Çek

Çek iptali kararı kesinleşirse, çekin hukuki geçerliliği sona erer ve banka tarafından ödeme yapılmaz. Bu durum, çekin üzerindeki hakkın, çek kapsamının ve hak üzerindeki tasarruf yetkisinin etkilenmediği, sadece çekin teşhis fonksiyonunu etkileyen bir sonuç doğurur. Ayrıca, çek üzerinde hak iddia eden üçüncü kişilerin talepleri de mahkeme tarafından değerlendirilir.

Cirantanın sorumluluğu, kıymetli evrak hukukunda, özellikle çek ve poliçelerde, senetteki hakların devri sırasında ortaya çıkar. Başlıca ciranta sorumlulukları şunlardır: 1. İkincil Ödeme Sorumluluğu: Çek karşılıksız çıktığında, lehtar veya son ciranta, cirantadan ödeme talep edebilir. 2. Ciro Yükümlülüğü: Ciro işlemi, cirantanın imzasını taşımalı ve ciro edilen kişinin adı belirtilmelidir. 3. Garanti Sorumluluğu: Ciro, senedin kabul edilmemesinden ve ödenmemesinden doğan sorumluluğu içerir.

Karşılıksız çek düzenleme suçu nedeniyle ceza ertelemesi, 2020 yılı sonrası uygulamalarda genellikle denetimli serbestlik kapsamında uygulanmaktadır. 5 yıllık genel ceza zamanaşımı süresi içinde, çekin karşılıksız çıkması durumunda en fazla 1 yıl ceza verilebilmektedir.

Çekte aval, konkordatoyu doğrudan etkilemez. Konkordato, genellikle firmanın mali durumu ve ödeme taahhütleri ile ilgili bir süreçtir ve çek üzerindeki aval kaydı bu süreci dolaylı olarak etkileyebilir. Aval, çekin ödenmesini teminat altına alan bir kambiyo taahhüdüdür ve aval veren kişi, çeki düzenleyen veya lehtar gibi diğer borçlularla birlikte sorumlu olur.

Çek üzerinde yapılan düzeltme, çekin geçerliliğini etkileyebilir. Türk Ticaret Kanunu'na göre, çeki sadece çeki düzenleyen kişi düzenleyebilir ve başka birisi çek üzerinde değişiklik yapamaz. Çek üzerinde yapılan düzeltmenin geçerli olabilmesi için, düzeltmenin ardından çeki düzenleyen kişinin paraf atması gerekmektedir. Aksi takdirde, bu durum bir suç teşkil edebilir. Ayrıca, çekte yapılan düzeltmeler nedeniyle çekin ödeme tarihinde değişiklik yapılması, çekin ibrazının süresinde olup olmadığını etkileyebilir ve bu da bankanın çeki geçersiz saymasına neden olabilir.

Çek yazıldıktan sonra düzeltme hakkı, çekin karşılıksız çıkması durumunda, ibraz tarihini takip eden bir yıl içinde ancak iki defa kullanılabilir. Düzeltme işleminin yapılabilmesi için hesap sahibinin, ihtar mektubunu aldığı veya almış sayıldığı tarihten itibaren yedi iş günü içinde çek tutarını veya karşılıksız kalan bölümünü yüzde 10 tazminatı ve gecikme faizi ile birlikte hamil adına muhatap bankaya yatırması gerekmektedir.

Faktoring çek işlemi şu şekilde çalışır: 1. Başvuru: İşletme, elindeki vadeli çekleri faktoring firmasına fiyat teklifi almak için gönderir. 2. Risk Analizi: Faktoring şirketi, çeki yazan firma ve çeki faktoringe getiren işletmenin finansal durumlarını inceleyerek risk hesaplaması yapar. 3. Teklif: Risk analizi sonrası faktoring firması çekleri onaylarsa, müşteriye çekler için yapılabilecek ödeme hakkında teklif iletilir. 4. Fatura ve Sözleşme: Teklif süreci olumlu sonuçlandıktan sonra, ticarete konu olan fatura faktoring şirketine gönderilir ve müşteri ofisinde veya şubede yüz yüze sözleşme imzalanır. 5. Ödeme: Sözleşmenin imzalanması ile birlikte ödeme yapılacak tutar müşterinin banka hesabına gönderilir. 6. Tahsilat: Çekin vadesi geldiğinde faktoring şirketi, çekin tahsilatını banka kanalı ile yapar.

Çekte en fazla vade süresi, çekin düzenlendiği kıtadan farklı bir kıtada ödenecekse üç aydır.

Evet, çek numarası ve çek seri numarası aynı şeyi ifade eder.

Çek, aşağıdaki hallerde hükümsüz olur: 1. Çalınması veya kaybolması: Çekin üçüncü kişiler tarafından kötü niyetle kullanılması riskini önlemek için çalınması veya kaybolması durumunda iptal edilebilir. 2. Sahte veya usulsüz düzenlenmesi: İmza taklidi, sahte düzenleme veya boş kağıda sonradan çek düzenlenmesi gibi hallerde çek geçersiz sayılır. 3. Hatalı teslim: Çekin yanlış kişiye teslim edilmesi ve gerçek alacaklı dışında biri tarafından tahsil edilmesi durumunda iptal edilebilir. 4. Çek üzerinde değişiklik yapılması: Çek üzerinde izinsiz değişiklik yapılması çekin geçersiz olmasına yol açar. 5. Ödemenin yapılamaması: Çekin yazıldığı tutarın ödenememesi durumunda banka tarafından reddedilmesi ve geçersiz hale gelmesi.

Çekte komisyon oranını faktoring şirketi belirler.

Karşılıklı çekte şikayetten vazgeçme süresi, çekin karşılıksız olduğunun tespit edilmesinden itibaren 3 aydır.

Evet, çek iptal davası hasımsız olarak açılır.

Banko ve normal çek arasındaki temel fark, ödeme garantisi ve kullanım şeklidir. Normal çek, bir banka hesabı üzerinden düzenlenen ve bankaya sunularak nakit olarak ödenebilen bir ödeme aracıdır. Banko çek ise, sadece belirli bir bankadan tahsil edilebilen çektir.

Evet, çekin limiti vardır. 2025 yılı itibarıyla Türkiye'de hamiline yazılı çeklerde tutar limiti 50.000 TL olarak belirlenmiştir. Ayrıca, ATM'lerden yapılan nakit çekimlerinde de limitler bulunmaktadır. Bu limitler bankadan bankaya değişmekle birlikte, bazı bankalarda 20.000 TL'ye kadar çıkabilmektedir.

Hamiline çek, aşağıdaki durumlarda kullanılır: 1. Ticari İlişkilerden Doğan Ödemeler: Tacir statüsü taşıyan kişi veya işletmelerin, ticari faaliyetlerinden doğan borçlarını ödemeleri için kullanılır. 2. Şahsi Borçlar İçin Kullanım: Tacir olmayan kişilerin, ticari bir ilişkiden doğmayan şahsi borçlarını ödemeleri için tercih edilir. 3. Kolay Devredilebilirlik: Çeki elinde bulunduran kişinin, çeki başkasına devredebilmesi ve ödeme alabilmesi için kullanılır. Hamiline çeklerin kullanımı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile düzenlenmiştir.

Evet, logo ile çek kesilebilir. Çek, banka tarafından verilen orijinal çek defterinden yazılmalıdır ve bu defterde bankanın logosu basılı olabilir.

Çek ve VK farklı kavramlardır ve farklı işlevlere sahiptirler: 1. Çek: Finansal bir belge olup, bir kişinin veya firmanın belirli bir meblağı ödemesi için bankaya verdiği yazılı bir talimattır. 2. VK (VKontakte): Rusya merkezli bir sosyal medya platformudur.