Geoteknik

Akın Önalp'in "Geoteknik Bilgisi 1: Zeminler ve Mekaniği" kitabı 2013 yılında yayımlanmıştır.

Geoteknik mühendisliği için okunabilecek bazı önemli kitaplar şunlardır: 1. "Geoteknik Mühendisliğinde Saha Deneyleri" - Prof. Dr. A. Orhan Erol ve Dr. Zeynep Çekinmez. Bu kitap, saha deneylerinin sonuçlarından zemin modellemesi ve zemin parametreleri seçimi konusunda yol gösterir. 2. "Çubukların Mukavemeti" - Doç. Dr. Hilmi Luş, Prof. Dr. Uğur Ersoy, Doç. Dr. Erdem Canbay ve Prof. Dr. S. Tanvir Wasti. Bu kitap, katı cisimler mekaniği ve mukavemet konularını kapsar. 3. "Geoteknik Bilgisi 2: Yamaç ve Şevlerin Mühendisliği" - Akın Özalp. Bu kitap, yamaç ve şev problemlerinde geoteknik mühendislerinin bilgi ve deneyimlerini artırır. 4. "Zemin Mekaniği ve Temel Mühendisliği" - Ahmet Tuncan. Bu kitap, zemin mekaniği ve temel mühendisliği konularında kapsamlı bilgiler sunar.

Zemin gerilmeleri, zemine uygulanan yüklere ve zeminin taşıma kapasitesine bağlı olarak hesaplanır. Hesaplamalar aşağıdaki adımlarla yapılır: 1. Zemin Karakteristiği Analizi: Zeminin mekanik özellikleri, sıkışma davranışı, su içeriği gibi faktörler dikkate alınır. 2. Yük Analizi: Yapının üzerine etki eden statik, dinamik ve deprem gibi özel yüklerin türü ve büyüklüğü belirlenir. 3. Zemin Davranışının Değerlendirilmesi: Zeminin yüke nasıl tepki vereceği, yer değiştirme özellikleri ve sıkışma davranışı analiz edilir. 4. Zemin Emniyet Gerilmesinin Hesaplanması: Birinci adımda belirlenen sınır taşıma gücü, bir güvenlik sayısına bölünerek zemin emniyet gerilmesi hesaplanır. 5. Zemin Dayanımının Belirlenmesi: Temel tabanında hesaplanan en büyük basıncın, zemin emniyet gerilmesinden küçük olup olmadığı kontrol edilir. Bu hesaplamalar, zemin etüdü ve geoteknik mühendislik projeleri kapsamında yapılır.

Sisgeo Zemin, inşaat mühendisliği projeleri kapsamında geoteknik ve çevre mühendisliği amaçlı aletsel gözlem ve kalite kontrol hizmetleri sunar. Faaliyet alanları: - Endüstri tesisleri, konfor tesisleri, fabrika ve sosyal konutların inşaatları. - İnşaat öncesi, sırası ve sonrasında gözlemlerin yapılması. - Cihazların satışı, saha kurulumu ve süpervizörlük hizmetleri. - Cihazların bakımı ve onarımı, kalibrasyonu. - Ölçüm ve raporlama hizmetleri.

Stalite çeşitli alanlarda kullanılmaktadır: 1. Yeşil Endüstri: Stalite-PermaTill olarak, peyzaj inşaatı, fidanlık üretimi, vole kontrolü, çim yönetimi ve kentsel ağaç bakımı gibi uygulamalarda kullanılır. 2. Geoteknik Uygulamalar: Stalite, geotechnical dolgu malzemesi olarak kullanılarak, daha ekonomik tutma duvarları yapılmasını sağlar ve taşıma ile yerleştirme maliyetlerini azaltır. 3. Su Arıtma: Atıksu tedavisi ve yağmur bahçeleri gibi sürdürülebilir arazi yönetimi uygulamalarında kullanılır. 4. Yapı Sektörü: Yapısal beton, öngerilmeli beton ve hafif duvar malzemeleri üretiminde kullanılır.

Zemin noktacık ifadesi, zemin taneleri veya zemin partikülleri anlamına gelebilir. Zemin taneleri, geoteknik mühendisliğinde, kayaç döngüsü ile meydana gelen kaynaşmamış veya zayıf kaynaşık olma özelliği gösteren mineral tanelerinden oluşmuş birikintiler olarak tanımlanır.

Geoteknik test, zeminin mekanik ve fiziksel özelliklerini analiz etmek amacıyla yapılan laboratuvar ve saha testleridir. Bu testler, inşaat projelerinin güvenliğini ve dayanıklılığını artırmak için aşağıdaki konuları kapsar: Zemin tabakalarının incelenmesi: Hangi malzemelerin kullanılacağını ve temel tasarımını etkiler. Zemin iyileştirme ve güçlendirme yöntemlerinin belirlenmesi: Gerekli olduğunda uygulanır. Yeraltı su seviyesi analizi: Temel sistemlerinin ve drenaj çözümlerinin planlanmasında kritik bir rol oynar. Kazık yükleme testleri: Kazık temellerin taşıma kapasitesini belirlemek için yapılır. Plaka yükleme testleri: Zeminin taşıma kapasitesini ve oturmasını izlemek için yapılır.

Geoteknik mühendisliğinde aşağıdaki konular yer almaktadır: 1. Zemin Mekaniği: Zeminlerin fiziksel ve mekanik özelliklerini inceler, sıkışma, kesme mukavemeti, taşıma kapasitesi ve permabilitesi gibi özellikleri analiz eder. 2. Temel Mühendisliği: Yapı temellerinin tasarımı ve inşası ile ilgilenir, sığ ve derin temeller, kazık temeller gibi konuları kapsar. 3. Yeraltı Suyu ve Hidrojeoloji: Yeraltı suyunun hareketini ve zeminle etkileşimini inceler, drenaj sistemleri ve su tablası kontrolü gibi konuları içerir. 4. Zemin İyileştirme ve Stabilizasyon: Zayıf zeminlerin güçlendirilmesi ve stabil hale getirilmesi yöntemlerini araştırır. 5. Zemin ve Kaya Destek Sistemleri: Şev stabilitesi, toprak ve kaya dolgu yapıları, tüneller ve yeraltı kazıları gibi konuları içerir. 6. Deprem Mühendisliği: Zeminlerin deprem sırasında nasıl davrandığını inceler, deprem etkilerine karşı yapıların dayanıklılığını artırmak için zemin iyileştirme ve temel tasarımı konularını kapsar.

Yatak katsayısı, zeminin belirli bir noktada birim alanda meydana gelen yer değiştirme miktarına karşılık gelen zeminden gelen tepki kuvvetini ifade eder. Hesaplama yöntemleri: 1. Deneysel yöntemler: Plaka yükleme deneyi gibi sahada yapılan deneylerle belirlenir. 2. Teorik yöntemler: Zemin cinsi ve özelliklerine dayalı olarak yapılan ampirik hesaplamalar kullanılır. 3. Yazılım kullanımı: PLAXIS gibi ileri düzey geoteknik yazılımlar kullanılarak zemin modelleri oluşturulur ve temel altındaki zemin davranışı simüle edilerek yatak katsayısı hesaplanır. Ayrıca, genel formül olarak yatak katsayısı (ks), temelin birim alana uyguladığı yük (q) ile zeminde oluşan oturma (Δz) arasındaki oran olarak ifade edilir: ks = q / Δz.

Zemin mekaniğinin temel ilkeleri şunlardır: 1. Zeminin Fiziksel Özellikleri: Zeminin tipi, granüler veya kohesif olması gibi fiziksel özelliklerinin belirlenmesi. 2. Zeminin Taşıma Kapasitesi: Yapılan uygulamaların zemin üzerindeki taşıma kapasitesini aşmaması, bu kapasitenin zemin etüdü ve analizleri ile belirlenmesi. 3. Yer Değiştirmelerin İncelenmesi: Zemin altında yapılacak yapının neden olabileceği yer değiştirmelerin önceden tahmin edilmesi ve değerlendirilmesi. 4. Konsolidasyon ve Sıkışabilirlik Analizi: Zeminin konsolidasyon davranışı ve sıkışabilirlik özelliklerinin belirlenmesi. 5. Zemin Su Düzeyinin İncelenmesi: Zemin su düzeyinin belirlenmesi ve bunun zeminin taşıma kapasitesi ve konsolidasyon davranışı üzerindeki etkisinin analiz edilmesi. 6. Geoteknik Risklere Karşı Tedbirler: Zemin erozyonu, yer kaymaları ve zemin çökmesi gibi risklere karşı uygun tedbirlerin alınması. 7. Yerel Yönetmelik ve Standartlara Uygunluk: Analizlerin ilgili yerel yönetmelikler ve standartlara uygun olması. 8. Güvenlik ve Çevresel Faktörler: Çevresel faktörler ve güvenlik endişelerinin göz önünde bulundurulması.

SyC Mimarlık iki farklı alanda faaliyet göstermektedir: 1. İnşaat ve Yapı Tasarımı: SyC Mimarlık, bina inşaatı ve mimari proje hizmetleri sunmaktadır. 2. Geoteknik Mühendislik: SyC Mühendislik adıyla, zemin etüt çalışmaları, geoteknik raporlar ve projeler, iksa, istinat ve dayanma yapıları gibi geoteknik alanlarda da hizmet vermektedir.

PDA testi iki farklı alanda yapılmaktadır: 1. Pile Driving Analyzer (PDA) Testi: Geotechnical mühendislikte kullanılan bu test, kazıkların yük taşıma kapasitesini değerlendirmek için yapılır. Yapılışı: - Kazığa sensörler (accelerometreler ve strain gaugeler) bağlanır. - Kazık çakma işlemi sırasında, sensörler çekiç tarafından uygulanan kuvveti ve kazığın hızını ölçer. - Elde edilen veriler, kazığın yük kapasitesi, verimliliği ve olası sorunlar (toprak direnci, kazık bütünlüğü) hakkında bilgi sağlamak için analiz edilir. 2. Patent Ductus Arteriosus (PDA) Testi: Doğumsal kalp hastalığını teşhis etmek için yapılan tıbbi bir testtir. Yapılışı: - Fiziksel Muayene: Doktor, kalp atışlarını dinleyerek ve fiziksel muayene yaparak belirtileri kontrol eder. - Ekokardiyografi: Kalbin ultrason görüntüleme tekniği ile incelenmesini sağlar. - Göğüs Röntgeni: Kalbin ve akciğerlerin görünümünü değerlendirmek için kullanılır. - Elektrokardiyogram (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesini izlemek için kullanılır.

Kazı Destek Yapıları Hakkında Yönetmelik, tüm planlı ve plansız alanlarda inşa edilecek yapıların temel ve bodrum katlarının inşaatı için yapılacak kazılarda uyulması gereken kuralları, asgari gereklilikleri ve esasları belirler. Bu yönetmelik, kazı destek yapılarının tasarımı, projelendirilmesi ve uygulanması süreçlerini kapsar ve aşağıdaki konuları içerir: Stabilite sağlanması: Kazı çukurlarının stabilitesinin korunması için yapılacak destek yapıları. Geoteknik analizler: Projelendirme ve geoteknik analizlerde uyulacak genel şartlar. Yaygın destek yapısı tipleri: Uygulama esasları ve yaygın olarak kullanılan destek yapısı tipleri. İzleme ve performans değerlendirmesi: Kazı destek yapılarının aletsel ölçümlerle ve gözlemsel olarak izlenmesi. Sorumluluklar: Kazı destek yapılarının projelendirme, uygulama ve kontrol aşamalarında görev alacak geoteknik sorumlular ve kontrol teşkilatı.

Şev stabilite analizi şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Zemin İncelemesi ve Toprak Analizi: Bölgenin zemin özellikleri detaylı bir şekilde incelenir, toprak türü, nem oranı ve konsolidasyon durumu gibi faktörler belirlenir. 2. Toprak Mukavemeti ve Taşıma Kapasitesi Analizi: Laboratuvar test sonuçlarına dayanarak zeminin mukavemeti ve taşıma kapasitesi analiz edilir. 3. Güvenlik Faktörü ve Stabilite Analizi: Şev stabilitesi için güvenlik faktörü hesaplanır ve şevin stabilitesi değerlendirilir. 4. Geoteknik Modeller ve Simülasyonlar: Projeye özel olarak, çeşitli geoteknik modeller ve simülasyonlar kullanılarak şev stabilitesi değerlendirilir. 5. Tedbirler ve Mühendislik Çözümleri: Analiz sonuçlarına dayanarak, şev stabilitesini artırmak ve potansiyel riskleri önlemek için drenaj sistemleri, ankrajlar, teraslamalar gibi mühendislik çözümleri belirlenir. Bu süreçte modern teknoloji ve uzman kadrolar kullanılır.

Kazıklı arazi, genellikle yapı yüklerinin yetersiz zemin tabakalarından derinlerdeki sağlam tabakalara aktarıldığı temel sistemleri ile karakterize edilir. Kazıklı arazinin anlaşılmasında dikkate alınması gereken bazı belirtiler şunlardır: Zemin özellikleri: Üst zemin tabakalarının taşıma gücünün düşük olması ve zemin emniyet gerilmesinin yapı yüklerini karşılayamaması. Yapının konumu: Yapının oturduğu zeminde farklı oturmalar, eğim ve yoğun yüklerin olması. Çevresel faktörler: Su teması, erozyon ve rüzgar gibi faktörlerin varlığı. Kazıklı arazilerin tespiti ve uygun temel sisteminin seçimi için geoteknik mühendislik çalışmaları yapılması önerilir.

Geoteknik rapor hazırlanması aşağıdaki adımları içerir: 1. Alan Çalışması ve Numune Toplama: İnşa edilecek alanda detaylı bir saha incelemesi yapılır ve zemin özellikleri, jeolojik yapı, su tabanı gibi parametreler belirlenir. 2. Laboratuvar Analizleri: Toplanan numuneler laboratuvara gönderilir ve zeminin mukavemeti, sıkışabilirlik özellikleri, su geçirgenliği gibi fiziksel testler yapılır. 3. Veri Analizi ve Yorumlama: Toplanan veriler ve laboratuvar analiz sonuçları, uzman mühendisler tarafından dikkatlice analiz edilir ve yorumlanır. 4. Rapor Hazırlama: Analiz ve yorumlama sürecinin ardından, inşaat projesi için uygun zemin ve temel tasarımını içeren ayrıntılı bir geoteknik rapor hazırlanır. 5. Danışmanlık Hizmetleri: Geoteknik raporun hazırlanmasının ardından, projenin farklı aşamalarında danışmanlık hizmeti verilir.

İstinat duvarı hesabı yapmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Genel bilgilerin toplanması: Arazinin topografyası incelenip, kot farkları belirlenir ve zeminin geoteknik özellikleri incelenir. 2. Ek yük durumunun belirlenmesi: İstinat duvarının arkasındaki malzemeden doğan itkiye ek olarak, araç, tren ve duvarın yakınındaki yapılar gibi ek yükler (sürşarj) belirlenir. 3. İstinat duvarının türünün seçimi: Toplanan veriler doğrultusunda ideal istinat duvarının türü seçilir. 4. Duvarın boyutlarının belirlenmesi: Yamaç yüksekliği, zemin özellikleri, yükler ve duvarın malzemesi gibi faktörler dikkate alınarak temel genişliği, yüksekliği ve kalınlığı gibi boyutlar hesaplanır. 5. Malzemenin belirlenmesi: Çevresel faktörler, yükseklik ve zemine bağlı olarak duvarın malzemesi seçilir. 6. Drenaj sisteminin seçimi: Duvarın çatlamasını ve yer değiştirmesini önlemek için uygun bir drenaj sistemi seçilir. 7. Hesaplamaların doğrulanması: Mühendislik hesaplamaları ve yazılım programları gibi araçlardan yararlanılarak hesaplamalar doğrulanır. Profesyonel bir mühendis veya mimar tarafından yapılması önerilen istinat duvarı hesabı, karmaşık bir süreçtir.

Sonat İnşaat Zemin Etüdü firması, zemin etüt çalışmaları ve geoteknik zemin laboratuvar analizleri yapmaktadır. Zemin etüdü ise, bir arazide inşaat yapılacak bölgenin zemin özelliklerini ve taşıma kapasitesini belirlemek amacıyla gerçekleştirilen bir teknik incelemedir. Bu çalışmalar genellikle şu adımları içerir: 1. Toprak örneklerinin alınması: Yeraltından belirli aralıklarla toprak örnekleri alınarak laboratuvara gönderilir. 2. Sondaj çalışmaları: Yeraltındaki zemin özelliklerini incelemek için sondaj makineleri kullanılarak derinliklerine kadar ulaşılır. 3. Zemin özelliklerinin belirlenmesi: Toprak örneklerinin analiz edilmesi sonucunda toprağın taşıma kapasitesi, yoğunluğu, nem içeriği gibi özellikleri tespit edilir. 4. Raporlama: Elde edilen verilerin analiz edilmesi sonucunda bir zemin etüdü raporu hazırlanır.

Konsolidasyon konusu, farklı alanlarda çeşitli anlamlar taşır: 1. Uluslararası Borçlanma: Borçlu bankanın veya devletin, alacaklı kurum veya devletle anlaşarak borcun vadesini uzatması işlemidir. 2. Muhasebe: Aynı holdinge mensup firmaların muhasebe tablolarının birleştirilerek ortak bir mali tablo oluşturulması işlemidir. 3. Geoteknik: İnce taneli zeminlerin (silt, kil) sabit yükleme altında zamanla çökmesi, oturma yapmasıdır. 4. Borsa ve Teknik Analiz: Hisse senetlerinin veya diğer finansal araçların fiyatının uzun süre boyunca yatay aralık içinde hareket etmesi durumudur. 5. Tıp: Tamamlanmış bir tedaviyi pekiştirmek için yapılan ilave tedavidir.

Mehmet Orhan'ın "Geoteknik Mühendisliği ve Temel İnşaatı" kitabı iki ciltten oluşmaktadır.