Bilanço

Kesin mizandan hazırlanan bazı finansal raporlar şunlardır: Bilanço. Gelir tablosu. Nakit akışı tablosu ve diğer finansal raporlar. Kesin mizan, muhasebe döneminin sonunda, tüm hesaplar doğrulandıktan sonra hazırlanır ve yıl sonu finansal durumunu net bir şekilde gösterir.

Formüllü bilanço, genellikle belirli aralıklarla, örneğin 3, 6, 9 veya 12 aylık periyotlarda hazırlanır. Bilanço hazırlama zamanı, işletmenin faaliyet döngüsüne ve gelişim durumuna göre değişebilir. Bilanço hazırlamak, dikkat ve hassasiyet gerektiren bir işlemdir; bu nedenle, bir mali müşavirden destek alınması önerilir.

Muhasebe monografi sorularına şu sitelerden ulaşılabilir: youtube.com. alonot.com. academia.edu. umuttepeyayinlari.com.

Bilançoda kâr-zarar, "Dönemin Net Kârı" veya "Dönemin Net Zararı" hesaplarında yer alır. Dönem net kârı, şirketin dönem içindeki net kârını gösterir ve birçok oranın hesaplanmasında kullanılır. Dönem net zararı, zararla kapanmış geçmiş faaliyet dönemlerinden gelen zararları ifade eder. Ayrıca, gelir tablosunun en son satırında da net kâr veya zarar gösterilir.

Evet, 1. sınıfa (bilanço esasına) geçişte alış ve satış sınırları bulunmaktadır. 2025 yılı için bu sınırlar şu şekildedir: Yıllık alış tutarı: 1.410.294 TL. Yıllık satış tutarı: 2.012.442 TL. Bu sınırları aşan işletmeler, işletme esasından bilanço esasına geçmek zorundadır. Sınırların hesaplanmasında, satılan malların tedariki veya üretilebilmesi için kullanılması zorunlu olan ilk madde malzeme ve yardımcı malzemelerin alış tutarları dikkate alınmalıdır.

Aktif büyüklük, bir şirketin bilançosunda yer alan ve paraya çevrilebilecek tüm varlıkların toplam değeridir. Pasif büyüklük hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, aktif büyüklük ile pasifler arasındaki ilişki, bilanço denkleminde şu şekilde ifade edilir: "Aktifler = Kısa Vadeli Borçlar + Uzun Vadeli Borçlar + Özkaynaklar". Aktif büyüklüğün tek başına bir şirketin sağlığını veya etkinliğini tam olarak yansıtmadığı, diğer finansal göstergelerle birlikte değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Tür değiştirme sonrası bilançoda korunan değerler: Şirketin hak ve borçları. Ortakların payları ve hakları. İmtiyazlı paylar ve intifa senetleri. Tür değiştirme işlemi sırasında, yeni türe ilişkin kuruluş hükümleri uygulanır, ancak ortakların asgari sayısına ve ayni sermaye konulmasına ilişkin hükümler uygulanmaz.

Ödemeler bilançosu, üç ana kaleme ayrılır: 1. Cari işlemler hesabı. 2. Sermaye hesabı. 3. Resmi rezervler. Ayrıca, ödemeler bilançosundaki işlemler otonom ve denkleştirici olarak ikiye ayrılır.

Borç, muhasebe sisteminde genellikle pasif hesaplarda yer alır. Borç kayıtları, çift taraflı kayıt sistemi prensiplerine göre şu şekilde yapılır: Bilanço: İşletmenin borçları, bilançonun pasif tarafında “Yabancı Kaynaklar” veya “Borçlar” başlığı altında gösterilir. Hesap Planı: Tek Düzen Hesap Planı’na göre, borçlar 3xx ve 4xx kodlu hesap gruplarında takip edilir. Ayrıca, bir borç oluştuğunda muhasebe kayıtlarında ilgili borç hesabının alacak tarafına kaydedilir ve karşılığında bir varlık hesabının borç tarafına yazılır.

Hayır, 1 çeyrek ve 12 ay bilançoları aynı değildir. Bilançolar, hesap dönemlerinin sonunda üç aylık veya yıllık olarak hazırlanır. Üç aylık bilançolar, ara dönem bilançoları olarak adlandırılır ve 3., 6. ve 9. aylarda çıkarılır. Yıllık bilançolar, 12. ayın sonunda çıkarılır ve yıl sonu bilançosu olarak adlandırılır.

Şahıs işletmelerinde bilanço usulü, işletmelerin belirli bir dönemin sonunda finansal durumlarını raporlamak için kullandıkları bir yöntemdir. Bilanço usulüne göre tutulan defterler: Yevmiye defteri: Günlük mali işlemlerin kronolojik sırayla kaydedildiği defterdir. Defter-i kebir (büyük defter): Yevmiye defterindeki işlemlerin hesap bazında özetlenerek kaydedildiği ana muhasebe defteridir. Envanter defteri: İşletmenin varlık ve borçlarının detaylı listesini içerir. Bilanço usulüne geçiş, genellikle belirli bir büyüklüğe veya ciro seviyesine ulaşmış işletmeler için geçerlidir. Bilanço usulü, şirketlerin mali durumlarını şeffaf bir şekilde ortaya koyarak doğru kararlar almalarını sağlar.

Nvidia'nın bilanço açıklamamasının nedeni, 2025 mali yılının 2. çeyreğine ait bilançosunu henüz açıklamamış olmasıdır. Nvidia'nın bilanço açıklamama durumu ayrıca, yeni nesil yapay zeka çipleri Blackwell'in üretimindeki gecikmelerle de ilgili olabilir.

Bilançoya göre hisse almak, profesyonel yatırımcıların başvurduğu bir yöntemdir. Bir hisse senedinin alınıp alınmaması kararı için sadece bilançoya bakmak yeterli değildir; birçok kriter göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca, bilanço verilerinin analizi kapsamlı bir süreç olduğundan, bu analizin doğru bir şekilde değerlendirilebilmesi için bir finansal danışmandan destek alınması önerilir.

Borsada konsolide, iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Finansal konsolide tablolar: Bir ana şirket ile ona bağlı ortaklıkların mali verilerinin tek bir bütün olarak sunulması anlamına gelir. 2. Teknik analizde konsolidasyon: Grafiklerde, yatay bir seyir izleyen ve kararsız bir dönem geçiren alıcılar ile satıcılar arasındaki mücadelenin ardından, yatay banttan çıkarak grafiğin yukarı veya aşağı doğru kırılması durumunu ifade eder. Ayrıca, konsolidasyon borsada, hisse fiyatlarının bir süre yatay seyretmesi anlamında da kullanılır.

2025 yılı için en iyi bilanço çeyreği hakkında kesin bir bilgi vermek mümkün değildir. Ancak, 2025 yılı ikinci çeyrek bilançolarının açıklanmaya başlandığı ve bu dönemde bazı şirketlerin güçlü finansal sonuçlar duyurduğu bilinmektedir. 2025 yılı ikinci çeyrek bilançolarını açıklaması beklenen bazı şirketler şunlardır: Türkiye Sigorta (TURSG) - 21 Temmuz 2025; Arçelik (ARCLK) - 25 Temmuz 2025; Türk Traktör (TTRAK) - 28 Temmuz 2025. Ayrıca, bankacılık sektöründe bilanço dönemi 29 Temmuz 2025'te Akbank (AKBNK) ile başlayacak ve 30 Temmuz'da Garanti BBVA (GARAN), 31 Temmuz'da Yapı Kredi (YKBNK) ile devam edecek. Bilanço dönemi, yatırımcıların strateji belirlemesinde kritik bir rol oynar ve büyük ölçekli şirketlerin sonuçları, endeks genelinde sert fiyat hareketlerine neden olabilir.

Bilanço hesap sınıflaması içerisinde gelir tablosu hesapları (sonuç hesapları) yer almaz. Bilanço hesapları kendi içinde aktif hesaplar (varlık hesapları) ve pasif hesaplar (kaynak hesapları) olarak ikiye ayrılır. Gelir tablosu hesapları, işletmenin faaliyetleri sonucu ortaya çıkan gelir ve gider hareketlerini izler ve bilançoda yer almaz.

2025 yılı için Borsa İstanbul'da ilk çeyrek bilanço dönemi, 21 Nisan 2025 tarihinde Türkiye Sigorta (TURSG) ve 24 Nisan 2025 tarihinde TAV Havalimanları (TAVHL) ile başlamıştır. Konsolide olmayan şirketler için finansal raporların Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) son gönderme tarihi 30 Nisan 2025, konsolide şirketler ve konsolide olmayan bankalar için 12 Mayıs 2025, konsolide bankalar için ise 20 Mayıs 2025 olarak belirlenmiştir.

Finansal tablo kalemlerindeki "bilanço tarağı" ifadesi, muhtemelen bilanço analizi anlamına gelmektedir. Bilanço analizi, bir şirketin finansal durumunu değerlendirmek için bilançodaki kalemlerin detaylı incelenmesi sürecidir. Bilanço analizi yaparken kullanılan bazı yöntemler: Likidite oranlarının incelenmesi. Borç/öz kaynak oranının değerlendirilmesi. Dönemsel karşılaştırmalar yapılması.

Envanter ve bilanço tasdiki aynı değildir. Envanter tasdiki, 2025 yılı için sadece bilanço esasına göre defter tutan mükellefler tarafından yapılması gereken bir işlemdir. Bilanço tasdiki ise, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre yevmiye defterinin ve defteri kebirin tutulduğu yıldan itibaren 10, Vergi Usul Kanunu'na göre de 5 yıl süre ile saklanması gerektiğini ifade eder. Dolayısıyla, envanter ve bilanço tasdiki farklı süreçleri kapsar ve aynı anda yapılması gerekmez.

Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak bilançolarda düzeltilmiş değer olarak dikkate alınan bazı hesaplar: Öz sermaye kalemleri: Sermaye, sermaye düzeltmesi olumlu ve olumsuz farkları, hisse senetleri ihraç primleri, hisse senedi iptal kârları, yasal yedekler, statü yedekleri, olağanüstü yedekler, özel fonlar (sabit kıymet yenileme fonu, girişim sermayesi fonu gibi). Parasal olmayan kıymetler: 30.09.2024 tarihinden itibaren kayıtlara giren parasal olmayan kıymetler için düzeltmeye esas aya göre belirlenen düzeltme katsayıları kullanılır. Stoklar: 31.12.2024 tarihi itibariyle enflasyon düzeltmesine konu olacak stoklar, maliyet kayıtları yapıldıktan sonra kalan tutar üzerinden düzeltilir. 2023 ve önceki dönemlerin düzeltilmiş bilanço değerleri üzerinden 2024 yılı birinci geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi yapılmaz.