Öğrenilmiş çaresizlik fil deneyi, psikolog Martin Seligman'ın köpekler üzerinde yaptığı deney ile benzer bir kavramı ele alır 15.

Deneyde, bir fil, sirke ilk getirildiğinde ağır bir zincirle hareketsiz bir demir kazığa bağlanır 3. Fil, ne kadar zorlanırsa zorlansın zinciri kıramayıp kazığı yerinden oynatamadığını keşfeder 3. Sonradan fil ne kadar büyük ve güçlü hale gelirse gelsin, yerde yanı başında duran kazığı gördüğü sürece hareket edemeyeceğine inanmaya devam eder 3.

Bu deney, öğrenilmiş çaresizlik kavramını, filin kontrol edemediği bir durum karşısında pasifleşmesi ve çaresizliği kabullenmesi üzerinden açıklar 15.

Öğrenilmiş çaresizlik, kişinin geçmişteki deneyimleri ve başarısız sonuçlarla karşılaşması durumunda ortaya çıkan bir ruh halidir 24. Bu ruh hali, süreklilik gösteren stresli durumlar sonucunda kişinin kendini etkisiz hissetmesine neden olur 24.