkası adına işlem yapan kişiler veya ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerle kurulan iş ilişkilerinde, tüzel kişiliğin %25'ini aşan hisseye sahip gerçek ve tüzel kişi ortaklar yer alabilir.

153 Ticari Mallar Hesabı, işletmenin ticari faaliyetleri doğrultusunda satmak amacıyla aldığı mal hareketlerinin izlendiği bir hesaptır. Hesabın işleyişi: Ticari mal alımı: Malın alış bedeli ve alışla ilgili tüm giderler (nakliye, taşıma sigortası, komisyon, gümrük vergileri vb.) bu hesabın borç tarafına kaydedilir. Ticari mal satışı: Satışa konu olan malın maliyet bedeli, bu hesap üzerinden alacak tarafına kaydedilir. Örnek kayıt: İşletme, 10.000,00 TL tutarında mal satın aldığında: 153 Ticari Mallar Hesabı borç tarafına 10.000,00 TL kaydedilir. 191 İndirilecek KDV Hesabı borç tarafına 1.800,00 TL kaydedilir. 320 Satıcılar Hesabı alacak tarafına 11.800,00 TL kaydedilir. Not: Satış yapılması hâlinde, 153 Ticari Mallar Hesabı kullanılmaz; bunun yerine 600 Yurt İçi Satışlar Hesabı kullanılır.

Konaklama gideri, işletmenin faaliyet konusuna göre farklı hesaplarda izlenebilir: Hizmet veren işletme için: Hesaplanan konaklama vergisi, "360.Ödenecek Vergi ve Fonlar" hesabının alacak tarafında izlenir. Hizmet alan işletme için: "770.Genel Yönetim Giderleri" veya "760.Pazarlama Satış Dağıtım Giderleri" gibi gider hesaplarına kaydedilir.

Borç kalanı veren hesaplar, genellikle aktif (varlık) hesapları olarak adlandırılır. Bazı borç kalanı veren hesap türleri: Kasa hesabı; Banka hesabı; Alacak senetleri hesabı; Varlık hesapları. Borç hesapları, ilk kaydı borç tarafına alır ve varlıklardaki artışlar da yine borç tarafına kaydedilir.

Gecikme bedeli, kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak hesaplarda takip edilir. Örneğin, vergi ile ilgili gecikme zamları, 770 nolu hesapta giderleştirilir ve ardından 950-951 nolu hesap çiftine ayrıca kayıt yapılır. Ayrıca, muhasebe uygulamalarında gecikme bedeli genellikle "Diğer Faiz Gelirleri" veya "Faiz Giderleri" hesapları altında izlenir.

Harcamalar ve giderler tablosu, bir işletmenin belirli bir zaman aralığındaki gelirlerini ve giderlerini gösteren bir finansal rapordur. Gelir gider tablosunda yer alan bazı kalemler: Brüt satışlar. Satış indirimleri. Net satışlar. Satışların maliyeti. Faaliyet giderleri. Finansman giderleri. Olağan gelir ve kârlar. Olağan gider ve zararlar. Gelir gider tablosu, işletmenin mali performansını analiz etmeye, kâr durumunu belirlemeye ve finansal kararlar almaya yardımcı olur.

124 Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri Hesabı (-), finansal kiralamanın yapıldığı tarihte kiralama işlemlerinden doğan alacaklar ile kira ödemelerinin bugünkü değeri arasındaki farkı gösteren henüz kazanılmamış finansal kiralama faiz gelirlerinin izlendiği hesaptır. Bu hesabın işleyişi şu şekildedir: Finansal kiralama sözleşme tutarı ile finansal kiralamayla ilgili kira ödemelerinin bugünkü değeri arasındaki fark, "Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri" olarak bu hesaba alacak kaydedilir. Her dönem sonunda gerçekleşmiş olan faiz gelirleri tutarları bu hesaba borç, "60- Brüt Satışlar" hesap grubunda ilgili satış geliri hesabına alacak olarak kaydedilir. Ancak, esas faaliyet konusu finansal kiralama olmayan işletmelerce yapılan finansal kiralama işlemiyle ilgili gerçekleşmiş faiz gelirleri, "64- Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar" hesap grubunda faiz geliri hesabına alacak olarak kaydedilir.

Prim avansı, 196 Personel Avansları hesabında izlenir.

Hangi sitelere üye olduğunuzu unuttuğunuzda, aşağıdaki yöntemlerle bazı bilgilere ulaşabilirsiniz: E-posta adresinize gönderilen üyelik onay veya giriş bilgileri talep e-postaları. Tarayıcı şifreleri. Sık kullanılanlar listesi. Bunların dışında, kesin bir yöntem bulunmamaktadır.

690 hesap, "Dönem Kârı veya Zararı Hesabı" olarak adlandırılır ve işletmenin sonuç hesaplarında yer alan gelir ve gider hesaplarının aktarıldığı hesaptır. 690 hesabın işleyişi: Dönem sonunda, işletmenin gelir hesapları bu hesabın alacağına, gider hesapları ise borcuna kaydedilir. Hesabın alacak kalanı, vergiden önceki dönem kârını; borç kalanı ise dönem zararını gösterir. İlgili hesap, 691 ve 692 hesaplarına aktarılarak kapatılır. 690 hesap, 60 ve 68 nolu hesap gruplarında kalanlara ters kayıt yapılarak aktarılır.

AbiHesap adlı platform, sosyal medya, e-posta ve diğer hizmetler için ucuz ve güvenilir hesaplar sunarak iş yapar. Platformun sunduğu diğer hizmetler arasında 7/24 müşteri desteği ve hesap alışverişlerinin hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi yer alır.