Duruşma

Duruşmadan vareste tutulma (bağışık tutulma) talebi, sanık veya onun yetkilendirdiği müdafi tarafından mahkemeye iletilebilir. Gerekli şartlar: Sanığın sorgusunun yapılmış olması, yani yargılamaya konu olay ile ilgili ifadesinin mahkemece alınması. Sanığın her duruşmada hazır bulunma zorunluluğunun ortadan kaldırılması. Önemli noktalar: Mahkeme, kendiliğinden duruşmadan vareste tutulma kararı vermez. Müşteki veya katılan için böyle bir karar alınmaz; çünkü onların duruşmaya katılma zorunluluğu yoktur.

Bir mahkemenin davayı bekletmesinin nedeni, bekletici sorun olabilir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 165. maddesine göre, bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya, idari makamın tespitine yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkeme, o davanın sonuçlanmasına veya idari makamın kararına kadar yargılamayı bekletebilir. Bekletici sorun yapılabilmesi için iki şart gereklidir: 1. Bekletici sorun yapılacak davanın başka bir mahkemede görülmekte olması. 2. İki dava arasında bağlantı bulunması, yani bir dava hakkında verilecek kararın diğerini etkileyecek nitelikte olması.

Ara duruşmanın kaç gün sonra yapılacağı, dava sürecine ve mahkeme yoğunluğuna bağlı olarak değişir. Genellikle ara duruşmalar, aynı gün içerisinde tamamlanır. Türkiye'de ceza mahkemelerinde iki duruşma arası yaklaşık 3 aydır.

Keşif için mazeret dilekçesinin en az beş gün önceden bildirilmesi gerekmektedir. Bu süre, tanık ya da bilirkişinin duruşmada hazır bulundurulmasını ve yargılamanın kesintisiz sürmesini sağlamak amacıyla konulmuştur.

E-devlet üzerinden duruşma tarihinin ne zaman belli olacağına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, e-devlet üzerinden duruşma tarihi şu şekilde öğrenilebilir: e-Devlet'e giriş yapılır. Ana sayfadaki arama çubuğuna “Dava Sorgulama” yazılır ve aratma işlemi gerçekleştirilir. “Adalet Bakanlığı” tarafından sunulan “Dava Dosyası Sorgulama” hizmeti seçilir. T.C. kimlik numarası ve istenen diğer bilgiler girilir. Sorgulama sonucunda, adına açılmış veya taraf olunan davaların listesi görülür. Duruşma tarihinin belli olması, dava dilekçesi yetkili ve görevli mahkemeye sunulduktan sonra, davalı tarafa tebligatın yapılmasından itibaren iki hafta içinde cevap beklenmesiyle başlar. Duruşma tarihi hakkında bilgi almak isteyen kişiler genellikle davanın tarafı olmak zorundadır.

Öne alma dilekçesi, duruşma veya inceleme tarihinden en az 30-60 gün önce sunulmalıdır. Öne alma dilekçesinin verilmesi gereken bazı durumlar: Sağlık sorunları. Zorlayıcı nedenler. Acil durumlar (örneğin, yurt dışına çıkış gerekliliği). Önlenemez iş veya ailevi zorunluluklar. Her mahkemenin prosedürleri farklı olabileceğinden, dilekçe vermeden önce bir avukata danışılması önerilir.

Duruşma evrakı hazırlandı ifadesi, bir dava sürecinde gerekli belgelerin tamamlandığını ve mahkemeye sunulmaya hazır hale getirildiğini belirtir. Bu ifade, aşağıdaki anlamlara da gelebilir: Duruşmanın yapıldığını ve yeni duruşma tarihinin belirlendiğini gösterir. Avukatın ya da davacı tarafın, dava için gereken tüm belgeleri düzenleyip, gerekli formların ve beyanların eksiksiz bir şekilde hazırlandığını ifade eder. Duruşma evrakı hazırlandı ibaresini, UYAP sistemi veya e-devlet üzerinden görmek mümkündür.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla veya başka yerde duruşma icrası şu hallerde yapılabilir: Tarafların talebi üzerine. Mahkemenin resen kararı ile. Fiili engel veya güvenlik sebebiyle. Hastalığı, yaşlılığı veya engelliliği sebebiyle.

Evet, temyizde duruşma sınırı vardır. 2025 yılı için temyizde duruşma sınırı 816.000 TL olarak belirlenmiştir. Bu sınır, 2024 yılı için %43,93 oranında artırılarak hesaplanmıştır.

Vekalet sunup duruşmaya katılmama durumunda lehe vekalet ücreti çıkarılmaz. Yargıtay'ın kararına göre, avukatın vekalet ücretine hak kazanabilmesi için davada emek ve mesai harcaması, duruşmalara katılması ve dosyayı takip etmesi gerekmektedir.

İdari istinaf mahkemesinde bir davanın kaç duruşmada biteceği, dosyanın türüne, kapsamına, delil ihtiyacına ve mahkemenin iş yüküne bağlı olarak değişir. Duruşma, tarafların talebine ve idari istinaf mahkemesinin kararına bağlıdır. Süre, kesin bir değer olmayıp, davanın özelliklerine göre farklılık gösterebilir.

Ön inceleme duruşmasında mazeret kabul edilirse, bir defaya mahsus olmak üzere yeni bir duruşma günü tayin edilir. Bu durumda, ön inceleme aşamasının gerektirdiği işlemler yeni belirlenen duruşmada tamamlanır. Mazeretin kabulü, hâkimin takdirine bağlıdır.

2025 yılı itibarıyla Narin Güran'ın duruşmasının ne zaman olacağına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, 28 Aralık 2024 tarihinde görülen davanın ikinci duruşmasının 30 Mayıs 2025 tarihine ertelendiği bilinmektedir. Daha güncel bilgiler için davanın görüldüğü mahkemenin resmi kanallarını veya ilgili haber kaynaklarını takip etmek önerilir.

Ayrı duruşma ifadesi, İngilizce "separate trial" teriminin çevirisi olabilir ve bu, Türkçede "ayrı duruşma" anlamına gelir. Ayrıca, hukuk sisteminde "duruşma" terimi iki anlamda kullanılır: 1. Oturum veya celse: Şikayetçi, sanık, tanık gibi kişilerin dinlendiği, delillerin toplandığı ve tartışıldığı toplantı. 2. Yargılama safhası: İddianamenin kabulüyle başlayıp hüküm verilmesine kadar süren süreç, "kovuşturma evresi" olarak da adlandırılır.

Seri muhakeme usulünde duruşma yapılması zorunlu değildir. Ancak, mahkemenin gerekli görmesi halinde her aşamada duruşma açılarak genel hükümler uyarınca yargılamaya devam edilebilir. Şüphelinin mazeretsiz olarak duruşmaya gelmemesi durumunda ise seri muhakeme usulünden vazgeçilmiş sayılır.

Basit yargılamada dosya, en fazla iki duruşmada tamamlanır. Bu süre, ön inceleme tamamlandıktan sonra tarafların dinlenmesi ve tahkikatın yürütülmesi için belirlenmiştir.

HMK 139, "Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 139. maddesi" anlamına gelir. HMK 139'un içeriği: Mahkeme, dilekçelerin karşılıklı verilmesinden ve belirlenen incelemeyi tamamladıktan sonra, ön inceleme için bir duruşma günü tespit eder ve taraflara bildirir. Çıkarılacak davetiyede, duruşma davetiyesine ve sonuçlarına ilişkin diğer hususların yanı sıra, tarafların sulh için gerekli hazırlığı yapmaları ve duruşmaya sadece taraflardan birinin gelmesi durumunda, gelmeyen tarafın yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemeyeceği ihtar edilir. Ayrıca, tarafların, dilekçelerinde gösterdikleri ancak henüz sunmadıkları belgeleri mahkemeye sunmaları veya başka yerden getirtilecek belgelerin getirtilebilmesi için gereken açıklamayı yapmaları gerektiği, aksi takdirde o delile dayanmaktan vazgeçmiş sayılacakları belirtilir.

İYUK'a göre duruşma talebi, dava dilekçesi ile cevap ve savunmalarda yapılabilir. Ayrıca, davalının savunma dilekçesi üzerine de duruşma talep edilebilir. Duruşma talebi, tarafların istemine bağlı olarak da yapılabilir, ancak Danıştay veya ilgili bölge idare mahkemesinin de duruşma yapılmasında hukuki yarar görmesi ve bu yönde karar alması gerekir. Ayrıca, 1 ve 2. fıkralarda yer alan kayıtlara bağlı olmaksızın, Danıştay, mahkeme ve hakim kendiliğinden de duruşma yapılmasına karar verebilir.

Hâkimin reddi talebi, en geç ilk duruşmada yapılmalıdır. Eğer hâkimin reddi sebebi, davaya bakıldığı sırada öğrenilmişse, en geç öğrenmeden sonraki ilk duruşmada, yeni bir işlem yapılmadan önce bu talep hemen bildirilmelidir. Ne kadar geç öğrenilirse öğrenilsin, ret istemi her durumda en geç hüküm verilinceye kadar yapılabilir.

E-duruşmaya katılmak için UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi) mobil uygulamaları veya Avukat Portalı, Vatandaş Portalı kullanılabilir. E-duruşma talebi, UYAP üzerinden duruşma gününden en az iki iş günü önce mahkemeye iletilmelidir. E-duruşma için gerekli teknik şartlar: en az 8 MBit ortak kullanım olmayan internet bağlantısı; mikrofon; kamera.