Biliş

İnsan bilişi, algı, dikkat, öğrenme, bellek, düşünme, karar verme ve problem çözme gibi zihinsel süreçlerin tümüdür. Bilişin çalışma şekli: Algı: Çevreden gelen uyaranlar duyu organları tarafından alınıp işlenir, beyne iletilir ve yorumlanır. Dikkat: Belirli uyarıcılara veya konumlara odaklanma yeteneği ile bilgi işleme süreci başlatılır. Öğrenme: Yeni bilgilerin edinilmesi ve nöral bağların oluşturulmasıdır. Bellek: Bilgilerin kodlanması, depolanması ve gerektiğinde geri çağrılmasıdır. Düşünme, karar verme ve problem çözme: Gestalt psikologlarına göre problem çözme, hem tasarlama hem de bu tasarımı yeniden yapılandırma sürecini içerir. Bilişsel süreçler, psikoloji, bilgisayar bilimi, nörobilim, antropoloji ve dilbilim gibi çeşitli disiplinlerin işbirliğiyle incelenir.

Hazal Subaşı Türkçe ve İngilizce dillerini bilmektedir.

Eidetik hafıza, bir görüntüyü yalnızca bir kez gördükten sonra ve anımsatıcı bir cihaz kullanmadan, kısa bir süre için yüksek hassasiyetle bellekten geri çağırma yeteneğidir. Nadir olmasının nedenleri: Gelişimsel değişiklikler: Eidetik hafıza, genellikle çocukluk dönemine özgü bir durumdur ve dil edinme, sözel beceriler gibi gelişimsel değişiklikler nedeniyle bu yetenek kaybolabilir. Yetişkinlerde yokluğu: Yetişkinlerde eidetik hafıza kapasitesinin kaybolması sık görülen bir durumdur. Eidetik hafıza, bilimsel olarak var olduğu kanıtlanmamış fotoğrafik hafıza ile karıştırılabilir.

Hayır, "bilişsel" (cognitive) ve "biliş" (cognition) aynı değildir. Bilişsel (cognitive), zihinsel süreçleri, yani algılama, hafıza, düşünme ve problem çözme gibi faaliyetleri tanımlayan bir sıfattır. Biliş (cognition) ise bilgi edinme, işleme ve anlama sürecini kapsayan daha geniş bir terimdir ve algı, dikkat, hafıza ve karar verme gibi tüm zihinsel süreçleri içerir.

Düşünmek ve boş boş bakmak arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Boş boş bakmak, genellikle kişinin zihninin başka bir yerde olması anlamına gelir. Düşünmek ise, beynin aktif olarak bilgi işlediği, kararlar aldığı ve anıları işlediği bir süreçtir. Dolayısıyla, boş boş bakmak, düşünmemek anlamına gelmez; kişi düşünüyor olabilir ancak zihni başka bir yerde olabilir.

Dış dünyayı algılamak mümkündür, ancak bu algı, beynin duyusal verileri yorumlaması ve içsel modellerle şekillenmesi nedeniyle tam anlamıyla gerçekçi bir yansıma olmayabilir. Algılama süreci şu şekilde gerçekleşir: Dış dünyadan gelen ışıklar gözlere çarpar. Beyin, bu verileri işleyerek anlamlı bir "gerçeklik" oluşturur. Bu gerçeklik, geçmiş deneyimler, inançlar ve anlık duygulardan etkilenir. Bazı felsefi ve bilimsel görüşler dış dünyanın algılanabilirliği hakkında farklı bakış açıları sunar: Platon'un Mağara Alegorisi: İnsanlar sadece gölgeleri görür, gerçek dünya ise duvarın ötesindedir. David Hume: Dış dünyaya ve nesnelere olan inanç, hayal gücünün bir ürünüdür. Sonuç olarak, dış dünya algısı, hem biyolojik hem de manevi niteliklerle şekillenir ve bu algı, kişisel ve öznel bir deneyimdir.

Gemma Arterton, Fransızca ve İspanyolca dahil olmak üzere birden fazla dil bilmektedir.

Dil olmadan düşünce olabilir. Bazı kanıtlar: Afazi hastaları: Dil üretme ve anlama yetisini kaybeden bireyler, birçok bilişsel görevi dil yoksunluğuna rağmen başarıyla yerine getirebilir. Beyin görüntüleme çalışmaları: Sözsüz mantık problemleri çözülürken beynin dil bölgeleri kullanılmaz. İşitme engelli bireyler: Dile maruz kalmadan önce düşünme yetilerini korudukları gözlemlenmiştir. Ancak, dilin düşünceyi somutlaştırdığı ve soyut akıl yürütmeyi kolaylaştırdığı da düşünülmektedir.

İdrak etmek, bir olayı anlamak, kavramak ve farkına varmak anlamına gelir. İdrak etmenin anlaşıldığı durumlar: Olayların ve durumların bilinçli olarak anlaşılması. Zamanında değerlendirme yapabilme. Bilgi ve tecrübe ile kavrama. İdrak kavramı, ayrıca algılama ve ulaşma anlamlarını da içerir.

Duyusal bellek ve kısa süreli bellek arasındaki temel farklar şunlardır: Süre: Duyusal bellek, duyusal bilgilerin çok kısa bir süre, genellikle 1 saniye veya daha kısa bir süre boyunca tutulmasını sağlar. Kapasite: Duyusal belleğin kapasitesi sınırlıdır ve bilginin bir kısmı belleğe kaydolurken kalan kısmı kaybolur. İşlev: Duyusal bellek, bilginin zihinsel işleme sürecine hazırlanması için kısa bir süre saklanmasını sağlar. Kısa süreli bellek, çalışan bellek olarak da adlandırılır ve bilginin manipüle edildiği bir bellek türüdür.

Melik Duyar, 1994 yılında Londra'da düzenlenen Dünya Hafıza Şampiyonası'nda Fotografik Hafıza dalında dünya şampiyonu olarak altın madalya kazanmıştır. Ayrıca, aynı şampiyonada iskambil kartlarının takibi ve karışık bilgilerin takibi konularında dünya üçüncüsü olarak iki bronz madalya kazanmıştır. Dolayısıyla, Melik Duyar toplamda üç kez dünya şampiyonu olmuştur.

Kısa süreli bellek, bilgilerin kısa bir süre için depolandığı ve ardından hızla kaybolduğu bir hafıza aşamasıdır. Depolama alanları: Kısa süreli bellek: Sınırlı kapasiteye sahiptir ve dikkat gerektirir. Uzun süreli bellek: Sınırsız bir kapasiteye sahiptir ve bilgiler yıllar hatta bir ömür boyu saklanabilir. Beyin bölgeleri: Uzun süreli bellek, hipokampus, entorinal korteks ve perirhinal kortekste kodlanır, ancak pekiştirme ve saklama işlemleri başka yerlerde gerçekleşir. Uzun süreli belleğin oluşumunda ve hatırlanmasında temporal lob, amigdala, prefrontal korteks ve diencephalon (talamus ve bazal gangliyonlar) gibi beyin bölgeleri rol oynar.

Yedi saniyelik hafıza, 1985 yılında herpesvirüs ensefaliti hastalığına yakalanan ve bu hastalık nedeniyle beynindeki hafıza merkezleri büyük oranda zarar gören Clive Wearing'in sahip olduğu hafıza türüdür. Clive Wearing, yaşadığı her anı 7 saniyede bir sıfırlamak zorunda kalmıştır.

Felsefede zihnin temel özellikleri şunlardır: Bilinç ve farkındalık. Zihin-beden problemi. Düşünce ve akıl. Kimlik ve benlik bilinci. Bilinçaltı ve bilinçdışı. Zaman ve algı. Özgür irade ve belirlenim.

Her şeyi unutan insana "unutkan" veya "hafıza kaybı yaşayan" denebilir. Ancak, bu durumun ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olup olmadığını belirlemek için bir uzmana danışılması önerilir. Unutkanlık nedenleri arasında stres, depresyon, uyku eksikliği, ilaçlar ve yaşlanma gibi faktörler bulunabilir. Unutkanlık türleri: Normal unutkanlık: Ara sıra bir şeyleri nereye koyduğunuzu unutmak gibi durumlar. Tehlikeli unutkanlık: Yakın zamanda yaşanan olayları unutmak, rutin görevleri yerine getirmede zorluk gibi belirtiler. Unutkanlık hastalıkları: Alzheimer: Genellikle 60 yaş ve üzeri kişilerde görülen, günlük ihtiyaçları karşılayamama gibi ciddi sorunlara yol açan bir hastalıktır. Hipertimezi: Bu sendroma sahip kişiler, kendi yaşamlarındaki hiçbir anı unutmazlar.

Akıl, soyut bir kavramdır. Akıl, insan düşüncesi, kavrayışı, anlama yeteneği, mantık yürütme gibi soyut ve zihinsel kavramları ifade eder.

Bellemek ve ezberlemek aynı şey değildir, ancak anlamları birbirine yakındır. Bellemek, bir şeyi akılda tutmak, hafızaya kazandırmak anlamına gelir. Bellemek, daha çok bir şeyin doğal olarak, bilinçli bir çaba harcamadan hafızaya kazandırılması anlamına gelir.

Algı ve bilinç aynı şey değildir, ancak aralarında yakın bir ilişki vardır. Bilinç, insanın çevresindeki dünya ve kendi iç dünyası hakkında farkında olduğu durumun genel adıdır. Başka bir deyişle, bilinç ve algı arasındaki ilişki, bir kişinin çevresindeki dünya hakkında farkında olmasını ve bu farkındalığın sürekli çalışmasını sağlar.

Bellek, bilgisayarın verileri geçici veya kalıcı olarak depolamak için kullandığı bir donanım parçasıdır. Bellek, aynı zamanda insanların ihtiyaç duyduğunda bilgiyi kodlama, depolama ve geri çağırma yeteneği olarak da tanımlanır.

Ortalama bir insanın kaç şarkı ezberleyebileceği kişiden kişiye değişebilir. Bazı insanlar çok sayıda şarkıyı hafızalarında tutabilirken, diğerleri daha az şarkıyı ezberleyebilir. Araştırmalar, insan beyninin genellikle ortalama olarak 7 ila 9 şarkıyı hatırlayabileceğini göstermektedir. Bir insanın ezberleyebileceği şarkı sayısı, müzikal yeteneklerine ve pratik yapma süresine de bağlıdır. Ayrıca, bir insanın bir günde ne kadar ezber yapabileceği konusu da oldukça değişkendir. Daha kesin bir sayı vermek için bir uzmana danışılması önerilir.