Cümle

"Sentences" ve "sentence" arasındaki fark, kullanım bağlamına bağlıdır: "Sentence" kelimesi, tek bir dil birimini, yani tam bir düşünceyi ifade eden bir cümleyi ifade eder. "Sentences" ise birden fazla tam düşünceyi ifade eden cümle anlamına gelir.

Cümle ve sözce arasındaki temel fark, cümle dil bilgisine ait bir terimken, sözce "sözceleme dil bilimi"ne ait bir terimdir. Cümle, sözün üretim anı düşünülmeden, sadece sentaksa göre (özne, nesne, yüklem) tanımlanmış bir birimdir. Sözce, bir konuşmacı tarafından üretilen sözlü ve yazılı her türlü mesajdır. Ayrıca, cümle bir duygu, düşünce veya isteği ifade etmek için kurulan ve kendi içinde anlam ve yargı bütünlüğü olan söz dizisi olarak da tanımlanabilir.

Cümle ve tümce arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Tümce, Arapça kökenli bir kelime olup, genellikle merkezi sınavların paragraf sorularında kullanılır. Cümle ise, bir duygu, düşünce veya isteği ifade eden, kendi içinde anlam ve yargı bütünlüğü olan söz dizisi veya kelime grubudur. Özetle, "tümce" ve "cümle" terimleri anlam bakımından aynıdır; ancak "tümce" daha çok resmi veya akademik metinlerde tercih edilirken, "cümle" günlük dilde daha yaygın olarak kullanılır.

Cümlenin ögeleri ve cümlede anlam çalışmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: Cümlenin ögelerini öğrenmek: Temel ögeler: Yüklem ve özne, cümlenin temel ögeleridir. Yardımcı ögeler: Nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci ve edat tümlecinden oluşur. Cümlede anlam çalışmak için: Yüklemi belirlemek: Diğer ögeleri bulurken tüm sorular yükleme yöneltilir. Özneyi bulmak: Özne, yükleme sorulan “kim, ne” soruları ile bulunur. Nesneyi belirlemek: Nesne, öznenin yaptığı işten etkilenen öğedir ve yükleme sorulan “ne, neyi, kimi” sorularıyla bulunur. Tümleçleri incelemek: Dolaylı tümleç, yüklemin anlamını yer, bulunma ve yönelme açısından tamamlayan ögedir. Cümlenin ögeleri ve cümlede anlam ile ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: dilbilgisi.net; ogmmateryal.eba.gov.tr; turkceci.net; tr.wikipedia.org.

Yüklem, cümlenin temel ögesidir. Yüklem, cümlede iş, oluş ve yargıyı bildiren çekimli unsurdur. Yüklem, kurallı cümlelerde sonda bulunur. Yüklemi bulmak için herhangi bir soru yoktur. Yüklem tek kelimeden oluşabileceği gibi bir söz grubundan da oluşabilir.

Hayır, fiilde çatı ve cümlede çatı aynı şey değildir. Fiilde çatı, fiillerin cümlede nesne alıp almamalarına veya aldıkları özneye göre gösterdikleri özelliktir. Cümlede çatı ise, dil bilgisi terimi olarak kullanılmayan bir ifadedir. İsim cümlelerinde çatı özelliği aranmaz.

Bir cümlede birden fazla tümleç bulunabilir. Cümlede olabilecek tümleç türleri: Belirtili ve belirtisiz nesne; Dolaylı tümleç; Zarf tümleci. Örneğin, "Ona doğum günü için kalem, defter ve dolma kalem aldım" cümlesinde üç belirtisiz nesne (tümleç) kullanılmıştır.

"Çok üzgünüm" cümlesi yüklem değildir. Yüklem, cümledeki işi, hareketi veya yargıyı bildiren çekimli unsurdur. "Çok üzgünüm" ifadesi, bir duygu veya durumu ifade etse de, bir yargı bildirmediği için yüklem olarak kabul edilmez. Örnek bir yüklem cümlesi: "Ben işlerimi zamanında yaparım". Yüklem olmayan bir cümle örneği: "Çocuklar bahçede neşeyle koşuyor".

Karışık cümle örnekleri, birden fazla yargının bağımlı cümleler aracılığıyla birbirine bağlandığı cümlelerdir. Bazı karışık cümle örnekleri: Yan cümleli karmaşık cümle: "Ali, seni çok seviyor". Bağlaçlı karmaşık cümle: "Kırmızı elbiseyi giymek istiyorum çünkü çok güzel". Ayrıca, karmaşık cümle örnekleri şu sitelerde de bulunabilir: undetectable.ai; Quizlet.

Kısa ve tamamlanmamış cümlelere "eksiltili cümle" denir. Eksiltili cümlelerde yüklem veya diğer ögeler eksik olabilir ve genellikle sonlarına üç nokta (...) eklenir. Örnekler: "Borç vermekle, düşman vurmakla...". "Kır atın yanında duran, ya huyundan ya suyundan...". "Ali geldi mi?" (Cevap bekleniyor). "Kitabı beğendin mi?" (Cevap bekleniyor).

"Sensiz yaşayabilmirem" ifadesi Türkçe değildir. Bu ifade, Azeri Türkçesi kökenli bir türküdür. Türkü, Ahmet Kaya, Haluk Levent ve Selda Bağcan gibi sanatçılar tarafından yorumlanmıştır.

Karşılaştırma cümleleri için 10 örnek: 1. Kışın Sivas, İstanbul’dan daha soğuktur. 2. Televizyon da sinema kadar etkilidir. 3. Köyün en güzel çileği bahçemizde yetişir. 4. Yeni şiirler eski şiirlere göre daha anlaşılır bir dille yazılıyor. 5. Selim, gezmeyi çok sever, Elif ise kitap okumayı. 6. Yaptığı konuşmadan daha çok, konuşurken yaptığı el hareketleriyle dikkat çeken birisiydi. 7. Hava kirliliğine dair sorunları çözme meselesinde diğer ülkelerden çok daha gerideyiz. 8. Benim düşünceme göre, dil bilgisi konuları arasında en zoru fiilimsilerdir. 9. Akıllı bileklikler, akıllı saatlerden farklı olarak çok daha uzun şarj süresine sahiplerdir. 10. Köpekler, kedilerden farklı olarak çok daha cana yakın hayvanlar olarak bilinmektedirler.

Cümlede vurgu, cümle içerisinde anlamına veya anlatımına önem verilen bir sözcüğün konuşma veya okuma esnasında diğerlerinden daha baskılı ve kuvvetli söylenmesidir. Cümlede vurgu, cümlenin öğelerine göre farklı şekillerde olabilir: Fiil cümlelerinde vurgu: Yüklemeye en yakın olan sözcük veya sözcük öbeği üzerindedir. İsim cümlelerinde vurgu: Yüklemdedir. Soru cümlelerinde vurgu: Soru anlamını sağlayan sözcüktedir. Koşul cümlelerinde vurgu: Koşul kipindedir.

Büyük nokta (.) aşağıdaki cümlelerde kullanılır: Tamamlanmış cümlelerin sonuna konur. Bazı kısaltmaların sonuna konur. Sayılardan sonra sıra belirtmek için "-nci" ekinin yerine kullanılır. Üçlü gruplara ayrılan sayılar arasına konur. Tarihlerde gün, ay ve yıl rakamlarının arasına konur. Saat bildiren sayılarda saat ile dakika arasına konur. Bir yazının maddelerini gösteren rakam ve harflerden sonra konur. Bibliyografyada her künyenin sonuna konur. Matematikte çarpı işareti yerine konur. Web (genel ağ) adreslerinde kullanılır.

Cümlenin ögeleri ve cümlede anlam aynı testte yer alabilir. Cümlenin ögeleriyle ilgili testler genellikle cümlede anlam konularını da içerir, çünkü ögelerin bulunması için cümlenin anlamını anlamak gereklidir. Örneğin, ÖSYM tarafından yapılan üniversite sınavlarında cümlenin ögeleriyle ilgili sorular, cümlede anlam konularıyla birlikte yer almaktadır. Ancak, cümlenin ögeleri ve cümlede anlamın aynı testte olup olmayacağı, testin içeriğine ve yapısına bağlıdır.

Duygu, düşünce ve isteklerimizi anlatmak için kullandığımız söz dizilerine "cümle" denir. Cümle, bir düşünceyi, duyguyu, dileği, haberi ya da yargıyı tam olarak dile getirmek amacıyla belli bir kurala uygun olarak sıralanan sözcüklerden oluşur.

Cümlenin niteliği, cümlenin ifade ettiği anlam ve kullanım şekline göre farklı türlere ayrılabilir. İşte bazı cümle türleri: Öznel cümleler: Kişinin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içerir. Nesnel cümleler: Duygu veya düşünce içermeyen, doğruluğu ya da yanlışlığı kanıtlanabilir yargıları içerir. Doğrudan anlatım: Başkasının sözlerinin hiç değiştirilmeden olduğu gibi aktarıldığı cümlelerdir. Dolaylı anlatım: Başkasından alınan sözün, cümledeki yargıyı değiştirilmeden, kişinin kendi sözcükleriyle aktarıldığı cümlelerdir. İçerik cümlesi: Yazarın eserinde ele aldığı konuyu anlatır. Üslup cümlesi: Sanatçının kendi ifadeleriyle dili kullanma biçimini ve kendine has anlatım şeklini ifade eder. Ayrıca, cümleler olumlu, olumsuz, soru, ünlem, emir, gereklilik, istek, dilek ve şart gibi farklı niteliklere de sahip olabilir.

Basit fiil olan cümleleri bulmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Fiilin kökünü bulma. 2. Ekleri kontrol etme. 3. Yapım eklerini ayırma. Örnek basit fiil cümleleri: Ali kitap okur. Ayşe yemek yapar. Ahmet okula gider. Elif müzik dinler. Mehmet top oynar. Zeynep resim çizer. Canan koşar. Hasan su içer. Ece ders çalışır. Fatma uyur.

Cümlede anlam konusu, genellikle paragrafta anlam konusundan önce ele alınır. Paragrafta anlam, cümlelerin bir araya gelerek oluşturduğu metinlerin anlamını incelerken, cümlede anlam daha temel bir konudur ve cümlelerin yapısını, anlamını ve ilişkilerini inceler. Özetle: - Paragrafta anlam, cümlelerin bir araya gelmesiyle oluşan metinlerin anlamını inceler. - Cümlede anlam, cümlelerin yapısını, anlamını ve ilişkilerini inceler. Bu nedenle, cümlede anlam konusu, paragrafta anlam konusundan önce gelir.

Bir cümlede en az iki öge bulunur: yüklem ve özne. Cümlede ayrıca yardımcı ögeler de olabilir: nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci ve edat tümleci. Örneğin, "Çocuklar sorunlarını öğretmene anlattı" cümlesinde dört öge vardır: özne (kim), nesne (neyi), dolaylı tümleç (kime) ve yüklem (yapılan iş). Bir cümlede birden fazla yüklem de bulunabilir.