Atıf

"Kaynak göstermek şartıyla" ifadesi, bir bilgi veya içeriğin ancak kaynak belirtilerek kullanılabileceği anlamına gelir. Kaynak göstermek, bilimsel ve etik bir gereklilik olup, kullanılan bilginin gerçek sahibinin hakkını teslim etmek, araştırmacının kendi katkısını açıkça belirtmek ve çalışmanın güvenilirliğini artırmak için gereklidir. Kaynak gösterme, farklı stillere göre yapılabilir, örneğin: APA stili: Metin içinde yazar ve yayın yılına ait bilgilerin parantez içinde verilmesi. MLA stili: Parantez içinde yazarın soyadı ve sayfa numarasının belirtilmesi. Kaynak göstermeden bilgi kullanmak, intihal (aşırma) olarak adlandırılır ve ciddi hukuki ve etik sonuçlar doğurabilir.

Tezde atıf yaparken iki yöntem kullanılabilir: 1. Metin içinde kaynak gösterme. Örnek: Değirmencioğlu ve Demirutku (1999). 2. Parantez içinde kaynak gösterme. Örnek: Araştırmacılar, bilimsel çalışmalarda yazarların haklarının korunması ve yazarlık sıralamasının belirlenmesinin, birçok disiplinin üzerinde durduğu bir konu olduğunu dile getirmektedir (Değirmencioğlu ve Demirutku, 1999). Ayrıca, ikincil kaynaklar da kullanılabilir. Atıf yaparken, atıf ve alıntı arasındaki farkın da göz önünde bulundurulması gerekir. Daha detaylı bilgi ve farklı stillere göre atıf yöntemleri için isnadsistemi.org ve iienstitu.com gibi kaynaklar incelenebilir.

Alan endeksinin kaç olması gerektiği, yapılan akademik çalışmanın alanına ve başvurulan bilim dalına göre değişiklik gösterebilir. Doçentlik başvuruları için: Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından belirlenen doçentlik kriterlerinde, bazı temel alanlar için kabul edilen alan indeksleri arasında AHCI, ESCI, Scopus gibi endeksler bulunmaktadır. Akademik teşvik ödeneği için: Yükseköğretim Kurulu (YÖK), akademik teşvik ödeneklerinde alan endeksi olarak "Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından hazırlanıp Yükseköğretim Kurulunca onaylanan doçentlik başvurusu için kabul edilen endeksleri" kabul etmektedir. Alan endeksi ile ilgili güncel bilgilere, ilgili kurumların resmi web sitelerinden ulaşılması önerilir.

"İBBBKA" ifadesine dair bir bilgi bulunamadı. Ancak, atıf yapma yöntemleri kullanılan atıf stiline göre değişir. Başlıca atıf stilleri ve özellikleri: APA (American Psychological Association). MLA (Modern Language Association). Chicago. Atıf yaparken kaynağın ismi, yazarı, yayın yılı ve varsa kaynağa erişim linki eklenir. Atıf stilleri hakkında daha fazla bilgi ve örnek için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: isnadsistemi.org; tezhazirla.com; grisayfalar.com.

DOI (Digital Object Identifier) almak zorunlu değildir, ancak prestijli akademik dergilerde yayın yapmak ve atıf oranlarını artırmak için gereklidir. DOI numarasının bazı avantajları: Makalenin kalıcı olarak erişilebilir olmasını sağlar. Dijital akademik veritabanlarında indekslenmesini kolaylaştırır. Atıf almayı ve kaynak gösterme sürecini güvenilir hale getirir. Makalenin bilimsel etkisini artırarak, akademik kariyer için avantaj sağlar. DOI numarası almak için makale, DOI numarası sağlayan akademik bir dergide yayınlanmalı veya açık erişimli platformlarda (örneğin, Zenodo) yer almalıdır.

Kendi kendine atıf yapmak (self-citation), bir yazarın yeni bir yayında daha önce kendi tarafından yayınlanmış çalışmalara atıfta bulunması anlamına gelir. Ancak, kendi kendine atıf yaparken dikkat edilmesi gereken bazı etik hususlar vardır: Ölçüyü kaçırmak, akademik dürüstlük ve araştırmanın nesnelliği konusunda endişelere yol açabilir. Aşırı atıf, yazarın kendi alanındaki daha geniş literatürle ilgilenmediği izlenimini yaratabilir. Kendine atıf, hem avantajlar hem de dezavantajlar içerebilir; bu nedenle, bunu yaparken dengeli ve şeffaf olmak önemlidir.

Medeni hukukta atıf yapma hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, hukukta atıf genel olarak şu şekillerde yapılabilir: Doğrudan atıf. Dolaylı atıf. Yasal atıf. Hukuki metinlerde atıf, doğru anlamın ve yorumun yapılabilmesini sağlar, düzenlemelerin birbirini tamamlamasına ve hukukun tutarlı bir şekilde uygulanmasına yardımcı olur. Atıf kuralları, kullanılan kaynak ve atıf yapılan metne göre değişiklik gösterebilir. Daha detaylı bilgi için ilgili kaynaklara başvurulması önerilir.

Kitaplara yapılan atıflar, metin içi dipnotlarda ve bibliyografyada görünür. Metin içi dipnotlarda atıflar, yazarın soyadı, kitabın başlığı, yayın yeri, yayınevi, baskı sayısı, yayın yılı ve çok ciltli kitaplarda cilt numarası gibi künye bilgileriyle yapılır. Bibliyografyada ise bu bilgiler, kitabın künyesi olarak eksiksiz bir şekilde yer alır. Ayrıca, atıf veri tabanları da kitaplara yapılan atıfları bulmak için kullanılabilir.

APA 7'ye göre aktaran (secondary source) şu şekilde yazılır: 1. Metin içinde hem asıl kaynağa hem de onu aktaran ikincil kaynağa birlikte atıfta bulunulmalıdır. 2. Kaynakçada yalnızca ikincil kaynağa (aktaran) yer verilmelidir. Örnek: > Bireylerin çeşitli teknolojilere yönelik kabul ve kullanma davranışları davranışsal niyetleri tarafından belirlenmektedir (Davis, 1989, aktaran Islamoglu vd., 2021).

Atip kelimesinin amacı hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, "atıf" kelimesinin amacı hakkında bilgi verilebilir. Atıf, bilimsel çalışmalarda başka bir yazarın düşüncelerini veya çalışmalarını kullanırken, o yazarın adını ve yayın tarihini belirterek orijinal kaynağa gönderme yapmaktır. Atıf yapmak için kullanılan bazı programlar şunlardır: Mendeley. Zotero. EndNote.

CC BY-NC-SA (Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş) lisansı, Creative Commons tarafından sunulan altı farklı lisans türünden biridir. Bu lisansın temel özellikleri: Atıf (BY - Attribution). GayriTicari (NC - NonCommercial). Aynı Lisansla Paylaş (SA - ShareAlike). Bu lisans, eserin ticari olmayan amaçlarla özgürce kullanılmasına, düzenlenmesine ve dağıtılmasına izin verirken, bu eserlerin ve türevlerinin aynı lisansla paylaşılmasını zorunlu kılar.

İntihal oranını azaltmak için bazı yöntemler: Paraphrasing (yeniden yazma). Tırnak işareti ve doğru kaynak gösterimi. Cümle öbekleri yerleştirme. Eş anlamlı kelimeler kullanma. Yorum ekleme. Farklı kaynaklar kullanma. Profesyonel destek alma. İntihal oranı düşürme işlemi teknik bilgi ve dikkat gerektirdiğinden, uzman bir editör veya akademisyenden yardım almak faydalı olabilir.

Akademik Teşvik'te atıfların değerlendirilmesi şu şekilde yapılır: İndeksler: Atıfların değerlendirilmesinde yalnızca SSCI, SCI-Exp, AHCI ve alan indeksleri kapsamındaki dergilerde yer alan makaleler dikkate alınır. Kişi Sayısı: Atıf faaliyet türünün puanlanmasında kişi sayısı dikkate alınmaz, her bir araştırmacı için ayrı puanlama yapılır. Aynı Eser: Aynı yayın veya esere bir kitabın ya da makalenin farklı bölümlerinde veya kısımlarında yapılan atıflar yalnızca bir atıf olarak değerlendirilir. Kendi Atıfları: Başvuru sahibinin kendi yayınlarına veya eserlerine yaptığı atıflar kapsam dışıdır. Devlet Yükseköğretim Kurumları: Devlet yükseköğretim kurumları kapsamında gerçekleştirilmeyen faaliyetlere yapılan atıflar teşvik kapsamında değerlendirilmez.

ESCI indeksli dergilerde yayın yapmak, makalelerin Emerging Sources Citation Index (ESCI) tarafından taranan dergilerde yayımlanması anlamına gelir. ESCI, Clarivate Analytics tarafından yayımlanan Web of Science kapsamındaki bir bilimsel atıf indeksidir. ESCI indeksli dergilerde yayın yapmanın bazı faydaları şunlardır: Görünürlük artışı. Kalite işareti. Akademik değerlendirme. Ayrıca, 2023 sürümünden itibaren (2022 Etki Faktörleri), Arts and Humanities Index ve Emerging Sources Citation Index’teki dergiler de Etki Faktörü almaya başlamıştır.

APA 7. sürümüne göre, üç veya daha fazla yazarlı eserlere yapılan metin içi atıflar şu şekilde yapılır: İlk atıf: Sadece ilk yazarın soyadı yazılır ve devamına “ve ark.” ya da “ve diğer.” ifadeleri eklenir. Sonraki atıflar: Yine sadece ilk yazarın soyadı yazılır ve ardından “ve ark.” ya da “ve diğer.” ifadesi kullanılır. Örnekler: İlk atıf: Doğan vd. (2014). Sonraki atıf: Doğan ve diğerleri (2014). İSNAD atıf sistemine göre: İlk geçiş: Yazar Adı Soyadı v.dğr., Kitap Adı (Baskı Yeri: Yayıncı, Baskı Tarihi; Sayfa Numarası). Sonraki geçiş: Yazar Soyadı v.dğr, Kitap Adı, Sayfa Numarası. Örnek: İlk geçiş: Mitchell L. Eisen v.dğr., Memory and Suggestibility in the Forensic Interview (Mahwah, NJ: L. Erlbaum Assoicates, 2002; 65). Sonraki geçiş: Eisen v.dğr., Memory and Suggestibility in the Forensic Interview, 67.

Creative Commons Atıf Lisansı (CC BY), içerik üreticilere çalışmalarının ticari amaçlar da dahil olmak üzere kaynak gösterilerek her türlü amaçla kopyalanmasına, düzenlenmesine, dağıtılmasına ve yeniden kullanılmasına olanak tanıyan bir lisans türüdür. Bu lisans kapsamında: Atıf. Kullanım kapsamı. CC BY lisansının en özgür Creative Commons lisanslarından biri olduğu kabul edilir. CC BY lisansına sahip içeriklere, YouTube gibi platformlarda "Gelişmiş arama filtreleri" listesinden "Creative Commons" seçilerek ulaşılabilir.

Prof. Dr. Erkan Tekinarslan'ın aldığı toplam atıf sayısı, farklı kaynaklara göre değişiklik göstermektedir: Sobiad Atıf Dizini'ne göre: 597 atıf almıştır. BookCites'a göre: 0 atıf almıştır. Scispace'e göre: 248 atıf almıştır. En güncel ve doğru bilgi için ilgili kaynakların kontrol edilmesi önerilir.

Makale atıflarını bulmak için aşağıdaki platformlar kullanılabilir: Sobiad Atıf Dizini. Atıf Tarama Motoru. Ayrıca, Google Akademik gibi platformlarda da atıf taraması yapılabilir. Atıf ararken, isim veya soyadı benzerliği olan diğer akademisyenlerin çalışmalarını da listeleyebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Pegem Akademi atıf indeksi, Pegem Akademi tarafından yayımlanan ve akademik kaynakçaları içeren indekslerdir. Pegem Akademi'nin 2020 ve 2024 yıllarına ait atıf indekslerine aşağıdaki web sitelerinden ulaşılabilir: depo.pegem.net. pegem.net.

Impact Factor (Etki Faktörü), bilimsel dergilerde yayınlanan makalelere yapılan atıfların ortalama sayısını yansıtan bir ölçüttür. Etki faktörü, Amerikan dil bilimci Eugene Garfield tarafından 1975’ten itibaren geliştirilmiştir. Etki faktörü, belli alandaki farklı dergileri karşılaştırmak amacıyla kullanılır. Etki faktörü hesaplanırken kullanılan formül şu şekildedir: Etki Faktörü = Son iki yıldaki makalelere yapılan atıflar / Son iki yılda yayınlanan toplam makale sayısı. Örneğin, bir dergi son iki yılda 50 makale yayınlamış ve bu makaleler toplam 100 kez atıf almışsa, etki faktörü şu şekilde hesaplanır: Etki Faktörü = 100 / 50 = 2.0.