Dünya

Dünyanın en büyük beş nehri şunlardır: 1. Nil Nehri: 6.853 km. 2. Amazon Nehri: 6.992 km. 3. Yangtze Nehri: 6.300 km. 4. Mississippi Nehri: 4.700 km. 5. Yenisey Nehri: 5.539 km.

Evet, ufuk çizgisi dünyanın küreye benzediğini gösterir. Dünya düz olsaydı, ufukta bina gibi hiçbir engel yokken çok daha uzakları görmek mümkün olurdu.

Mars ve Dünya arasındaki bazı farklar: Yerçekimi: Mars'ın yüzeyindeki yerçekimi, Dünya'nınkinden %62 daha düşüktür. Atmosferik basınç: Mars'ta ortalama atmosferik basınç, Dünya'nın çok az bir kısmına denk gelir (7,5 milibar vs. 1000 milibar). Sıcaklık: Mars'taki ortalama yüzey sıcaklığı, -63 °C ile Dünya'nın ortalama yüzey sıcaklığı olan 14 °C'den çok daha düşüktür. Gün ve yıl uzunluğu: 1 Mars günü (24 saat 37 dakika) Dünya'ya benzer olsa da, 1 Mars yılı (687 gün) daha uzundur. Kütle ve yoğunluk: Mars, Dünya'nın kütlesinin %11'ine ve hacminin yaklaşık %15'ine sahiptir, ayrıca daha az yoğundur. Sismik aktivite: Mars'ta depremler ve tektonik hareketler, InSight uzay aracı tarafından tespit edilmiştir. Buna ek olarak, iki gezegen arasında benzerlikler de bulunmaktadır; örneğin, kabaca aynı miktarda yüzey alanına sahip olmaları ve dönme eksenlerinde benzer bir eğime sahip olmaları.

Dünya ile Güneş arasındaki mesafe, Dünya ile Ay arasındaki mesafenin yaklaşık 150 katıdır. - Dünya ile Ay arasındaki mesafe: Ortalama 384.400 kilometre. - Dünya ile Güneş arasındaki mesafe: Ortalama 149.597.870 kilometre (1 astronomik birim). Bu durumda, Dünya ile Güneş arasındaki mesafe, Dünya ile Ay arasındaki mesafenin 149.597.870 / 384.400 ≈ 390 katıdır.

Ay'ın Dünya üzerindeki etkisi olmasaydı, şu tür sonuçlar ortaya çıkabilirdi: Günlerin uzunluğu: Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönme hızı daha hızlı olurdu ve bir gün yaklaşık 6 saat sürerdi. İklim ve mevsimler: Dünya'nın eksen eğikliği sabit olmaz, bu da aşırı iklim değişikliklerine ve mevsimler arası keskin geçişlere yol açardı. Gelgitler: Gelgitler %50 ila %67 oranında azalırdı. Doğal afetler: Yer kabuğundaki gerilmeler nedeniyle deprem ve volkanik faaliyetler artardı. Gece karanlığı: Geceler Yeni Ay evresinden 10 kat daha karanlık olurdu. Uzay araştırmaları: Ay'ın yakınlığı, uzay araştırmalarında önemli bir rol oynardı; Ay'ın olmaması, Mars veya Venüs'e ulaşmayı daha zor hale getirirdi.

Dünyanın Güneş etrafında dönmesi sonucu meydana gelen bazı olaylar: Mevsimler oluşur. Gece-gündüz süreleri değişir. Güneş ışınlarının düşme açısı değişir. Takvim, aylar ve yıllar belirlenir. Kara ve denizler arasında sıcaklık farkları oluşur. Muson rüzgârları meydana gelir. Güneş'in ufuk üzerinde doğduğu yer ve saat ile, Güneş'in ufukta battığı yer ve saat değişir.

Dünya'nın elips şeklindeki yörüngesi, 405.000 yılda bir Jüpiter ve Venüs'ün etkisiyle küçük de olsa uzar. Ancak, bu değişiklik yılda bir olarak değerlendirilemez. Dünya, Güneş etrafındaki dönüşünü elips şeklindeki bir yörünge üzerinde 365 gün 6 saatte tamamlar.

Dünya'nın çekirdeği, yeryüzünden 2900 km derinlikten başlayıp 6370 km derinliğe kadar uzanır. Çekirdeğin dış kısmının demir ve nikel karışımından oluştuğu, iç kısmında ise magma ve sıcak taşlar bulunduğu bilinmektedir. Dünya'nın çekirdeğinin ne kadar derin olduğu, fen bilgisi ve coğrafya derslerinde incelenen bir konudur.

Türkiye'de Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kaydedilen 77 antik kent bulunmaktadır. Ancak, henüz listeye girmemiş ve gün yüzüne çıkmamış antik kentler de olabileceği için bu sayı kesin değildir.

En çok ülkenin yer aldığı liste, nüfusa göre egemen devletler ve bağımlı topraklar listesidir. 2025 yılı itibarıyla dünya nüfusu yaklaşık 8,2 milyar kişidir.

Dünyanın gerçek rengi, NASA'nın uydu fotoğraflarına dayanarak hazırladığı görüntülerde mavi ve yeşil tonlarındadır. Ancak, bu renkler insanların algılamasına göre değişebilir; örneğin, bir sanatçı için dünya daha renkli veya bir filozof için daha huzurlu tonlarda görülebilir.

Dünya'nın hareket ettiğini gösteren bazı videolar: Aryeh Nirenberg'in videosu. Earth-Science Reviews'ta yayımlanan video. James O’Donoghue'nin animasyonu. Çeşitli time-lapse videoları.

5. sınıf fen bilimleri ders kitabının 22. sayfasında genellikle şu içerikler bulunur: Etkinlik istasyonları. Güneş'in yapısı ve özellikleri. Güneş ile Dünya arasındaki benzerlikler. Ayrıca, farklı yayınevlerine ait ders kitaplarında farklı içerikler de bulunabilir.

Manyetik kayma, Dünya'nın manyetik kuzey kutbunun her yıl yaklaşık 50-60 km hızla yer değiştirmesi olarak tanımlanır. Düzelme süresi hakkında bilgi bulunamamıştır. Ancak, manyetik kutupların yer değiştirmesinin birkaç yüz bin yılda bir gerçekleştiği ve bu sürecin sabit bir değeri olmadığı bilinmektedir.

Güneş'in içine 1.3 milyon tane Dünya'nın sığmasının nedeni, Güneş'in hacminin Dünya'nın hacmine bölünmesiyle elde edilen bir hesaplamaya dayanır. Ancak bu hesaplama, şu varsayımlara dayanır: Güneş ve Dünya mükemmel küreler şeklindedir. Aralarında boşluk yoktur. Dünya, bir şekilde eriyip sıvı bir maddeye dönüşmüştür. Gerçekte ise Dünya'nın büyük bir kısmı katıdır ve bu şekilde bir doldurma işlemi mümkün değildir. Ayrıca, küre olan cisimleri paketlemeye çalışıldığında, küreler arasındaki boşlukları kusursuz bir şekilde doldurmak mümkün değildir.

Dünyanın döndüğünü gösteren videolardan bazıları şunlardır: Aryeh Nirenberg'in videosu. iStock'taki video. Dailymotion'daki video. Bu videoları aşağıdaki platformlardan izleyebilirsiniz: YouTube. Popsci.com.tr. iStockphoto.com. Dailymotion.com.

2025 yılı itibarıyla ölçülmüş en düşük sıcaklık, eksi 111 derece olarak kaydedilmiştir. Dünya'nın en soğuk şehri olarak bilinen Yakutsk'te ise 18 Ocak 2023'te sıcaklıklar eksi 62,2 dereceye kadar düşmüştür.

Dünya'nın ağırlığı, 5.972 x 10^21 ton olarak hesaplanmaktadır. Bu hesaplama, Dünya'nın kütlesinin 5.972 x 10^24 kilogram olduğu ve her tonun 1000 kilograma eşit olduğu varsayımına dayanır. Ancak, Dünya'nın ağırlığı ona etki eden kütleçekim kuvvetine bağlı olarak değişebileceği için, tek bir ağırlığı yoktur.

Ay, Dünya'nın tek doğal uydusu ve Güneş Sistemi içindeki beşinci büyük doğal uydudur. Kısaca tanımı: Çapı: 3.475 km. Kütlesi: Dünya'nın kütlesinin %1,2'si. Dünya'ya uzaklığı: Ortalama 384.400 km. Yörünge tamamlama süresi: 27,3 gün (yıldız dönemi), 29,5 gün (kavuşum dönemi). Yüzey sıcaklığı: -233°C ile 123°C arasında değişebilir. Atmosfer: Ekzosfer adı verilen çok ince ve seyrek bir atmosfere sahiptir.

Dünyanın geoit şeklinin ispatlanması için kullanılan bazı yöntemler: Jeodezi çalışmaları. Uydu verileri. Matematiksel modeller. Dünyanın geoit şeklinde olduğunu ilk öne süren bilim insanı Pisagor, bilimsel olarak ispatlayan ilk kişi ise Galileo Galilei'dir.