AyTutulması

AyaTekla'da dilek tutma geleneği, birçok kültürde ruhsal yenilenme ve arınma amacıyla gerçekleştirilir. Ayrıca, bazı inanç sistemlerinde ay tutulması sırasında dilek tutmanın şifa getirme veya kehanet gibi özel anlamları da vardır.

2025 yılında Galata Kulesi'nde ay tutulmasının ne zaman gerçekleşeceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, 2025 yılında tam ay tutulmasının 7 Eylül'de gerçekleşeceği bilinmektedir. Ay tutulmalarını izlemek için güncel bilgileri takip etmek önerilir.

Ay'ın tutulma yapması için üç şart gereklidir: 1. Ay, dolunay evresinde olmalıdır. 2. Dünya, Güneş ile Ay arasında yer almalıdır. 3. Dünya'nın gölgesi, Ay'ın üzerine düşmelidir. Bu şartlar aynı anda gerçekleştiğinde, Ay tutulması meydana gelir. Ay tutulması, her ay gerçekleşmez çünkü Dünya ve Ay'ın yörünge düzlemleri arasında yaklaşık 5 derece açı vardır.

Turuncu ay, farklı nedenlerle ortaya çıkabilir: Atmosferik olaylar: Gün doğumunda veya gün batımında, kısa dalga boyundaki mavi ışık daha fazla saçılır ve geriye kalan uzun dalga boyundaki kırmızı ve turuncu ışık daha belirgin hale gelir. Hava kirliliği ve partiküller: Toz, duman ve diğer partiküller ışığın daha fazla saçılmasına neden olabilir. Ay tutulmaları: Tam ay tutulması sırasında, Dünya'nın gölgesi Ay'ın üzerine düşer ve Dünya'nın atmosferinden geçen kırmızı ışık Ay'ın yüzeyine yansıyarak turuncu veya kırmızı bir görünüm oluşturur. Meteorolojik koşullar: Nem, sis veya pus da ışığın kırılmasına ve saçılmasına neden olabilir. Ayrıca, "turuncu ay" ifadesi, "ay yanılsaması" olarak bilinen ve dolunayın ufka yakın konumdayken daha büyük ve turuncu görünmesiyle oluşan bir optik algıyı da ifade edebilir.

28 Ekim 2038'de gerçekleşecek Ay tutulmasının neden kanlı olacağına dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, "kanlı Ay" olarak da bilinen tam Ay tutulmasının nedeni, Ay'ın Dünya'nın gölgesine girmesi sırasında Güneş ışınlarının Ay'a ulaşmasının engellenmesi ve sadece Dünya'nın atmosferinden mavi bir filtreyle yansıyan ışıkla aydınlanmasıdır. Gökbilimciler bu duruma "Kanlı Ay" adını verirler.

Güneş ve ay tutulmaları uzaydan çıplak gözle görülmez. Güneş tutulması sırasında Güneş'e doğrudan bakmak, göz retinasında kalıcı hasara ve körlüğe varan görme bozukluklarına neden olabilir. Ay tutulması ise Dünya'dan çıplak gözle görülebilir, ancak uzaydan gözlemlenmez.

Ay tutulmasını TV'den izlemek mümkün değildir. Ancak, tutulmayı canlı olarak izlemek için aşağıdaki platformlar kullanılabilir: Time and Date; Slooh Community Observatory; NASA Live Stream (NASA'nın resmi YouTube kanalı). Ayrıca, akıllı telefon veya fotoğraf makinesi ile de tutulma fotoğrafı çekilebilir. Türkiye'den izlenebilecek bir sonraki tam ay tutulması, 14 Mart 2025 tarihinde gerçekleşecektir.

Yelbegen, Türk ve Altay mitolojisinde çeşitli eylemler gerçekleştiren bir dev veya ejderha olarak tanımlanır: İnsanları ve hayvanları yer. Atlara düşmandır. Güneş ve ay tutulmasına neden olur. Büyük güç ve bilgiye sahiptir. Zenginliklerle ilişkilendirilir. Doğa olaylarını etkileyebilir. Yelbegen, genellikle çok başlı (üç, yedi veya 12 başlı) olarak tasvir edilir ve büyük kulakları, dişleri ve ağzı olduğu söylenir.

Ay ve Güneş tutulmaları şu şekilde anlatılabilir: Ay Tutulması: Dünya, Güneş ile Ay arasına girdiğinde, Dünya'nın gölgesi Ay'ın üzerine düşer ve Ay görünmez olur. Güneş Tutulması: Ay, Dünya ile Güneş arasına girdiğinde, Ay'ın gölgesi Dünya'nın üzerine düşer ve Güneş görünmez olur. Tutulma Türleri: Ay Tutulması: Parçalı, yarı gölgeli ve tam ay tutulması olarak üç türü vardır. Güneş Tutulması: Tam, parçalı ve halkalı güneş tutulması olarak üç türü vardır. Gözlem: Ay tutulması çıplak gözle izlenebilir. Güneş tutulmasına özel gözlükler olmadan bakmak göz sağlığı için zararlıdır.

Ay'ın gölgesi Dünya'ya şu şekilde düşer: Ay Tutulması: Dünya, Güneş ile Ay arasına girdiğinde, Dünya'nın gölgesi Ay'ın üzerine düşer. Güneş Tutulması: Ay, Dünya ile Güneş arasına girdiğinde, Ay'ın gölgesi Dünya'nın üzerine düşer. Gölgenin hareket etmesinin sebebi, Ay'ın Dünya etrafında batıdan doğuya doğru hareket etmesidir.

Doğru ifade: B) Sıkça gerçekleşen bir olay değildir. Diğer ifadeler yanlıştır: A) Ay’ın “Yeni Ay” evresinde gerçekleşir (yanlış, dolunay evresinde gerçekleşir). C) Ay, Dünya üzerinden gözlenemez (yanlış, Dünya'nın gölgesi Ay'a düştüğü için gözlenebilir). D) Ay, konum olarak Güneş ile Dünya’nın arasında bulunur (yanlış, Dünya, Ay ile Güneş arasında kalır).

Ay tutulmasında Ay, Dünya'nın tam gölge konisine (umbra) tamamen girerse bu durum tam Ay tutulması olarak adlandırılır. Eğer Ay, Dünya'nın yarı gölge konisinden (penumbra) geçiyorsa bu durum yarı gölgeli Ay tutulması olarak adlandırılır. Tam Ay tutulmasında Ay, zifiri karanlık olmaz; kızıl, turuncu veya altın renklerinin karışımına sahip bir görünüm alır. Yarı gölgeli Ay tutulmasında ise Ay'ın parlaklığı çok az azalır ve bu tutulma çıplak gözle fark edilmesi zor bir olaydır.

2025 yılı için planlanan parçalı ay tutulması 7 Eylül tarihinde gerçekleşecektir. Bu tutulma, Balık burcunda yaşanacak olup, sezgilere etki ederek duygusal dönüşümlere yol açacağı düşünülmektedir. Parçalı ay tutulması, Amerika, Antarktika, Afrika, Avrupa, Batı Asya ve güneybatı Rusya'dan seyredilebilecek.

2025 yılında gerçekleşecek bir sonraki Ay tutulması, 7 Eylül Pazar günü tam Ay tutulması olarak gerçekleşecek. Bir sonraki Sot tutulmasına dair bilgi bulunamamıştır.

2025 yılı için planlanan Kanlı Ay Tutulması, 7 Eylül Pazar günü gerçekleşecektir. Türkiye'den de izlenebilecek olan bu tutulma, yaklaşık 1 saat 22 dakika sürecek ve Türkiye saatiyle 05:30 civarında başlayacaktır.

En son gezegen tutulması hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 2025 yılında gerçekleşecek bazı gezegen hizalanmaları şunlardır: 28 Şubat 2025. 29 Ağustos 2025. Gezegen hizalanmalarını gözlemlemek için gün batımından sonra, yıldızların belirmeye başladığı zaman en uygun zamandır.

Tam ay tutulması, genellikle 2 ila 3 yılda bir gerçekleşir. 2025 yılı için tam ay tutulması tarihleri: 13-14 Mart 2025: Batı Avrupa, Asya, Avustralya, Batı Afrika, Kuzey ve Güney Amerika ile Antarktika'dan izlenebilecek. 7 Eylül 2025: Avrupa, Afrika, Asya ve Avustralya'dan izlenebilecek.

2025 yılında Atlas'ta ay tutulması gerçekleşmeyecek. Bir sonraki tam ay tutulması 7 Eylül 2025'te gerçekleşecek ve bu olay Türkiye'den de izlenebilecek. 2025 yılı için planlanan diğer tutulmalar: 13-14 Mart 2025: Tam ay tutulması. 29 Mart 2025: Kısmi güneş tutulması (Türkiye'den izlenemeyecek). 21 Eylül 2025: Kısmi güneş tutulması (Türkiye'den izlenemeyecek).

Ay ve Güneş'in aynı anda görülmesi, güneş tutulması sırasında gerçekleşir. Bu durum, birkaç faktöre bağlıdır: Boyut ve uzaklık: Ay'ın çapı Güneş'ten 400 kat daha küçüktür, ancak Dünya'ya olan uzaklığı Güneş'in uzaklığının yaklaşık 400'de biridir. Açısal boyut: Hem Ay'ın hem de Güneş'in Dünya'dan bakıldığında açısal boyutları yaklaşık olarak 0.5 derece (yarım derece) veya 30 yay dakikası civarındadır. Bu koşullar, sadece belirli bir konumda ve zamanda gerçekleşir, bu yüzden Ay ve Güneş'in aynı anda görülmesi her zaman mümkün değildir.

2025 yılında kızıl ay, 7-8 Eylül tarihlerinde gerçekleşecek tam ay tutulmasında görülebilir. Bu tarih, Türkiye'den izlenebilecek bir sonraki tam ay tutulmasıdır. Ayrıca, büyük orman yangınları, volkanik patlamalar veya yoğun hava kirliliği gibi durumlarda da atmosfere yayılan parçacıklar ışığın kırılmasını değiştirerek ayın kızılımsı görünmesine neden olabilir.