Kaynakça

Kaynakçada kitap yazarken genel format şu şekildedir: Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Kitabın Adı (Baskı Sayısı). Basım Yeri: Yayınevi. Örnek: - Kartal, M. (2009). Konar Göçerlikten Yerleşik Yaşama Geçiş Epi-Paleolitik Dönem Türkiye’de Son Avcı-Toplayıcılar. Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul. - Özdeş, T. (2003). Maturidi’nin Tefsir Anlayışı. 2. Baskı. İnsan Yayınları, İstanbul. - Pollan, M. (2006). The Omnivore’s Dilemma: A Natural History of Four Meals. Penguin, New York. Ek detaylar: - Çeviri kitaplar için: Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Kitabın Adı (Baskı Sayısı). (Çevirmen Adının Baş Harfi. Çevirmenin Soyadı, Çev.). Yayınevi, Basım Yeri. - Tek editörlü kitaplar için: Editörün Soyadı, Adının Baş Harfi. (Ed.). (Yayın Yılı). Kitabın Adı (Baskı Sayısı). Yayınevi, Basım Yeri.

Evet, kaynakçada gösterilmeyen eser intihal sayılır. İntihal, bir başkasına ait özgün fikirleri, metotları, verileri veya eserleri bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermektir. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 71. maddesinin 1. fıkrasının 2, 3 ve 5. bentlerinde, intihal olarak belirtilen eylem çeşitleri arasında, eserden kaynak göstermeksizin iktibasta bulunmak da yer almaktadır.

Akademik atıf, başka bir eserden elde edilen düşünce veya fikrin kaynağını göstermek için yapılan referanstır. Atıf, şu amaçlarla yapılır: Akademik dürüstlüğü sağlamak. Güvenilirlik oluşturmak. Argümanları desteklemek. Araştırma izi oluşturmak. Atıflar genellikle şu unsurları içerir: Yazar isimleri; Eserin başlığı; Yayın tarihi; Yayıncı bilgileri; Sayfa numaraları (varsa); Çevrimiçi kaynaklar için DOI (Dijital Nesne Tanımlayıcı) veya URL.

APA stilinde internet sitesi yazmak için aşağıdaki format kullanılır: Yazar Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yıl, Ay, Gün). Web sayfasının başlığı. Web sitesi adı. URL. Örnek: Perry, C. (2024, Haziran 7). Tez girişi nasıl yazılır (örneklerle). Tespit edilemeyen yapay zeka. https://undetectable.ai/blog/how-to-write-thesis-introduction/. Özel durumlar: Yazar yoksa: Web sayfasının başlığıyla başlayın. Tarih yoksa: "n.d." (tarih yok) yazın. Kuruluş yazarsa: Kuruluşun tam adını kullanın. Not: Belirli bir kısımdan alıntı yapılmadığında, web sitesinden bahsetmek için URL parantez içinde verilebilir, ancak referans listesi girişi gerekmez.

APA stilinde bir web sitesi kaynakçada şu şekilde gösterilir: 1. Yazar: Soy ismi ve ismin baş harfi. 2. Yılı: Parantez içerisinde. 3. Başlık: Sadece ilk harf büyük olacak şekilde ve italik. 4. Web sitesi adı: İlk harfler büyük olacak şekilde. 5. URL: Linkin tamamı. Örnek: Fagan, J. (2019). Nursing clinical brain. OER Commons. Retrieved January 7, 2020, from https://www.oercommons.org/authoring/53029-nursing-clinical-brain/view. Eğer web sitesinin yazarı belirtilmemişse, başlık yazarın yerine kullanılır ve yayın tarihi yoksa "t.y." (tarih yok) yazılır. Daha fazla bilgi için APA stil kılavuzuna başvurulabilir.

APA 7. sürümüne göre makale kaynakçasında DOI (Digital Object Identifier) şu şekilde yazılır: 1. Yazar, A. A. (Yıl). 2. Makale Başlığı. 3. Dergi Adı, Cilt(Sayı), sayfa aralığı. 4. https://doi.org/xxxxx. Örnek: King, R. B. (2022). Akademik öz kavram ve performans. Eğitim Psikolojisi Dergisi, 114(3), 521–533. https://doi.org/10.1037/edu0000612. Notlar: DOI her zaman tıklanabilir bir URL olarak formatlanmalıdır ve https://doi.org/ ile başlamalıdır. DOI'den sonra bir nokta eklenmez.

Bir yazıya atıf yapmak, başka bir yazarın düşüncelerini veya çalışmalarını dolaylı olarak kullanırken, o yazarın adını ve yayın tarihini uygun şekilde belirtmek anlamına gelir. Atıf yapmanın amacı: Akademik etik kurallarına uymak ve intihalden kaçınmak. Okuyuculara referans verilen içeriğin orijinal kaynağına ulaşma imkanı sağlamak. Çalışmanın güvenilirliğini artırmak. Atıf, genellikle şu bilgileri içerir: Yazarın soyadı. Yayın yılı. Gerekirse sayfa numarası. Atıf, doğrudan alıntı yapılan durumlarda ve dolaylı aktarımlarda farklı şekillerde yapılır.

Web sayfası kaynakçaya şu şekilde eklenir: 1. Kurum adı veya site adı yazılır. 2. Makalenin veya web sayfası başlığının tırnak içinde yazısı eklenir. 3. Erişim tarihi, gün, ay ve yıl olarak iki nokta konularak yazılır. 4. Web adresinin linki eklenir. Örnek: Diyanet İşleri Başkanlığı, “Din İşleri Yüksel Kurulu Başkanlığı”, erişim: 1 Mayıs 2017, https://kurul.diyanet.gov.tr. Kaynakça formatı, kullanılan atıf sistemine göre değişiklik gösterebilir.

Bir makale yazarken kaç kaynak olması gerektiği, araştırmanın türüne, konunun karmaşıklığına ve makale türüne bağlı olarak değişir. Normal bir araştırma makalesi için genellikle 7 ile 10 kaynak yeterlidir. Daha ayrıntılı makaleler için bu sayı 15 ila 20 kaynağa çıkabilir. Edebi bir inceleme için kaynak sayısı, konunun genişliğine bağlı olarak 20-30 veya 50'ye kadar çıkabilir. Ayrıca, kullanılan kaynakların en az yarısının son 5-10 yıl içinde yayımlanmış olması önerilir.

Kaynakça yazımı için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Kaynakları Toplama: Araştırmada kullanılan tüm kaynaklar (kitaplar, makaleler, web siteleri vb.) toplanır. 2. Doğru Alıntı Stilini Belirleme: MLA, APA, Chicago gibi farklı atıf stillerinden uygun olanı seçilir. 3. Kaynakları Düzenleme: Kaynaklar, yazarın soyadına göre alfabetik olarak sıralanır. 4. Doğruluk ve Tutarlılık Kontrolü: Kaynakça, hatalar ve seçilen atıf stilinin tutarlı kullanımı açısından kontrol edilir. 5. Formatlama: Kaynakça, çift aralıklı ve asılı (ilk satırlar hariç girintili) olacak şekilde ayarlanır. Örnek bir kaynakça girişi: Kitap: Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). Kitabın Adı. Yayın Evi, Basım Yeri. Dergi Makalesi: Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yayın Yılı). “Makale Adı”. Dergi Adı, cilt, sayı, sayfa aralığı. Kaynakça oluştururken, kullanılan atıf stilinin kurallarına dikkat edilmelidir.

Hayır, tezde kaynakça ve atıf aynı şey değildir. Atıf, bir kaynaktaki bilgi, düşünce veya tartışmaya, araştırmacının kendi kelimeleriyle atıfta bulunmasıdır. Kaynakça ise, tezde kullanılan tüm kaynakların alfabetik sırayla listelendiği bölümdür. Dolayısıyla, atıf metin içinde belirli bir kaynağa yapılan referans iken, kaynakça bu referansların tamamının liste halinde sunulmasıdır.

APA stiline göre kaynakçada makale adı şu şekilde yazılır: Sadece ilk sözcüğün ilk harfi büyük, diğerleri küçük yazılır. Köşeli parantez içinde orijinal dili Türkçe olan bir makaleye gönderme yapılıyorsa makale adı gibi bilgilerin İngilizce karşılığı verilmelidir. Örnek: Türkçe makale: "Kısa Semptom Envanteri: Ergenler için Kullanımı". İngilizce makale: "Long-term effects of sexual victimization in childhood: An attributional approach".

Akademik alıntı yaparken dikkat edilmesi gereken bazı kurallar şunlardır: Doğrudan alıntılar. Dolaylı alıntılar. Sayfa numarası. Kaynak gösterimi. İntihalden kaçınma. Bazı kaynak gösterme stilleri: ISNAD 2. Edisyon. APA. MLA. Chicago. Daha fazla bilgi için isnadsistemi.org, enago.com.tr ve acikders.ankara.edu.tr gibi kaynaklar incelenebilir.

Kitapta sayfa numarası yoksa kaynakçada nasıl gösterileceğiyle ilgili bilgi bulunamadı. Ancak, kaynakça yazımıyla ilgili şu bilgiler değerlendirilebilir: Kaynakça, metin içinde yapılan tüm atıfları (kişisel iletişim hariç) içerir. Kaynakça bölümünde yer alan kaynaklar çift aralıklı ve asılı girintili şekilde verilir. Makale ve kitap isimleri kaynakçada belirtilirken, yalnızca ilk sözcüğün ilk harfi büyük yazılır. Dergi makalelerine ait kaynaklar belirtilirken, cilt numarasından sonra parantez içinde verilen dergiye ait sayı numaraları, yalnızca derginin o sayısı birinci sayfadan başlıyorsa verilir. Kaynakça gösterimi için kullanılan bazı atıf sistemleri ve kılavuzlar şunlardır: İSNAD Atıf Sistemi; APA 6 Kuralları; Ankara Üniversitesi Açık Ders Malzemeleri Sistemi kaynakça gösterimi kılavuzu.

APA formatında akademik kaynakça, metin içinde atıf yapılan tüm kaynakların alfabetik olarak listelendiği bölümdür. Kaynakçada yer alması gereken temel bilgiler: Yazar (Author). Tarih (Date). Başlık (Title). Kaynak (Source). Kaynakça, ana metnin en sonunda yeni bir sayfada yer alır ve çift aralıkla yazılır.

Akademik kaynakça yazımı için bazı temel kurallar: Kaynakların Toplanması: Araştırmada kullanılan tüm kaynaklar (kitaplar, dergiler, web siteleri, makaleler) toplanmalıdır. Doğru Alıntı Stilinin Belirlenmesi: Ödev veya çalışmanın gereksinimlerine uygun bir atıf stili (APA, MLA, Chicago vb.) seçilmelidir. Kaynakların Alfabetik Olarak Düzenlenmesi: Yazar soyadına göre alfabetik bir sıralama yapılmalıdır. Bilgilerin Eksiksiz Yazılması: Her kaynağın yayın detayları (yazar, başlık, yayınevi, yıl vb.) eksiksiz yazılmalıdır. Paragraf Yapısı: Kaynakça, tek satır aralığı ve asılı (ilk satırlar hariç girintili) olacak şekilde ayarlanmalıdır. Örnek APA kaynakça formatı: Kitaplar: Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yıl). Kitabın Başlığı. Yayıncı. Dergi Makaleleri: Yazarın Soyadı, Adının Baş Harfi. (Yıl). "Makalenin Başlığı." Dergi Adı, Cilt(Sayı), Sayfa Aralığı. Kaynakça yazımı hakkında daha fazla bilgi için isnadsistemi.org ve akademikservis.com gibi kaynaklar kullanılabilir.

Kaynakça göstermenin bazı nedenleri: Bilimsel dürüstlük: Kaynakça, bilginin asıl sahibini belirterek intihal riskini azaltır ve araştırmacının katkısını açıkça ortaya koyar. Güvenilirlik: Kullanılan kaynaklar, çalışmanın derinliği ve güvenilirliği konusunda fikir verir; okuyucuya denetim olanağı sağlar. Bilginin izlenebilirliği: Kaynakça, okuyucunun kullanılan bilgilere nasıl ulaşıldığını anlamasını sağlar ve daha fazla bilgi için ilgili kaynaklara başvurmasına imkan tanır. Bilgi birikimine katkı: Kaynakça, araştırmacının başkalarının çalışmalarından beslendiğini gösterir ve bilgi ağının bir parçası olduğunu ortaya koyar. Diğer araştırmacılara yol gösterme: Kaynakça, diğer araştırmacıların daha fazla bilgi için ilgili kaynaklara başvurmasına olanak tanıyarak yeni araştırmaların doğmasına zemin hazırlar.

Tez yazmak için makul sayıda, doğrudan tez konusu ile ilgili ve güncel kaynaklar kullanılmalıdır. Kaynak sayısı, tezin konusuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, bir profesör 25 sayfalık bir tez için 2-5 kaynağın yeterli olabileceğini belirtmiştir. Tezde kullanılan tüm kaynaklar, tezin sonundaki kaynaklar listesinde yer almalıdır.

APA stiline göre kaynakça yazımı şu şekilde yapılır: 1. Yazar: Soyadı ve ismin baş harfi kullanılır. 2. Yıl: Parantez içinde belirtilir. 3. Başlık: Sadece ilk harf büyük olacak şekilde ve italik olarak yazılır. 4. Dergi İsmi: İtalik olarak yazılır. 5. Cilt Numarası: Sadece ilk harf büyük olacak şekilde ve italik olarak yazılır. 6. Sayı Numarası: Cilt numarası ile bitişik ve parantez içinde belirtilir. 7. Sayfa Aralığı: Makalenin ilk ve son sayfasının numarası yazılır. 8. DOI: Linkin tamamı verilir. Örnek: Asar, R. ve Çelikten, Y. (2016). Shadowing a woman administrator: A Turkish case. Universal Journal of Management, 4(11), 607-614. https://doi.org/10.13189/ujm.2016.041102. Kaynakça bölümünde kaynaklar çift aralıklı ve asılı girintili şekilde verilmelidir. Daha detaylı bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurulabilir: egitimbilimleri.deu.edu.tr; aybu.edu.tr; sbe.baskent.edu.tr.

APA formatında kitap yazımı için bir örnek şu şekilde olabilir: Kaynakça (References) bölümünde tek yazarlı kitap için yazım biçimi: Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı (Baskı Sayısı). Basım Yeri: Yayınevi. Örnek: Kazgan, G. (2000). İktisadi düşünce (9. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi. Metin içinde atıf örneği: Baysal (1982)’a göre. APA formatında kitap yazımı ve kaynak gösterme hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurulabilir: dergipark.org.tr; egitimbilimleri.deu.edu.tr; aybu.edu.tr.