Aşılar

Konjuge aşılar, özellikle polisakkarit kaplamalı bakterilere karşı bağışıklık oluşturmak için kullanılır. Konjuge aşıların kullanıldığı bazı durumlar: Haemophilus influenzae tip b (Hib) aşısı. Meningokok aşısı. Pnömokok konjugat aşısı (PCV13). Aşı takviminin belirlenmesinde bir uzmana danışılması önerilir.

9. ay aşısı, bebeklerin 9. ayını doldurduğu veya bir yaşına girdiği zaman yapılır. Ancak aşının yapılma süresi değişiklik gösterebilir. 9. ay aşısı genellikle iki doz olarak uygulanır. Aşı takvimi, çocuğun yaşına ve gelişim dönemine göre planlanır. Aşı takvimi hakkında en doğru bilgiyi, çocuğun bağlı olduğu sağlık ocağındaki çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı verebilir.

Çocuk felcine karşı en etkili aşılar, inaktif polio aşısı (IPV) ve oral polio aşısı (OPV) olarak bilinir. İnaktif Polio Aşısı (IPV). Oral Polio Aşısı (OPV). Her iki aşı da farklı avantajlar sunar; IPV, aşı kaynaklı çocuk felci riskini ortadan kaldırırken, OPV daha uzun süreli bağışıklık sağlar.

MMR, kızamık, kabakulak ve kızamıkçık aşılarının kısaltmasıdır. Bu aşı, üç hastalığa karşı tek bir dozda koruma sağladığı için pratik ve etkili bir çözüm sunar.

Evet, rubella (kızamıkçık) aşısı sonrası Anti-Rubella IgG seviyeleri yükselir. Rubella aşısı olan kişilerin kanında, aşı sonrası oluşan antikorlar nedeniyle Anti-Rubella IgG antikorları bulunur.

Enfeksiyon kontrolünün beş temel ilkesi şunlardır: 1. El hijyeni: Ellerin düzenli olarak yıkanması, enfeksiyonların önlenmesinde en basit ve etkili yöntemdir. 2. İzolasyon önlemleri: Hastaların enfeksiyon durumlarına göre temas, damlacık veya hava yolu izolasyonu uygulanması. 3. Temizlik ve dezenfeksiyon: Yüzeylerin ve tıbbi cihazların düzenli olarak temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi. 4. Sterilizasyon: Tıbbi aletlerin sterilizasyonunun sağlanması. 5. Eğitim: Sağlık çalışanlarına enfeksiyon kontrolü konusunda eğitim verilmesi.

Menenjit aşısı, konjuge ve polisakkarit olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Konjuge menenjit aşısı. Polisakkarit menenjit aşısı. Menenjit aşısı, risk durumuna göre doktor tarafından belirlenmelidir.

DSKA aşısı olarak belirtilen bir aşı bulunmamaktadır. Ancak, bazı aşıların doz sayıları şu şekildedir: Suçiçeği aşısı: İki doz yapılır. İlk doz 12-15 ay arası, ikinci doz 4-6 yaş arası uygulanır. Kızamık-kızamıkçık-kabakulak (KKK) aşısı: İki doz yapılır. İlk doz 12. ayda, ikinci doz ilkokul birinci sınıfta uygulanır. Aşıların doz sayıları ve uygulama zamanları, aşının türüne ve kişinin durumuna göre değişiklik gösterebilir. Kesin bilgi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Domuz gribine karşı en dayanıklı kişiler, genellikle sağlıklı yetişkinlerdir. Ancak, bazı gruplar domuz gribine karşı daha dirençlidir: Aşılı bireyler: Yıllık grip aşısı, domuz gribine karşı koruma sağlar. Bağışıklık sistemi güçlü olanlar: Dengeli beslenme, düzenli uyku ve yeterli su tüketimi bağışıklık sistemini destekler. Domuz gribine yakalanma riski en yüksek gruplar ise şunlardır: 5 yaş altı çocuklar; 65 yaş üstü yetişkinler; Hamileler; Kronik hastalığı olanlar (diyabet, kalp hastalıkları, akciğer hastalıkları vb.); Bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler (kanser tedavisi görenler, organ nakli yapılanlar, uzun süreli kortizon kullananlar vb.).

Dilcikli (İngiliz) kalem aşısı, yapıldıktan 10-15 gün sonra tutar. Aşının tutma süresi, iklim koşulları ve anaç ile kalemin uyumuna bağlı olarak değişebilir.

Pnömokok aşıları (Pneumo 23 ve KPA) aynı anda, farklı kollara uygulanabilir. Ancak, aynı günde uygulanmamış ise diğer aşılarda da olduğu gibi en az bir ay ara ile uygulanmaları önerilir. Aşı uygulaması için en doğru zaman ve yöntemin belirlenmesi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Kirli yaralanma sonrası tetanoz aşısı, yaralanma sonrası en kısa sürede yapılmalıdır. Daha önce tetanoz aşısı yapılmamış veya son aşının üzerinden 5 yıldan fazla zaman geçmiş olan kişilere, doktor tarafından tetanoz aşısı tekrarlanması önerilebilir. Tetanoz aşısı, bebeklik döneminde 2., 4., 6. aylarda ve 18. ayda uygulanır; ardından 48. ayda ve 13 yaşında pekiştirme dozları yapılır. Aşı uygulaması ve zamanlaması için en doğru bilgiyi bir sağlık profesyonelinden almak önemlidir.

2 yaş aşısı sonrası ateş, genellikle 24-48 saat içinde başlar ve 1-2 gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak, canlı virüs içeren aşılar (kızamık, KKK gibi) sonrası ateş daha geç başlayabilir (5-12 gün sonra) ve 3-5 gün sürebilir. Ateş 38°C altındaysa genellikle müdahale gerekmez, ancak 39°C ve üzerindeyse ya da 3 günden uzun sürerse mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Hepatit A aşısı, rutin aşılama programı kapsamında 1 yaşından itibaren tüm çocuklara yapılır. İkinci doz, ilk dozdan 6 ay sonra uygulanır. Ayrıca, hepatit A aşısı, seyahat edenler, kronik karaciğer hastaları ve bağışıklığı zayıf bireyler gibi risk grubundaki yetişkinlere de uygulanabilir. Hepatit B aşısı ise, ülkemizde doğumdan itibaren aralıklı olarak üç doz şeklinde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Aşı takvimlerinin takibi ve doğru yaş aralıklarında aşıların yapılması için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

4 yaş aşısı zorunlu değildir, ancak çocukların ve toplumun genel sağlığını korumak için yapılması önerilir. Aşı politikaları, ülke sağlık otoriteleri tarafından belirlenir ve yerel yasal düzenlemelere bağlı olarak değişiklik gösterir. 4 yaş aşısı, difteri, tetanos, boğmaca, çocuk felci, kızamık, kızamıkçık, kabakulak ve hepatit A gibi hastalıklara karşı koruma sağlar.

Özel sağlık sigortası, poliçeye ve sigorta şirketine bağlı olarak aşıların bir kısmını veya tamamını karşılayabilir. Genellikle karşılanan aşılar: Bebek ve çocukluk dönemi aşıları. Grip aşısı. HPV aşısı. Genellikle karşılanmayan aşılar: Rota virüs, meningokok gibi özel aşılar. Özel sağlık sigortasının hangi aşıları kapsadığını öğrenmek için sigorta şirketi ile iletişime geçilmesi önerilir.

Evde beslenen kedi aşılarının güvenliği, genellikle yüksek olarak değerlendirilmektedir. Aşılar, ölümcül ve bulaşıcı hastalıklara karşı en etkili korunma yöntemidir ve kedilerin sağlığını uzun vadede iyileştirir. Ancak, her tıbbi müdahalede olduğu gibi, aşılardan sonra bazı yan etkiler görülebilir: Hafif ateş, yorgunluk ve iştahsızlık gibi belirtiler genellikle 24-48 saat içinde kendiliğinden ortadan kalkar. Enjeksiyon bölgesinde şişlik ve ağrı nispeten yaygın bir reaksiyondur ve genellikle kendi kendine düzelir. Ciddi alerjik reaksiyonlar nadirdir, ancak yüzde şişlik, kurdeşen ve nefes almada güçlük gibi belirtiler görüldüğünde acil veteriner hekim müdahalesi gereklidir. Aşıların uygulanmasından önce, kedinin genel sağlık durumunun değerlendirilmesi ve aşı öncesinde iç-dış parazit uygulamasının yapılmış olması gereklidir. Aşı programı ve kedinin bireysel ihtiyaçlarına uygun en güvenli aşı takvimi için bir veteriner hekime danışılması önerilir.

Mısır gezisi için gerekli bazı aşılar: Hepatit A ve B; Tifo; Tetanos; Kızamık, kabakulak, kızamıkçık (MMR); Difteri, tetanoz, çocuk felci (DTP); Kuduz (kamp, yürüyüş, bisiklet, macera seyahati ve mağaracılık gibi dış mekan aktiviteleri yapılacaksa). Sarıhumma aşısı Mısır'a giriş için zorunlu değildir, ancak önerilir. Seyahatten önce bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.

Menenjit aşısının koruma süresi, aşının türüne ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Konjuge menenjit aşıları: Genellikle 5 yıl boyunca etkili koruma sağlar. Polisakkarit menenjit aşıları: Daha kısa süreli bağışıklık sağlar ve belirli aralıklarla tekrar edilmesi gerekebilir. B tiplerine karşı koruma sağlayan menenjit aşıları: Çocuklarda genellikle 2-3 yıl süreyle etkilidir. Aşının koruyuculuğunun ne kadar süreceği, aşı seyrine, kişinin yaşına ve bağışıklık sisteminin tepkisine bağlı olduğu için, bu konuda doktor önerilerinin takip edilmesi önemlidir.

Karma aşı, özellikle 2. aydan 18. aya kadar olan bebekler ve çocuklar için uygulanır. Bu aşı, difteri, tetanoz, boğmaca, zatürre, kulak iltihabı ve menenjit gibi bakteriyel hastalıklara karşı koruma sağlar. Aşı uygulaması, Sağlık Bakanlığı'nın Ulusal Çocukluk Dönemi Aşılama Takvimi'ne göre 2., 4., 6. ve 18. aylarda rutin olarak yapılır. Daha önce beş bileşenli karma aşı ile aşılanmaya başlanan çocukların devam dozları, altı bileşenli karma aşı ile tamamlanır. Aşı yaptırmadan önce bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.