Muhtesibin görevleri, Türk İslam devletlerinde ve Osmanlı döneminde çeşitli alanlarda yoğunlaşmaktaydı: 1. Fiyat Kontrolü: Devletin belirlediği ürün fiyatlarının uygulanmasını sağlamak ve narh (fiyat) politikasına uymayanları tespit etmek. 2. Vergi Toplama: Yıllık ve aylık vergileri toplayıp sarayın hazinesine aktarmak. 3. Güvenliği Sağlama: Haksız rekabeti önlemek, yaptırımlar uygulamak ve toplumsal düzeni korumak. 4. Esnaf Denetimi: Çarşı ve pazarları denetlemek, esnafların din kurallarına uygun olarak ürün satıp satmadıklarını kontrol etmek. 5. Adli Görevler: Kâdının yetkisi dâhilinde davaları yargılamak, yalancı şahitleri cezalandırmak ve borç tahsilini gerçekleştirmek. 6. Diğer Görevler: Okulları teftiş etmek, harp malzemesinin satışını yasaklamak, mezarlıkların düzenini sağlamak gibi çeşitli alanlarda yetki kullanmak.