DilBozuklukları

Tıpta "leksi" terimi, Yunanca kökenli olup "kelime" anlamına gelir. Disleksi, özel öğrenme güçlüğü olarak da bilinen bir öğrenme bozukluğudur ve bu terim, "leksi" ile "dis" (zorluk veya yoksunluk) kelimesinin birleşiminden oluşur; dolayısıyla "kelime-dil yokluğu veya zorluğu" anlamına gelir. Disleksi, kelimeleri heceleme, hızlı okuma ve yazma gibi becerilerde zorlanma veya yanlış telaffuz etme şeklinde kendini gösterebilir.

Kekemeliğin temsili neden tavşanın olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, kekemelik hakkında bazı bilgiler şu şekildedir: Kekemelik, ses, hece, sözcük tekrarları ve uzatmaları, duraklamalar, konuşmaya başlamada zorluk gibi belirtilerle konuşmanın akıcılığı ve ritminde meydana gelen bozukluklardır. Nedenleri arasında genetik faktörler, dil gelişimi, beyin yapısı ve işlevi, stres ve duygusal durumlar yer alır. Tedavi yöntemleri arasında konuşma terapisi, bilişsel davranışçı terapi ve evde uygulanabilecek ebeveyn-çocuk çabaları bulunur.

Kekeme Osman'ın hastalığı, kekemelik olarak adlandırılır. Kekemelik, konuşma akışının duraklamalar, ses ve hece tekrarları ile bozulduğu bir konuşma bozukluğudur. Kekemeliğin nedenleri tam olarak bilinemese de, genetik faktörler, dil ve ağız kaslarında yaşanan problemler, beyin aktivitesindeki farklılıklar ve stres gibi etmenler rol oynayabilir.

Broca ve Wernicke afazisi, beynin farklı bölgelerine hasar gelmesi sonucu ortaya çıkan iki farklı dil bozukluğudur. Broca afazisi (dışavurumcu afazi), sol yarıkürenin ön lobundaki Broca bölgesinde meydana gelen hasar nedeniyle oluşur. Wernicke afazisi (alıcı afazi) ise sol yarıkürenin arka lobundaki Wernicke bölgesinde hasar oluştuğunda ortaya çıkar.

Çocuğun dil çıkaramamasının birkaç nedeni olabilir: 1. Gelişimsel Gecikme: Doğuştan veya sonradan oluşan işitme engeli, dudak ve dil yapısının gelişimsel sorunları gibi nedenler dil gecikmesine yol açabilir. 2. Artikülasyon Bozukluğu: Pelteklik, ağız yapısında bozukluk veya dudaklarda yarık gibi yapısal bozukluklar doğru seslerin ağızdan çıkmasını engelleyebilir. 3. Nörolojik Sorunlar: Beynin kas ve sinir dokularıyla tam koordine olamaması sonucu ortaya çıkan apraksi gibi nörolojik rahatsızlıklar, çocuğun sesleri doğru şekilde çıkaramamasına neden olabilir. 4. Psikolojik Faktörler: Stres, kaygı veya travmatik deneyimler gibi psikolojik nedenler de konuşma bozukluklarına yol açabilir. Bu tür durumlarda, bir uzmana danışarak çocuğun dil ve konuşma becerilerinin değerlendirilmesi ve gerekli tedavi sürecinin başlatılması önemlidir.

Akıcı olmayan afazi türleri şunlardır: Broca Afazisi (Tutuk Afazi). Transkortikal Motor Afazi. Global (Küresel) Afazi. Akıcı olmayan afazi türlerinde, dili anlama becerileri, dili üretme becerilerine oranla daha iyidir.

GSLI kısaltması iki farklı anlama gelebilir: 1. Gloria Steinem Leadership Institute (GSLI): Choice USA adlı kuruluşa ait bir eğitim programıdır. 2. Grammatical Specific Language Impairment (G-SLI): Dil engeli olan bir tür spesifik dil bozukluğu. "Temif" kelimesi ise Türkçe'de "temdit" olarak geçer ve bu da "uzatma" veya "sürdürme" anlamına gelir.

Konuşma terapistine aşağıdaki durumlarda gitmek gerekebilir: Çocuklarda gelişimsel gecikmeler, artikülasyon sorunları ve dil bozuklukları; Yetişkinlerde inme, beyin hasarı, nörolojik bozukluklar ve yaşa bağlı dil sorunları; Kekemelik, ses bozuklukları, yutma güçlükleri ve işitme kaybı gibi durumlar; Down Sendromu, Serebral Palsi gibi özel durumlar. Ayrıca, herhangi bir konuşma zorluğu yaşayan her yaştan birey de bir konuşma terapistinden yardım alabilir. Konuşma terapistine gitmek için bir hekimin yönlendirmesi de mümkündür.

Şive bozukluğu, yani konuşma bozukluğu, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: 1. Genetik Faktörler: Ailede konuşma bozukluğu öyküsü olan bireylerde risk daha yüksektir. 2. Beyin Yapıları: Beyindeki yapısal veya işlevsel farklılıklar konuşma bozukluklarına yol açabilir. 3. Gebelik ve Doğum Komplikasyonları: Gebelik sırasında ve doğumda meydana gelen komplikasyonlar bebeğin beyin gelişimini etkileyebilir. 4. İşitme Sorunları: İşitme yeteneğinin eksikliği, konuşma gelişimini olumsuz etkiler. 5. Çevresel Faktörler: Çevresel faktörler ve stres, anksiyete gibi psikososyal faktörler de şive bozukluğuna neden olabilir. 6. Yabancı Dil Etkisi: Yabancı dil öğrenirken anadili şiveden kaynaklanan telaffuz alışkanlıkları da şive farklılıklarına yol açabilir.

Evet, afazi ve söz yitimi aynı anlama gelir. Afazi (söz yitimi), beynin bazı bölgelerinde meydana gelen işlev bozukluğu sonucu ortaya çıkan konuşma, konuşulanı anlama, tekrarlama, okuma-yazma gibi becerilerin gerçekleştirilememesi sorunudur.

Evet, MEB kazanım testlerinde anlatım bozuklukları bulunmaktadır. Bu bozukluklar, iki ana başlık altında incelenir: anlamsal ve yapısal bozukluklar. Örnek anlamsal bozukluklar: - Gereksiz sözcük kullanımı. - Anlamca çelişen sözcüklerin birlikte kullanılması. - Mantık hataları. Örnek yapısal bozukluklar: - Özne-yüklem uyumsuzluğu. - Eklerin yanlış kullanımı. - Tamlama yanlışları.

En ağır dil bozukluğu olarak kabul edilebilecek tek bir bozukluk yoktur, çünkü dil bozuklukları farklı türlerde ve şiddette olabilir. Ancak, bazı ağır dil bozuklukları şunlardır: 1. Afazi: Beynin dilden sorumlu alanlarının hasarlanması sonucu ortaya çıkan, dili ifade etme ve anlamanın yanı sıra okuma ve yazmayı da etkileyen bir bozukluktur. 2. Global Afazi: Hem ifade edici (konuşma ve yazma) hem de alıcı (algılama ve okuma) dilde belirgin problemlerin görüldüğü en ağır afazi tipidir. 3. Kekemelik: Konuşmanın ritmi ve akıcılığını etkileyen, ses ve hece tekrarları, kelimeleri uzatma ve duraksamalarla karakterize edilen bir bozukluktur.

FoxP2 mutasyonunun nedeni, genellikle sporadik mutasyonlar (de novo) veya ebeveynlerden miras alınması olarak iki şekilde ortaya çıkabilir. Sporadik mutasyonlar: Bu mutasyonlar, embriyonun gelişimi sırasında rastgele olarak genetik materyalde meydana gelen değişikliklerdir. Ebeveynlerden miras alınması: Nadir durumlarda, bir ebeveynde aynı FoxP2 değişikliği varsa, bu değişikliği çocuğuna aktarabilir. FoxP2 mutasyonları, konuşma ve dil bozukluklarına yol açan FoxP2 ile ilişkili sendromun gelişmesine neden olur.

Sağır ve dilsiz kavramları farklı anlamlara gelmektedir: - Sağır, işitme yeteneğini tamamen veya kısmen kaybetmiş kişiyi ifade eder. - Dilsiz, konuşma yeteneğine sahip olmayan veya kısıtlı bir şekilde konuşabilen kişiyi tanımlar.

Dilgem'de aşağıdaki bozukluklar tedavi edilmektedir: 1. Gelişimsel bozukluklar: Zihinsel, bedensel ve yaygın gelişimsel bozukluklar. 2. Konuşma bozuklukları: Artikülasyon bozuklukları, akıcılık bozuklukları, ses ve rezonans bozuklukları. 3. Dil bozuklukları: Alıcı ve ifade edici dil bozuklukları, bilişsel iletişim bozuklukları. Tedavi yöntemleri arasında fizyoterapi, ergoterapi, dil ve konuşma terapisi, özel eğitim programları ve tıbbi tedaviler yer almaktadır.

En ağır konuşma bozuklukları arasında kekemelik ve afazi öne çıkmaktadır. - Kekemelik, konuşmanın akıcılığını etkileyen ve seslerin tekrarlanması, uzatılması veya duraklamalarla karakterize edilen bir bozukluktur. - Afazi, beynin dilden sorumlu alanlarının hasarlanması sonucu ortaya çıkan, dili ifade etme ve anlamanın yanı sıra okuma ve yazmayı da etkileyen bir dil bozukluğudur.

Broca bölgesinin hasar görmesi durumunda, Broca afazisi olarak adlandırılan bir konuşma bozukluğu ortaya çıkar. Diğer belirtiler arasında: - Kısa ve gramatik açıdan hatalı cümleler kullanma; - Tekrarlama güçlüğü; - Yazma becerilerinin bozulması. Hasarın ciddiyetine ve beynin hangi bölgesinde gerçekleştiğine bağlı olarak, kişinin anlama yeteneği de etkilenebilir.