Elektron

Kararlı ve kararsız atomlar, elektron dizilimlerine göre sınıflandırılır. Kararlı atomlar, son katmanlarında yer alan elektron sayısı dolu olan atomlardır. Kararsız atomlar ise elektron alıp vermeye yatkın olan normal atomlardır.

Elektronların dizilimi ile ilgili iki temel kural vardır: 1. Dublet Kuralı: 1. katmanda en fazla 2 elektron bulunabilir. 2. Oktet Kuralı: 2. ve 3. katmanlarda en fazla 8 elektron bulunabilir.

İyonlaşmada en yüksek enerji, atomdan son yörüngedeki (valans yörüngesi) elektron koparıldığında gereklidir.

Bir atomda aynı yörüngede bulunan elektronların spinlerinin zıt olması gerekliliği, Pauli Dışlama İlkesi'nden kaynaklanır. Bu ilkeye göre, bir yörüngede en fazla iki elektron bulunabilir ve bu elektronların spinleri farklı olmalıdır.

Bohr atom teorisine göre emüsyon, elektronun yüksek enerji düzeyinden düşük enerji düzeyine geçtiğinde yaydığı ışık (foton) anlamına gelir.

Aufbau İlkesine göre, bir atom orbitaline en fazla iki elektron yerleşebilir.

Elektron sayısı proton sayısından fazla olursa, atom negatif yüklü hale gelir ve anyon olarak adlandırılır.

Oklet kuralı, atomların elektron katman dizilimlerini helyum dışındaki soy gazların elektron dizilimine benzetme kuralıdır. Bu kurala göre, helyum hariç diğer soy gazların son yörüngesinde 8 elektron bulunur.

Atomun 6. katmanında en fazla 8 elektron bulunabilir.

Hund kuralı, 9. sınıf kimya dersinde elektronların atom orbitallerine yerleşimini belirleyen temel kurallardan biridir. Hund kuralına göre: 1. Aynı enerji seviyesindeki orbitaller doldurulurken, elektronlar önce tek tek ve paralel spinlerle yerleşir. 2. Elektronlar, mümkün olan en fazla sayıda paralel spinle yerleşerek elektronlar arasındaki itme kuvvetini minimize eder. Örneğin, azot atomunun elektron dizilimi 1s22s22p3 şeklindedir ve 2p orbitallerinde üç elektron, önce tek tek ve paralel spinlerle (↑ ↑ ↑) yerleşir.

Uyarılan bir elektron, aldığı enerjiyi geri vererek temel hale döner.

K, L ve M elementlerinin son katmanlarındaki elektron sayıları aynıdır çünkü aynı grupta yer almaktadırlar.

Periyotlarda elektron sayısı, soldan sağa doğru artar çünkü atom numarası (proton sayısı) artar. Gruplarda ise aynı grupta bulunan elementlerin son enerji düzeyindeki elektron sayıları eşittir, bu nedenle kimyasal özellikleri benzerdir.

+2 elektron almış atom, anyon olarak adlandırılır.

Valans orbitali (veya değerlik orbitali), kimyada bir atomun en dış enerji seviyesindeki elektronlarının bulunduğu orbitallerdir. Bu elektronlar, atomun kimyasal özelliklerini ve diğer atomlarla bağ yapma yeteneğini belirler.

Orbitalde temel hale dönerken ısı ve ışık yayma, elektronun üst enerji seviyesinden daha düşük bir enerji seviyesine düşmesi sırasında foton yayınlanması ile gerçekleşir. Bu durum, uyarılmış atomun kararsız enerji durumundan temel hale dönmesi sırasında meydana gelir ve yayılan ışığın rengi, elektronun düştüğü enerji seviyesine bağlı olarak değişir.

Dublet elektron, kimyada atomların bileşik oluştururken en dış enerji seviyelerindeki toplam elektron sayısının helyum gibi 2 olması durumunu ifade eder.

İyon yükü, atom numarası ile elektron sayısının farkı alınarak bulunur. Formül şu şekildedir: İyon Yükü = Proton Sayısı - Elektron Sayısı.

Metaller, elektron verme eğilimini negatif yönden pozitif yöne doğru gösterirler.

Ortaklanmamış ve bağlayıcı elektronlar, kimyasal bağların oluşumunda önemli rol oynayan iki tür elektrondur. 1. Ortaklanmamış Elektronlar: Bir atomun değerlik elektronları katmanında bulunan, bağ yapmamış elektron çiftleridir. 2. Bağlayıcı Elektronlar: İki atom arasında ortak kullanılan elektron çiftleridir.