Doçentlik

En erken 35 yaşında doçent olunabilir.

8 yıllık öğretim görevlisi, gerekli şartları yerine getirerek doçent olabilir. Doçent olabilmek için öncelikle doçentlik sınavını geçmek gerekmektedir. Öğretim görevlilerinin doçent olabilmesi için ayrıca doktora derecesine sahip olmaları veya diş hekimliği, tıp, veteriner hekimlik, eczacılık gibi tıp alanlarında uzmanlık derecesi almış olmaları gerekmektedir.

Evet, doçent olmak için doktora derecesi almak şarttır.

Doçentlik ders verme şartı tamamen kalkmamıştır, ancak 2024 yılı itibarıyla bazı güncellemeler yapılmıştır. Daha önce doçentlik başvurularında bir dönem ön lisans dersi vermiş olmak yeterli görülürken, yeni kriterlere göre asgari dört dönem ders vermiş olmak gerekmektedir.

Doçentliğin iptal edilmesi için başvurulacak yerler şunlardır: 1. Üniversitelerarası Kurul (ÜAK): Doçentlik başvurularının değerlendirilmesi ve unvan iptali süreçlerini yürütür. 2. Yükseköğretim Kurulu (YÖK): Akademik etik ihlaller konusunda yetkilidir. 3. İdari Mahkemeler: Hukuka aykırı kararların iptali için başvurulabilecek yargı organlarıdır. İptal kararına karşı itiraz dilekçesi ÜAK'a verilebilir veya idari mahkemede dava açılabilir.

Evet, kitap bölüm yazarlığı doçentlik başvurusunda sayılabilir. Doçentlik başvuru şartlarında, ulusal veya uluslararası tanınmış yayınevleri tarafından yayınlanan kitap bölüm yazarlığı puanlamaya dahil edilmektedir.

Doçentlik kitap bölüm yazarlığı yapmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Konu Belirleme ve Editörle İletişim: Konuyu belirlemek ve kitabın editörüne kısa bir özet sunmak gereklidir. 2. Araştırma ve Literatür Taraması: Konunuzla ilgili güncel kaynakları toplayarak kapsamlı bir literatür taraması yapın. 3. Bölüm Yapısını Oluşturma: Giriş, literatür özeti, yöntem, bulgular ve tartışma, sonuç ve öneriler gibi bölüm başlıklarını belirleyerek bölüm yapısını oluşturun. 4. Yazım ve Formatlama: Kitap bölümünün yazımında akademik dilin kullanılması ve kısa, öz cümlelerle anlatım desteklenmesi önerilir. 5. Hakem Değerlendirmesi ve Yayın: Bölüm, editörün belirttiği formatta ve zamanında gönderildikten sonra hakemler tarafından değerlendirilir.

Doçentlik tek yazar puan haksızlığı, doçentlik başvurularında tek yazarlı makalelerde puanlama yapılırken jüri üyelerinin keyfi olarak farklı puanlar vermesi durumunu ifade eder. Doçentlik kriterlerine göre, tek yazarlı makalelerde yazar tam puanı alırken, iki yazarlı makalelerde başlıca yazar tam puanın 0,8'ini, ikinci yazar ise tam puanın 0,5'ini alır.

YÖK'ün belirlediği bazı kriterler şunlardır: 1. Doçentlik Başvuru Kriterleri: SCIE veya SSCI kapsamındaki dergiler için Web of Science Quartile kategorisinin dikkate alınması, kitap ve kitap bölümleri için WoS Book Citation Index referansının kullanılması. 2. Atama Kriterleri: Akademik unvanlar, yayın ve araştırma faaliyetleri, eğitim ve öğretim deneyimi, özgeçmiş ve referanslar. 3. Lisansüstü Eğitim Kriterleri: Doktora programının en az 6 öğretim üyesiyle, yüksek lisans programının ise en az 3 öğretim üyesiyle açılabilmesi. 4. Bilimsel Faaliyetlerin Değerlendirilmesi: Yayınların etki faktörü, proje ve araştırma destekleri gibi unsurların değerlendirilmesi.

Doçentlik başvurularının erken görünümü, yılda iki kez olmak üzere Mart ve Ekim ayının yirminci günü başlar.

Doçentlikte temel alan, adayın başvuru yaptığı alandaki akademik çalışmalarını ve katkılarını belirlediği bölümdür. Temel alanlar şu şekildedir: 1. Eğitim Bilimleri; 2. Fen Bilimleri ve Matematik; 3. Filoloji; 4. Güzel Sanatlar; 5. Hukuk; 6. İlahiyat; 7. Mimarlık, Planlama ve Tasarım; 8. Mühendislik; 9. Sağlık Bilimleri; 10. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler; 11. Spor Bilimleri; 12. Ziraat, Orman ve Su Ürünleri. Adaylar, doçentlik başvurusu yaparken bu 12 temel alandan birinde çalışma yaptıklarını belirtmelidir.

Evet, tek yazarlı makaleler doçentlik başvurusunda sayılabilir. Ancak, doçentlik kriterlerine göre puanlama, makalenin yazıldığı bilim alanına göre değişir: - Eğitim Bilimleri, Filoloji, Güzel Sanatlar, Hukuk, İlahiyat ve Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler alanlarında tek yazarlı makalelerde başlıca yazar tam puan alır. - Fen Bilimleri, Matematik, Mühendislik ve Ziraat, Orman ve Su Ürünleri alanlarında ise tek yazarlı makalelerde başlıca yazar tam puanın tamamını alır, iki yazarlı makalelerde ise başlıca yazar puanın 0,8'ini alır.

Erken görünüm (advance online publication) yayınları, doçentlik başvurularını doğrudan etkilemez, çünkü bu tür yayınlar, tam yayım süreçlerini tamamlamamış çalışmalar olarak kabul edilir ve doçentlik başvurularında kullanılamazlar. Doçentlik başvurularında kabul edilebilmesi için yayınların, DOI numarası almış ve tüm değişiklik ihtimalleri ortadan kalkmış olması gerekmektedir.

BKCI (Book Citation Index) puanı, akademik kitapların atıf analizlerine dayanarak hesaplanır ve doçentlik başvurularında önemli bir kriterdir. BKCI puanının hesaplanmasında dikkate alınan bazı faktörler şunlardır: 1. Yayın Türü: Kitap veya kitap bölümü olması. 2. Yayınevi: Web of Science'ta yer alan ve BKCI tarafından indekslenen yayınevlerinden biri olması. 3. Hakem Değerlendirme Süreci: Yayının hakem sürecinden geçmesi. 4. Atıf Sayısı: Kitabın veya kitap bölümünün atıf aldığı çalışmaların sayısı. 2025 yılı itibarıyla doçentlik başvurularında BKCI indeksli yayınlar, 10 puan değerindedir.

Doçentlik sınavı, yılda iki kez olmak üzere Mart ve Ekim aylarında yapılır.

Kitap bölümü, doçentlik puanlama sisteminde 10 puan değerindedir.

Doçentlik atıf dizin yılı, makalenin yayınlandığı yıla göre belirlenir.

2024 yılı Ekim dönemi doçentlik başvuru kılavuzu yayınlanmıştır. Kılavuza, Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) üzerinden ulaşılabilir: https://dbs.yok.gov.tr/.

Doçentliğe en erken 35 yaşında olunabilir.

Doçentliğe başvuran adayın eser inceleme raporu, iki ana aşamada hazırlanır: ön inceleme ve detaylı değerlendirme. 1. Ön İnceleme: Adayın eserlerinin, doçentlik bilim alanının başvuru şartlarına uygunluğu, etik ve intihal incelemeleri ile puan hesaplamaları, alanında uzman öğretim üyeleri tarafından yapılır. 2. Detaylı Değerlendirme: Ön inceleme aşamasını geçen adayların eserleri, beş asıl ve iki yedek üyeden oluşan bir jüri tarafından değerlendirilir.