Faiz

Faiz indirimi sonrası doların yükselmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Yatırımcı Talebi: Merkez bankalarının faiz oranlarını düşürmesi, tahvil getirilerini azaltır ve bu da hisse senetlerine olan talebi artırır. 2. Döviz Kuru: Faiz oranlarının düşmesi, TL'nin cazibesini azaltır ve yatırımcıların daha güvenli limanlara yönelmesine neden olur. 3. Enflasyon ve Ekonomik Belirsizlik: Faiz indirimi, enflasyon beklentilerini artırabilir ve TL'den kaçışa yol açabilir.

Faiz gelir vergisi hesaplaması, kişinin yıllık toplam faiz geliri üzerinden yapılır ve gelir vergisi dilimlerine göre belirlenir. Örnek hesaplama: Yıllık faiz geliri 1.000.000 TL olan bir kişinin gelir vergisi hesaplaması şu şekilde yapılabilir: 1. %15 vergi dilimi: 110.000 TL'ye kadar olan kısım için 16.500 TL bulunur. 2. %20 vergi dilimi: 230.000 TL'ye kadar olan kısım için (120.000 TL x 0,2) 24.000 TL bulunur. 3. %27 vergi dilimi: 580.000 TL'ye kadar olan kısım için (350.000 TL x 0,27) 94.500 TL bulunur. Bu durumda, ödenmesi gereken toplam gelir vergisi: 16.500 TL + 24.000 TL + 94.500 TL = 135.000 TL olacaktır.

Ticari iş faiz oranı, borçların vadesinde ödenmemesi durumunda uygulanır. Yasal düzenleme şu şekildedir: - Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu'na göre faiz ödenmesi gereken hallerde, faiz oranı yıllık %12'dir. - Ticari işlerde, taraflar arasında temerrüt faiz oranı kararlaştırılmamışsa, yıllık %9 oranında temerrüt faizi uygulanabilir.

Kredi kartında günlük faiz uygulanır. Kredi kartı borcunun asgari tutarı ödenmediğinde, kalan kısım için her gün akdi faiz oranı işletilir.

Faiz oranlarının değişim tarihi, Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenir. 2024 yılı için faiz oranı değişikliği 1 Haziran 2024 tarihinde gerçekleşmiştir ve yıllık %24 olarak uygulanmaya başlanmıştır.

Merkez Bankası'nın politika faizini 250 baz puan indirmesi, faiz oranının %2,5 oranında düşmesi anlamına gelir. Bu durum şu etkileri doğurabilir: Kredi maliyetlerinin azalması: Faiz oranlarının düşmesi, kredi faiz oranlarını da düşürür ve bu da borçlanma maliyetlerini azaltır. Enflasyonun daha da gerilemesi: Merkez Bankası'nın faiz indirimleri, enflasyonu düşürme çabalarını destekler. Ekonomik aktivitenin canlanması: Daha düşük faiz oranları, yatırımları ve tüketici harcamalarını teşvik edebilir, bu da ekonomik büyümeyi destekleyebilir.

Yıllık faiz hesaplaması için genel formül şu şekildedir: Faiz = Ana Para x Faiz Oranı x Yıl Sayısı. Örnek hesaplama: 20.000 TL'ye yıllık %5 faiz uygulandığında: - Faiz = 20.000 TL x %5 x 1 yıl = 1.000 TL. Bu hesaplama, yatırılan paranın yıl boyunca faiz getireceğini varsayar. Farklı bankalar veya finansal kuruluşlar farklı faiz hesaplama yöntemleri kullanabilir, bu nedenle gerçek sonuçları doğrulamak için ilgili kuruluşun politikalarını kontrol etmek önemlidir.

Nakit sermaye artırımı faiz indirimi hesaplaması şu şekilde yapılır: 1. Nakdi Sermaye Artışı: İndirimden yararlanılacak sermaye artışı tutarı, artırılan sermayenin ortaklar tarafından şirketin banka hesabına nakit olarak fiilen yatırılan kısmı ile sınırlıdır. 2. Ticari Krediler Faiz Oranı: İndirimde, TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca Açılan Kredilere Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları"ndan "Ticari Krediler (TL Üzerinden Açılan)" faiz oranı kullanılır. 3. İndirim Oranı: Genel indirim oranı %50'dir. Yurtdışından getirilen sermaye için bu oran %75'tir. 4. Süre: İndirim, sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği hesap döneminden itibaren hesaplanır ve ilgili hesap döneminin sonuna kadar olan süre için uygulanır. Hesaplama Formülü: Kurum Kazancından İndirilebilecek Tutar = Nakdi Sermaye Artışı x Ticari Krediler Faiz Oranı x İndirim Oranı x Süre.

Eser sözleşmesinde faiz zamanaşımı, eserin teslim tarihinden itibaren başlar.

Yasal faiz, 1 Haziran 2024 tarihinden itibaren yıllık %24 olarak hesaplanmaktadır.

Faiz ve politika faizi kavramları farklı anlamlara sahiptir. Faiz, genel olarak bir borç anlaşmasının satışı neticesinde sağlanan gelir oranı veya üretim amaçlı ayrılmış sermayenin gelir oranı olarak tanımlanır. Politika faizi ise, merkez bankası tarafından belirlenen ve bankaların kredi alabilecekleri faiz oranıdır.

Kredi ve mevduat hesaplamalarını yapmak için aşağıdaki formüller kullanılabilir: Kredi Faizi Hesaplama Formülü: Ödenecek Faiz Miktarı = Kredi Tutarı (Anapara) x Faiz Oranı x Vade. Örnek: 20.000 TL tutarında kredi çekildiğini, bu kredinin 1 yıl vadeyle ve %10 faiz oranıyla geri ödeneceğini varsayalım. Bu durumda: Faiz = 20.000 TL x 0,10 x 1 yıl = 2.000 TL. Günlük Mevduat Faizi Hesaplama Formülü: Faiz = (Ana Para x Faiz Oranı) / 365 x Gün Sayısı. Aylık Mevduat Faizi Hesaplama Formülü: Faiz = (Ana Para x Faiz Oranı) / 12 x Ay Sayısı. Yıllık Mevduat Faizi Hesaplama Formülü: Faiz = Ana Para x Faiz Oranı x Yıl Sayısı. Mevduat faizi hesaplamaları, bankaların sunduğu detaylı geri ödeme planlarından ve farklı faiz hesaplama yöntemlerinden de etkilenebilir.

Evet, Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararları kredi faizlerini düşürür. Bu durum, bankaların kredi maliyetlerini azaltarak daha düşük faiz oranlarıyla kredi sunmalarını sağlar.

Merkez Bankası reeskont faizi, reeskont hesaplama formülü kullanılarak hesaplanır: Reeskont Tutarı = (Nominal Değer × Faiz Oranı × Gün Sayısı) / (36.000 + (Faiz Oranı × Gün Sayısı)). Burada: - Nominal Değer, senette belirtilen tutarı ifade eder; - Faiz Oranı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından belirlenen reeskont faiz oranını temsil eder; - Gün Sayısı, işlem tarihinden vade tarihine kadar olan süreyi belirtir. Örneğin, 28 Aralık 2024 tarihinde TCMB, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranını yıllık %49,25 olarak belirlemiştir.

Sabit ve değişken faiz oranlarının avantajları, kredi türüne, vadeye ve ekonomik koşullara bağlı olarak değişir. Sabit faiz oranı genellikle şu durumlarda avantajlıdır: - Uzun vadeli kredilerde. - Ekonomik belirsizliklerin olduğu dönemlerde. Değişken faiz oranı ise genellikle şu durumlarda avantajlıdır: - Kısa vadeli kredilerde. - Düşük faiz oranlarının beklendiği dönemlerde.

Temerrüt faizi ve kanuni faiz aynı değildir, ancak bazı benzerlikleri vardır. Temerrüt faizi, borçlunun borcunu zamanında ödememesi durumunda, borcun ödendiği dönem ile ödeme tarihi arasında eklenen faiz oranıdır. Kanuni faiz ise, faiz oranı sözleşme ile belirlenmemişse, kanundan kaynaklanan faizdir. Başlıca farklar: - Uygulama amacı: Temerrüt faizi, borçlunun temerrüde düşmesi durumunda uygulanırken, kanuni faiz tahakkuk etmesi gereken durumlarda faiz oranını belirler. - Hesaplama yöntemi: Temerrüt faizi, sözleşmede belirtilen oran üzerinden hesaplanırken, kanuni faiz 3095 sayılı kanun hükümlerine göre belirlenir.

Gecikmeli borç faizi ödemesi, borcun ana miktarı, gecikme süresi ve faiz oranı dikkate alınarak hesaplanır. Hesaplama formülü şu şekildedir: Gecikme Faizi = Borcun Asıl Miktarı x Gecikme Süresi (Gün) x Faiz Oranı / 365. Örneğin, 10.000 TL'lik bir borcun 30 gün gecikmesi ve %18 yıllık faiz oranı üzerinden gecikme faizi şu şekilde hesaplanır: Gecikme Faizi = 10.000 TL x 30 gün x %18 / 365 = 147,95 TL. Gecikme faizinden kaçınmak için borçların vadesinde ödenmesi ve gerekirse borçların yapılandırılması önerilir.

Ticari işlerde faiz oranı, tarafların serbest iradesiyle sözleşmede belirledikleri şekilde hesaplanır. Ticari işlerde temerrüt faizi için özel düzenlemeler de mevcuttur: - Türk Ticaret Kanunu (TTK)'na göre, ticari borçlarda temerrüt faiz oranının belirlenmesi tarafların serbest iradelerine bırakılmıştır, ancak yasal sınırlar aşılmamalıdır. - 6098 sayılı Borçlar Kanunu'na göre, ticari olmayan borçlar için faiz oranları farklılık gösterebilir. Ayrıca, 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un 2/2 maddesine göre, ticari işlerde temerrüt faizi, sözleşme ile daha farklı bir oran belirlenmemişse TCMB'nin her yıl açıkladığı avans oranı üzerinden talep edilebilir.

Fed'in 25 baz puan faiz artırımı, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) politika faizini %0,25 oranında artırması anlamına gelir.

2025 yılının ilk faiz indirimi, Ocak ayında gerçekleştirilmiştir.