Bağımlılık

Nikotin bağımlılığının kaç günde biteceği kişiden kişiye değişir. Nikotinin vücuttan tamamen atılması genellikle 3 ile 10 gün sürer. Yoksunluk belirtileri, bıraktıktan sonraki ilk 24 saat içinde yoğun olarak hissedilir, bu durum 3-5 gün içinde azalır ve yaklaşık 3-4 hafta içinde sonlanır. Sigara bırakma sürecinde profesyonel destek almak, bu süreci daha kolay hale getirebilir.

Alkol ve uyuşturucunun merkezi sinir sistemi (MSS) üzerindeki etkileri şunlardır: Alkol: Beyin fonksiyonlarını azaltır ve hafızayı zayıflatır. Dengesizlik ve bunamaya yol açar. Refleksleri bozar ve dikkat gerektiren işlerde tehlike oluşturur. Epileptik nöbetleri tetikleyebilir. Uyku kalitesini düşürür ve uyku bozukluklarına neden olur. Uyuşturucu: Beyindeki nörotransmitter dengesini bozar ve sinir hücreleri arasındaki iletişimi olumsuz etkiler. Hafıza kaybı, öğrenme güçlüğü ve konsantrasyon eksikliğine yol açar. Duygusal dengesizliklere neden olur. Beyin damarlarında tıkanmaya ve felce sebep olabilir. Uzun süreli kullanımda geri döndürülemez hasarlara yol açabilir. Alkol ve uyuşturucu kullanımı, sinir hücrelerine doğrudan zarar vererek uzun vadede kalıcı hasarlara neden olabilir.

Yeşilay Haftası için yapılabilecek bazı etkinlikler: Seminerler ve bilgilendirme faaliyetleri: Bağımlılıkların zararları konusunda toplumu bilinçlendirmeyi amaçlayan seminerler düzenlenebilir. Pano ve afiş çalışmaları: Okullarda ve çeşitli alanlarda bağımlılığın zararlarını anlatan panolar ve afişler hazırlanabilir. Sosyal medya kampanyaları: Bağımlılıkla mücadeleye dikkat çeken sosyal medya kampanyaları organize edilebilir. Okul etkinlikleri: Şiir okuma, kısa filmler gösterme gibi etkinlikler düzenlenebilir. Bağımlılıkla mücadele farkındalığı: Bağımlılıkla mücadelede toplumsal bilinç oluşturmak ve bireyleri sağlıklı yaşam konusunda teşvik etmek hedeflenebilir. Yeşilay Haftası, her yıl 1-7 Mart tarihleri arasında kutlanır.

Gazlı içecek tüketim alışkanlıkları şu şekilde özetlenebilir: Türk halkının büyük kısmı gazlı içecekleri yemeklerin yanında tüketiyor. En çok tercih edilen gazlı içecek kola. Yeni tatlara açık bir tüketici kitlesi var. Boykot çağrıları sonrası marka tercihlerinde değişiklik. Gazlı içeceklerin yüksek şeker ve kafein içeriği nedeniyle aşırı tüketimden kaçınılması önerilir.

Üçlü eşleştirme oyunları, birkaç nedenle bağımlılık yapabilir: Seviye atlama ve ilerleme: Oyunlar genellikle seviye atlama veya hikaye modu içerir, bu da oyuncuya bir başarı hissi verir. Ödüller ve motivasyon: Sürekli ödüller kazandıran görevler, oyuncuları motive eder. Sosyal etkileşim: Arkadaşlarla yarışma veya sosyal medya entegrasyonu, rekabetçi bir ortam yaratır. Görsellik ve oynanış: Hızlı ve görsel olarak çekici bir oynanış sunar, bu da sıkılmadan uzun süre oynanmasını sağlar. Zihinsel beceriler: Dikkat, hafıza ve mantıksal düşünme gibi zihinsel fonksiyonları destekler.

Teknoloji bağımlılığından kurtulmak için aşağıdaki adımlar atılabilir: Uzman desteği almak: Bağımlılık varsa, bir psikiyatrist veya psikologdan yardım alınmalıdır. Kullanım nedenlerini anlamak: Bağımlılığa yol açan sebepler (psikolojik, sosyal vb.) belirlenmeli ve ortadan kaldırılmalıdır. Zaman sınırlaması koymak: Teknoloji kullanımına günlük zaman sınırları belirlenmeli ve bu süre aşılmamalıdır. Dijital detoks uygulamak: Belirli bir süre teknolojiden uzak kalınarak bağımlılık azaltılabilir. Alternatif aktiviteler edinmek: Spor, hobi gibi yeni uğraşlarla zaman doldurulmalıdır. Sosyal çevreyi geliştirmek: Gerçek sosyal ilişkiler kurulmalı ve yeni arkadaşlıklar edinilmelidir. Bağımlılık durumu ciddiyse, profesyonel destek almak önemlidir.

OORN terimi, tıpta doğrudan bir anlam taşımaz. Ancak "porno" kelimesi, pornografi bağımlılığı bağlamında kullanılabilir. Pornografi bağımlılığı, pornografik içeriklere karşı duyulan sürekli ve yoğun arzunun, kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyecek düzeye ulaşması olarak tanımlanır. Tedavi yöntemleri arasında Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), destek grupları ve ilaç tedavisi yer alır.

Sosyal medya bağımlılığının tehlikeli olmasının bazı nedenleri: Fiziksel zararlar: Göz yorgunluğu, sırt ve bel ağrısı, kalp hastalıkları, obezite ve diyabet gibi sağlık sorunlarına yol açabilir. Psikolojik sorunlar: Depresyon, anksiyete, stres, düşük özsaygı ve uyku bozukluklarına neden olabilir. İletişim sorunları: Gerçek hayatta sosyal ilişkilerden kopma, yüz yüze iletişim becerilerinin zayıflaması ve sosyal izolasyona yol açabilir. Akademik ve mesleki zararlar: Dikkat dağınıklığı ve zaman yönetimi sorunları nedeniyle derslerde veya iş yerinde verimliliğin düşmesine neden olabilir. Dijital güvenlik riskleri: Kişisel verilerin kötü niyetli kişilerin eline geçme riski ve siber zorbalık gibi durumlarla karşılaşma olasılığı vardır. Toplumsal zararlar: Tüketim çılgınlığı ve toplumsal etkileşimlerin azalması gibi sorunlara yol açabilir.

Oyun oynama isteğini azaltmak için şu yöntemler denenebilir: Yeni hobiler edinmek: Gitar çalmak, kitap okumak, spor yapmak veya sanatsal faaliyetlerle ilgilenmek gibi yeni ilgi alanları bulmak faydalı olabilir. Gerçek hayata odaklanmak: Sosyal etkileşimlere ve gerçek dünyada ilişkilere zaman ayırmak, oyunlara olan bağımlılığı azaltabilir. Alternatif aktiviteler bulmak: Oyun oynamak yerine daha verimli ve sağlıklı etkinliklere yönelmek, bağımlılığın etkilerini hafifletir. Oyun süresi için hedef belirlemek: Oyun oynamadan önce belirli bir süre hedefi koymak, oyunu ödül olarak görmeyi sağlar. Destek almak: Oyun bağımlılığından kurtulmak zor olabilir; bir terapist veya danışmandan yardım almak faydalı olabilir. Ayrıca, oyun videoları izlemekten kaçınmak, oyun oynama isteğini azaltabilir.

Teknoloji bağımlılığına psikiyatristler veya psikologlar bakar. Teknoloji bağımlılığı tedavisi için başvurulabilecek bazı psikologların iletişim bilgileri şu şekildedir: Psikolog Beyza Naile Ömerca. Uzman Psikolog Şebnem Akı Karaoğlu. Uzman Klinik Psikolog İlayda Büyük. Teknoloji bağımlılığı tedavisi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Yeşil ve kırmızı reçeteli ilaçlar arasındaki temel fark, yeşil reçeteli ilaçların bağımlılık yapma riskinin daha düşük olmasıdır. Kırmızı reçete: Uyuşturucu madde özelliği taşıyan ve bağımlılık riski yüksek olan ilaçlar için kullanılır. Yeşil reçete: Bağımlılık yapıcı özelliğe sahip psikotrop ilaçlar için kullanılır. Her iki reçete türü de sadece yetkili doktorlar tarafından düzenlenir.

Televizyon izleme süresini azaltmak için bazı öneriler: Zamanlayıcı kullanmak: Televizyonda zamanlayıcı özelliği varsa, izlemeye başlandığında zamanlayıcı açılabilir. Yeni hedefler belirlemek: Yeni hedefler koymak, televizyon izleme süresini otomatik olarak azaltabilir. Hobi edinmek: Kitap okumak, resim yapmak, spor yapmak gibi hobiler edinmek televizyon izlemeyi azaltabilir. Kurallar koymak: Televizyon izlemeyi kendine bir ödül olarak konumlandırmak, belirli kurallar belirlemek (örneğin, "Bu kitaptan 40 sayfa okursam, sonrasında 1 saat sevdiğim diziyi izleyebilirim") faydalı olabilir. Abur cubur TV'den kaçınmak: Zaman öldürmekten başka bir faydası olmayan programları izlemek, abur cubur yemek gibi görülebilir. Televizyonu evden kaldırmak: Abonelikler iptal edildikten sonra televizyon evde tutulmamalıdır. Sosyalleşmek: Televizyon izlemeyen arkadaşlarla vakit geçirmek, birden bırakma sürecini kolaylaştırabilir.

Etil alkol (etanol), yüksek miktarlarda tüketildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir ve hayati tehlike oluşturabilir. Etil alkolün tehlikeli olmasının bazı nedenleri: Merkezi sinir sistemi depresyonu: Etil alkol, merkezi sinir sistemini baskılayarak bilinç bulanıklığı, bilinç kaybı, motor becerilerde bozulma ve koordinasyon kaybına neden olabilir. Solunum güçlüğü: Yüksek dozda alkol alımı solunum zorluğuna yol açabilir. Hipotermi: Vücut sıcaklığının kontrol edilememesi sonucu hipotermi (vücut sıcaklığının düşmesi) görülebilir. Mide ve bağırsak tahrişi: Mide bulantısı, kusma ve bağırsak tahrişine neden olabilir. Kan basıncının düşmesi: Etil alkol, kan damarlarını genişleterek kan basıncının düşmesine yol açabilir. Görme bozuklukları: Göz bebeklerinin daralması ve ışığa tepkinin azalması sonucu görme bozuklukları ortaya çıkabilir. Nöbetler ve koma: Kandaki yüksek alkol seviyesi nöbetlere ve komaya yol açabilir. Etil alkol zehirlenmesi durumunda derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

Madde bağımlılığının bazı belirtileri: Fiziksel belirtiler: titreme, kas ağrıları, seğirme; terleme ve ateş basması; bulantı, kusma ve ishal; baş ağrısı; yorgunluk ve enerji düşüklüğü; uyku problemleri; iştah değişiklikleri. Psikolojik belirtiler: anksiyete, panik ataklar ve paranoya; asabiyet, gerginlik; depresif duygudurum, hüzün ve umutsuzluk; odaklanma sorunu, zihinde bulanıklık; herhangi bir şeyden zevk almakta zorlanma. Davranışsal belirtiler: arkadaş çevresinde değişiklik yapması ve yeni çevresiyle çok sık zaman geçirmesi; duygu durumunda ani değişimler; aile ilişkilerinden uzaklaşması; evde tek kalma isteğinde artış; talep ettiği ve harcadığı para miktarında artış. Madde bağımlılığı belirtileri gözlemlendiğinde bir uzmandan destek alınması önerilir.

Euphoria 1. sezon 1. bölüm, 17 yaşındaki Rue Bennett'in gözünden gençlik sancıları ve modern dünyanın zorluklarını anlatıyor. Bölüm, Rue'nun rehabilitasyondan döndükten sonra dünyadaki yerini bulmaya çalışmasını ve bağımlılık, sosyal medya, kimlik keşfi ve duygusal çalkantılar gibi konularla yüzleşmesini işliyor.

Sigarayı bırakmak için herhangi bir gün uygun olabilir, ancak bazı öneriler şu şekildedir: Özel bir gün belirleme: Evlilik yıldönümü, doğum günü veya terfi gibi özel bir gün, bırakma tarihi olarak seçilebilir. Ani bırakma (cold turkey): Birden bırakma yöntemi, uzun ya da kısa dönem fark etmeksizin daha etkili olabilir. Hazırlık yapma: Bırakma tarihinden önce, sigara içme isteğini tetikleyecek ortamlardan uzak durmak ve aile/arkadaş desteğini ayarlamak faydalı olabilir. Sigarayı bırakma sürecinde profesyonel destek almak, başarı şansını önemli ölçüde artırabilir.

Nikotin, çeşitli hormonların salınımını gerçekleştirerek şiddetli bağımlılık geliştirir. Nikotinin bağımlılık yapmasının bazı nedenleri: Fizyolojik ve psikolojik etki: Nikotin, kandaki konsantrasyonu azaldığında yoksunluk belirtilerine yol açar. Doza bağımlı etki: Kandaki nikotin seviyelerinin azalması yoksunluk, artması ise zehirlenme belirtilerine yol açar. Uyarıcı etki: Nikotin, ruhsal açıdan uyarıcı nitelik taşır, duygudurumu olumlu yönde değiştirir ve rahatlatıcı etkisi vardır. Tolerans gelişimi: Nikotin, gitgide eski etkisini kaybeder ve daha fazla nikotin tüketimine ihtiyaç duyulur. Sosyal ve davranışsal faktörler: Ulaşılma kolaylığı, fiyatı, evde sigara kullananların bulunması, yaşam olayları ve stres etkenleri kullanımı artırır. Nikotin bağımlılığı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “nikotin kullanım bozukluğu” olarak adlandırılır.

Hayır, mentol sigaranın zararını azaltmaz. Mentol, sigara dumanının sertliğini ve nikotinden kaynaklanan tahrişi azaltabilir, bu da sigara içenlere daha kolay nefes aldıkları yanılsamasını verebilir. Ayrıca, mentol sigaranın acı tatlarını maskeleyerek tütünün daha kolay tüketilmesini sağlar ve bu da özellikle gençler ve ilk kez sigara deneyenler arasında mentollü sigara kullanımının ve bağımlılığının artmasına neden olabilir. Tütün ve tütün ürünleri kullanımı sağlık açısından ciddi riskler taşır ve bırakılması önerilir.

Teknoloji bağımlılığı için aile programları arasında şunlar yer alabilir: Yeşilay'ın Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM). Aile Danışmanlığı. Aile Terapisi. Sosyal Destek Programları. YEDAM (Yeşilay Danışmanlık Merkezi) Aile Görüşmeleri. Ayrıca, ailelerin dijital okuryazarlığının geliştirilmesi ve çocuklarına rol model olmaları önemlidir. Teknoloji bağımlılığı şüphesi durumunda, bir psikiyatrist veya psikologdan yardım alınması önerilir.

Pro sigara, normal sigaralardan farklı olarak daha yüksek miktarda nikotin, katran ve karbon monoksit içeren bir türdür. Ancak, pro sigaraların kullanımı diğer sigaralara göre daha fazla sağlık riski taşır ve mümkünse kaçınılması önerilir.