Empati

Yaşayan Kütüphane, ön yargılarla ilgili farkındalık yaratmayı amaçlayan ve farklı sosyal gruplardan insanların bir araya geldiği bir etkinliktir. Anlattıkları: - Kitaplar: Ayrımcılığa uğrayan gruplardan seçilen, insan olan "kitaplar", okuyucularla kişisel bir diyalog geliştirir. - Amaç: İnsanların birbirlerini daha iyi anlamalarını ve empati kurmalarını sağlamak, yapıcı diyaloglar aracılığıyla kalıplaşmış yargıları gidermek. - Konu başlıkları: Ulusal veya etnik köken, din veya inanç, engellilik, cinsiyet kimliği, cinsel yönelim gibi çeşitli statülere dayalı ön yargılar.

Arkadaşlara nasıl davranılması ile ilgili hikayelerden biri şu şekildedir: Zeynep, 9 yaşında, dost canlısı bir çocuktu. Bir gün, Zeynep’in sınıfına yeni bir öğrenci gelmişti: - Merhaba, benim adım Zeynep. Senin adın nedir? Ayşe biraz utangaç bir çocuk olduğu için; ilk başta cevap vermeye çekindi: - Benim adım da Ayşe. Zeynep; Ayşe’nin bu cevabına karşılık olarak şöyle söyledi: - Ben de tanıştığıma memnun oldum. Bunun üzerine Ayşe şu şekilde cevap verdi: - Elbette olabiliriz. Ayşe gittikçe Zeynep’e daha çok alışıyordu. Bunların hepsi Zeynep sayesinde olmuştu. Aradan epeyce bir zaman geçmişti. Arkadaşlara nasıl davranılması ile ilgili hikayelere şu sitelerden de ulaşılabilir: maxicep.com; nazlim.net

Anlaşamayan sevgililer farklı şekillerde davranabilir: İlgisizlik ve iletişim eksikliği. Randevuları erteleme veya iptal etme. Sınır koyma ve geri çekilme. Kendi alanlarına fazla değer verme. Bu tür durumlarda, sorunları çözmek için dürüst iletişim kurmak önemlidir.

Olgun bir insan, çeşitli özellikleriyle tanınır ve bu özellikler doğrultusunda davranır: 1. Empati Yeteneğini Geliştirir: Başkalarının duygularını anlar ve onlara karşı anlayışlı olur. 2. Kendini Kontrol Eder: Duygularını kontrol altında tutar ve zorlu durumlarda sakin kalır. 3. Kendini Geliştirir: Sürekli öğrenme ve kendini geliştirme çabası içindedir. 4. Sorumluluk Alır: Eylemlerinin sonuçlarından sorumludur ve hatalarını kabul eder. 5. Açık Fikirli ve Saygılıdır: Farklılıklara saygı duyar ve yargılamadan iletişim kurar. 6. Minnettarlığını İfade Eder: Sahip olduklarını takdir eder ve minnettar hisseder.

Ruhsuz insanların soğuk davranmasının birkaç nedeni olabilir: 1. Kişilik Bozuklukları: Şizoid kişilik bozukluğu gibi durumlar, kişinin çevresine karşı soğuk ve mesafeli olmasına neden olabilir. 2. Empati Eksikliği: Empati kurma becerisi bozuk veya yetersiz olan kişiler, çevresindeki insanların yaşadığı sorunlar karşısında tepkisiz ve duyarsız kalabilirler. 3. İman Eksikliği: Kuran'a göre, iman etmeyen insanlar dünya hayatına razı oldukları için soğuk ve ruhsuz bir yaşam sürerler. 4. Travmalar ve Geçmiş Deneyimler: Geçmişte yaşanan travmalar veya güven problemleri, kişinin duygusal olarak kapanık olmasına ve duygularını ifade etmekte zorlanmasına yol açabilir.

Birini ağlarken sakinleştirmek için şu adımlar izlenebilir: 1. Sakin Olun: Kendi duygusal durumunuzu kontrol altında tutarak karşıdaki kişinin de daha çabuk sakinleşmesine yardımcı olun. 2. Fiziksel Alanı Düzenleyin: Rahatsız edici bir ortamdan uzaklaşmak, kişinin rahatlamasına yardımcı olabilir. 3. Empati Gösterin: Kişinin hissettiklerini anlamaya çalışın ve onu küçümsemeden destekleyin. 4. Dinleyin: Kişinin duygularını ifade etmesine izin verin ve onu dikkatle dinleyin. 5. Fiziksel Temas: Eğer kişi buna açıksa, nazik bir dokunuş rahatlatıcı olabilir. 6. Derin Nefes Alma Teknikleri: Kişiye derin nefes almayı hatırlatın ve birlikte bu tekniği uygulayın. 7. Dikkatini Dağıtma: Sevdiği bir şey hakkında konuşmaya veya rahatlatıcı bir aktiviteye yönlendirin. Eğer kriz durumu devam ediyorsa veya sık sık tekrarlıyorsa, profesyonel bir uzmandan yardım alınması faydalı olabilir.

Egotist ve narsist arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Empati: Narsistler, derin bir empati eksikliği gösterirler ve başkalarının duygularını anlama konusunda zorlanırlar. 2. Davranış ve Motivasyon: Narsistler, aşırı hayranlık ve dikkat arayışı içindedirler ve bu ihtiyaçları karşılamak için manipülatif davranışlar sergileyebilirler. 3. Psikolojik Durum: Narsisizm, patolojik bir kişilik bozukluğu olarak kabul edilirken, egotizm daha çok davranışsal bir özellik olarak görülür.

Hemodiyaliz ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ile empati becerileri arasında negatif ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Negatif yönlü ilişki: Empatik beceri ölçeği ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyut puanları arasında negatif bir korelasyon vardır, yani empati arttıkça bu iki tükenmişlik boyutu azalır. Pozitif yönlü ilişki: Empati becerisi ile kişisel başarı arasında pozitif bir ilişki vardır, yani empati arttıkça kişisel başarı da artar.

Empati olmazsa çeşitli olumsuz sonuçlar ortaya çıkar: 1. Kişilerarası ilişkilerde sorunlar: Empati eksikliği, sağlıklı ve derin bağlar kurmayı zorlaştırır. 2. Duygusal kopukluk ve yalnızlık: Başkalarının duygularını anlamayan insanlar, sosyal izolasyon ve duygusal kopukluk yaşayabilir. 3. Öfke patlamaları ve saldırgan davranışlar: Empati yoksunluğu, öfke ve saldırganlığa yol açabilir. 4. Psikolojik problemler: Depresyon, anksiyete gibi psikolojik hastalıklar empati eksikliğinin sonucu olarak ortaya çıkabilir. 5. İş hayatında verimsizlik: Takım çalışması ve iletişim zayıflar, motivasyon düşer. Empati, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde uyumu ve huzuru sağlayan önemli bir beceridir.

Yardım etme isteği, empati ve insanlık değerleri gibi içsel faktörlerden kaynaklanır. Ayrıca, toplumsal dayanışma ve karşılıklı destekleşme de yardım etme isteğini artıran önemli unsurlardır.

İyi gelen insan, genellikle şu özellikleri taşıyan kişidir: 1. Destekleyici ve anlayışlı olması, zorluklar karşısında duygusal destek sağlaması. 2. Pozitif enerji yayması, neşeli ve olumlu bir tutum sergilemesi. 3. Güvenilir olması, verdiği sözleri tutması ve gizli bilgileri koruması. 4. İlgi göstermesi ve paylaşma eğiliminde olması, zaman ayırarak değerli hissettirmesi. Ayrıca, "iyi insan lafının üstüne gelir" atasözü de, hakkında iyi konuşulan bir kişinin, bu konuşmalar sırasında ortama gelmesinin o kişinin iyi biri olduğunu doğruladığını ifade eder.

Şiddetsiz iletişim, Marshall B. Rosenberg tarafından geliştirilen, empatiye dayalı bir iletişim yaklaşımıdır. Şiddetsiz iletişimin dört temel bileşeni vardır: 1. Gözlem: Olayları yargılamadan ve değerlendirmeden gözlemlemek. 2. Duygular: Kendi duygularını fark etmek ve ifade etmek. 3. İhtiyaçlar: Duyguların arkasındaki ihtiyaçları anlamak. 4. Rica: Kişisel olarak yapılması gereken açık ve net ricalar oluşturmak.

Anlayış, "izan" kelimesiyle ifade edilir ve "anlama yeteneği" anlamına gelir. Anlama yeteneği ise bireylerin bilgi ve deneyimlerini anlamak, yorumlamak ve uygulamak için gereken zihinsel yetenekleri ifade eder. Anlama yeteneği, çeşitli türlerde olabilir: Sözel anlama yeteneği. Düzenli anlama yeteneği. Seyirci anlama yeteneği. Anlama yeteneği, okumak, sözel iletişim, deneyim kazanmak ve eğitim almak gibi yollarla geliştirilebilir.

Büyüklerimizin bizden beklediği beş davranış şunlardır: 1. Saygı Gösterme: Büyüklerimizin deneyim ve bilgilerine saygı göstermek. 2. Özenli Dinleme: Onları dikkatle dinlemek ve söylediklerini anlamaya çalışmak. 3. Nazik Olma: Konuşma ve davranışlarımızda nazik ve kibar olmak. 4. Yardımcı Olma: İhtiyaç duyduklarında onlara her zaman yardımcı olmak. 5. Anlayışlı Olma: Onların duygularını ve düşüncelerini anlamak, empati kurmak.

Empati ile ilgili kısa bir hikaye örneği: Gökçe, zengin bir ailenin tek çocuğuydu ve altıncı sınıfa gidiyordu. Gökçe, Ayşe'nin düşük not aldığını öğrenince onu dışladı.

Asil bir kadının ne söylediğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, asil bir kadının sahip olduğu bazı özellikler şunlardır: Kendine güven. Empati yeteneği. Pozitif enerji. Cesaret. Dürüstlük. Asil bir kadın, konuşma sırasında da nazik, kibar ve saygılı olmaya özen gösterir.

Blade Runner filminde geçen Voight-Kampff testi, bir deneğin göz bebeklerindeki büyümeyi ölçerek empati yeteneğini tespit etmeye çalışır. Bu test şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Kalp atış hızı ve diğer fiziksel faktörlerin izlenmesi: Denek, duygusal bir tepki uyandırmak amacıyla bir dizi soruya yanıt verirken, aynı zamanda kalp atış hızı ve göz bebeği büyümesi gibi fiziksel ölçümler yapılır. 2. Baseline ölçümü: Denekten, ritim ve tonlama olmadan bir şiirsel metni okuması istenir. 3. Anket soruları: Deneğe, hızlı bir şekilde art arda duygusal sorular yöneltilir ve bu sorulara verdiği tepkiler değerlendirilir. Bu test, replikaların (insansı robotlar) insanlıktan uzak olup olmadığını belirlemek için kullanılır.

Çift olgunluğu, bir ilişkide her iki tarafın da gösterdiği olgunluk seviyesidir. Bu olgunluk, çeşitli alanlarda kendini gösterebilir: 1. Zihin olgunluğu: Karar verme yetisinin gelişmiş olması ve zihinsel aktivitelerde bulunabilme yeteneği. 2. Fiziksel olgunluk: Üreme yeteneklerinin tam anlamıyla kazanılmış olması. 3. Sosyal olgunluk: Diğer insanlarla sağlıklı ilişkiler kurabilme, özür dilemek ve teşekkür etmek gibi ifadeleri kullanabilme. 4. Duygusal olgunluk: Duyguları kontrol edebilme, sevgi, öfke ve sinir gibi duyguları yönetebilme. 5. Finansal olgunluk: Aileyi geçindirebilme, faturaları ödeyebilme ve birikim yapabilme yeteneği. Ayrıca, iletişim becerileri ve empati de olgun bir ilişkinin önemli bileşenlerindendir.

Köpeklerin vicdan duygusu olduğu söylenemez, çünkü bu duygu insanlardaki gibi karmaşık ve soyut bir kavram değildir. Ancak köpekler, empati yeteneğine sahip olabilirler ve sahiplerinin duygusal durumlarını anlayabilirler.

Atatürk'ün beyle bey, işçiyle işçi olması, onun her gruptan insanla nasıl iletişim kuracağını bilmesi anlamına gelir. Atatürk, bir beyle konuşurken bey gibi, bir işçiyle konuşurken ise işçi gibi davranabiliyordu.