Aşılar

1 yaş aşısı, diğer bir adıyla KPA (konjuge pnömokok) aşısı, bebeklere 2. ay, 4. ay, 6. ay ve 12. ay olmak üzere toplamda dört doz halinde uygulanır. Bu durumda, 1 yaş aşısı en geç 12. ayda yapılmalıdır. Eğer aşı zamanı kaçırıldıysa, aşı takviminin yeniden düzenlenmesi ve eksik dozların tamamlanması önemlidir. Aşıların zamanında yapılması, bebeklerin sağlıklarının olumsuz etkilenmemesi açısından kritik öneme sahiptir.

Gebeler için tetanoz aşısı, gebeliğin ilk üç ayı (12. haftası) tamamlandıktan sonra yapılması önerilir. İlk dozdan sonra gerekli görülürse 4 hafta sonra ikinci doz, 6 ay sonra üçüncü doz ve 1 yıl sonra da dördüncü doz uygulanır.

İç ve dış parazitler için yapılan aşılar şunlardır: İç Parazitler İçin: 1. Şap Aşısı: Köpeklerde kuduz hastalığına karşı koruma sağlar. 2. Bağırsak Solucanları Aşısı: Bağırsak solucanları (yuvarlak solucanlar, kancalı solucanlar) enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. 3. Yaban Hayvanlarından Bulaşan Parazitlere Karşı Aşılar: Kenenin taşıdığı hastalıklar gibi parazitlere karşı koruma sağlar. Dış Parazitler İçin: 1. Pire ve Bit Aşıları: Pirelerin ve bitlerin kontrol altında tutulmasını sağlar. 2. Keneler İçin Aşılar: Köpeklerde kene aşısı, kenelerin taşıdığı ciddi hastalıkların önlenmesine yardımcı olur. 3. Yaban Hayvanlarından Bulaşan Hastalıklara Karşı Aşılar: Ormanda ve kırsal alanlarda dolaşan köpeklerde, yaban hayvanlarından bulaşabilecek hastalıklara karşı koruma sağlar. Aşıların uygulanma sıklığı ve türü, köpeğin yaşına, sağlık durumuna ve yaşadığı bölgeye göre değişebilir.

Evet, evcil hayvanların yurt dışına çıkarken aşılarının tam olması zorunludur. Özellikle kuduz aşısının yapılmış olması ve bu aşıyı takip eden 30 gün içinde kuduz titrasyon testinin yaptırılması gerekmektedir.

Aşı kartının boş olması durumunda, aşılanmanın takibi ve kaydı yapılamaz. Aşı kartı kaybolduğunda ise, en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak yeni bir aşı kartı çıkartılabilir.

12 aylık bir bebek, genellikle iki doz aşı olur. Bu aşılar şunlardır: 1. Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK) aşısı: 12. ayda ilk doz uygulanır. 2. Pnömokok (Zatürre) aşısı: 12. ayda pekiştirme dozu yapılır. Ayrıca, hepatit A aşısının ilk dozu da 12. ayda yapılabilir. Aşı takvimi, bebeğin sağlık durumuna ve doktorun önerilerine göre değişebilir.

Kedi aşılarının pahalı olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Aşı İçeriği ve Kalitesi: Yüksek kaliteli ve etkili aşılar genellikle daha maliyetlidir. 2. Veteriner Kliniği ve Bölge: Aşı fiyatları, veteriner kliniğinin bulunduğu şehre ve kliniğin sunduğu hizmetlere göre değişiklik gösterir. 3. Ek Hizmetler: Bazı veterinerler, aşı paketleri sunarak maliyetleri düşürebilir veya aşı kampanyaları düzenleyebilir. 4. Aşı Türleri: Kuduz ve lösemi gibi bazı aşılar, karma aşıya göre daha pahalı olabilir.

RotaTeq ve Rotarix aşıları arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Bileşim: RotaTeq, beş farklı rotavirüs tipine karşı koruma sağlayan canlı, zayıflatılmış bir aşıdır. 2. Uygulama Şekli ve Doz Sayısı: RotaTeq, 2, 4 ve 6. aylarda olmak üzere üç doz halinde ağızdan uygulanır. 3. Etkinlik: RotaTeq, şiddetli rotavirüs enfeksiyonlarını önlemede yaklaşık %98 etkili iken, Rotarix yaklaşık %90 etkilidir. 4. Yan Etkiler: Her iki aşının da yaygın yan etkileri arasında hafif ishal, kusma ve ateş bulunur, ancak bu yan etkiler genellikle hafif ve geçicidir.

Booster etkisi terimi, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir: 1. Elektronik Cihazlar: Speed Booster gibi uygulamalar, elektronik cihazların performansını artırmak için kullanılır. 2. Tıp ve Aşılama: Booster, bağışıklık sistemini desteklemek amacıyla periyodik olarak uygulanan ek doz aşı anlamına gelir. 3. Havacılık ve Kompresörler: Booster, orta veya yüksek basınçlı hava ve gaz üreten özel bir hava kompresörü türüdür.

Parvo aşısı, yavru köpekleri hastalığa karşı yaklaşık 20 ay boyunca korur. Aşının tam koruma sağlaması için, 21 gün ara ile üç tekrar yapılması önerilir.

Koruyucu hekimlik örnekleri şunlardır: 1. Aşı Programları: Bulaşıcı hastalıkları önlemek için düzenli olarak uygulanan aşılar. 2. Düzenli Sağlık Kontrolleri: Yıllık sağlık taramaları, kan testleri ve görüntüleme yöntemleri ile hastalıkların erken teşhisi. 3. Sağlıklı Yaşam Tarzı Teşviki: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi gibi alışkanlıkların teşvik edilmesi. 4. Hijyen Eğitimi: Bireylerin temizlik ve kişisel bakım konusunda bilgi sahibi olmalarını sağlayarak hastalıkların yayılmasını önleme. 5. Rehabilitasyon Programları: Hastalıkların komplikasyonlarını önlemeye ve bireylerin yaşam kalitesini iyileştirmeye yönelik programlar.

B91 sekel kodu, poliomyelit (çocuk felci) sekellerini ifade eder.

Zatürre aşısı, 2 yaşından küçük tüm çocuklar ve 65 yaş üstü tüm erişkinler için önerilir. Bunun yanı sıra, bazı durumlarda 19-64 yaş aralığındaki yetişkinler (astımı olanlar ve sigara içenler gibi) ile kronik hastalığı olan kişilerin de zatürre aşısı olması gerekebilir.

Meningokok aşısı, 2-10 yaş arası çocuklara birincil bağışıklama olarak yapılır. Ergenler için ise 11-12 yaşında menenjit A, C, Y ve W-135 aşılarıyla birincil bağışıklama önerilir. Yetişkinlerde ise 18-24 yaş arası üniversite öğrencileri ve meningokok hastalığının endemik olduğu bölgelerde yaşayan veya bu bölgelere seyahat etmeyi planlayan çoğu yetişkin için rutin birincil bağışıklama önerilir. Aşının uygulama yaşı ve dozu, kişinin sağlık durumuna ve risk grubuna göre değişebilir. Bu nedenle, kesin bilgi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Bebek aşılarının en fazla 1-2 ay gecikmeli olarak yapılması önerilir. Aşı gecikmesi durumunda, bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı ve gerekli aşıların ne zaman yapılacağı hakkında bilgi alınmalıdır.

K aşısı (muhtemelen KKK aşısı) yapılmazsa çeşitli sağlık riskleri ortaya çıkabilir: 1. Hastalıklara Karşı Savunmasız Kalma: Aşı, hastalıklara karşı bağışıklık sistemini güçlendirir ve antikor üretimini sağlar. 2. Tedaviye Geç Yanıt: Aşısı olmayan kedilerde veteriner tarafından sunulan tedavi yöntemleri kısa sürede etkili olmayabilir ve tedavi uzayabilir. 3. İç Kanamalar: Yenidoğan bebeklerde K vitamini eksikliği, hayati risk taşıyan iç kanamalara yol açabilir.

Yavru köpek, ilk aşıdan sonra dışarı çıkabilir, ancak belirli koşulların sağlanması gerekmektedir. Aşı takvimi tamamlanana kadar, yani genellikle 12-16 haftalık olana kadar, yavru köpeğin dışarı çıkarılması önerilmez. Yavru köpeğin dışarı çıkarılabilmesi için tüm aşılarının tamamlanmış olması ve en az iki hafta geçmiş olması gereklidir.

PPSV23 aşısı, koruyucu etkisini yaklaşık 10 yıl boyunca sürdürür.

Zatürre aşısının yan etkileri genellikle hafif ve geçicidir. En sık görülen yan etkiler şunlardır: Aşının yapıldığı bölgede ağrı, kızarıklık veya şişlik; Hafif ateş; Huzursuzluk veya yorgunluk; İştah kaybı; Nadiren şiddetli alerjik reaksiyon (anafilaksi). Çok ciddi yan etkiler ortaya çıkarsa, derhal bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır.

Çiçek aşısı, uygulandıktan sonra 3-5 yıl boyunca yüksek düzeyde koruma sağlar. Bazı kaynaklarda ise aşının koruyuculuğunun 10 yılı aşabileceği belirtilmektedir.