CümleYapısı

Cümle tamamlamada kullanılan bazı bağlaçlar şunlardır: Karşıtlık bağlaçları: "ama", "fakat", "lakin", "ancak", "oysa", "oysaki", "hâlbuki". Gerekçe bağlaçları: "çünkü". Özetleme bağlaçları: "kısacası", "demek ki", "açıkçası", "öyleyse", "yani", "özetle", "o hâlde", "anlaşılıyor ki". Koşul bağlaçları: "given that". Bağlaçların doğru kullanımı, cümleler arasında anlam bütünlüğünü sağlar ve ifadeyi daha akıcı hale getirir.

Kurallı cümleler (K) ve devrik cümleler (D) olarak sınıflandırılan bazı cümleler: Kurallı cümleler (K): Eymen bütün ödevini bitirmiş. Ayşe çok fazla kitap okur. Araba yolda kaldı dün. Yarın Beşiktaş'ın maçı var. Hayat kısa, uçuyor kuşlar. Devrik cümleler (D): Akşam maç var mı diye sordu. Yine çok geç kaldı okula. Yine saat kaç oldu bugün. Büyük maç berabere bitti. Korkma sakın karanlıktan. Kurallı ve devrik cümle ayrımı: Kurallı cümlelerde iş, oluş, hareket, durum bildiren kelimeler (eylem) cümlenin sonunda bulunur. Devrik cümlelerde ise bu kelimeler cümlenin başında veya ortasında yer alır.

Özne ve dolaylı tümlecin bulunduğu cümlelerde nesne, önce özne, sonra yüklem belirlenerek bulunur. Nesneyi bulmak için yükleme şu sorular sorulur: belirtili nesne için “neyi, kimi”; belirtisiz nesne için “ne”. Örneğin, "Kardeşim için bu saati beğendim" cümlesinde, "kardeşim" özne, "bu saati" ise belirtili nesnedir.

Çelişen ifadelerin düzeltilmesi için şu yöntemler uygulanabilir: Kelime seçiminde dikkatli olmak. Cümle yapılarını doğru oluşturmak. Düşünceyi net ifade etmek. Dil bilgisi kurallarına uyum sağlamak. Örnek: "Kesinlikle yarın gelebilirler" cümlesinde "kesinlikle" ve "yarın" sözcükleri arasında çelişki vardır. "Yanılmıyorsam derginin ikinci sayısının önümüzdeki günlerde çıkacağını tahmin ediyorum" cümlesinde "yanılmıyorsam" ve "tahmin ediyorum" sözcükleri arasında çelişki vardır.

Nakıs kelimesi ile kurulabilecek bazı cümle örnekleri: Eksik, tam olmayan, bitmemiş, noksan anlamında: "Nakıs kalan bilgilerimizi ikmale uğraşırlar". Özrü, kusuru olan anlamında: "Nakıs insandan kamil iş çıkmaz". Eksi anlamında (matematik terimi): "Nakıs adı, matematikte eksi sayısını ifade eder".

Konu cümlesi yazmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Ana fikri belirleme. 2. Öz ve spesifik olma. 3. Okuyucuyu çekme. Konu cümlesi, bir yazıda ele alınan ana konuyu özetleyen cümledir.

Olumsuz cümlelerde "not" kelimesi genellikle fiilin hemen önüne gelir. Örnekler: I am not going to school (Ben okula gitmiyorum). She is not a nurse (O kız/kadın bir hemşire değildir). They are not an engineer (Onlar mühendis değildir). Ancak, "not" kelimesi "do, does, is, are, am" gibi yardımcı fiillerle birlikte kullanıldığında bitişik yazılır. Örnekler: I don't like icecream (Dondurma sevmem). They aren't students (Onlar öğrenci değildir).

"Kim" ve "kiminle" soruları, cümlenin ögelerinden özne ve dolaylı tümleci (yer tamlayıcısı) buldurur. Özne, yükleme sorulan "kim, ne?" sorularıyla bulunur. Dolaylı tümleç, yükleme sorulan "kime, kimde, kimden; nereye, nerede, nereden; neye, neyde, neyden?" gibi sorularla bulunur.

Cümlenin yardımcı ögelerini bulmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Yüklem ve özneyi belirleyin. 2. Nesneyi bulun. 3. Dolaylı tümleci (yer tamlayıcısı) bulun. 4. Zarf tümlecini (zarf tamlayıcısı) bulun. Yardımcı ögeler, cümlenin kurulması için zorunlu değildir; ancak yüklemin anlamını çeşitli yönlerden tamamlarlar.

İki adet neden-sonuç cümlesi: 1. Trafik vardı, bu nedenle geciktim. 2. Grip olduğu için bugün işe gitmemiş.

İki noktadan sonraki cümlenin nasıl başladığına dair bir örnek, cümleye büyük harfle başlanması gerektiğidir. Örnek: - Annesi merakla çocuğuna sordu: "Bu sınavdan düşük not mu aldın?". - Tam kapıdan çıkmak üzereyken sordu: "Akşam erken gelecek misin?". İki noktadan sonra gelen ifade bir cümle değilse ve ilk sözcüğünün başka bir kural nedeniyle büyük yazılması gerekmiyorsa, ifade küçük harfle başlar. Örnek: - Helva yapmak için şunlara ihtiyacımız var: yağ, şeker ve un.

Bir cümleyi başka bir cümleye çevirme, "yeniden ifade etme" veya "paraphrasing" olarak adlandırılır. Bu işlem, bir metnin anlamını değiştirmeden, farklı kelime ve cümlelerle yeniden yazılmasını içerir. Bu amaçla kullanılabilecek bazı çevrimiçi araçlar şunlardır: editpad.org; paraphraser.io; duplichecker.com; rephrase.info; paraphrasetool.ai.

Dolaylı eylem, Ulus Baker'in kavramsallaştırdığı bir eylem felsefesidir. Dolaylı eylem ayrıca şu anlamlara da gelebilir: Dolaylı söz eylemler. İtalya'daki Slow Food hareketi. Japonya'daki hikikomoriler. Amerika'da ortaya çıkan "lying flat" hareketi.

Açıklama cümlelerinde kullanılan bazı bağlaçlar şunlardır: "Demek ki", "özetle", "kısacası" gibi özetleme bağlaçları. "Çünkü", "madem(ki)", "zira" gibi gerekçe bağlaçları. "Ancak", "fakat", "oysa" gibi karşıtlık bağlaçları. "Ki" bağlacı, cümleye "neden-sonuç, açıklama, şart" gibi anlamlar katar. Bağlaçlar, cümleleri veya cümle unsurlarını birbirine bağlar, ancak kendi başlarına anlamları yoktur.

"İçin" ve "üzerine" edatlarının sebep-sonuç cümlelerinde nasıl ayırt edilebileceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, sebep-sonuç ve amaç-sonuç cümlelerini ayırt etmek için şu yöntem kullanılabilir: Sebep-sonuç cümlelerinde verilen yargılardan ikisi de gerçekleşmiştir. Amaç-sonuç cümlelerinde verilen yargılardan birisi gerçekleşmişken diğeri gerçekleşmemiştir. Ayrıca, bir cümlenin sebep-sonuç cümlesi olup olmadığını anlamak için birleşik cümlenin ortasına (noktalama yerine) “çünkü” bağlacı getirilebilir. Örnek: "Hızlı konuştuğunuz için ne dediğinizi anlayamadım" (sebep-sonuç). "Elindeki tüm tiyatro biletlerini satmak üzere derneklere, okullara gitti" (amaç-sonuç).

Kürtçe cümle yapısı, Türkçe ve Farsça'dan farklı bir dizilime sahiptir. Bazı cümle yapıları: Özne + yüklem: "Tu rûdinî" (Sen oturuyorsun). Özne + tümleç + yüklem: "Ez li mal rûniştime" (Ben evde oturmuşum). Özne + nesne + yüklem: "Şivên nanê xwe dereng xwar" (Çoban ekmeği geç yedi). Ergatif bir dil olan Kürtçe'de fiil, bazen özneye göre, bazen de nesneye göre çekimlenir. Kürtçe'de isimler tek başına çoğul eki almaz, ancak cümle içinde veya başka kelimelerle birlikte kullanıldığında çoğul olduğu anlaşılır.

Evet, etken çatıda özne bellidir. Etken çatılı fiillerde, eylemi gerçekleştiren özne açıkça bellidir ve eylemi doğrudan kendisi yapar. Etken çatının temel özellikleri: Özne aktiftir. Fiil genellikle yalın haldedir. Nesne belirtili veya belirtisiz olabilir.

Neden-sonuç cümlelerinde olumsuzluk eki kullanılabilir. Olumsuzluk eki, Türkçede cümlelere olumsuz anlam kazandırmak için kullanılır ve bu ek -me'dir. Örnek: "Hava karardığından dolayı / göz gözü görmüyordu" cümlesinde, "karardığından" kelimesi neden cümlesini oluşturur ve bu cümlede olumsuzluk eki kullanılmıştır. Ayrıca, "Kaliteli değil, bu kumaşı kesinlikle almam" cümlesi de neden-sonuç ilişkisi içermekte ve olumsuzluk eki barındırmaktadır.

Cümlede fiilimsi bulunması, cümlenin çok yüklemli (sıralı) olduğunu göstermez. Birden çok yüklemli (sıralı) cümleler, birden fazla yüklemin virgül veya noktalı virgülle bağlanmasıyla oluşur. Fiilimsi bulunan cümleler ise, tek yüklemi olan ve içinde fiilimsi bulunan cümlelerdir.

İngilizce'de "to be" fiili, "olmak" anlamına gelir ve çeşitli amaçlarla kullanılır: İsim cümlelerinde: Sadece özneyi betimleyen, eylem belirtmeyen cümlelerde fiil olarak kullanılır. Yardımcı fiil olarak: Present Continuous Tense'de: Fiilden önce gelerek sürekliliği belirtir. Simple Present Tense'de: Öznenin ne olduğunu belirtir. Planlı gelecek zaman cümlelerinde: "...going to" yapılarında anlam bütünlüğünü korur. Edilgen cümlelerde: Yardımcı fiil olarak kullanılır. Soru cümlelerinde: Başa alınarak soru formu oluşturulur. Olumsuz cümlelerde: Yanına "not" getirilerek cümle olumsuz yapılır.