Devrim

Atatürk'ün değişim ve dönüşüm süreci, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun'a çıkışıyla başlayan Türk İstiklal Mücadelesi ile birlikte başlamıştır. Ancak, bazı kaynaklara göre bu süreç, 1919'da ülkenin İtilaf Devletleri'ne teslim olmasından sonra Anadolu'daki direniş hareketinin Mustafa Kemal tarafından örgütlenmesiyle 1919 yılında başlamıştır. Atatürk'ün devrimleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılması ve yeni bir ulus-devletin inşa edilmesi sürecinde, Türkiye’nin siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısında büyük dönüşümler yaratmıştır.

Zimmerwald Solu, 5-8 Eylül 1915'te İsviçre'nin Zimmerwald köyünde düzenlenen konferansta, Lenin'in girişimiyle kurulan bir gruptur. Amaçları: Emperyalist savaşı kınamak. Sosyal şovenlerin veya sosyal-yurtseverlerin ihanetini protesto etmek. Ulusal burjuvazinin savaşlara katılımını eleştirmek. Yeni bir Enternasyonal'in kurulmasını savunmak. Üyeleri: Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nden Vladimir Lenin ve Grigori Zinoviev. Letonya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nden Jānis Bērziņš. Polonya ve Litvanya Krallığı Sosyal Demokrat Partisi'nden Karl Radek. Alman Sosyal Demokrat Partisi'nden Julian Borchardt. İsviçre Sosyal Demokrat Partisi'nden Fritz Platten. İsveç ve Norveç'ten temsilciler. Zimmerwald Solu, kendisini ılımlılardan ayırmak için "sol" adını kullanmıştır.

Paris Komünü'nün tarihi, dünya sosyalist hareketleri için bir ilham kaynağı olması ve işçi sınıfı mücadelesi tarihinde önemli bir bölüm olarak incelenmesi nedeniyle önemlidir. Paris Komünü'nün önemli yönleri şunlardır: İlk işçi hükümeti: Komün, işçi sınıfının iktidarı ilk kez ele geçirmesidir. Laiklik: Kilise ile devlet işlerini ayırmış ve din adamlarını sivil statüye düşürmüştür. Sosyal reformlar: Çocuk işçi yasalarının düzenlenmesi, gece çalışmasının yasaklanması ve görev sırasında ölen Ulusal Muhafızların ailelerine maaş bağlanması gibi reformlar gerçekleştirilmiştir. Kanlı bastırma: Komün, 28 Mayıs 1871'de Versailles orduları tarafından dağıtılmış ve 20 binden fazla Komün destekçisi katledilmiştir.

Che Guevara'nın aşk ile ilgili sözlerinden biri şöyledir: > "Aşk bir eşkıyanın hayata itirazıdır." Ayrıca, Che Guevara'nın aşk ile ilgili olarak "İnsanlık aşkı, doğruluk ve adalet aşkı.

Nikolay Çernişevski, hükümete karşı bildiriler hazırlamak ve öğrenci ayaklanmalarını teşvik etmek suçlamalarıyla 1862 yılında tutuklanmıştır. Çernişevski, "Barshık Köylülerine Dostlarından Selam" başlıklı bildirge nedeniyle Haziran 1862'de tutuklanmış ve Petropavlovsk Kalesi'nde hapsedilmiştir. Ayrıca, 1864 yılında "Velikoruss" (Büyük Ruslar) adlı bildirinin hazırlanmasındaki rolü nedeniyle de suçlanmıştır.

Çariçe Aleksandra, 17 Temmuz 1918'de, Bolşevikler tarafından Yekaterinburg'daki Ipatiev evinde, eşi ve çocuklarıyla birlikte kurşuna dizilerek öldürülmüştür. Aleksandra'nın ölümüne yol açan olaylar, 1917 Ekim Devrimi'nin ardından ailesinin sürgüne gönderilmesiyle başlamış, I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgiler ve Rasputin'in devlet işlerine karışması gibi olaylarla devam etmiştir. Rus Ortodoks Kilisesi, 2000 yılında Çar II. Nikolay ve eşi Aleksandra'yı aziz ilan etmiştir.

"Muro: Nalet Olsun İçimdeki İnsan Sevgisine" filmi, cezaevinden çıkan Muro ve Çeto'nun devrimi köyden başlatmak üzere memleketlerine dönüşlerini konu alır. İlk planları evlenip yuva kurmak ve örnek birer devrimci olmaktır.

Özgürlüğü temsil eden resimlerden biri, Fransız ressam Eugène Delacroix'in 1830 yılında yaptığı "Halka Yol Gösteren Özgürlük" (Liberty Leading the People) adlı eserdir. Bu tabloda, özgürlüğü simgeleyen bir kadın, bir elinde Fransız bayrağı, diğer elinde ise bir tüfek taşıyarak yürümekte ve devrimci insanlara barikatları aşmada öncülük etmektedir. Ayrıca, Pinterest gibi platformlarda da çeşitli özgürlük resimlerini bulmak mümkündür.

Louis Auguste Blanqui'nin anarşizm anlayışı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Blanquizm olarak bilinen siyasi ideolojisi hakkında bilgi mevcuttur. Blanquizm, sosyalizmin, kitlesel örgütlenme yerine, yüksek derecede organize ve gizli bir grup devrimci sosyalist tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini savunan bir düşüncedir. Blanqui, proletaryanın baskın rolüne ve halk hareketlerine inanmaz; devrimlerin, profesyonel ve adanmış küçük bir grup devrimci tarafından yapılması gerektiğini savunur.

Devrimci filmler, genellikle devrimci hareketlerin, devrimcilerin ve toplumsal mücadelelerin hikayesini anlatır. Örneğin, "Devrimci" (The Revolutionary, 1970) filmi, üniversite yıllarından itibaren radikal organizasyonlar içinde yer alan bir devrimcinin öyküsünü işler. Ayrıca, "Aşk ve Devrim" filmi, 68, 70'ler ve 80'ler kuşağının solcu ve devrimci karakterlerinin insani yönlerini, melankolilerini ve tutkularını ele alır. "Devrimden Önce" (1964) filmi ise, tipik bir burjuva ailesinin oğlunun devrimcilikle tanışmasını ve sonrasında yaşadığı çelişkileri konu alır. Üçüncü Sinema hareketi kapsamında yapılan filmler de, kültür, tarih ve toplumsal sorunları gerçekçi bir şekilde yansıtarak, sesi bastırılmış olanları anlatmayı amaçlar.

Kızıl Kmerler, resmi adıyla Kamboçya Komünist Partisi, 1975-1979 yılları arasında Kamboçya'da iktidarı ele geçiren radikal devrimci bir harekettir. Amaçları: Toplumun tüm üyelerinin eşit olduğu ve ekonomik üretimin sadece topluma ait olması. Tarıma dayalı bir "sınıfsız toplum" yaratmak. Uyguladıkları politikalar: Kentlerde yaşayan insanların kırsal alana göçe zorlanması. Küçük bir başkaldırının veya itirazın öldürülmek için sebep sayılması. Eğitimli insanlar, etnik azınlıklar ve entelektüellerin hedef alınması. Para, pazar ve ticaretin yasaklanması. Sonuçlar: Yaklaşık 2 milyon insanın ölümü. 1979'da Vietnam'ın Kamboçya'yı işgal etmesiyle iktidarın kaybedilmesi. Pol Pot'un 1998'de ölümünden sonra örgüt büyük ölçüde dağılmıştır.

1905 yılında 1905 Rus Devrimi gerçekleşmiştir. Bu devrim, Çar II. Nikolay’ın mutlak gücüne meydan okuma olaylarıdır. 1905 Rus Devrimi'nin bazı sonuçları: Anayasal monarşiye geçiş; Çarlık Duması'nın kurulması; Çok partili seçimlerin yapılması; 1906 Anayasası'nın oluşturulması. Ancak, devrim, Çarlık rejiminin yıkılmasını ve bazı bölgelerdeki bağımsızlık yönünde yapılan silahlı ayaklanma girişimlerinin başarılı olmasını sağlayamamıştır.

Romanya'da devrim, 16 Aralık 1989'da ülkenin batısındaki Temeşvar (Timișoara) şehrinde Macar bir rahibin rejim muhalifi olduğu gerekçesiyle sürgüne gönderilmeye çalışılması üzerine başlayan ayaklanmanın polis ve Securitate'nin müdahale etmesiyle yayılmasıyla başladı. 19 Aralık’ta kendi askerleri de taraf değiştirip, Çavuşesku’ya karşı isyancıların yanında yer aldı. Devrim, 25 Aralık 1989'da, yaklaşık bir saat süren yargılamanın ardından Nikolay ve Elena Çavuşesku'nun kitle katliamı, yolsuzluk, görevi kötüye kullanma, vatana ihanet ve kamu malını zimmetlerine geçirme suçlarından idama mahkûm edilmeleri ve aynı gün içinde idam edilmeleriyle sonuçlandı. Devrim, Romanya'daki sosyalist rejimin sona ermesiyle sonuçlandı.

Portekiz Krallığı'nın yıkılmasının bazı nedenleri: Rekabet: 16. yüzyılın sonlarından itibaren Hollanda, İngiltere, İspanya, Fransa ve Arap koloni imparatorluklarının yükselişiyle rekabet edemeyip uzun bir gerileme sürecine girmiştir. 1755 Lizbon Depremi: Lizbon'da meydana gelen deprem, Portekiz'in ekonomik ve siyasi gücünü zayıflatmıştır. İç karışıklıklar: 19. yüzyılda iç karışıklıklar ve siyasi istikrarsızlıklar yaşanmıştır. Brezilya'nın bağımsızlığı: 1822'de Brezilya'nın bağımsızlığını kazanması, Portekiz İmparatorluğu'nun sonunu getirmiştir. Ekonomik sorunlar: 20. yüzyılın başlarında artan ekonomik sorunlar ve siyasi krizler Krallığı zayıflatmıştır. 1910'da gerçekleşen bir devrimle Portekiz Krallığı yıkılmış ve yerine cumhuriyet ilan edilmiştir.

Romanovların son günleri, özellikle John Boyne'un "Romanov'ların Son Evi" adlı kitabında ve Alexander Dolgoruky'nin yönettiği "Romanovların Son Yolculuğu" belgeselinde ele alınmıştır. Kitapta, 1915 yılında arkadaşının Romanov hanedanına mensup bir kişiye suikastını önleyen Georgi'nin, ödül olarak Çar II. Nikolay'ın tek oğlu Aleksey'in özel muhafızlığına getirilmesi ve 1981 yılında ölüm döşeğindeki karısıyla geçmişlerini hatırlaması anlatılmaktadır. Belgeselde ise Çar II. Nicolas’ın ortadan kaldırılmasından bir yüzyıl sonra, imparatorluk ailesinin Temmuz 1918’de Yekaterinburg’daki suikastına kadar olan son ayları işlenmektedir. Ayrıca, II. Nikolay ve ailesinin 1918'de Yekaterinburg'da infaz edilmesi, 300 yıllık Romanov saltanatının sonunu simgeleyen trajik bir olay olarak tarihçiler tarafından incelenmektedir.

Bastille Günü, 14 Temmuz 1789'da gerçekleşen Bastille Baskını'na dayanan gerçek bir hikayedir. Bastille Baskını, Fransız Devrimi'nin önemli bir olayı olup, Paris'te devrimci isyancıların Orta Çağ'dan kalma cephanelik ve siyasi hapishane olan Bastille'i basarak kontrolü ele geçirmeye çalışmasını konu alır.

Orhan Çekiç'in "Atatürk" kitapları, özellikle Kurtuluş Savaşı ve Atatürk'ün son yılları gibi önemli dönemleri ele almaktadır. "1938: Son Yıl" kitabında, Atatürk'ün silah arkadaşlarıyla olan ilişkileri, diktatör iddiaları, başkanlık rejimine karşı tutumu, Bursa Nutku'nun Atatürk'e ait olup olmadığı gibi konular incelenmektedir. "1919: Başlangıç - Samsun'dan Erzurum'a" kitabında, Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Türk milletinin yeniden dirilişi ve bağımsızlığı için başlattığı mücadele, Türk ve İngiliz belgeleri ışığında ele alınmaktadır. "1920: Teşkilatlanma - Sivas'tan Ankara'ya" kitabında ise Erzurum Kongresi'nden Büyük Millet Meclisi'nin açılışına kadarki teşkilatlanma süreci incelenmektedir. Çekiç'in kitapları, belgelere dayanarak akıcı bir anlatım sunar ve Cumhuriyet tarihinin önemli olaylarına ışık tutar.

Devrimci marşları söyleyen bazı gruplar ve kişiler: Grup Yorum. Beşiktaş taraftarları. Mahmut Tanal. Ayrıca, Tahsin İncirci gibi besteciler de devrimci marşlar ve halk ezgileri üzerine uyarlamalar yapmaktadır.

Che Guevara, Küba Devrimi'nde önemli roller üstlenmiştir: Gerilla Savaşı: Sierra Maestra Dağları'ndaki gerilla mücadelesinde hem doktorluk yapmış hem de askeri stratejist olarak öne çıkmıştır. İkinci Komutan: Kısa sürede isyancılar arasında yükselerek ikinci komutanlığa terfi etmiştir. Önemli Görevler: Devrim mahkemelerinde temyiz ve idam mangalarını gözden geçirmiş, sanayi bakanı olarak tarımsal toprak reformunu başlatmış ve Ulusal Banka'nın başkanlığını yapmıştır. Diplomatik Faaliyetler: Küba sosyalizmi adına dünyayı dolaşarak diplomatik görevler üstlenmiştir. Küba Füze Krizi: 1962 Küba Füze Krizi'ne neden olan Sovyet nükleer balistik füzelerinin Küba'ya getirilmesinde kilit rol oynamıştır. Guevara, 1965 yılında Küba'dan ayrılarak diğer ülkelerdeki devrimci hareketlere katılmış ve Bolivya'da gerilla hareketi sırasında 1967'de hayatını kaybetmiştir.

Proletarya devrimi, 25 Ekim 1917'de gerçekleşen ve "Ekim Devrimi" ya da "Bolşevik Devrimi" olarak bilinen ayaklanmadır. Proletarya devrimi fikri, Friedrich Engels ve Karl Marx tarafından geliştirilmiş ve Vladimir Lenin tarafından uygulanmıştır.