Donatı

Donatının kenetlenme boyu, betonarme bir yapı elemanının gerektiği gibi davranabilmesi için donatının betona güvenli bir şekilde kenetlenmesi amacıyla, donatının gereksinme duyulmayan noktadan itibaren düz olarak uzatılması gereken minimum uzunluktur. Kenetlenme boyu (Lb) aşağıdaki formülle hesaplanır: Lb = 0,12 x ø x (fyd/fctd). Bu formülde: ø, donatı çapını; fyd, donatı tasarım akma gerilmesini; fctd, beton tasarım çekme dayanımını ifade eder. Kenetlenme boyu, donatının konumuna göre farklılık gösterir. Ayrıca, kanca veya fiyong yapılarak kenetlenme sağlandığında, gerekli kenetlenme boyu azaltılabilir.

1 m³ beton için makro fiber donatı miktarı, kullanılan ürünün türüne ve projenin gereksinimlerine bağlı olarak 2 ila 8 kg arasında değişebilir. Örneğin, CONCREASY®MACRO için minimum kullanım dozu 2 kg/m³ olup, maksimum 6-8 kg/m³ dozajına kadar kullanılabilir. Makro fiber donatı miktarı, işin doğası, lifin tipi ve boyutu gibi faktörlere bağlıdır.

"Donateli" kelimesi ile ilgili bilgi bulunamadı. Ancak, "donately" ve "donation" kelimelerinin anlamları hakkında bilgi verilebilir. Donately, kar amacı gütmeyen kuruluşların bağış toplamasına yardımcı olan bir platformdur. Donation ise, bağış, yardım anlamına gelir.

Donatı hesabının nasıl yapılacağına dair bir tablo bulunamadı. Ancak, donatı hesabının nasıl yapılacağına dair bazı bilgiler şu şekildedir: Donatı en kesit alanları ve tahvil tablosu. Statik analiz programları. Elle metraj hesaplama. Donatı hesabı yaparken, bir statik proje müellifine danışılması ve onay alınması önerilir.

"Ash etriye" hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, etriye betonarme yapılarda kolon, kiriş gibi taşıyıcı sistem elemanlarının boyuna donatılarını saran, inşaat çeliğinin bükülmesiyle elde edilen bir sargı donatısıdır. Etriyenin bazı görevleri: Yan ve kesme kuvvetlerine karşı koruma sağlar. Betonun çatlamasını önler. Donatıların yerinde kalmasını sağlar. Depremde enerji sönümleme görevi görür. Etriye, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında zorunlu bir uygulamadır.

Makro fiber donatı kullanım miktarı, projenin ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterir ve genellikle 2-10 kg/m³ arasında değişir. Ortalama zemin koşullarında püskürtme ve zemin betonu yükleri altında sıklıkla 2-4 kg/m³ dozaj aralığında kullanılır. Doğru dozaj ve uygulama için mühendislik uzmanlarına veya inşaat profesyonellerine danışılması önerilir.

Takviye bağlama tabancası, inşaat sektöründe, özellikle takviye çubuklarını (inşaat demiri) bağlamak için kullanılır. Kullanım avantajları: Minimum el işçiliği ile hızlı ve kolay takviye bağlama; Ulaşılması zor yerlerde çalışma imkanı. Dezavantajları: Yüksek maliyet; Standart olmayan çapta bağlantı çubukları kullanıldığında kullanılamaz. Takviye bağlama tabancası, genellikle büyük hacimli işlerde ekonomik olarak gerekçelendirilir.

Kolonlara iki ana türde donatı yerleştirilir: 1. Boyuna Donatılar: Kolonun yüksekliği boyunca düşey olarak yerleştirilen ana çelik çubuklardır. 2. Enine Donatılar: Boyuna donatıları sarmalayan ve belirli aralıklarla yerleştirilen çelik çubuklardır. İki ana tipi vardır: Etriyeler: Genellikle kare veya dikdörtgen kesitli kolonlarda kullanılır. Fretler (Spiral Donatı): Genellikle dairesel kesitli kolonlarda kullanılır. Donatı türleri, mühendisler tarafından yapısal hesaplamalar sonucunda belirlenir ve ilgili yönetmeliklere uygun olarak projelendirilir.

Enine donatı aralığı, en küçük boyuna çubuk çapının 12 katından ve 200 mm'den fazla olamaz. Ayrıca, aşağıdaki koşullar da sağlanmalıdır: Kolonlarda enine donatı çubuk çapı, en büyük boyuna donatı çapının üçte birinden az olamaz. Kirişlerde enine donatı aralığı, donatı çapından, maksimum agrega çapının 4/3’ünden ve 20 mm’den az olamaz. Enine donatı aralığı, yapı türüne ve kullanılan malzemelere göre değişiklik gösterebilir. Kesin değerler için ilgili standartların ve yönetmeliklerin incelenmesi önerilir.

Kolon birleşimlerinde kullanılan donatılar şunlardır: Boyuna donatı. Etriye veya fret. Çiroz. Ayrıca, kolon-kiriş birleşim bölgelerinde, minimum enine donatı koşulları sağlanır. Donatı türleri ve kullanımları, yapı projesine ve ilgili yönetmeliklere göre değişebilir.

Radye temele düşey donatı konulmasının birkaç nedeni vardır: Zımbalama donatısı: Az sayıda kolon altında zımbalama donatısı gerekmesi durumunda, bu donatının düşey etriye grupları şeklinde düzenlenmesi sağlanır. Dayanıklılığı artırma: Donatı, radye temelin dayanıklılığını artırmak ve çatlak oluşumunu önlemek için kullanılır. Deprem yüklerine karşı direnç: Düşey donatılar, deprem esnasında oluşan yatay ve düşey yükleri tüm yapıya yayarak dengeli bir dağılım sağlar. Donatıların uygun şekilde yerleştirilmesi ve betonla iyi bir şekilde birleştirilmesi sağlanmalıdır.

İlave donatıları azaltmak için aşağıdaki yöntemler uygulanabilir: Donatı aralıklarını küçültmek: Bu durumda donatı metrajı artabilir. Taşıyıcı sistemi simetrik ve dengeli seçmek: Bu, uç kuvvetleri azaltarak ilave donatı ihtiyacını düşürebilir. Rijitlik merkezi ile ağırlık merkezini çakıştırmak: Yükleri en kısa yoldan zemine aktarmak, ilave donatıları azaltabilir. Zımbalama sorunları için kesit büyütmek yerine zımbalama donatısı kullanmak: Bu, kesit büyütme ihtiyacını azaltarak ilave donatı miktarını düşürebilir. Radye temel betonunun yüksekliğini artırmak: Bu, ilave donatı ihtiyacını azaltabilir. İlave donatıların azaltılması için en uygun yöntemi belirlemek adına bir yapı mühendisine danışılması önerilir.

Kolonda en az 4 adet dikey donatı demiri bulunmalıdır. Ayrıca, dairesel kolonlarda en az 6 adet 14 mm'lik donatı kullanılmalıdır.

Sehpa donatısının nasıl çizileceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, donatıların üç boyutlu çizimi hakkında bilgi mevcuttur. Donatıların üç boyutlu çizimi için AutoCAD kullanılabilir. Bunun için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Dikdörtgen çizilir ve Extrude komutuyla katı model haline getirilir. 2. Copy komutuyla kılavuz olarak çizilen dikdörtgenin köşelerine ikişer adet kopyalama yapılır. 3. Sehpanın modellenen tüm parçaları belirli bir alana taşınır. 4. Montajın yapılabilmesi için kılavuz çizgiler çizilir. 5. Montajı yapılan parçaların doğru yerleştirildiğinden emin olmak için View araç çubuğundaki farklı bakış açılarından kontrol edilir. 6. Kılavuz çizgiler ve fazlalıklar silinerek, Union komutu uygulanarak bütün parçalar birleştirilir ve tek parça haline getirilir. 7. Farklı görünüşler için Visual Styles araç çubuğundaki görünüşler uygulanır. 8. Son olarak, bireysel uygulama çizimi verilir. Ayrıca, Revit'te Dynamo kullanarak sehpa donatısının otomatik olarak modellenmesi de mümkündür.

Sürekli temellerde etriye sayısı, temel genişliğine göre değişir: Temel genişliği 40 cm'den küçükse: Tek etriye kullanılır. 40 cm ≤ B < 80 cm ise: Çift etriye kullanılır. B ≥ 80 cm ise: Üç etriye kullanılır. Bu uygulamada, etriye kol uzunlukları dikkate alınmaz, sadece temel genişliği dikkate alınır.

Donatı, betonarme yapılarda betonun çekme dayanımını artırarak yapı elemanlarının yük taşıma kapasitesini ve dayanıklılığını artırmak için kullanılır. Donatının kullanım amaçları şunlardır: Çekme kuvvetlerine karşı direnç sağlamak. Yapının çatlamasını ve dağılmasını engellemek. Betonarme elemanların dayanımını artırmak. Yapısal süreklilik ve taşıyıcılık kazandırmak. Ayrıca, donatı yapıların esnekliğini ve direncini artırır.

AutoCAD'de donatı çizimi için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: AutoRebar Eklentisi: Donatı çizme ve metraj çıkarma işlemlerinde yardımcı olabilir. AutoLISP: AutoCAD'de donatı çizimi için kullanılabilir. Ayrıca, AutoCAD'de üç boyutlu donatı çizimi için "lalunadesignblog" sitesinde bir ders bulunmaktadır. Daha fazla bilgi ve destek için Autodesk forumları gibi kaynaklar da kullanılabilir.

Sargı donatısı, betonarme yapıların davranışını çeşitli şekillerde etkiler: Moment-eğrilik davranışını iyileştirir. Sistem davranışını etkiler. Eksenel yükün etkisini değiştirir. Bu etkiler, betonarme yapıların tasarımında ve analizinde sargı donatısı oranının dikkate alınmasını önemli kılar.

Tevzi donatısı, perde duvarlarda yatay olan donatıya verilen isimdir. Şakül donatısı ise perde duvarlarda dikey olan donatıya denir.

Patlatma donatısı, ard germe betonunda, germe esnasında ard germe kafalarına yakın yerlerde çok büyük germe kuvvetleri olduğu için, ard germe betonunun kafayı bastırıp betonu patlatmaması amacıyla konulan dairesel donatıdır.