Dönemler

Rusya tarihi genellikle dört ana döneme ayrılır: 1. Erken Dönem: Doğu Slavları ve Kiev Knezliği (MS 9. yüzyıl). Moğol İstilası ve Altın Orda Devleti (13. yüzyıl). Moskova Knezliği'nin yükselişi (14. yüzyıl). 2. Çarlık Dönemi: Rusya Çarlığı (1547-1721). I. Petro'nun reformları ve St. Petersburg'un kuruluşu (18. yüzyıl). Romanov Hanedanı'nın yönetimi (1613-1917). 3. Sovyetler Birliği: Ekim Devrimi ve SSCB'nin kuruluşu (1917). II. Dünya Savaşı ve Stalin dönemi (20. yüzyıl). 4. Modern Rusya: Sovyetler Birliği'nin dağılması (1991). Rusya Federasyonu'nun kuruluşu ve Vladimir Putin dönemi (2000'den itibaren).

İlk Çağ uygarlıkları, genellikle bölgesel ve kültürel özelliklere göre şu şekilde ayrılabilir: Anadolu Medeniyetleri: Bitinya, Dandanya, Lidya, İyonya, Pamfilya, Likya, Likonya, Kilikya, Frigya, Pisidya, Paflagonya, Kapadokya. Mezopotamya Medeniyetleri: Sümerler, Elamlar, Akadlar, Babiller. Ege Uygarlıkları: Miken (Aka) Uygarlığı, İyonyalılar. Diğer Uygarlıklar: Hint Uygarlığı, Çin Medeniyeti, Urartular, Frigler, Pers İmparatorluğu, Med Uygarlığı. Ayrıca, İlk Çağ uygarlıkları, kullandıkları döneme göre şu şekilde de ayrılabilir: Taş Devri: Eski Taş (Paleolitik), Orta Taş (Neolitik), Yeni Taş (Cilalı Taş). Maden Devri: Bakır (Kalkolitik) Çağı, Tunç (Bronz) Çağı, Demir Devri.

Osmanlı İmparatorluğu'nun duraklama dönemi, 1579'dan 1699'a kadar süren 120 yıl sürmüştür. Bu dönem, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlamış ve Karlofça Antlaşması'nın imzalanmasıyla sona ermiştir.

Sinemanın doğuşu ve gelişimi genellikle üç ana döneme ayrılır: 1. Sessiz Sinema Dönemi: Lumiere Kardeşler'in sinematografı icat etmesi ve ilk film gösterimlerinin yapılması (1895). Charlie Chaplin, Einsenstein gibi yönetmenlerin eserleri ve sessiz sinemanın altın çağı (1924-1927). 2. Sesli Sinema Dönemi: "The Jazz Singer" filminin ardından, Warner Bros'un sesli filmi "New York'un Işıkları" (1928). 3. Günümüz Sineması: Teknolojinin gelişmesiyle sinemanın modern hale gelmesi ve dijital sinema. Ayrıca, sinemanın gelişimi üzerinde etkili olan önemli isimler ve olaylar da ayrı bir başlık altında incelenebilir, örneğin George Melies'in "Ay'a Yolculuk" filmi (1902) veya Ömer Lütfi Akad'ın "Vurun Kahpeye" filmi (1949).

Türk devletleri tarihi, genellikle İslam öncesi dönem ve İslam sonrası dönem olarak ikiye ayrılır. İslam öncesi dönem, 5. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar olan zamanı kapsar ve Büyük Hun İmparatorluğu, Göktürk Kağanlığı, Avar Kağanlığı, Hazar Kağanlığı gibi devletleri içerir. İslam sonrası dönem ise 9. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar olan zamanı kapsar ve Türkiye Selçuklu Devleti, Büyük Selçuklu Devleti, Harezmşahlar Devleti, Altın Orda Devleti, Osmanlı İmparatorluğu gibi devletleri içerir.

Kritik dönem, gelişim psikolojisi ve gelişimsel biyoloji alanlarında, bir organizmanın yaşamında belirli çevresel uyaranlara karşı sinir sisteminin özellikle duyarlı olduğu gelişimsel bir evredir. Bu dönem boyunca organizma, belli bir beceri ya da işlevi kazanmak için uygun uyarana maruz kalmazsa, bu yetinin daha sonra edinilmesi ya çok zor olur ya da imkânsız hâle gelir. Kritik dönem kavramının dört özelliği şunlardır: Bir becerinin kazanımı. Becerinin kazanımı ile ilgili bir zaman dilimi. Becerinin söz konusu dönemde kazanılamamasının daha sonra sorun yaratacağı. Çevresel uyancıların bu dönemdeki önemi. Kritik dönem kavramına örnek olarak, bir çocuğun konuşabilmesi için 0-3 yaş arası kritik dönem olarak gösterilebilir. Ayrıca, hamilelik sürecinde annenin yaşadığı olumsuzlukların çocuğun fiziksel gelişimi üzerinde telafisi oldukça zor (belki de imkânsız) sorunlara yol açması da kritik dönem kavramına örnek olarak verilebilir.

Geç Osmanlı dönemi, yaklaşık 1750 - 1918 yıllarını kapsar. Bu dönem, Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolü altındaki alanların ve Orta Doğu, Kuzey Afrika, Kafkasya ve Balkanlar'daki bağımlılıklarının arkeolojik ve tarihsel olarak tanımlanmış dönemselleştirilmesidir.

Bilgisayarın gelişimi genellikle dört ana döneme ayrılır: 1. 1. Kuşak (1950-1958): Lambalı teknolojiye dayanan, Eniac benzeri çok büyük aygıtlar. 2. 2. Kuşak (1958-1964): Transistör kullanan bilgisayarlar. 3. 3. Kuşak (1965-1971): Transistör yerine tümdevre (entegre devre) kullanan bilgisayarlar. 4. 4. Kuşak (1972-günümüz): Günümüz bilgisayarları. Ayrıca, bilgisayarın gelişim süreci şu şekilde daha detaylı incelenebilir: Mekanik Çağ (1600-1800'ler): Abaküs, Pascaline, Step Reckoner gibi mekanik hesap makineleri. Programlanabilir Makineler (1800'ler): Charles Babbage'in Analitik Makinesi ve Ada Lovelace'in bilgisayar programı. Elektromekanik Dönem ve İlk Gerçek Bilgisayarlar (1930-1945): Konrad Zuse'nin Z3 bilgisayarı ve ENIAC. Transistör Devrimi ve Minyatürleşme (1950-1960'lar): Transistörün icadı ve ticari bilgisayar üretimi. Entegre Devreler ve Kişisel Bilgisayarlar (1970-1980'ler): Mikroişlemcilerin gelişimi ve kişisel bilgisayarların yükselişi. İnternetin Doğuşu ve Bilgisayar Ağları (1990'lar): World Wide Web'in geliştirilmesi ve Microsoft Windows 95. Mobilite ve Bulut Çağı (2000-2010'lar): Dizüstü bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve bulut bilişim. Yapay Zeka ve Geleceğin Bilgisayarları (2010'dan Günümüze): Yapay zeka ve kuantum bilgisayarlar.

Milli Eğitim Akademisi'nde 4 dönem bulunmaktadır.

Türk hukuk tarihi, üç ana döneme ayrılır: 1. İslamiyet öncesi Türk hukuku. 2. İslam hukuku dönemi. 3. Batı hukukunun etkili olmaya başladığı dönem (Tanzimat'ın ilanıyla başlayan). Cumhuriyet'in ilanıyla başlayan dönem, bu üç dönemin devamı olarak kabul edilir ve sadece Batı hukukunun hakim olduğu bir yapı sergiler.

İlk Çağ, Orta Çağ, Yeni Çağ ve Yakın Çağ tablosu şu şekildedir: İlk Çağ. Orta Çağ. Yeni Çağ. Yakın Çağ. Bu çağlar, dünya toplumlarını siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan etkileyen evrensel nitelikli olaylar esas alınarak belirlenmiştir.

Orta Çağ, tarihçiler tarafından iki ana aşamaya ayrılır: 1. Yüksek Orta Çağ: 5. ila 10. yüzyıllar. 2. Düşük Orta Çağ: 11. ila 15. yüzyıllar. Ayrıca, bazı kaynaklarda Orta Çağ'ın alt bölümleri şu şekilde de belirtilir: Erken Orta Çağ: 5. ve 8. yüzyıllar arasında, Roma'nın gücünü kaybetmesinin ardından yeni halkların ve güçlü bireysel hareketlerin ortaya çıktığı dönem. Geç Orta Çağ: 14. yüzyıl krizi ile karakterize edilen dönem. Orta Çağ, 375'te Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasına neden olan Kavimler Göçü ile başlamış ve 1453'te İstanbul'un Fethi ile sona ermiştir.

Fanerozoyik, en yaşlıdan en gence doğru üç döneme ayrılır: 1. Paleozoik (-541 ila -252,2 Ma). 2. Mezozoik (-252 ila -66 Ma). 3. Senozoik (-66 Ma günümüze kadar).

17. ve 18. yüzyıl Osmanlı siyasi tarihi, iki ana döneme ayrılır: 1. Gerileme Dönemi: 1699'daki Karlofça Antlaşması ile başlayıp 1792'deki Yaş Antlaşması'na kadar süren dönemdir. 2. Islahat Dönemi: 1718'deki Pasarofça Antlaşması ile başlayıp 1730'daki Patrona Halil İsyanı'na kadar süren Lale Devri'ni içerir.

3. çeyrek, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını kapsar. 2025 yılı için, konsolide olmayan şirketler için 4. çeyrek finansal sonuçlar için son gönderme tarihi 3 Mart, konsolide şirketler için ise 11 Mart olarak belirlenmiştir.

2025 yılı için 4. çeyrek, 31 Aralık 2025 tarihinde sona erecektir. Borsa İstanbul'da işlem gören şirketler için 4. çeyrek finansal sonuçların açıklanması, konsolide olmayan şirketler için 3 Mart 2025, konsolide şirketler için ise 11 Mart 2025 tarihine kadar uzatılmıştır.

Sömürge tarihi, genellikle üç döneme ayrılır: 1. Modern Dönem Öncesi Sömürgecilik Faaliyetleri. 2. Modern Dönemde Uygulanan Klasik Sömürgecilik. 3. On Dokuzuncu Yüzyılın Ortalarında Başlayan Yeni Sömürgecilik (Neo-Kolonyalizm). Ayrıca, sömürgeciliğin tarihi bazı araştırmacılar tarafından antik döneme kadar götürülebilir.

İlk Çağ, Orta Çağ, Yeni Çağ ve Yakın Çağ'ın süreleri şu şekildedir: İlk Çağ: M.Ö. 3000'de yazının icadıyla başlayıp M.S. 375'te Kavimler Göçü veya M.S. 476'da Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla sona erer. Toplam süresi yaklaşık 3000 yıl sürer. Orta Çağ: 375'te Kavimler Göçü ile başlayıp 1453'te İstanbul'un Fethi ile sona erer. Toplam süresi yaklaşık 1078 yıl sürer. Yeni Çağ: 1453'te İstanbul'un Fethi ile başlayıp 1789'da Fransız İhtilali ile sona erer. Toplam süresi yaklaşık 336 yıl sürer. Yakın Çağ: 1789'da Fransız İhtilali ile başlayıp günümüze kadar devam eder. Halen devam ettiği için kesin bir süresi yoktur. Bu bilgilere göre, dört çağın toplam süresi yaklaşık 4414 yıl sürer.

Kazak edebiyatında genellikle beş dönem kabul edilir: 1. Sözlü Halk Edebiyatı Dönemi: Hanlığın kuruluş yıllarından 19. yüzyıl sonlarına kadar. 2. Yazılı Edebiyat Dönemi: 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren. 3. Millî Uyanış Dönemi: 20. yüzyıl başları (1905-1920). 4. Sovyet Dönemi: 1920-1991. 5. Bağımsızlık Dönemi: 1991'den günümüze. Bazı kaynaklarda ise dönem sayısı farklılık gösterebilir, örneğin Ferhat Tamir'in sınıflandırmasına göre Kazak edebiyatı üç devreye ayrılır: "sözlü halk edebiyatı", "millî uyanış devri" ve "Sovyet devri".

Rönesans, Reform, Aydınlanma Çağı, Coğrafi Keşifler, Fransız İhtilali, Sanayi İnkılabı'nın kronolojik sıralaması şu şekildedir: 1. Coğrafi Keşifler. 2. Rönesans. 3. Reform. 4. Aydınlanma Çağı. 5. Fransız İhtilali. 6. Sanayi İnkılabı.