Fonetik

Damaksıllaşma, bir kelimedeki art (arka) damaktan çıkan bir ünsüz ya da kalın bir ünlü harfin ön damaktan çıkıp yumuşaması ve incelmesi anlamına gelir. Art damak sızıcısı olarak kabul edilen ünsüzler: k; g; ğ; ñ. Örnekler: alma'nın elma oluşu; yana'nın yine ye dönüşmesi.

Artdamaksıl, eklemleme yerinin yumuşak damak olduğu ünsüzleri ifade eder. Bu tür ünsüzlerde, dilin arka kısmı yumuşak damağa değdirilir. Bazı artdamaksıl ünsüz örnekleri: Ötümsüz artdamaksıl patlamalı ünsüz: İngilizce "skip" (atlamak). Ötümlü artdamaksıl patlamalı ünsüz: İngilizce "get" (al, almak). Ötümsüz artdamaksıl sürtünmeli ünsüz: Almanca "Bauch" (göbek, karın). Ötümlü artdamaksıl sürtünmesiz ünsüz: İspanyolca "pagar" (ödemek).

Fonetik sanat, seslerin ve sözlerin kullanıldığı, işitme duyusuna hitap eden bir sanat dalıdır. Fonetik sanatlar iki ana dala ayrılır: 1. Müzik: Duygu ve düşüncelerin seslerle aktarılma biçimi. 2. Edebiyat: Sanatçıların duygu, düşünce ve hayallerini dil aracılığıyla aktardığı yazın türü. Fonetik sanat, dilin en temel öğesi olan sesleri kullanarak, konuşma sesleri, akustik özellikler ve hecelerin birleşimiyle eserler oluşturur.

Liaison kelimesi İngilizce'de çeşitli anlamlara gelir: İrtibat, bağlantı, ilişki. Gizli veya yasak aşk. Terbiye, salçaların koyulaşmasına yarayan maddeler. Ulama, geçiş sesleri (dilbilim terimi). İrtibat subayı, görevlisi. Ayrıca, "liaison" kelimesi, bir sosu, çorbayı veya yahniyi koyulaştırmak için kullanılan bir bağlayıcı maddeyi de ifade eder.

Sembollerle yazı yazılan alfabeler arasında Çin yazı sistemi ve Brahmi alfabesi öne çıkmaktadır. Çin yazı sistemi, bir alfabe değil, sembollere dayalı bir logogram sistemidir. Brahmi alfabesi ise M.Ö. 3. yüzyılda ortaya çıkmış ve Hint yazı sistemlerinin öncüsü olarak kabul edilir.

+ɚ ve +ɝ farkları şu şekildedir: ɚ: "r" harfiyle renklendirilmiş, vurgusuz bir ünlüdür. ɝ: "r" harfiyle renklendirilmiş, vurgulu bir ünlüdür; ɚ'nin vurgulu halidir. Örneğin, "mother" kelimesi /ˈmʌðɚ/ veya /ˈmʌðəɹ/ olarak telaffuz edilebilir; burada /ɚ/ vurgusuz, /ɝ/ ise vurgulu "r" harfiyle renklendirilmiş ünlüdür.

"Up" kelimesi, İngilizce'de genellikle "ʌ" olarak okunur, bu da "cup" kelimesindeki gibi bir ses verir. "U" olarak okunduğu durumlar ise şunlardır: Kelime sonunda "y" harfi varsa: Örnek: "July" (culay). Kelime sonunda sessiz harf varsa: Örnek: "Agony" (egıni). Bu kurallar dışında, "up" kelimesinin "u" olarak okunduğu özel bir durum bulunmamaktadır.

Diyakritiklerin tasarımı, yazı tipi tasarımcıları tarafından çeşitli kılavuzlar ve kaynaklar kullanılarak gerçekleştirilir. Bu süreçte dikkate alınması gereken bazı unsurlar: Fonetik ve semantik değerler: Diyakritikler, eklendikleri harfin fonetik değerini ve kelimenin anlamını değiştirir. Tipografik uyum: Diyakritiklerin, harfle uyumlu ve estetik bir şekilde yerleştirilmesi gerekir. Standartlar: Diyakritiklerin ana glifle olan uzaklığı, yapısal armonisi ve optik hizalaması gibi unsurlarda belirli standartlar belirlenmelidir. Bu konuda yararlanılabilecek bazı kaynaklar: Manual of Diacritics: Briefcase Yazıevi'nden Radek Sidun tarafından yazılmış, çağdaş yazı tasarımında diyakritiklere yönelik kapsamlı bir kılavuz. Diacritics Projesi: Adam Twardoch tarafından hazırlanmış, Lehçe diyakritiklerin tipografik özelliklerini tartışan bir kaynak. Problems of Diacritic Design for Central European Languages: Orta Avrupa tipografisi hakkında bilgi veren bir kitap.

Diyakronik işaretler, dilbilim ve tarih alanlarında kullanılır ve dilin zaman içindeki değişimini ve gelişimini anlamaya yardımcı olur. Diyakronik yöntem, iki temel kavram üzerine kuruludur: 1. Belirli bir dönemdeki sözcüklerin, söz kalıplarının ve kelime kullanımının dilin oluşumuna etkileri. 2. Dilin değişimini kontrol eden faktörlerin belirlenmesi. Bu yöntem, kelime incelemesi ve dil evrimi gibi alt yöntemleri içerir. Ayrıca, diyakronik işaretler, Türkçe'deki "ş" sesini karşılamak için S harfine eklenen çengel gibi, mevcut harflere yapılan eklentilerdir.

Fonetiğin temel amacı, dilin seslerini sistematik bir şekilde incelemek ve tanımlamaktır. Fonetiğin diğer amaçları şunlardır: Dil öğrenimi ve öğretimi: Doğru ses üretimi ve telaffuz için fonetik bilgisi önemlidir. Uluslararası iletişim: Farklı dillerdeki sözcüklerin telaffuzlarını kolaylaştırarak diller arası anlaşılabilirliği artırır. Ses analizleri: Tıp, biyoloji, sinir bilimi ve akustik gibi bilim dallarında ses analizleri yapılmasını sağlar. Teknoloji uygulamaları: Ses tanıma ve sentezleme sistemleri, insan sesini algılamak ve yapay ses üretmek için fonetik bilgileri kullanır.

IPA'da Türkçe'ye ait bazı harfler: Ünlüler: i, ü, e, ö, a, æ, œ, u, ɯ, y. Ünsüzler: b, p, t, d, c, ɟ, k, ɡ, ʃ, ʒ, j, ɾ, s, z, f, v. Çift olarak yazılan sembollerden soldaki ötümsüz, sağdaki ötümlü ünsüzleri gösterir.

B harfinin uluslararası heceleme alfabesinde fonetik alfabe karşılığı /b/ şeklindedir.

İngilizce'de "th" sesi, sesli (voiced, /ð/) ve sessiz (voiceless, /θ/) olmak üzere iki farklı şekilde telaffuz edildiği için farklıdır. Sesli "th" ( /ð/ ) sesi, "this" (bu) veya "there" (orada) gibi kelimelerde kullanılır ve ses telleri titreşir. Bu iki sesin farklılığı, kelimenin anlamını belirlemede önemli bir rol oynar.

Hayır, Harezm Türkçesinde kalınlık-incelik uyumu tam değildir. Harezm Türkçesindeki Türkçe kelimeler genellikle kalınlık-incelik uyumuna uymakla birlikte uyum dışı kalan örnekler de bulunmaktadır. Örnekler: alnıge, anasıge, yalavaçıge, ogluñge; ademiga/ademige, acebrak/acebrek.

VOT kısaltması farklı bağlamlarda çeşitli anlamlara gelebilir: Fonetik terimi: VOT, "voice onset time" anlamına gelir ve fonetikte, patlamalı bir sesi çıkarırken ağzın kapanmasından sonra sesin çıkmaya başladığı anı ifade eder. Dosya uzantısı: VOT, "Recorded Video File" anlamına gelir ve video kamera ile kaydedilmiş videolar için kullanılır. Borsa yatırım fonu: VOT, "Vanguard Mid-Cap Growth ETF" olarak bilinen ve orta büyüklükteki büyüme potansiyeline sahip şirketlere yatırım yapan bir borsa yatırım fonunun sembolüdür. Ayrıca, VOT kısaltması deniz kuvvetleri operasyonel eğitim bölüğü, doğrulama tedavi, gerçeğin gazileri gibi farklı anlamlarda da kullanılabilir.

Dil hareketleri arasında şunlar bulunur: Dili yuvarlamak. Dili dışarı çıkarmak. Dili ağız içinde her iki yöne doğru çevirmek. Dili buruna değdirmeye çalışmak. Dili alt dişlere ve üst dişlere değdirmek. Dili şaklatmak. Dili bükmek. Ayrıca, dudak hareketleri, yanak hareketleri, çene hareketleri ve nefes alma gibi egzersizler de dil hareketlerini destekler. Dil hareketleri, konuşma bozukluklarını gidermek veya dil kaslarını güçlendirmek için yapılan egzersizlerde kullanılır. Dil hareketleri ile ilgili daha fazla bilgi için diksiyon kurslarına başvurulması önerilir.

Allofon, belirli bir fonetik ortam tarafından koşullandırılmış bir ses biriminin, onun varyantının gerçekleştirilmesidir. Serbest varyasyon ise, aynı sese ait zorunlu alofonların, aynı konumda bulunamayacağı tamamlayıcı bir dağılım ilişkisi içinde olmasını ifade eder. Allofon ve serbest varyasyon arasındaki ilişki: Zorunlu alofonlar, dilin dilbilgisi kurallarına uygun olarak uygulanır ve aynı konumda bulunamazlar. Serbest alofonlar, konuşmacıların tercihlerine göre değişir ve çeşitli sosyal veya lehçe gruplarında yaygın olan fonemlerin isteğe bağlı varyantları olarak kabul edilir.

Fonetik sanatın malzemeleri: Dil ve ses. Notalar ve çalgılar. Fonetik sanatların bazı dalları: edebiyat (şiir, roman, hikaye); tiyatro; opera; dans.

Uluslararası Fonetik Alfabe (IPA), 44 farklı ses içerir. Ünsüzler: 24 farklı ünsüz sesi bulunur. Ünlüler: 12 tek sesli, 10 çift sesli ve 2 üç sesli ünlü sesi vardır.

"SART" kelimesi, Uluslararası Fonetik Alfabe (IPA) ile şu şekilde gösterilir: /sɑ:rt/. Bu gösterimde: - /s/ sesi, "s" harfi olarak okunur. - /ɑ/ sesi, "a" harfi ile gösterilir ve "a" ile "ı" arasında bir sesi ifade eder. - /rt/ kombinasyonu, "rt" olarak okunur. Dolayısıyla, "SART" kelimesi IPA ile /sɑ:rt/ olarak yazılır ve bu, "s" ve "rt" seslerinin birleşiminden oluşur.