Atmosfer

Severance dizisi, birkaç nedenle oldukça iyi kabul edilmektedir: 1. Benzersiz Konu ve Temalar: Dizi, iş hayatı, kişisel kimlik ve anlam arayışı gibi modern kaygıları ele alarak, izleyicinin kendisiyle bağ kurabileceği temalar işlemektedir. 2. Atmosfer ve Gerilim: Twin Peaks ve Lost gibi yapımların etkilerini taşıyan dizi, liminal alanlar ve özenle yaratılmış evreniyle izleyiciyi sürekli bir gerilim ve belirsizlik içinde tutmaktadır. 3. Karakter Gelişimi: Mark, Helly, Irving ve Dylan gibi karakterlerin yaşadıkları kişisel karmaşalar ve birbirleriyle kurdukları bağlar, dizinin izleyiciyi cezbeden yönlerinden biridir. 4. Yönetmenlik ve Oyunculuk: Ben Stiller'ın yönetmenliği ve oyuncu kadrosunun başarılı performansları, dizinin kalitesini artırmaktadır.

Basınç, sıcaklık ve yükseklik ile ters orantılıdır. 1. Sıcaklık: Sıcaklık arttıkça atmosfer basıncı düşer. 2. Yükseklik: Yükselti arttıkça atmosfer basıncı azalır.

Atmosferin 4 katmanı şunlardır: 1. Troposfer: Yeryüzüne en yakın katmandır ve su buharının %99'unu içerir. 2. Stratosfer: Yatay hava hareketleri ve ozon tabakasının bulunduğu katmandır. 3. Mezosfer: Meteorların parçalandığı katmandır. 4. Termosfer: En dış katmandır ve sıcaklık güneş ışınlarına göre 200 ile 1600 °C arasında değişir.

Atmosferin özellikleri şunlardır: 1. Gaz Bileşimi: Atmosfer, %78 azot, %21 oksijen ve %1 diğer gazlardan (argon, su buharı, karbondioksit) oluşur. 2. Kalınlık: Atmosferin kalınlığı Ekvator’dan kutuplara doğru azalır ve yaklaşık 10.000 kilometreye kadar uzanır. 3. İklim Olayları: Hava olayları ve su buharı bu katmanda gerçekleşir. 4. Sıcaklık Değişimi: Atmosferde sıcaklık, irtifaya göre değişir ve farklı katmanlarda farklı sıcaklık koşulları bulunur. 5. Koruyucu Fonksiyon: Ozon tabakası, Güneş’ten gelen zararlı ultraviyole ışınlarını emerek canlıları korur. 6. Ses ve Işık İletimi: Atmosfer, sesin ve görüntünün iletilmesini sağlar.

Mavi rengin gökyüzünü keşfetmesiyle ilgili olarak, Lord Rayleigh tarafından Rayleigh saçılması adı verilen optik fenomen öne çıkmaktadır. Bu olay, gökyüzünün mavi görünmesinin bilimsel açıklamasını sunmaktadır.

Hava olayları, atmosferde kısa süreli olarak meydana gelen meteorolojik olaylardır. İşte bazı hava olayları: 1. Yağmur: Atmosferdeki su buharının yoğunlaşarak su damlacıkları şeklinde yeryüzüne düşmesi. 2. Kar: Bulutlardaki su damlacıklarının soğuk hava ile karşılaşarak buz kristallerine dönüşmesi. 3. Dolu: Bulutlardaki su damlacıklarının daha soğuk hava ile karşılaşarak buz kütlelerine dönüşmesi. 4. Yıldırım ve Şimşek: Bulutları oluşturan su moleküllerinin hava molekülleri ile sürtünerek elektrik ile yüklenmesi. 5. Sis: Sıcak ve nemli havanın aniden soğuk bir hava ile karşılaşması sonucu oluşan olay. 6. Çiğ ve Kırağı: Havadaki su buharının daha soğuk nesneler üzerinde yoğunlaşması veya buza dönüşmesi.

Troposfer, atmosferin en önemli katmanıdır çünkü: 1. Canlı yaşamına imkân sağlar: Yeryüzüne en yakın katman olması nedeniyle, canlıların yaşam alanını oluşturur. 2. Hava olaylarının merkezi: Atmosferdeki su buharının %99'u bu katmanda bulunur ve hava olaylarının büyük çoğunluğu burada gerçekleşir. 3. Gazların büyük kısmını içerir: Toplam atmosfer kütlesinin %75'i troposferde yer alır. 4. Sıcaklık değişimi: Troposferde yerden yükseldikçe sıcaklık her 100 metrede yaklaşık 0,5 °C azalır, bu da iklim ve meteorolojik oluşumlar için kritik bir faktördür.

Hava ve atmosfer aynı şeyler değildir. Hava, canlıların soluduğu gaz karışımıdır. Atmosfer ise, Dünya'yı çevreleyen gaz (hava) örtüsüdür ve yer çekiminin etkisiyle gezegenin çevresini saran bir manto gibidir.

Atmosferin beş ana katmanı ve özellikleri şunlardır: 1. Troposfer: Atmosferin yere temas eden en alt katmanıdır. 2. Stratosfer: Troposferden itibaren 50 km yüksekliğe kadar uzanır. 3. Mezosfer: Stratosferden itibaren 80 km yüksekliğe kadar uzanır. 4. Termosfer: Mezosferden itibaren 640 km yüksekliğe kadar uzanan katmandır. 5. Ekzosfer: Atmosferin en üst katmanıdır.

Daimi alçak basınç merkezleri, yeryüzünün ısınmasına bağlı olarak oluşan ve sürekli etkili olan basınç kuşaklarıdır. Başlıca daimi alçak basınç merkezleri şunlardır: 1. Ekvatoral Alçak Basınç Alanı (Tropikal Siklon): Ekvator çevresinde yıl boyunca sıcaklığın yüksek olması nedeniyle oluşan alçak basınç kuşağıdır. 2. Kutup Altı Alçak Basınç Alanı (Subpolar Siklon): 60° enlemlerinde, Batı ve Kutup rüzgarlarının karşılaşması sonucu oluşan alçak basınç alanıdır. Bu merkezler, dinamik ve termik kökenli olabilir.

Merkür'ün bu kadar sıcak olmasının başlıca nedeni, kalın bir atmosfere sahip olmaması ve Güneş'e olan yakınlığıdır. Merkür'ün atmosferi çok ince olduğundan, Güneş'ten gelen ısıyı tutamaz ve bu da aşırı sıcaklık farklarına yol açar.

Troposfer, Dünya atmosferinin en alt katmanıdır. Bu katman, Dünya yüzeyine en yakın olup, 8 ile 14 kilometre arasında bir kalınlığa sahiptir. Özellikleri: - Hava en yoğun olduğu katmandır ve atmosferin kütlesinin dörtte üçünü içerir. - Su buharının tamamı bu katmanda bulunur ve iklim olayları sadece burada gerçekleşir. - Yatay ve dikey hava akımları meydana gelir. - Troposfer ile stratosfer arasında "tropopoz" adı verilen geçiş katmanı bulunur.

Hava, Dünya'yı çevreleyen, renksiz ve kokusuz gaz karışımıdır.

Basınç en çok yükselti faktöründen etkilenir. Bunun yanı sıra basıncı etkileyen diğer faktörler şunlardır: Sıcaklık: Sıcaklığın artması hava moleküllerinin genleşmesine ve basıncın düşmesine, soğuması ise basıncın artmasına neden olur. Yoğunluk: Atmosferdeki gazların yoğunluğu arttıkça basınç da artar. Yer çekimi: Yerçekiminin fazla olduğu yerlerde havadaki gazlar daha yoğun olduğundan basınç artar. Dinamik etkenler: Dünya’nın ekseni çevresinde dönmesi, hava kütlelerinin bazı enlemlerde sıkışıp yükselmesine, bazı enlemlerde ise seyrelmesine neden olur.

Sera etkisi, Dünya atmosferindeki bazı gazların, güneşten gelen ışınları tutarak gezegenin ısısını hapsetmesi olayıdır. Bu doğal süreç, Dünya'nın sıcaklığını dengede tutarak yaşamın devam etmesini sağlar. Başlıca sera gazları: - Karbondioksit (CO₂): Fosil yakıtların yakılması ve ormansızlaşma gibi nedenlerle atmosfere salınır. - Metan (CH₄): Tarımda, özellikle hayvancılıkta ve çöp sahalarındaki organik maddelerin çürümesi sonucu salınır. - Azot oksit (N₂O): Tarımda kullanılan gübrelerin etkisiyle atmosfere salınır. - Florlu gazlar: Sanayide kullanılan bazı gazlar da sera etkisi yaratabilir.

Gökyüzünün rengi mavi çünkü güneş ışığı, atmosferdeki nitrojen ve oksijen gibi moleküllerle karşılaştığında saçılma yaşar. Rayleigh saçılması adı verilen bu süreçte, kısa dalga boylu mavi ışık daha fazla saçılır ve bu da gökyüzünün mavi görünmesini sağlar.

Kutuplarda iklimin olmamasının temel nedeni, yıl boyunca soğuk ve kurak bir hava koşullarının hakim olmasıdır. Bu durumun diğer nedenleri arasında şunlar yer alır: Güneş ışınlarının eğik açılarla gelmesi: Güneşlenme süresi çok uzun olmasına rağmen sıcaklıkların yükselmemesinin sebebi budur. Termal iletkenlik: Sıcaklığın dağılımındaki dengesizlik, atmosferdeki hava akımlarını etkileyerek yağışların azalmasına neden olur. Buzulların erimesi: Bu durum, kutup bölgelerindeki bitki örtüsünü ve hayvan yaşamını doğrudan etkileyerek ekosistem dengesini bozar ve yağışların düzenini değiştirir. İnsan faaliyetleri: Endüstriyel faaliyetler, sera gazı emisyonları ve doğal kaynakların tüketimi, kutup ikliminin dengesini bozarak yağışların azalmasına yol açar.

İklimi etkileyen beş ana faktör şunlardır: 1. Güneş: Güneş'in sağladığı enerji, gezegenin sıcaklık ve ışık dengesini belirler. 2. Atmosfer: Sera etkisi yoluyla Dünya'nın yaşanabilirliğini korur ve ısıyı yeniden dağıtır. 3. Okyanus Akıntıları: Güneş enerjisini emerek gezegenin etrafında dolaştırır ve kıyı bölgelerinin iklimini etkiler. 4. Dünya'nın Yüzeyi: Albedo olarak bilinen yansıtma özelliği ile güneş radyasyonunu emer ve yansıtır. 5. İnsan Faaliyetleri: Fosil yakıtların yakılması, ormansızlaşma ve endüstriyel süreçler gibi insan etkileri, atmosferdeki sera gazlarının konsantrasyonunu artırarak iklim değişikliğine yol açar.

Havanın üç temel özelliği şunlardır: 1. Gaz Karışımı: Hava, büyük oranda azot (%78), oksijen (%21) ve karbondioksit (%1) gibi çeşitli gazlardan oluşur. 2. Katı ve Sıvı Parçacıklar: Hava, aerosol adı verilen toz ve polen gibi katı ve sıvı parçacıkları da içerir. 3. Basınç ve Hareket: Hava, dünya yüzeyine doğru çekilerek hava basıncı oluşturur ve sürekli hareket halindedir.

Bulutlar, atmosferde bulunan küçük su tanecikleri ve buz kristallerinin yoğunlaşması sonucu oluşur. Bulutların oluşması için üç koşul gereklidir: 1. Su buharının bulunması. 2. Yoğunlaşma çekirdeklerinin varlığı. 3. Havanın soğuması.