Ergenlik

Kızlarda vücut değişimi genellikle 8-13 yaşları arasında başlar ve 16-18 yaşlarında tamamlanır. Ergenlik döneminin başladığını gösteren bazı değişimler: göğüslerde büyüme; genital bölgede ve koltuk altında tüylenme; adet döngüsünün başlaması (menarş); vücut şeklinde değişiklikler (kalçaların genişlemesi, yağ dağılımının artması). Ergenlik dönemi, genetik, çevresel ve beslenme gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Eğer 16 yaşına ulaşan bir kızın henüz adet görmeye başlamadığı fark edilirse, bir hekime danışılması önerilir.

Lise döneminde ergenlikle başa çıkmak için şu yöntemler önerilmektedir: Düzenli ve kaliteli uyku: Yeterli uyku, zihinsel ve fiziksel sağlığı olumlu etkiler. Sağlıklı beslenme: Şekerli, gazlı ve fast-food gibi gıdalardan uzak durulması, stresle başa çıkmayı kolaylaştırır. Hobi edinme: yapmaktan zevk alınan etkinliklere teşvik edilmek, kendini daha verimli ve iyi hissetmeyi sağlar. Duyguları kabul etme: Duyguların normal ve anlaşılır olduğu ifade edilerek ergene alan açılmalıdır. Destek arama: Yardım istemenin doğal olduğu vurgulanarak, gerektiğinde başvurabileceği kaynaklar sağlanmalıdır. Egzersiz yapma: Egzersiz, stresle başa çıkmada yardımcı olabilir. Profesyonel destek: Psikolog gibi profesyonellerden destek almak, stresle başa çıkmada faydalı olabilir. Ayrıca, aile ve akranlarla sağlıklı ilişkiler kurmak, ergenlik döneminin daha kolay atlatılmasına yardımcı olur.

Erkeklerde beyaz sıvı, çeşitli durumlarda ortaya çıkabilir: Cinsel uyarılma veya boşalma sonrası. Sabah ereksiyonu. Fizyolojik durumlar. Hormonal değişiklikler. Enfeksiyonlar. Beyaz sıvının rengi, kıvamı veya miktarı değişirse, kaşıntı, yanma, ağrı veya idrar yaparken zorluk gibi semptomlar ortaya çıkarsa bir uzmana başvurulması önerilir.

Meme gelişimi, genellikle 16-18 yaş civarında nihai boyutuna ulaşır. Meme gelişiminin aşamaları: 8-13 yaş: Meme tomurcuklanması başlar. 3-4 yıl: Meme dokusu gelişir, areola genişler ve meme daha yuvarlak bir görünüm alır. 15-18 yaş: Meme, erişkin boyutlarına ve görünümüne kavuşur. Hormonal değişiklikler, adet dönemi, hamilelik ve emzirme dönemlerinde meme gelişiminde yeniden büyümeye veya şişkinliğe neden olabilir.

Erkek çocuklarında bacak tüylenmesi, genellikle 13-15 yaşları arasında başlar. Tüylenmenin yanı sıra, genital bölge ve koltuk altında da tüylenme gözlemlenebilir. Eğer tüylenme veya diğer ergenlik belirtileri 8 yaşından önce başlıyorsa, bu durum erken ergenlik olarak değerlendirilebilir ve bir uzmana danışılması önerilir.

Ergenlik döneminde Twitter kullanımı şu şekilde olmalıdır: Süre ve içerik kontrolü: Twitter kullanımı, okul başarısı, arkadaşlık ilişkileri ve aile ile geçirilen zamanı olumsuz etkilememelidir. Olumlu ve olumsuz yönler: Twitter, yeni arkadaşlar edinme, bilgi paylaşma ve sosyal etkinlikler için haberleşme imkanı sunar. Ebeveyn rehberliği: Ebeveynler, gençlerin Twitter kullanımını gözlemlemeli, üzerine konuşmalı ve içerikler hakkında açıklama yapmalıdır. Gizlilik ve güvenlik: Gençler, sosyal medyada çok fazla kişisel bilgi paylaşmamaları ve güvenlik ayarlarını doğru kullanmaları konusunda bilgilendirilmelidir. Bu öneriler, genel sosyal medya kullanımı için de geçerlidir.

Young Hearts filmi, iki genç birey arasındaki ilk aşk ilişkisini ve bu ilişkinin beraberinde getirdiği büyüme öyküsünü anlatıyor. 2020 yapımı Young Hearts filminde, Tilly ve Harper, çocukluklarından beri aynı mahallede yaşayan iki arkadaştır. 2024 yapımı Young Hearts filminde ise 14 yaşındaki Elias, yeni komşusu Alexander'a karşı hisler geliştirir ve ilk kez aşık olduğunu fark eder.

12 yaşındaki bir çocuğun ergenliğe girme yaşı, kız ve erkek çocuklar için farklılık gösterir: Kız çocukları: Ergenlik genellikle 10-11 yaşlarında başlar. Erkek çocukları: Ergenlik belirtileri kız çocuklarından 1-2 yıl sonra, ortalama 11-12 yaşlarında başlar. Ergenlik yaşı; genetik, ırkî, sosyoekonomik ve iklim gibi faktörlerden etkilenebilir. Erken ergenlik belirtileri gözlemlendiğinde bir uzmana danışılması önerilir.

Erkeklerde kıllanma genellikle 10-15 yaşları arasında başlar ve 18-20 yaşlarına kadar devam edebilir. Ergenlik döneminde erkeklerde kıllanmanın başladığı bazı yaşlar: Genital bölge ve koltuk altında tüylenme: 13 yaş. Kol ve bacaklarda tüylenme: 15 yaş. Kıllanma süreci, hormon seviyelerine bağlı olarak kişiden kişiye farklılık gösterebilir.

Olgunlaşmanın neden bacaklarda başladığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, bacaklardaki gelişim hakkında bilgi verilebilir. Bacaklar, ergenlik öncesi dönemde gövdeden daha uzun görünür çünkü bu dönemde el ve ayaklar, kol ve bacaklardan önce olgunluğa ulaşır. Ayrıca, uzun kemiklerin doğrusal bir şekilde büyümesine ve uzamasına olanak sağlayan büyüme çekirdekleri, öncelikle intrauterin dönemde uzun kemiklerin orta kısımlarında belirginleşir.

Erkeklerde meme büyümesi (jinekomasti), genellikle ergenlik döneminde hormonal değişiklikler nedeniyle ortaya çıkar ve 6 ay ile 2 yıl içinde kendiliğinden düzelir. Yetişkinlikte ise jinekomasti, testosteron seviyesinin azalması ve vücut yağ oranının artmasıyla görülebilir. Jinekomasti belirtileri uzun süre devam ederse veya psikolojik rahatsızlık yaratıyorsa, tıbbi değerlendirme yapılması önerilir. Özetle: - Ergenlik döneminde jinekomasti genellikle 1-2 yıl içinde düzelir. - Yetişkinlikte jinekomasti, testosteron seviyesine ve vücut yağ oranına bağlı olarak devam edebilir.

Ergenlik dönemi ile ilgili bazı filmler: Lolita (1997). Persepolis. The Man in the Moon. Clueless (1995). Fast Times at Ridgemont High (1982). Cooley High (1975). Mean Girls (2004). The Edge of Seventeen (2016). Carrie (1976). Dazed and Confused (1993). Ayrıca, "Lady Bird" (2017), "Moonlight" (2016), "Boyhood" (2014) gibi filmler de ergenlik dönemini farklı açılardan ele almaktadır.

Koltuk altı kılları, genellikle ergenlik döneminde hem kadınlarda hem de erkeklerde çıkmaya başlar. Kız çocuklarında: Koltuk altında tüylenme, genellikle meme gelişiminin başlamasından 1-2 yıl sonra, ortalama 12-13 yaşlarında ortaya çıkar. Erkek çocuklarında: Koltuk altında tüylenme, genital bölgedeki tüylenmeden ortalama 2 yıl sonra başlar ve genellikle 14-15 yaşlarında belirir.

15 yaş, ergenlik döneminin orta evresi olan 14-17 yaş aralığına denk gelir. Ergenlik dönemi, çocukluktan erişkinliğe geçiş süreci olup, genellikle 12-25 yaşları arasında kabul edilir. Bu dönem, üç ana evreye ayrılır: 1. Erken ergenlik: 12-14 yaş. 2. Orta ergenlik: 14-17 yaş. 3. Geç ergenlik: 17-19 yaş. Ergenlik döneminin başlama ve bitiş yaşları, bireysel farklılıklar, cinsiyet ve çevresel faktörler nedeniyle değişiklik gösterebilir.

Boy en çok ergenlik döneminde uzar. Kız çocuklarında boy uzaması genellikle 8-13 yaş arasında başlar ve bu dönemde yılda ortalama 7-8 cm büyüme gözlemlenebilir. Erkek çocuklarında ise büyüme atağı genellikle 13-14 yaşlarında gerçekleşir ve yılda ortalama 9-10 cm boy uzaması görülebilir. Boy uzaması, genetik faktörler, beslenme, hormonal durum ve genel sağlık durumu gibi çeşitli unsurlara bağlı olarak kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.

Erkeklerde ergenlik genellikle 11-12 yaşlarında başlar ve ortalama olarak 14-15 yaşlarında tamamlanır. Ergenlik, fiziksel ve hormonal değişimlerle birlikte, çocukların yetişkin boya ulaşması ve üreme fonksiyonlarını kazanması sürecini kapsar.

Çocukluğun sonunda, yani ergenlik döneminde, bireyde bedensel, zihinsel, sosyal ve davranışsal değişiklikler meydana gelir. Bedensel değişiklikler: Kızlarda göğüslerin büyümesi, kalçaların genişlemesi, vücutta kıllanmanın artması; erkeklerde ise cinsel organların gelişimi, yüzde sivilcelenme, boy uzaması ve kas dokusunun artması gibi değişiklikler yaşanır. Zihinsel değişiklikler: Soyut düşünme becerisi gelişir, gelecekle ilgili düşünceler üretilir ve değerler sorgulanır. Sosyal değişiklikler: Akran ilişkileri ve romantik ilişkiler ön plana çıkar, bireyin toplum tarafından kabul edilebilir davranışların farkına varması artar. Davranışsal değişiklikler: Bireyde odasında yalnız başına geçirdiği vakitte artış, dış görünüşe daha fazla önem verme ve dürtüselliğin artması sebebiyle ani çıkışlar yaşama gibi davranışlar gözlemlenir.

Ortaokulda kızların nasıl giyinmesi gerektiği, okulun kıyafet yönetmeliğine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, rahat ve şık bir görünüm tercih edilebilir. İşte bazı öneriler: Düz ayakkabılar tercih edilmelidir. Bol gömlekler, salaş elbiseler ve beyaz tişörtler gibi rahat kıyafetler iyi bir seçimdir. Kot pantolonlar ve ilginç desenli gömlekler günlük giyim için uygundur. Doğal makyaj ve temiz saçlar çekici bir görünüm sağlar. Takı olarak küçük küpeler veya basit bilezikler kullanılabilir. Ayrıca, kişisel hijyen de önemlidir; günde iki kez banyo yapmak, dişleri fırçalamak ve saçları yıkamak önerilir.

Testosteron seviyeleri genellikle 20'li yaşların başında en yüksek seviyededir. 30 yaşına doğru testosteron seviyeleri düşmeye başlar ve her yıl yaklaşık %1 oranında azalma görülür. Testosteron seviyelerinin normal aralıkta kalması için sağlıklı yaşam tarzı, dengeli beslenme, düzenli egzersiz, yeterli uyku, stresten uzak durma ve alkol ile sigara tüketiminden kaçınma önerilir. Testosteron seviyeleri ile ilgili kesin bilgi ve tedavi için bir uzmana danışılması önemlidir.

0-18 yaş arası çocukların davranışları, gelişim evrelerine göre değişiklik gösterir. Genel olarak şu şekilde özetlenebilir: Bebeklik Dönemi (0-3 yaş). İlk Çocukluk Dönemi (4-6 yaş). İkinci Çocukluk Dönemi (7-11 yaş). Ergenlik Dönemi (12-18 yaş). Her çocuğun gelişimi farklıdır ve bu yaşlarda bazı çocuklar belirli becerileri daha erken veya daha geç edinebilir.