Bağımlılık

Sigara yoksunluğu uzun sürer çünkü vücudun nikotin almamaya alışması zaman alır. Yoksunluk belirtileri genellikle sigaranın bırakıldığı ilk hafta en yoğun seviyededir ve 2 ila 3 hafta arasında sürer.

Sigara içenlerin neden sigara içtiğine dair birkaç temel neden bulunmaktadır: 1. Nikotinin Etkisi: Nikotin, beyindeki dopamin salgısını artırarak geçici haz ve rahatlama hissi yaratır, bu da bağımlılık döngüsünü başlatır. 2. Stres ve Anksiyete Yönetimi: Birçok kişi sigarayı stres, gerginlik ve anksiyeteyi azaltmak için kullanır. 3. Sosyal Çevre: Aile üyeleri, arkadaşlar veya iş ortamında sigara içenlerin bulunması, kişinin sigaraya başlamasını ve devam etmesini kolaylaştırır. 4. Genetik Yatkınlık: Bazı kişilerin nikotine daha hızlı bağımlı olmasına neden olan genetik faktörler bulunmaktadır. 5. Medya ve Reklamlar: Sigara içmenin "cool" veya "rahatlatıcı" bir eylem olduğu algısı yaratan reklamlar, özellikle gençleri etkilemeye çalışır.

Slim sigaralar, standart sigaralara göre daha ince bir yapıya sahip olsalar da daha az zararlı değildir. Araştırmalar, slim sigara tüketiminin de akciğer kanseri, kalp rahatsızlıkları ve diğer solunum yolu hastalıkları riskini artırabileceğini göstermektedir. Bunun nedeni, sigaranın içeriğinde bulunan nikotin ve diğer toksik maddelerdir. Sağlıklı bir yaşam için tütün ürünlerinden uzak durmak en doğru tercih olacaktır.

Teknoloji bağımlılığı afişi yapmak için aşağıdaki unsurları dikkate alabilirsiniz: 1. Başlık: "Teknoloji Bağımlılığı Adım Adım Başlar!" gibi dikkat çekici bir başlık kullanılabilir. 2. Görsel: Afişte, teknolojik ekranlardan yapılan aktiviteleri gösteren bir görsel kullanılabilir. 3. Mesaj: Afişin ana mesajında, "Teknoloji aracın olsun, amacın değil" gibi bir ifade yer alabilir. 4. Bilgi: Teknoloji bağımlılığının zararları ve belirtileri hakkında kısa bilgiler eklenebilir. 5. İletişim Bilgileri: Afişin sonunda, teknoloji bağımlılığı tedavisi için başvurulabilecek uzman veya kurumların iletişim bilgileri verilebilir. Bu unsurları içeren bir afiş, teknoloji bağımlılığına karşı farkındalık yaratmak amacıyla kullanılabilir.

Ergenlikte sosyal medya bağımlılığını anlamak için aşağıdaki belirtilere dikkat edilmelidir: 1. Aşırı Zaman Geçirme: Ergen, gününün büyük bir kısmını sosyal medya platformlarında geçirip, sosyal medya hesaplarını kontrol etme ihtiyacı hissediyorsa. 2. Uyku Düzeninin Bozulması: Gece geç saatlere kadar sosyal medyada vakit geçirerek uykusuz kalma. 3. Duygusal Dalgalanmalar: Sosyal medyada beğeni ve yorum almadığında ruh halinin olumsuz etkilenmesi, sinirlilik, mutsuzluk veya anksiyete gibi belirtiler. 4. Sosyal İzolasyon: Gerçek dünyadaki arkadaşlıklar ve yüz yüze iletişim yerine sanal dünyada daha fazla vakit geçirme. 5. Derslere İlgisizlik: Sosyal medya bağımlılığı, ergenin akademik performansını düşürebilir ve sorumluluklarını ihmal etmesine neden olabilir. Bu belirtiler ciddi boyutlara ulaşırsa, bir uzman psikologdan yardım almak faydalı olabilir.

Sigara bağımlılığı testi yapmak için aşağıdaki yöntemlerden faydalanabilirsiniz: 1. Online Testler: PsikologDanış gibi platformlarda, Fagerström testinden ilham alınarak oluşturulmuş ücretsiz ve anonim online testler bulunmaktadır. 2. ALO 171: Sağlık Bakanlığı'nın ALO 171 hattı üzerinden, sigara bağımlılığınızı ölçebileceğiniz bir teste erişebilirsiniz. 3. Profesyonel Destek: Test sonuçlarınızı bir psikolog, bağımlılık terapisti veya sigara bırakma uzmanı ile paylaşarak profesyonel destek alabilirsiniz.

Korku oyunları, adrenalin seviyesini artırarak merak ve korku unsurları yaratması nedeniyle bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir. Bu tür oyunların bağımlılık yapmasında rol oynayan diğer faktörler şunlardır: Ödül sistemleri: Oyunlar, dopamin salınımını tetikleyen sık ödüller sunar, bu da zevk ve ödül arama davranışını pekiştirir. Sosyal etkileşim: Çevrimiçi platformlar, oyuncuların başkalarıyla bağlantı kurmasını ve aidiyet duygusu geliştirmesini sağlar. Daldırma ve gerçeklerden kaçma: Oyunlar, oyuncuların gerçek dünyadaki stres faktörlerinden uzaklaşarak alternatif kimlikleri keşfetmelerine olanak tanır. Değişken oranlı pekiştirme: Ödüllerin öngörülemeyen aralıklarla verilmesi, oyuncuların sürekli ve zorlayıcı bir şekilde oyun oynamasına neden olur.

En zor bırakılan kötü alışkanlık, genellikle bağımlılık yapıcı alışkanlıklar olarak kabul edilir, bunlar arasında sigara içmek, aşırı alkol tüketimi ve uyuşturucu kullanımı bulunur. Diğer zor bırakılan kötü alışkanlıklar arasında erteleme, mükemmeliyetçilik, gereksiz internette gezinme ve dedikodu yapmak gibi davranışlar da yer alır. Kötü alışkanlıklardan kurtulmak için profesyonel destek almak faydalı olabilir.

Alkol bağımlısı bir kişinin davranışları, alkol kötüye kullanımı ve bağımlılık belirtilerini içerebilir. İşte bazı örnekler: Alkol kötüye kullanımı belirtileri: İşte, okulda veya evde görevlerin aksaması. Fiziksel olarak tehlikeli durumlarda alkol kullanımı (örneğin, alkollü araç kullanmak). Alkol nedeniyle yasal sorunlar yaşama. Alkolün neden olduğu veya şiddetlendirdiği kişiler arası sorunlar. Bağımlılık belirtileri: Niyetlendiğinden daha fazla alkol alma ve süreyi kontrol edememe. Alkolü bırakma veya azaltma girişimlerinin başarısız olması. Alkol bulunmadığında titreme, terleme, çarpıntı gibi yoksunluk belirtileri yaşama. Alkole karşı tolerans geliştirme. Alkolün zararlı etkilerine rağmen kullanıma devam etme. Alkol bağımlılığı ciddi bir durumdur; belirtiler fark edildiğinde bir uzmana başvurulması önerilir.

Bağımlı kişilik bozukluğunun tedavi süresi kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Psikoterapi süreci, özellikle dinamik psikoterapi ve bilişsel davranışçı terapi yöntemleriyle, 6 aydan birkaç yıla kadar devam edebilir.

Yeşilay'ın Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM) kapsamında 18 modül bulunmaktadır.

"Teknoloji Bağımlılığı ve Mücadele" kitabı, teknoloji bağımlılığının nedenlerini, etkilerini ve bu bağımlılıkla mücadele yöntemlerini ele almaktadır. Kitapta işlenen bazı konular şunlardır: Teknolojinin günlük hayattaki yeri: Teknolojinin insanların birbirleriyle etkileşiminde sağladığı kolaylıklar ve sunduğu olanaklar. Bağımlılığın zararları: Dikkat dağınıklığı, konsantrasyon bozukluğu, hafıza sorunları, akademik başarısızlık, öğrenme güçlüğü gibi bedensel, fizyolojik ve psikolojik zararlar. Koruyucu müdahaleler: İnternet kullanımıyla ilgili beklentilerin düşürülmesi, stresle başa çıkma becerilerinin geliştirilmesi, benlik saygısının arttırılması ve yüz yüze etkileşimin teşvik edilmesi gibi yöntemler. Aile, okul ve akran çevresinin rolü: Bağımlılıkla mücadelede bu çevrelerin de dahil edilmesi, ailelerin çocuklarına kurallar koyması ve iletişime açık bir ortam sağlaması.

AMATEM'de (Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlıları Tedavi ve Araştırma Merkezi) sadece alkol ve madde bağımlılığı tedavi edilmektedir. Bu bağımlılıkların önüne geçilmesi ve yeni tekniklerin geliştirilmesi için de araştırmalar yapılmaktadır.

Adsız Narkotik (NA) ve Adsız Alkolikler (AA) üyelik şartları: Adsız Narkotik (NA): Uyuşturucuları kullanmayı bırakmak isteyen herkes NA üyesi olabilir. Adsız Alkolikler (AA): Alkol bağımlılığı sorunu olduğunu düşünen ve içkiyi bırakma arzusunda olan herkes AA’ya katılabilir. Her iki kuruluşa katılmak için de tek şart, ilgili bağımlılıktan kurtulma isteğidir.

Dijital bağımlılık ve dijital yorgunluk farklı kavramlardır, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Dijital bağımlılık, bireylerin dijital cihazları ve çevrimiçi faaliyetleri aşırı ve kontrolsüz bir şekilde kullanması sonucu ortaya çıkan bir bağımlılık türüdür. Dijital yorgunluk ise, dijital cihazlarla sürekli etkileşimden kaynaklanan zihinsel ve duygusal tükenme durumunu ifade eder.

Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM)'a 12 yaş ve üzeri aşağıdaki kişiler başvurabilir: Alkol, tütün, madde, kumar ve internet bağımlılığı konusunda destek almak isteyenler; Bağımlı olduğu düşünülen kişiyi bırakma ve arınma sürecine yönlendirmek için gerekli doğru bilgi ve yöntemleri öğrenmek isteyenler. Başvurular, 115 YEDAM Danışma Hattı üzerinden ücretsiz olarak yapılabilir.

Yeşilay Bağımlılık Yarışması ödülleri, 12-18 Mayıs 2025 tarihinde düzenlenecek ödül töreninde verilecektir.

Addict kelimesi, Türkçede "bağımlı kimse", "müptela", "tiryaki" anlamlarına gelir. Ayrıca, bir şeye çok düşkün olan ve onu çok sık yapan kişiler için de kullanılır. İlaç, alkol veya uyuşturucu maddelere bağımlı kişiler için de "addict" kelimesi kullanılır.

Alkol bağımlılığının nedenleri arasında psikolojik, genetik ve davranışsal faktörler bulunmaktadır. Psikolojik faktörler: Depresyon, anksiyete ve diğer zihinsel sağlık sorunları, kişinin alkole başvurmasına ve bağımlılık geliştirmesine yol açabilir. Genetik faktörler: Yapılan uluslararası çalışmalarda, alkol bağımlılığında genetik yatkınlığa dair veriler elde edilmiştir. Davranışsal faktörler: Alkolün sosyal ortamlarda rahatlama, bağ kurma ve sosyalleşme aracı olarak görülmesi, bağımlılık riskini artırabilir. Ayrıca, alkolün beyinde nörotransmitterlerle etkileşime girmesi ve ruh hali, farkındalık ile algının normal işleyişini etkilemesi de bağımlılığa zemin hazırlayabilir. Alkol bağımlılığı, kişinin iradesini ve seçim yapma gücünü kaybetmesine neden olan kronik ve tekrarlayıcı bir hastalıktır.

Ayık yaşama başlamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: Sorunun kabul edilmesi. Profesyonel yardım almak. Eski alışkanlıkların değiştirilmesi. Sağlıklı yaşam tarzı. Destek sistemi oluşturmak. Ayık yaşama başlamak ciddi bir karar ve profesyonel destek gerektirebilir.